Ke Koo o Hawaii, Volume I, Number 4, 26 September 1883 — Page 11

Page PDF (421.28 KB)

Ka Huakai Au-Moana Kamahao!
MAI KAPALAKIKO A AUSETERALIA MALUNA O KA WAAPA.
Ehiku Tausani Mile ma ka Ilikai
[HOOMAUIA MAI KELA HELU MAI.]

                Poakahi, Oct. la 2, he maikai ka moana. Ma keia la, pau ke eha o na pahu berena, a ua wehe hou au he pahu hou, o ka elima ia.
                Ua mau ka malie o ka moana ua mama ka holo ana o ko'u wahi moku.
                Poalima, Oct. 6, oiai au e noho nanea ana, ua lohe au i kekahi mea i hookui ae me ka ikaika malalo pono ae o ka ihu, a ua hoopuiwa ia wau. Ua alawa koke au ma ka aoao, a ike aku la au he honu nui, e au ana ma ka aoao o kuu waapa. Ua lalau koke au i ka  lama a hoohei aku la iaia a hei ma kekahi o na lepelepe a kau iluna.
                Ua oki au i ka puu o ua honu nei a hoolewalwea aku la ma ka aoao i kahe ai ke koko iloko o ke kai, a he manawa ole loa, ua piha mai la a puni au i na  mano nunui. He au maoli mai no a hoohamama mai i ka waha ia'u me ka weliweli, me ka huli o ke alo iluna e kupaka ai. He nui ko lakou hakaka mawaena o lakou iho. Ua hoao au e pahu i kekahi mano nui o lakou i ke o, aole nae he wahi a meheu aku no ka mea, he oolea a uaua ka ili. Piha ka moana i ka mano ia la, a piha ka ea i ka hohono o ko lakou kino.
                Poaono, Oct. 7, ua hoomaka ka ua e helelei me ka ikaika, a ua mau no pela a hiki i ka Poaha oia ka la 12. Ma ia la ua paa ia'u he Aku nui, a ua hoonuu au i kona io.
                Ma ka Poalima ae, hoomaka ka pa ikaika hou ana o ke kikiao makani, a ua mau pela a hiki i ka Poalua, la 17. Iloko o keia mau la, ua nui ka hooikaika o ko'u wahi moku, e luu poo ana iloko o na ale, a e hapaiia ana iluna a hoolei ia aku la me he wahi apana laau wale la no. Hookahi o'u wa i lele ai ka oili, oia ka loaa ana i ke kualau hikiwawe me ka ikaika, ua manao au e huli pu ana a o ko'u hope no la ia, aka, aole pela ka mea i ike ia. Ua emoole loa ka'u hookele ana i kuu wahi halelana a ua pakele no maua.
                Poaono, Oct. 21, maha hou ka makani a malie iki mai la na ale. Akahi no a loaa ia'u he wahi manawa no ka hele ana aku e nana i ke kulana o na mea a pau. Loaa aku la ia'u na mea a pau me ka maikai, aohe mea poino. Hookahi wale no mea i make a lele ke aho oia kuu wati nui. Hoohele hou a like me ke kau pono ana o ka la iluna, hora 12 ia ma ke koho ana.
                Ma ka Poalima, Oct. 27, hora 12 awakea, ua nana au i ka la, a ua loaa ia'u eia ko'u kulana he 4 mile ma ke kukulu hema o ka poai waenahonua.
                Poaono la 28, maikai ka moana, a malie maikai na mea a pau. I keia la, ua wehewehe au i ko'u mau ukana no ka hoomaopopo ana i ka  nui i koe iho, a loaa ia'u penei na wahi mea ai i koe: Elima tini berena, 16 tini kuekue puaa; 15 tini supa moa, 13 tini bipi, 13 tini kamano, 10 tini piku, 10 tini waiu, 90 kalani wai, 15 paona ko, 2 paona aila palai, 4 paona ki me kope. O ka latitu 1.07 Hema, lonitu 135.11 Komohana keia; o ko'u ihu i kia ai mai ka hora 12 o ka Poaono i hala a hiki i keia Poaono o hema hikina, a he 400 mile kai holo ia iloko o ia pule. I keia la, ua maopopo ia'u, he kaawale loa ko'u kulana mai ka aina mai, a oiai aole loa i loaa moku ia'u, nolaila, ua manao au e hele malie i kuu mau wahi tini mea ai. A ua hoololi au i elua ai ana, ma kahi o ekolu ai ana o ka la.
                Ma ia mau la mai, ua nui ka lawe a ke au ia'u i ke Komohana. Hora 6 ahiahi o ka Poalima, Nov. 17, ike aku la au he moku ma ke kukulu hema. Ia manawa, ua hoohuli koke au i ko'u ihu a kia pololei no ua moku la. Ua ike mai no lakou ia'u a ua hoolana a hiki i ko'u hiki ana ma ka aoao, a ua kau au iluna a noho pu me lakou no hookahi hora a oi. Ua hai aku ai i ko'u moolelo i ke kapena, me ke noi aku e hoike i ko'u hui ana me kona moku i keia waena moana. O ka inoa o ua moku nei, o ke kiapa Torpicvance, o Amerika, Kapena Burns, he mau la pokole mai Tahiti mai, a e holo ana i Kapalakiko. O keia hui ana ma ka lonitu 149.02; ua hai mai kela eia au i ke  kulana maikai e hiki aku ai i ka aina. Haawi mai la lakou ia'u i na hua ai, a me kekahi mau pono ola kino e ae, a haalele aku la au ia lakou, i ke 90 o ko'u mau la mahope iho o ka haalele ana aku ia Kapalakiko.
                Poakahi la 20 o Novemaba, ua komo maua iloko o ka poino. Nui ka makani ikaika a me ka nalu nunui, a ua liia kahi pea no hookahi pule.
                Poakolu, Dec. 13, i ke awakea o keia la, ua loaa maua i ke kikiao ikaika launa ole; a ua huli iho la kuu ipo ilalo ke alo. Ua hooleiia au a mamao loa, aka, ua hooikaika au i ka au ana maluna o na ale a loaa ia'u kuu wahi ipo aukai, a puliki paa aku la. Iloko o na pomaikai nui, aole i liuliu loa, a ua malie koke iho la ka moana a lulu ka makani. Ia manawa ua hooikaika au i ka hoohuli hou ana a kau iluna, a nana koke aku la au i na laka, a ike aku la aohe wahi poino, aohe hoi wahi o ko'u ukana i pulu, no ka mea, ua paa pono no na laka me ke komo kai ole.
                Oiai au e mihi ana i ko maua pakele, e puhi ana no i ke kai e hiolo ana ma ko'u mau maka, aia hoi, oili ana o Mika Mano ma. He keu o ka li o ko'u ili a me ka weli nui o ko'u kino a puni. I hakalia no ka ia'u a kau ana iluna o kuu wahi moku, o ko lakou la muka koke mai la no ia. Me he la, i hanu nui aku paha i ka meheu hauhauna kanaka. O keia ka latitu 22.36 Hema; lonitu 177.54 Hikina; he 1,430 mile ke kaawale mai ka Lae Sandy, Auseteralia, a o ko'u kulana, aia ma ke kukulu hikina-hapa-akau mai ia wahi mai.
[E HOOMAUIA AKU ANA.]

                No ka piha loa o ka kakou pepa i keia puka ana, ua hookaulua iki makou i ka moolelo o ke Duke o Welinetona, a ua pani aku he nohea hou. O ka haina ninau a C. G. Naope, ua loaa mai he elua haina a keia puka ana aku, a he leta mea hou kekahi na Kupa Hawaii o Lahaina. E hoomanawanui e na makamaka.