Ka Lanakila, Volume I, Number 10, 16 September 1909 — NA MEA ANO NUI O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEA ANO NUI O KE AO NEI

Mahope o ka nalo ana aku o ke kino lepo o o Mrs Erakine (Erskine) iloko o ka opu o ka honua no kekahi mau hora, ua hiki aku la kekahi kanaka ma ua wahi la, a oiai ? ua ike oia i kekahi mau waiwai makamae maluna o keia wahine ma ka wa o kona kanuia ana, nolaila, ua manao oia e eli hou i ka lua o keia wahine a lawe mai 1 na mea hoonani apau i hoohiluhiluia maluna ona, a no ia kumu ua eli hou iho la oia i ua lua la, a i ka loaa ana aku o ka pahukupapau, ua wehe ae la oia i ke pani o ka pahu, a i ka hemo ana ae o ke pani, Ua lalau aku la la i ke komolima e paa ana ma kekahi o na manamanalima o ua wahine la, a no ka hemo ole mai, nolaila, ua oki iho la ua kanaka la 1 ua manamanalima la, a me ka haupu ole ae no kekahi mea, ua uwe ae la ke kino kupapau me ke ala pu ana mai o Mrs Erakine, a hoi aku la no kona home, a aole hoi he mea hookahi o kona ohana i halawai mai me ia oiai oia e pii ana ma ke alapii no ka hale o luna. (< lna aole au i ike eia ke waiho nei kuu wahine mā ka luakupapaū ma ka pailina, ina ua olelo ae au nona no ,keia mau kamumu kapuai wawae a J u e lohe nei," wahi a ke kane iaia e lohe nei no keia mau kapuai wawae. O keia Mrs Erekine, oia no ka makuahine o Ebenezer Erskine ka mua loa nana i kukulu i ka Ekalesia Kuokoa o Sekotia. Mai Orenabuga, Rusia mai kekahi hoike e pili ana i ke ola hou ana o kekahi kino make ma ka wa o kona huakai hoolewa. Oiai ka huakai hoolewa e nee ana no ka pailina, ua ikeia aku la ka hee ana o ka pahukupapau, a aole i emo, ua ala mai la ka mea make, a no keia ano i holo aku ai na kahunapule ame na poe apau o ka huakai no ka maka'u. Ua akalu aku keia kanaka me ke kahea ana aku i keia poe, aka, aole he hooloheia mai o kona leo, a i ko lakou mamao loa ana aku ua hoi hou mai la na noonoo maikai iloko o lakou, aka nae, ma kahi o ko lakou huli hope ana mai me ke aloha no keia kanaka, ua lawe mai la lakou i na laau ame na pohaku no ka pepehi anaiaia. Maka makahiki 1838, ua ulu ae la he hoopaapaa mawaena o M. Marbois, kekahi o na kanaka mahiai e noho ana ma Sisoy, Cambrai, Palani ame kana mau keiki no na mea e pili ana i ka ae-like mare o kana keiki hiapo. Ue kanaka huhu hikiwawe loa keia, a no ia kuaau, ua ulu mau mai na mea maikai ole iloko o

kona noonoo, a lilo maoli i kumu e nawallwali ai o kona kino a make aku la oia ma ka la 13 o lanuari. Ma ka la 16 mai ua laweia aku la kona kino no ke kanuia ana, a oiai, ua paa ka aina i ka hau, a ua hiki pono ole ka eli ana i ka lua a hohonu, nolaila, ua hoopaneeia ke kanu ana a hiki i ka wa e hehee ai oka hau. Ma ka la 23 ua kii aku la na paahana eli lua i ka pahukupapau no ke kanu ana, aka, ia lakou i hapai ae ai iua pahu la, ua lohe maopopo ae la lakou i ka leo o ka mea make mailoko ae o ua pahu la, ame ke kali ole, ua wehe ae la lakou i ke pani o ka pahu. a ike iho la lakou i ke kino o ka mea make e hanu ana, a nolaila, ua hapai ae la lakou iaia no kahi o ke kauka, a ma kana lawelawe ana ua ola loa ae la ua kanaka la iloko o ke kijio maikai a ikaika. O keia malalo iho nei ka hoike a Haku Heneli Marsh kekahi o na kauka kaulana loa o Eneani. Ma kekahi la ua kiiia mai la oia eke kauka ohana o kekahi Konela o na pualikoa oiai e waiho ana /iloko o kekahi ma'i ikaika loa. Ua nui ka laua mau hooikaika ana no ka palekana mai o ka mea ma'i, aka, aole nae .i ko ia mau hooikaika ana a make aku la oia.

Ma ke kakahiaka nui o ka la no ka hoolewa ana, ua hele pu aku maua no ka ike hop«hoa ana ike kino oka mea make. O ko'u kokoolua kauka he hoaloha pilipaa loa oia no ka mea make, a nolaila, ua inu ae la oia no ka hoomanao ana i na la 0 ko laua noho hauoli ana, a no ka maikai paha o keia waiona.ana i inu ai, ua pii mai la oia he mau kiaha hou, a na keia mea i hoouilani loa ae i ka noonoo o ua hoa kauka la o'u, a iloko o ko'u kahaha nui, ua hoopiha iho la oia i kekahi kiaha me ke koena o ka rama o ka omole ana e inu ana a hoohainu aku la i ka mea make, a ua iho pono aku la ka rama no loko o kona puu "me ko maua kahaha nui. Ua hapai ae maua iaia iluna oiai na poe he nui e hoopuni ana ia makou. Ua pii liilii mai ka pumehana o ke kino o ka mea make a hiki 1 kona ola loa ana, a o ua mea make la ua ola oia no na makahiki he iwakaluakumamalima mahope mai. Ma ka Poakahi iho nei i hoomaka hou ai ke komo ana o na kula aupuni. Ua ahai ae na keiki paani polo o Maui i ka W nakila ma ka Poaono i hala, he n eo ia 3 wale no ana keiki paani polo 0 Leilehua, Pehea ana la 0 Honolulu nei?