Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 19, 12 September 1834 — No ka Lama Hawaii. [ARTICLE]

No ka Lama Hawaii.

Eia na mea au i manao mua ai; o'ka pomaikai ana o ko Hawaii nei poe kanaka i ka ike ana i na mea e pono ai ke kino, a me ka uhane. Eia kekahi manao o'u ia kakou a pau i na hanmana a pau ma'oko o keia hale kula, no ke kanawai o ke Akua a me na'lii a me na makaainana a me kakou me ka poe kanaka i noho i kahi alii. E pono ehoolekakou i keia poe luna kanawai no ka pono ole o ka lakou malama ana. O kakou ka poe i pili i keia mau kanawai, o ka moekolohe, a me ka aihue, ka hoopunipuni, ka pepehi kanaka, o ka ona rama, 0 ka haasg(e wahine, o ka haalele kane. Nolaila ua pili keia kanawai ia kakou a pau, ua uku i ke d->la,ua hana.ua paa i ka hao, ua kaina aku imua o na luna kanawai. Olelo mai lakou penei,ua moekolohe olua? Ae. E uku olu i i ke dala no ke kan wai o ke Akua a me ke 'lii, i elua au,i eha a ko kane. E imi olua i keia mnu la, a lawe mai. Ua lohe no olua i ka olelo ana a ke'lii. Pela lakou e olelo mai ai. No ke aha la lakou i holo ole aku ai ma 0ahu, i keia mau la e noho nei,, a hoopili akui kekanawai ona'lii? ! 1 maopopo ka pono a me ke kau-1 oha mua ana mai. Eia kekahi mea mau ina'lii' mamua aku nei. I ka la kaua o' makou nei,nana aku Ia a ike i ka hee mai i kela alii, alaila, hoohoahanau mai la ia makou i mai la penei, e na hoahanau,i nui ke aho a me na kaikuaana a me na pokii, a me na 'ikane, i nui ke aho he mea ai ka aina. A pau ae Ia ke kaua ana, alaila, aole o makou kekahi e ai aina, o na'lii waie no. Olc!o ae !a no lakou penei, o kou wahi kahu no ia o ka mea wahi keiki no ia, o makou no kekahi e make malaila. Eia kekahi mea au i lohe ai, o 1 ke kan wai o kekahi alii ma Beri- ! tania, ua lohe na kanaka i na mea ana i hai nku ai. Maopopo loa ! ke kanawai ana i hai aku ai. He- ; le aku la ia me na koa ona a me ' na punahēle ana, a ike oia ua '

nawaliwali kona lio,olelo aku la.i kana mau punahele, e kii i ka lio ma ka puka o ka hale kahi i ku ai. A lawe mai la lakou a ike mai la ka mea nona ka lio, olelo mai la ia penei, no wai ia lio? I aku la ia no ke alii. Owai ia alii? O king George? Oia noke alii? O ka poka a me ka pu! e waiho mai oe i kuu lio, o make oe ia'u. A lawe aku la ia a hiki imua oke alii. Kii aku la ua kanaka la i ka pu a hahao iho la a piha a hele aku la a hiki i ke alo o ke alii. Olelo aku la,nau no i kena aenei i kuu lio? Ae mai la. Olelo aku la ia ina eae oe i kuu lio e ki koke aku au ia oe i ka'pu a make oe alaila ae oe i kuu lio. Alaila, makau ihola ia a no. noo iho la i keia make ana. Alaila manao aela, ua pili i ke kanawai ana i o'elo aku ai, ua: laliu wale ia, haawi koke aku lai ia i na elala gula ana e ono, i uku no ke kanawai ana i olelo aku ai i na kanaka a pau, i uku no ikana kolohe ana.