Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 18, 1 September 1834 — No ka lama Hawaii [ARTICLE]

No ka lama Hawaii

I ko'u hele ana a puni ka aina o Mau, hikina, ua kaumaha ko'u naau. Elua mea e kaumaha ai. Eia kekahi. O ka noho ana o na kanaka he nui loa ma kahi loih l mai ka hale o ke Akua aku. Aloha ino i ko lakou noho ana pela! Aole lohe pinepine lakou i kaolelo ake Akua, no iamea aole paha lakou i malama i ka la Sabati, aole heluhelu lakou i ka olelo a ke Akua, aole e hoomakaukau ana lakou no kela ao pau ole maluna, ma ka lani. Nui ko'u makau o make auanei lakou i ko lakou noho ana me ke kumu ole e ao aku ia lakou, e kuhikuhi imua o lakou i ka pono, a me ka hewa; a e noi pinepine aku ia lakou e hele io lesu la i oia lakou ia ia! Heaha ka mea e pono ai? Pehea e ola'i ko Koolau poe, a me ko Hana, a me ko Kipahulu, a me ko Kaupo, a me ko Kahikinui, a me ko Honuaula poekanaka? Nohea mai ka poe kumu e ao aku ia lakou ? No ka aina kahiki anei? Aole paha. Manao ka poe hoalianau ma Amerika, a m& BeritaAia, kokoke naauao ko Hawaii poe kanaka; a no ka po.iili nui maluna o na aina ma ka hikina, manao lakou ia lakou ke hoouna hou mai i.na kumu nui wale.. Nohea mai na kumu e ao aku i ka■naka ma na kuaaina o Hawaii nei? Aole no ke Kulanui anei? Pehea, e na hauma- . na o ke Kulanui, pehea ko oukou manao ? Alanao au he punawai ke Kulanui o Lahainaluna! Aole pono anei ke kalie mai ka wai o ua punawai la, a oluolu ma kahi maloo a pau loa? I ole pela, pehea e ulu ka hua i kanuia? Eia kekahi mea e kaumaha ai ko'u naa u ī ko'u hele ana a puni o Maui hikina. Ka makemake ole o kanaka i kaolelo akeMua. I ko'u hele āna ia wahi aku ia wahi aku, hai aku au i ka olelo maikai a leau; ku_ hikuhi aku au imua o kanaka i ka pono, a noi aku au ia lakou e hoolaulea koke aku i ke Akua. Aka, aole lohe pono lakou. Aole haka pono mai, me ka poe makemake nui. Nolaila ko'u kaumaha. Manao

au e make āna lakou i ka «ai ole, .no ia mea, haawi aku au i ko lākou waha.malo» i k,e kiaha o ka wai ola, āole nae fekou 1 inu. Pehea e ola'i lakou iko lakow pale ana'kuika mea ake Akua i kau 'ai, i niake ole kānaka? I ko'u manao, elua mea e pono ai na kanaka o keia aina. Oka hooikaika ana ma ke kula i lilo ai na kanuka a ppu loa i ; poe noonoo. Eia kekahi. O wa, mai make hewa ka hai ana i ka olelo a ka Haku, no ka noonoo ole ana o kanaka. Oka ninini ana mai oka Uhane lītmoUle. Eia ka mea nui e pono ai kanaka. Ena hoahanau. E pule mau aku kakou i ke Akua i kokua mai ia mamuli o ka kakou hana ana, i lilo wawe na kanaka a pāu o Maui nei .i poe naauao io maoli, a i ola lakou ia lesu.