Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 22, 5 December 1834 — Page 3

Page PDF (236.33 KB)

LAMA HAWAII.

 

ia i ka poe lohe." A i ka oukou hana ana a pau, e lilo oukou i kanaka makua. E hana me ka hoopalaleha ole, me ka noonoo; a e hoakaka lea imua o kanaka i ko oukou haalele loa ana i na mea o kamalii, i ko oukou noho ana i kanaka makua, e like me ka Paulo olelo: "I ko'u wa kamalii olelo wau e like me ke kamalii, a ike au e like me ke kamalii; a manao wau e like me ke kamalii; a i ko'u wa e lilo ai i kanaka makua, alaila, haalele au i na mea o kamalii." No ia mea, kauoha aku la ia i ko Korineto poe, i aku, "Ma ka naauao e lilo oukou i kanaka makua."
 

MOOOLELO NO KA EKALESIA.

            §          5. No ka hoomaauia mai o ka ekalesia e ke alii hou.
            I ke au e Mareko Aurelio Anetonino, mai ka makahiki o ka Haku 165 a hiki i ka makahiki 184, nui ka poe haipule i make i ke Alii. Ua make na kanaka a me na wahine, ka poe waiwai, a me ka ilihune; no ka nui loa, aole e pau lakou i ka hai aku.
            Ia manawa, ua make o Polikarepa, ke kahuna pule naauao, a me ka maikai. I kona wa elemakule, hopuia oia e kona poe enemi, a alakaiia ia imua i ke alo o ke Alii. I aku la ke Alii ia ia, "E hoole aku oe ia Iesu, ke hoowahawaha aku i kona inoa." I mai kela, ua hoomana aku la au ia Iesu i na makahiki kanawalu kumamaono, aole hana hewa mai oia ia'u, pehea la e hiki ia'u ke hoowahawaha aku i ko'u Alii i ko'u mea ola e ola'i? A lohe ke Alii i kana olelo, ukiuki loa ia, a hoolilo ia ia i ka make i ke ahi, a no ka liuliu o kona noho ana iloko o ke ahi, o aku kekahi i kona kino i ka pahi kaua, a make ia pela.
            I ke au o Komodo, aole hoomaauia mai ka ekalesia, a nui ka poe waiwai ma Roma i paulele aku ia Iesu. Ua maluhia iho la ka ekalesia a hiki i ka makahiki o ka Haku 202, i ka makahiki he umi o ke alii ana o Sepatimo Selero.
            §          9. No ke ano o ka ekalesia ia wa.
            Eia ke ano o ko Iesu ekalesia ia manawa. Ua malama pono ka ekalesia i na oihana elua a Iesu i haawi mai ia lakou, o ka Bapetiso ana a me ka ahaaina a ka Haku. Ua hoano iho la lakou i ka la Sabati; a ua malama no hoi lakou i na la e ae a elua i kela makahiki, i keia makahiki, i ka la o ko Iesu alahou ana mai ka make mai, eia kekahi; a i ka la o ka ninini ana mai o ka Uhane Hemolele, eia kekahi. Ua wae aku la kela ekalesia keia ekalesia i kekahi kahuna pule. Eia kana oihana, o ke kiai ana maluna iho o ka ekalesia, a me ka hai ana 'ku i ka Iesu olelo maikai. I ka la Sabati, heluhelu no oia i ka ke Akua olelo ma ka hale pule, a ua malama pinepine ia, a me ka poe haipule a pau i ka ahaaina a ka Haku.
            Ua noho pu ka poe haipule me ke aloha, a me ka hana maikai aku kekahi i kekahi. I hewa kekahi, aole ia e mihi, aole lohe i kona poe hoahanau, ua kipakuia mai ka ekalesia aku. I ke kau wi, a i ka wa hihia i kekahi mea, hoopololi pinepine ka poe ekalesia me ka pule aku i ke Akua. Ua kokua lakou i ka poe ilihune maloko o ka ekalesia, a ua ao pinepine na makua i ka lakou poe keiki ma ka ke Akua olelo.
            §          7. No ka hoomaau hou ia mai o ka ekalesia.
            I ka makahiki o ka Haku 202, i ke au o Sepetimo Selero, nui ka hoomaauia mai o ka ekalesia ma Roma, ma Asia, a ma Aferika hoi, a nui wale ka poe i make i ke Alii, i ko lakou kupaa ana iloko o ka Haku.
            Ia manawa, aia no kekahi wahine malama i ka Haku, e noho ana ma Karatage, ma ka aina o Aferika O Perepetua kona inoa. Ua maikai kona kino. Nui kana waiwai. He kane kana, a me ke keiki uuku; he makuakane a me ka makuawahine kona. Nui kona aloha i kona poe makamaka, aka, oi aku kona aloha ia Iesu mamua aku o kona aloha ia lakou a pau loa. Ua hopuia ua wahine la, a ua alakaiia ia imua i ke alo o ke Alii. A kupaa oia ma ka pono, aole ia i makau i ka huhu o ke Alii. Nui ka uwe ana o kana kane. Koi aku ia i kana wahine e hoole aku ia Iesu, a e hoowahawaha aku i kana olelo. Aole loa ia i ae aku i ka makemake o kana kane, aole loa i hoole aku i kona Haku. Ua kupaa no, a no kona hooikaika ana i keia aoao, hoolei aku la kona poe enemi ia ia mawaena konu o na holoholona hihiu, a ua make ia ia lakou.
 

He mau niele no ka mooolelo ekalesia.

            Pehea ka ekalesia i ke au o Mareko Aurelio Anetonino? Owai ke kahuna i make i ke Alii? Pehea kona make ana?
            I ke au o Komodo, pehea ka ekalesia? Pehea ke ano o ka ekalesia ia wa? Ehia oihana a lakou i malama? Ua hoano anei lakou i ka la Sabati? Ehia la e ae a lakou i malama?
            Heaha ka oihana a ka poe kahuna pule? I hewa kekahi, pehea ka ekalesia? Pehea na makua? I ke au o ke Alii hea, ka hoomaau hou o ka ekalesia?
            Owai ka inoa o ka wahine haipule ma Karatage ia wa? Ma ka aina hea o Karatage? Pehea ka manao o ua wahine la ia Iesu? Pehea kona make ana?
 

SOLOMONA
Mok. 8.

            1          Aole anei i hea mai ke akamai?
                        Aole anei i pane mai ka ike i kona leo
            2          Maluna ma kahi kiekie, ma ke ala,
                        Ma kahi o na alanui ku ae la oia;
            3          Ma na ipuka o ke kulanakauhale,
                        Ma na wahi i komo aku ai, kahea mai la oia.
            4          Ke hea aku nei au ia oukou e na kanaka,
                        O ko'u leo hoi i na keiki a kanaka.
            5          E na mea ike ole, e ike oukou i ke akamai,
                        E hoonaauao hoi oukou o ka poe naaupo.
            6          E hoolohe mai, no ka mea, e hai ana au i na mea maikai.
                        O ka oaka ana hoi o ko'u lehelehe ma na mea pono.
            7          E hoike aku kuu waha i ka oiaio.
                        He mea hoopailua i ko'u lehelehe ka hewa.
            8          Ma ka pono na olelo a pau a ko'u waha.
                        Aohe wahahee, aohe mea kekee malaila
            9          Pau loa lakou i ka pololei i ka poe naauao,
                        Ua ku pono hoi i ka poe i loaa ka ike.
            10         E koho oukou i ke ao, aole i ke kala,
                        A me ka ike hoi mamua o ke gula i makemakeia
            11         No ka mea, ua maikai ke akamai ma mua o na momi.
                        A o na mea i makemakeia a pau, aole i like me kana
            12         Owau ke akamai ka noho pu me ka malama.
                        Ua loaa ia'u ka ike i na mea e naauao ai.
 

O ke kauoha maikai a Davida i kana keiki ia Solomona i kona wa e make ai. Ua kakauia ma ka buke mua o na'lii. MOK II. pauku 1–4.
            A kokoke mai ka manawa e make ai o Davida, kauoha mai la no ia ia Solomona i kana keiki, i mai la, E hele ana au e like me ko ke ao nei a pau, nolaila e hooikaika oe, a e hookanaka, e malama hoi oe i ke kauoha a Iehova a kou Akua, a e hele ma kona aoao, me ka malama i kona mau kapu, a me kona mau kanawai, a me kana mau oihana, a me kana olelo i kakauia ma ke kanawai o Mose, i pomaikai oe ma na mea a pau au e hana aku ai, a ma na wahi a pau au e hele aku ai; i hooko o Iehova i kana olelo ana i olelo mai ai no'u, i kana i ana mai; Aole oe e nele i ka mea e noho ai ma ka nohoalii o ka Iseraela, ke malama kau mau keiki i ko lakou aoao iho, a i hele ma ka oiaio imua o kou alo me ko lakou naau a pau a me ko lakou uhane a pau.
 

NO KA POULI ANA O KA MAHINA.

            I ka malama o Dekemaba, i ka la 15 a po iho, pouli ka mahina, aole nae e pouli loa; kapakahi wale no. Elua hapakolu ka mahina i nalowale, alaila, hoea hou, e puka loa iwaho. Eia ka manawa e hiki ai.
            Hora     Minute.
            4          53 Ka hoomaka ana.
            6          22 Ka kapakahi nui ana.
            7          51 Hemo loa ka mahina iwaho
            I ka puka ana mai o ka mahina, no kapakahi no.
 

NO NA MOKU O KOHOLA.

            O na moku o kohola a pau i ku ma Lahaina i keia ulu moku he 45. O na aila a lakou i loaa i keia kau 22,7700 barela O na aila a pau maluna o keia mau moku 57,610 barela. Ua pau na moku i ka holo, hookahi wale no i koe.