Ka Lanakila, Volume I, Number 2, 8 July 1909 — KA WEHEWEHE MOEUHANE [ARTICLE]

KA WEHEWEHE MOEUHANE

A ka Madame ae Barose f ke Kilokilo Ouli Kamahao a Kaulana o na Palani, (Unuhna e ka Anela o Mekiko) PAHIKAUA. O ka loaa ana o keia i& oe, he hoailona ia e hai mai ana i ka manaolana no ka holopono o kau mau irea apau i manao ai. PAELI ANA. O ka moeuhane e paeli ana oe i ka lepo he hoailona maikai ia, aka, ina ua nalowaleia kau oo a kipikua paha, ho hoike ana mai ia i ke poho ma kau iiana, hoopauia mai ka hana mai, a puka ole no hoi kau mau huaai, ina he ftiahiai kau hana. ILIO Ina ua ike aku no oe i kau ilio ponoi, he hoike ana ia i ka holopono o kau liana ma o ka hoomanawanui pauaiio ole nae. Ina na hai ka ilio, he hoike ana ma ia ia oe e makaala, a no ka mea, ke hoopuniia nei oe e na enemi lehulehu. O kou lohe ana i ke aoa ilio, he poino ke hiki mai ana; a ina elua mau iiio e hakaka ana, he hoike ana mai ia e makaala oe i na hoalauna pono ole. HUA-MOA. Nui ka pomaikai e loaa ana i ka mea nana ka moeuhane. O ka ike ana i keia holoholona a ka pilikua nui wale i noho ai, he heailona ia e hoike e mai ana i ko ka mea nana ka moe halawai ana aku me kekahi pomaikai nui;* ina hoi e kau ana c»e maluna o keia holoholona, alaila, e hauoli ana oe mamuli. o ka ili ana mai o ka waiwai o kekahi mea kiekie a alii maluna ou; a ina hoi e haawi aku ana oe i kekahi mea ai i keia holoholona, alaila, aia he hanohano nui ke hele mai la e halawai pu me oe. MAKA. O ka loaa ana o ka haawina moeuhane ua makapoia oe, he hoike ana mai in i ka poino e halawai mai ana me kekahi o kou mau ohana ponoi, a i ole, e pan ana kou ike a launa pu ana me kou mau hoaloha. HEIiEHELENA. Ina ua loaa aku ia oe ma kau moeuhane ka helehelena ui, mohaha, maemae a momona o kekahi mea, he hoailonaia o kou halawai ana aku me ua hoaloha lehulehu me ka hauoli. Ina e hoomaemae ana oe i kou helehelern, he hoike ana ia 110 kou mihi ana i ka iiewa au i hana ai. O ka ike ana i ka helehelena eleele o kekahi kane a wahine paha, he hoailona ia o ke ola kino īnaikai e loaa mau ana ia oe. HAULE. Ma kou hiamoe ana a loaa aku la ia oe he haawina ua haule mai oe niai kekahi kumulaau a wahi kiekie mai paha, he hoike e ana mai ia i ka

poino e halawai mai ana me katt hana, a ke ole pela, alaila eia he enemi Ke. hoohalua nei ia oe. HAKAKA. O na haawina moeuhane e loaa aiui ia oe o keia ano, he hoike ana mai ia i kou poino ke loaa ia oe na palapi. ma ka moeuhane; a ina ua lanakila oe ma ka moeuhane me ka 16aa ole o kekahi mau palapu, he hoike ana mai ia i kou lanakila ana aku maluna o na enomi e hoopuni ana ia oe, a i ole, ma kau hana paha. MANAMANA-LIMA. Ina ua mokuia kou mau manamana-lima, a i ole, ua okiia e kekahi mea, he mau hoailona wale no ia no ke paka-laki; a ina hoi, ua loaa « ulu ae he mau manamana hou ma kou lima, he hoike ana mai ia i ka paa inau o kou lima i ka hana, a e loaa mau ana no hoi ia oe na mea e pono ai keia noho honua ana me ka 'ulakolako ame ka hauoli. HUA-AI. O kou ai ana i na hua-ai pala memele maikai, he ouli hai muaia no kou halawai ana aku me na lono hauoli; a ina he mau hua-ai awaawa kau o ka ai ana, alaila he mau lono maikai ole no ke halawai mai ana me oe. HOOLEWA. Ina ua ike oe ma ka moeuhane e hele pu ana oe ma ka huakai hooiewa o kekahi o kou mau hoaloha i make, he hoailona ia no ka mahuahua ana o kau mau wahi loaa; a i ole, no kou hoohuiia aku me kekahi kokoolua kupono a lako hoi. MAHINAAI. Ina he mea no ka aoao palupalu ka mea i loaa ai o keia haawina, a e hele ana oia iloko o kekahi mahinaai. he hoike ana mai ia e loaa aku ana iaia he kane kupono a makai iaia. Ina he kane ka mea i loaa ai o keia haawina, a e ohi ana oia i na pua e u]u ana maloko o ka mahinaai, he hoailonaia no ka loaa koke iaia o kekahi koolua a wahine ui, elike paha me ke mele a na kamalii e himeni mau nei penei: Auhea wale oe e ka wahine ui I ane like aku me ka mahina. PILIKUA. O ka loaa ana o kekahi kanaka nui a momona ia oe ka moeuhane, a he pilikua paha, he hoailona ia no ka nui aku o kahi pomaikai e loaa ana ia oe ma kau hana; a e loaa pu ana hoi ia oe ame kou ohana he mau ola kino maikai e hauoli ai ka noho ana. HUA-WAINA. O ka ai ana i na huawaina he hauoli ame ka pomaikai. Ohi ana, he hoike no ka holopono o na lawelawe oihana ana. Q ke Kiola ana, he hoike ia no ke poho a paka-laki. (Aolo i pau ka noeau.)