Ka Lanakila, Volume I, Number 1, 1 July 1909 — KUPANAHA NA HANA I KA WA E HIAMOE ANA. [ARTICLE]

KUPANAHA NA HANA I KA WA E HIAMOE ANA.

Iloko o keia au hou o ka holomua ua ulu mai he mau manao lehulehu iloko o kekahi poe e pili ana i ke ano o ka hiamoe ana, a wahi a lakou; he oi aku ka maikai o ka houuku ana mai i na hora hiamoe, a no ka mea, o ka hoonui wale ana aku i ka wa e hiamoe ai, he hoopau manawa wale no ia, a uuku loa hoi ka manawa no ka hana. Malia paha ua pololei no ka noonoo ana elike me ka keia poe i manao ai, aka nae, e hiki ole ana ia i na wa apau, oiai, aia he mau kumu lehulehu i ikeia ke kupanaha i ka wa o ka hiamoe i hekau iho ai maluna o kekahi poe. Ua hoikeia ae kekahi mea e pili ana ia Sir E. Codrington kekahi o na 'lii moku kiekie o Enelani, oiai, i kona wa he pikimana wale no, ua hiki loa iaia ke ku kiai mau maluna o ka oneki o ka moku no umikumamaiwa hora, a he elima wale no hora nona e hooluolu ai. O na walaau ame na hanakuli apau e hanaia ana ma kona wa e hiamoe ai, aole ia he mea nana e hoala ae iaia mai kona hiamoe ana; aka, i ka wa c hawanawanaia aku ai na huaolelo "hoailona" ma kona pepeiao, e ala mai no oia a makaukau no ka hooko kauoha. Ma ka hooili kaua ma ka Nile mawaena o ko Enelani mau kaeaea o na aumokukaua malalo o kela koa kaulana nui wale ka Haku Nelesona ame ko na Palani mau amokukaua, ua lehulehu ka poe maluna o ka oneki o ka moku o ua Niuhi 'la o Enelani i loaa i kekahi hiamoe kulipolipo oiai ka hahana o ka hooilikaua e hooukaia ana. Ma ka hooilikaua poipu ia Ranaguna (Rangoon) ma ke kaua o Bumese (Burmese War) o ke kapena o kekahi o na moku liilii lawe kauoha, ua pauhia loa ia iho la oia iloko o ka hiamoe kulipolipo no elua hora, oiai nae, he eono wale no kapuai kona kaawale mai kahi akft 0 na pu nunui e ki mau ana iloko oia manawa. O Kolerida (Coleridge) kekahi o na haku moolelo a meJe kaulana, ka mea hoi nana i kakau o "Kuhla Khan" ua haku oia i keia mele oiai oia e hiamoe ana. O kekahi o na kanaka naauao o ke kula kahuna o Baseli, ua kakau iho oia 1 kekahi haiolelo oiai oia e hiamoe ana; a i kona ala ana mai i ke kakahiaka nui ana ae, ua loaa iho la iaia maluna o kona pakaukau. He haiolelo keia nana i hoolilo i ka hapanui o kona manawa ma ka haku ana, a eia nae, aole i loaa elike me kana i makemake ai, a na na hora o kona-wa hiamoe ana i hooko mai i kana i iini ai