Ke Koo o Hawaii, Volume I, Number 2, 29 August 1883 — Page 8

He Mele Inoa no ka Moiwahine Kapiolani.
[HAKU IA E KAMEHAOKALANI.]

1 Aia i Alakai ka anoi,
Na pua keu a ke aloha,
He aloha ka-ii-mau loa,
A no'u, no ia la kekahi.
CHO:—O ia la ka pua i poni ia,
I kukuni paa ia ka iini,
He iini kau na ka manao,
No halia hana mau i ke kino.
2 Kuu kino kai lono i ka leo,
I ke kani a ka manu o uka,
Ulu mai ka manao a nui,
Hoonua i ka lau laau.
CHO:—Au mai nei holu i ka wai,
Ma ke kihi hema o ka aina,
Aneane hoolale na manu,
Na kapuai kani o Ulili.
3 Ke nu mai nei ka makani,
Ke owe mai nei ka moana,
Ane hiki mai paha o Uwila,
Ke aiwaiwa o luna.
CHO:—Nana i kaomi na mano,
Hakukoi ka wai i na pali,
Puluelo ka liko o ka lehua,
Ua olu i ka ua ke hau.

Ke Alo Alii.

                Ke Alii ka Moi—eia no oia ma kona Hale Alii Iolani kahi i luakaha ai, he maikai, he oluolu, a he ohohia mau kona ola kino, e walea ana i ka pa kolonahe a ke kiu, me hooipo i ka malanai.
                A pela no hoi me kana Moiwahine "Onaona Puna i ke ala o ka hala me ka lehua."
                Ka Moiwahine Kanemake Ema Kaleleonalani—he nani, he oluolu, a he mohala maikai ke ola o
                                "Maikai Waipio"
                                He alo-lua na pali!
                Eia no oia ma kona home alii Luka Hale kahi i luakaha ai. A pela pu no hoi me kona pokii kaikunane.
                Ka Mea Kiekie ka Hooilina Moi—eia no oia ma kona home Uluwehi kahi i kapaia o Wakinekona Uluwehiwehi, ka paredaiso o ka Moana Pakipika, me kona ola kino maikai, kilakila, kela iluna, nanahe i lalo ka olu o ka wai. A ua hala aku nei kana alii kane i Maui, ke "Kia o na Hono." A keia pule ae hoi mai.
                Ke Kama Aliiwahine Kapili Likelike—aia no oia ma kona home Alii, ka nani o Ainahau, kahi i lualai ai, e wale ana i ka olu a ka makani uwehe lau niu o Waikiki, me ka pehia e ka inuwai, ka makani kupa o ka aina. A pela pu hoi me kana alii kane, a me ka Mea Kiekie ke Kama Aliiwahine Keahinuiahilapalapa
                Ka Leialii ka haku Pauahi—ua hoi mai nei ka wahine hele la o Kaiona, a ke hooipo nei ma kona home eehia Aigubita, ka mea i oleloia, "ka puuwai o ke kaona," me ke ola kino mohaha maikai. A pela pu no hoi me kana alii kane.
                Ke Aliiwahine Kekaulike—he omaimai ke kiaaina o Hawaii i keia mau la, aia no oia ma kona home hou mauka o Ululani Hale, a ua lohe ia mai, ua maha iki ae, a ua hauoli makou i ka hoike aku, ua palekana loa oia.
                He maikai no hoi ke ola o ke Kama Aliiwahine Kapooloku.
                Me ka hauoli makou e panee aku nei imua o ko makou lahui aloha, i ke kulana a me na ola kino o ko kakou mau alii hanau o ka aina, mai ka mea e noho ana ma ke kalaunu a hiki mai i lalo. A ke puana ae nei makou i ko ke Akua aloha a me Kona lokomaikai—he nui, a he palena ole.

Ke Akeakamai.

                O kahi i loaa mai ai ia Hawaii nei ke ano o keia huaolelo Akeakamai, ua pohihihi no, aka, e manao ia no paha ua loaa mai Lahainaluna mai, a i ole mai Hilo mai, a i ole mai Waioli mai paha kahi i puka mai ai o keia huaolelo ia kakou. Aka, ua maopopo ia kakou, i ka hiki ana mai o na misionari nana i lawe mai i ka ike hou, na lakou i hoolaha mai iloko o ke au palapala ke ano o keia oihana naauao e pomaikai ai ka honua holookoa.
                Ia kakou i ka wa kahiko mamua o ke au palapala ua kapa ia ka poe i ike ma na oihana Akeakamai he poe kahuna, he poe loea.
                Ma ke kula nui o ka oihana Akeakamai i hiki ai i na Kahuna Kalaiwaa ke hana i ka lakou mau oihana, a ua nani no hoi me ka noiau maoli. Ke nana iho oe i ke ano o na Kaele me na Kaulua i hana ia e ka poe Kahuna Kalaiwaa, mai ka wa e hoomaka ai i ke kua ana a hiki i ka paele ana a lana i ke kai, aole he loaa o ka maikai o ka waa o ia wa i ko keia wa. Pela me na hale, na umeke laau, na ipu-kai, na ipu-aina, na kumu kahili ea a una i hana ia i ka palaoa. Na niho palaoa, ka ahuula, ka mahiole. Pela no hoi i hiki ai i na wahine ke kuku i ke kapa, ke kapalapala ana a hiki i ka aahu ana. He loina ano nui a ua pili no malaila ka oihana Akeakamai a me na mea i hana ia e lakou i hiki ole ke hana ia i keia wa me ka maikai, e like aku me ko ka wa i hala. Ua lako kakou i na mea hana a me na mea oi, i oi aku i ko ka wa i hala, eia nae, o ka hooko ana ua like ole. He anoai paha aole i loaa ia kakou ka hoomanawanui e like la me ka hoomanawanui o ia poe o ka wa kahiko, oiai, ia wa, he lohi a he hakalia na mea a pau, i keia wa, mehe la ua loaa he mau eheu i ka lahui kanaka a ke lele nei na mea a pau imua.
                Ma ka olelo Latina ua kapa ia Scientia; ma ka olelo Italia Scienzia; ma ka olelo Sepania Ciencia; ma ka olelo Potugala Sciencia; ma ka olelo Farani Science; a ma ia olelo hookahi e hoopaa ia nei ma ka olelo Enelani oia hoi Science.