Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 15, 25 July 1834 — HE TIGA. NO KA TIGA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE TIGA.

NO KA TIGA.

Ua like ktivabi-anp.qlsa Tign rhe ko ka popol«. - - - '• LTa like ka nūi o -ka Tiga alii .me ko ka Liona. Eknhi kap'nai, a ekoln a nie ki hapa kona kiekie, a eha kapuai kekaht Ewalu kapuai kona loa, a he umi kekahi. . _ r 4 v - Uā like kona;fnau lieīehelena, me -ko ka pofvoki, he nui-no nae'kona iuau wawae a ua. ikaika loa. Ua viuku k'.mf mau pepeiao, ua palahalaha 'ka wal»a, »ia loihi loa na niho a me na maiuu, he mau mea welhrelt„loa.. 3S T o ka oJenalena maikai oka Tjgu, na nani īa ke naha aku. He Olehalena ka n'ui o kona kino, o'hionio nae, lie ' eleele kekahi. Ma ke kua ka lena loa". he lena ula, a ma na aoao he hapa ka olenaīena; a malalo o ka ai, kokōke keokeo. Oka Tiga ; ka i4io hae ona ilio a pan, 'oia hoi ka ilio puni koko,*aole mea e like ai. iMojtoha hae loa, aole loa ia ehoomaha, ikt i kona pepelii ana, ke ike-nku-ia i ka me- - 1 a ola. |

Np kona oia'kemake loa.i ka pepehi, aole ia e ai, a pau na roeg ana i ike aku a'i, i.ka make, alaila ai. Iha maona, pepehi wale aku no ia, nrfkajfnea oia kona oliuli. . He kamaaina" ka Tiga ma Asia, a ma Aferika. O na \vahiwehi h>a, oia lioiia wah: hae loa, ma īnia hoi. Holohoīo oia ma kolaila'Ululaau, me Ka pepehi aku i namea ola a pau i loaaiaia. Aole loa i hoolaka pono ia ; 'ka Tiga, a lokomaikai i ka inalihini< Ua hoho pono nae kekahi Tiga op'iopio me ka ilio maoli, aole i pepelii mai ia ia. Ina i lokouiaikai aku ke kahu ia ia, a i lokoino aku , ua like wale no r aole ia e la- ! ka niai. E nah'u mai no ia i ka lima i hanai aku. ia ra, e like me kona naliu ana i ka liuia liahau ia ia. I kona wa e huhu ai, e hae aku no ia i r,a mea ola a pau o ka honua nei. O ka Elepani a-me ka I-aehaokela, oia wale 110 kona mau mea makau iki, e hae aku no iiae ia-laua i. ke!vahi-maiīJr-v.a. , ... kona hae loa, anle ia e makau i ke kanaka,.aka, ina ike-aku oia i ke kanaka j rna kahi.mehameha, lele aku no oia, e.like j me ka e pakele iki ke ka-

r i i e'Kē'Sna~iā'e Tīopti"raī 1 "fia holōhōlonā? t f "TlE'hiki anei ke ho'olākaia mai ka Eionaii | Ua likē' fthei ka' I-iona me ka Tig&? j Mahea ka like ole? JV!. kehah'i ano o hi bipt. , |j Pehea ka poe H6Cēiietotē'i malamā āi 'i ka lakoii poe higi ? Heāh'a ka maikai o kolaila poe hipi r uu, a ua hinuhinu maikai kona oho. -Ahe_māi-, kai wale no kona mau helelielena. Ua ku no i.ka ikaika a me ka mama. Ua Tike loa ka lele ana o fea Tiga, ! me ko ka popoki. Aole hahai ka popoki i ka iole, e like me ka haliai ana o ka ilio maoli i kana mea e hahai ai Aka, kolo malu no kā popoki, a hiki 1 kahi kt>koke o k >na lelē no ia, a pna ka mea ana i ike aku-ni. Pelo no ka Trgn. Moe matitTio ia ma ke ala kalii'e hele ai ka bufalo, a o ka bipi palia, ā hele naaupo kekalii o a kekahi holoholona e paha, o knna lole no ia, a paa koke ua mea nui la, i Eona aiaiun a rhe koua niho. . o ka ikaika k.a,o ka Tigh, e pepelu

no ia i ka bufalo, a waiho ia ia ma kona ai, & paa ke poo ma kona waha, a holo mamo no, e liko me ka holo'ana o ka alopeke mo ka nene. No ka hae loa o ka Tiga aole loa lākou C no.ho pn ma kalu hookalii. Nolail'a, aoIn' ileē nui ia lakon, ua ike mehameha.ia Avale-no a.naka hele pu ole.o kekahi Tiga me.kokahi Tiga, nolaila, aole lakou.e kok»iffkekahii kēkahi. L a iike na helehelena o ke riga me ko ka Leopadi. hoi ka oho. Ua ejeele, aua lenajenu." - ; Eia kahi like ole. Uin onk>nioka Tiga, "a ua kikokiko ka Leoga<li. He nui no hoi ka Tiga, uuku ihpka Leopiāi. Ua nui ka huhu oka riga, -he hapa ko ka Leopadi.- . Ua hoolakaia kekahi Leopadi, a.olioli 'no ke iko mai i ; ke' kahu, aole oluolu. ka.Tiga ke ike aku i k'a mea:e, o'ka mea ana e haeha'e' ai walenn. Ūa makeniake nūi ūi ka ili o ka Ti'ga, no ka oiiionio maikai; a he mea kuai nui ia. Aolo inēa maikai eae o_ka Tiga. O ka Tiga ea,-aolQ. ia'he mea waiwai, he 1 raea maikai no nae ke ao mai i ke kanaka. j Fna e nihauia mai kakou, Ua hana ke | Akua L ? -ka Tiga, i inea aha? E hiki 110 ra kakou ke- olelo, I n'ien; ao inhi ai ke!' kanaka. " ' : Uit4»i aku ka maikai o kona kino piamua'' oko na hol -.i!i»lona a pau. He kakaikāhi ! ke-kino ni;rik?)r e, liko lue kona. ! o kona auo, o ke ano ino loa ia o | na hslohofonn a paii. j 1 ka ike ana aleu'ini ke uā waopopō keia, aole nia.ke ki-ii i;>, ma ka nianāo wale no. jj U ā H|nrtKia'ke kiuo o līe'Kaiaelo, aka, he js niOa waiwai'^on/h'e kino nain ko kaTiga,'! āka, «la of*ak.u kona ino niamua o ko na ! hok>h.>lc.na a pau. Ua lipi'f.e aiai no hoi ke Akua .i kona j manao uialama. i kona haawi ana i ka * f kē-.ktto kekahi i kekahi. fha i holo po'| na xiga he nui loa, e like me n'S> hipa^a na hipi, ame u-i hoki, alaiia, paii loa 'i n<V"holohcrioria kka make fa Lakou, pau pu--no ine knnnka. Ina pola, Aole hiki ke kanaka' ke heie inakaukau ole, e noho loa lio ka-pono inaloko o na-kulanakauiiiUo i pan klia.;pa. Aka, 110 ko ko Akua liuawi i nua Kilakou i ke ku e. kokahi-i kek;(hi,no,lailay''&ole i nui na holoholona i mako īa Ia- •[ aole hoi i maltu nui ua kwuiku.