Ke Koo o Hawaii, Volume I, Number 4, 26 September 1883 — Page 3

Page PDF (318.80 KB)

KE KOO O HAWAII
1 Makahiki $2.00 I Mau ai ke Ea o ka Aina i ka Pono.
6 Malama $1.50
BUKE 1.
HONOLULU, SEPATEMABA 26, 1883. HELU 4.

HE INOA

Kumaka ka ike ia Hilo,
Ka Ua nui o Hilone,
Kuu one hanau keia,
Ua ai e ana i ke anu,
Hana mau o ka po o ke ao,
Ka hanau a Ualanipili,
Pili aku au me kuu aloha,
Alo i ke anu me ke koekoe,
Kau aku nei kahi manao,
E naue aku ma ke kaona,
Pehea hoi e hiki ai,
Eia ke anu i kuu poli,
Iahona ika waianiani,
Wai kaulana o Hilo nei,
Kaunui aku kahi manao,
Emehana ika wai a kahui,
Eaho no ka Halekela,
Ka wai Kaliko ka pua,
O Palanaiki la e o mai,
O Kekaulike.

                [Ma keia mua aku e hoopuka no makou i na moolelo pokopoko o kela a me keia ano, i ku i ka nani a me ka naouao, a i lawe maiau ia mai hoi e makou no na poe heluhelu o ke KOO O HAWAII.]

 

DON LE OREVELA!
HE
KANAKA HOLOLIO KAULANA
A O KA
Olali
hoi o na Waoakua Anoano o Teseta

                O ka mokuaina o Teseta, (Texas) ma Amerika Huipuia, ua kaulana loa ia mokuaina no kona mau kula palahalaha, na waoakua a me na kuahiwi uliuli. Ua olelo ia iloko o ka moolelo o na mokuaina o Amerika e pili ana i kona mau waoakua, aole he mokuaina hookahi ma kona mau palena aina ke hoohalike ia me Teseta ma na holoholona hihiu hae. Aia ma kona mau kula palahalaha laula akea, ke holo ala na lio hihiu loa aole i ike pinepine i keia mea kino ola he kanaka. I kekahi wa e hele ai o na kanaka hahai holoholona a me na huakai makaikai a komo iloko o keia mau kula palahalaha, ua hiki loa i na lio hihiu o keia mau kula waoakua ke alualu mai i ka lio o ke kanaka makaikai e kau ana a haehae ae i kona kino i mea ole. O na kanaka e hele ana i ka makaikai no keia mau kula palahalaha, e hele ana lakou ma kahi o ka umi a oi aku me ka lako pu i na mea kaua, oia hoi na pu raifela ki holoholona. A o na poe hoi e makemake ana e hele i keia mau kula waoakua, aole lakou he poe hawawa ma ke kipu, aka, o lakou kekahi o na oi ma ka lakou hana i maa ma ke alualu i na holoholona ahiu o ka waonahele.
                O Ponedeseta, he Kiaaina oia no keia mokuaina, a aia malalo ona ka hoomalu ana o na kanaka he mau haneri tausani. He mau miliona kona waiwai io ma ke dala a me ke gula, a ua like pu hoi oia me he Moi la no ia mokuaina. O kana mau hana a me na lawelawe ana i na kanawai, he oluolu a waipahe kana mau hoohana ana, a nolaila, ua nui ka makemake o na kanaka iaia no kona oluolu. O keia Kiaaina Ponedeseta he keikikane kana e ola ana a me ke kaikamahine, i kapa ia ma ka inoa o Kale a me Luisa, ka wahine opio nona ka olelo ia—Ka Ui Nani Kilakila o Teseta.
                He mea mau i na kanaka waiwai o Teseta, ka hele makaikai ana maluna o na lio a me na kaa ma na kula laula akea o ka aina iloko o na mahina malie o ka makahiki. Ua olelo ia keia mau kula panoa laula, aia iluna o ia honua palahalaha kahi i holo ai he mau haneri tausani o na holoholona hihiu o kela a me keia ano; he mau holoholona hae i ke kanaka ke ike mai, a e hoao no auanei lakou e hoopoino i ke ola ke loaa hookahi ke kanaka ma ke alanui.
                O ka ino i olelo ia ma keia moolelo e pili ana i na waoakua o keia mokuaina, oia keia: He 15 tausani mile kuea ke anapuni o keia kula palahalaha e waiho nei ma ka honua, a ua hiki aku hoi