Ka Lanakila, Volume I, Number 1, 1 July 1909 — Ko na Kalana mau Kuhinia [ARTICLE]

Ko na Kalana mau Kuhinia

Ma ka Ppaono nei i .ku mai ai ka mokukaua Sana Lui mai Kapalakiko mai no kona alahele moana no Samoa. Hanau KA LANAKILA, hanau Waialeale, hanau na pono hou o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu mai ke Teritori mai ma keia la. Ina he anoano uku ke ulu nei ma kou yoo, alaila, e kipa ae oe ma ka Halekuai Laau o Hollister, Alanui Papu. E ninau, ia lakou. He oia mau ka nfee imua o na Oiwi o ka Aina ma ka ohi okeni ana mai na mahiko mai i kela ame keia la. Ola ia kini ke "a" mai la ke ahi. Ma ke Sabati nei i malama ia ai he heihei o na moku liilii, a ua lilo ka eo oia heihei ana ia Helena; a lilo no hoi iaia ke kiaha makana Moeheau. No ka uku pepa o KA LANAKILA ma Honolulu nei, e ukuia ma ka lima o ka Lunahooponopono ma ka Hale Lio o ke Aupuni ma Kakaako; a ma ka lima o ka Puuku. A keia ahiahi Poaono iho e hoolele ai na ai awahia mawaena o Salivana ame Cordel. He mau kaeaea wale no keia no Kalanikahua. E malamaia ana keia ae la ma ka Opiuma. He kilikilihune ua ko na kakahiaka, he moopuna na Kanepuniu na awakea, a i na ahiahi apau, he olu na ka makani o Lanihuli. Oia ko k# taona nei mea maa mau i keia mau la. Ua' waiho aku o J. P. Cooke, i kona kulana ma ke ano he puuku no ke Komite Kuwaena o ka Aoao Repubalika; a ua paniia ae ia kulana e Mr. Walakahauki. Ua halawai me ka poino kekahi o ko makou makamaka maikai Ben Poepoe mamuli o kona haule ana mai luna mai o kekahi hale ma Kahuku o keia Mokupuni. Ma keia la i komo aku ai o Asch ame George Kaia no ka lawe ana i ko laua mau kulana pakahi no ka Halepaahao Honolulu. O ka inoa mua ma ke kulana Lunakiai Halepaahao, a o ka inoa eiua ma ke kulana hope. No ka uluhua i ka La i ka mea pum«> hana, ua lawe ae 'la o Mrs. Nakaiama i kona ola ma ka inu ana i kekahi laau make, aka, aole nae i ko elike me ka upu a kona makemake. O ke kolu keia o kona hana ana pela, a o ka ekolu no keia o kona pakele mai ka make mai. Ma ka auwina la o ka Poakahi nei, ma ka pali o Nuuanu i weheia ae ai ke kii hoomanao i kalaiia i kekahi pohaku no ka hoomanao ana i ke kaua a ka Na'i Aupuni ma ua pali 'la me keia mau olelo: "Kukuluia e Na Kaikamahine o Hawaii, 1907, no ka hoomanao ana i ke Kaua o Nuuanu, i kauaia ma keia awawa i ka 1795 mawaena o Kamehameha I ame Kalanikupule, ka Moi o Oahu."