Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 25, 26 December 1834 — No ke kue ana o na kanaka o Lahana i ka pono. [ARTICLE]

No ke kue ana o na kanaka o Lahana i ka pono.

Eia ke ano oko lakou ku e ana\ I ka hele ana mai o kekahi poe kamalii Olowalu e hoolimalima pepa, (he one ka lakou e haawi ai na ka haolē.) Pii aku la

ua poehoolimalima pepa la,_ iuka 0 Lahainaluna, a hiki i kauhale o kamaaina kahiko olaila. Ninau aku la lakou, i kamaaina kahiko; Eia la mahea ke ala e hiki aku ai 1 kahi o Aneiu? I mai la kamaaina. Aole no ka oukou i ike? I aku la hoi ka poe hoolimalima. Aole. Ninau hou mai la na kamaaina. Nohea oukou? I aku la ka poe hoolimalima, no Olowalu. I mai la ka poe kamaaina ia lakou. A, heaha ka oukou o ka hele ana mai nei o kahi loihi? I aku ka poe hoolimalima. He olelo. I mai la ka poe kamaaina. Make loa ka oukou hana ana i ka pepa. Aole me ka oukou ka Lahaina nei e hana nei la, he lole ka anei e hana nei, hele a pela ka oukou hana, make loa Lahaina nei i ka oukou hana. Aole o Lahaina nei manao nui i ka pepa. He lole ka Lahaina nei mea manao nui, he 20 pahu, hookahi apa, ninau hou mai la ua poe kamaaina la. Ehia olelo o ka pahu hookahi. I aku ka poe hoolimaiima penei, 3 olelohookahi pahu, 2 olelo hookahi pahu. Olelo hou mai la ka poe kamaaina, o ka oukou hooikaika ana, a; i ka pepa waha hamama; a;ina ua pono. No ka mea, oia ka mea i pili pono i ke kala. I aku la ko Olowalu, ua nui ia ia makou I mai ko Lahainaluna, a heaha ka olelo i koe ia oukou? I aku ko Olowalu. He Anahonua a he helunaau , a me ka hoike hoikehonua no ka palapala hemolele I mai la ko Lahainaluna me ka huhu, penei; aole no ka hoi o ka make loa o ka oukou hana ana. I aku la ko Olowalu. Aole makou i hele mai mai kahi loihi mai e e; he lole ko makou manao, i hele mai ai. Ko makou manao i hele mai ai; o ka mea pono a oukou i hoino ai, oia ka makou mea i ma nao nui ai, aole o makou manao uui i ka lole; no ka mea, he mea ihaehae wale ka lole, hookahi "no la o nahae ka lole. O ka ike aole ana e na haehae, e nana oe a. O ko Niihau o ko Kauai o ko Oahu, a me ko na aina a pau, eia ianei no ka ike; oia ko lakou mea i akoakoa ai a pau ianei.

Alaila, olelo mai lakou me ka nawaliwaK. Aole no la o Lahaina nei manao ia mea, eia no ko onei manao ma ka lote, (0 ko Lahainaluna kai nawaliwali.) Pau ka hakaka ana i Lahainaluna.

Eia ka hakaka ana i Lahainalalo. Hoi aku la lakou mai Lahainaluna aku a hiki i Lahainalalo. Kipa aku la lakou i kauhale, a ninau aku la i kamaaina. Aole o oukou wahi baka? JNinau mai la kamaaina ia lakou, heaha ka oukou mea e hoolimalima nei? I aku lakou; he olelo. I mai la na kamaaina ka i noa he lole ka oukou e hoolimalima nei. Eha hewa ko oukou kino.- I mai la kekahi wahine. Hiki no hoi ko oukou uhane i ke lele iluna. I hou mai la kekahi wahine, aole e hiki ko lakou uhane iluna ke lele, he kamalii. I mai la ke iolu o ka wahine, ina he kanaka makua, hiki ko lakou uhane ke lele iluna. I mai la ka ha o ka wahine, aole e ole ka hiki o ko lakou uhane iluna ke lele, he kamalii, hapai pu ia ae.no hoi ia me kekino. I aku la ua poe kamalii, aole pela ko makou manao, ka hapai puia ae iluna meke kino. O ko makou. manao o ka malama ma ka pono, oia ko makou manao. Ina oukou i nana he hewa kahi ma Olowalu, ina ua pono ko oukou manao, i i mai ai oukou pela, e hele pu aku malaila, me ko oukou manao; e olelo j mai la, aole. Mai Lahaina nei no j kekumu okaheleanaaenei a Olowalu, olelo ae ia ia ia makou ma ka ponooia kamakou i hele mai nei' Noka pii ana aku. Pii aku la makou me ka olelo ana a m:ikoui na olelo ē make pono ai ka pahu one, ekolu pahu ina ekolu olelo pau no kakou a ekolu. Pau ka lakou olelo ana ia lakou iho. Hiki mai ; lakekahi poe h Ji one mahope mai o makou, j noho pu iho la makou, a ninau | mai la kekahi o lakou iamakou o | Kalieie kona inoa, he one aha ka oukou ehali nei? I aku la makou he one hoolimaiima olelo ka makou. Olelo "mai la kela, makehewa ka oukou hoolimaliin.a ana. ia pepa wale 110. Oia no ka hoolimalinia i ka apa lole i mea wahi mai i

kekino. I aku la o Pepee, no Olowalu ia. Ua pono no i kou manao ina i hoolimalima oe i kou apa lole, i a loaa mai, njanao oe e numu i wawae, i palule paha, i puliki i likeke i kaukini i kamaa i papale i hainaka kilika, kaei ae la oe i ko ai, huki ae ]a. oe ina pihapiha o ko palule,*lawe ae la oe ia oe a aiku, manao iho la oe ua maikai kokino, kilohi iho la oe ma ko aoao» a ma ko alo paha, aol-e e pono ia oe ke hele malie e awihi aku auanei oe i kekahi wahine, no kou manao ana ua maikai ko kino. Pau ko makou manao.