Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 4, 21 January 1875 — Page 4

Page PDF (1.11 MB)

Na Ekalesia o Kawaiahao a me Kaumakapili.

Halawai kakahiaka, la Sabati .... hora 10½
Halawai po ..... hora 7½
Halawai Apana auina la ..... hora 3½
Kula Sabati ..... hora 9½

NU HOU O NA AINA E.

          Ma ke ku ana mai o ka mokumahu Mikado i kakahiaka Poaha o kela pule aku nei, i loaa mai ai ia makou na nuhou o na aina e. Malalo iho nei e ikeia ai na lono telegarama:
          Ua hoouna tele garapa aku ka mea kakau o ka nupepa Nuhou ma Belina, ua hoike ae o Bisemaka, ua loaa mai iaia kekahi olelo hoike mai na makai mai, no kekahi hana powa malu hou i kona ola. Eia malalo iho ka moolelo o keia hana powa hou i ke ola o Bisemaka:
          Iloko o Sepatemaba, 1873, ua loaa mai i kekahi Akibihopa o Farani he palapala malu, me ka hoike mai o ka mea nana i kakau, ua haawi aku oia he $12,000 makana no ka pepehi ana ia Bisemaka. Maloko o ka leta alua a ua mea kakau leta nei i ka Akibihopa, ua hookomoia ke kii o ka mea nana e hoohalua, me ka hai ana i kona inoa o Poncelet. Ua hoike aku ka Akibihopa i ua mau palapala la i ke aupuni Farani, a na ke aupuni Farani i hoike loa aku ia Bisemaka no keia hoohalua i kona ola. Ua ikeia o Poncelet a ua hakiloia oia e na makai. Ua lonolonoia ae no hoi e hoomakaukau ana oia e holo i Geremania, aka, o ke kii maloko o ka palapala a ka Akibihopa—aole o Poncelet, aka, he kanaka hana okoa no, a ua manaoia, o kona kokoolua paha ia iloko o ia hoohalua ana.
          Ma ka la 22 o Dekemaba, ua hoouna aku ke keiki alii Alfonso (ke keiki a ka moiwahine Isepela o Sepania i kipakuia) i kana olelo pane i kekahi poe o Sepania, me ka hoike aku, o ka noho'na aupuni monaka (alii) wale no ka mea e pau ai na kue a me na mokuahana maloko o Sepania. Ua hooholo ka hapanui o na kanaka o Sepania, a ua kukala ae i ko lakou manao, o ua keiki alii la wale no ka hooilina moi kupono no ka nohoalii o Sepania.
          Ua hooholo ka Ahaolelo o Italia, e haawi i haawina hoomau no Garibaladi.
         
B ELINA, Dek. 19.—Ua hoopukaia ka olelo hooholo i ka hora 5:30 o keia ahiahi, ma ka hihia o Count Von Arnim. Ua hoopaiia oia i ekolu malama e hoopaahaoia ai ma ka hana oolea, huipu nae me ka malama hookahi i hoopaa pioia ai oia malalo o na kauoha e hopu kino iaia.
          LA DANA, Dek. 21.—Ua hoopauia e ke ahi ka Hale Hana Hao o ka Hui Alahao Nui o ke komohana ma Ridini. No keia poino, eha haneri kanaka i hooneleia i ka hana ole.
         KONE SETANITO, Dek. 21.—Iloko o ka ino nui o keia la, ua kui iho la ka uila i ka hale pauda ma Secutari, a ua poha ae la ua hale pauda nei me ka weliweli nui. Ua hoopauia kekahi hapa o ka pa o ke kulanakauhale, a he nui na hale i pau i ke ahi. Elua haneri ka nui o na kanaka i poino, mai ka poe make a i ka poe i eha.
          Ua hoike ia mai no hoi na lono, he wi nui loa ma Asia Uuku.
          PA RISA, Dek. 17.—I nehinei, ua haule kukonukonu mai ka hau ma ka aoao akau o Farani. Ma ke kulanakauhale o Anegera, ua nui ka poino i ka hau. Ua haule kukonukonu iho ka hau maluna o ke kaupoku o ka Hale Makete, a no ka nui o ke kaumaha o ka hau, ua haki iho la kaupaku, a hanee ilalo, a he nui ka poe i make, a i eha hoi.
          Ma na lono hope i hiki mai e olelo ana, ua hooholo like na mana o Europa e ike aku ia Alfonso ma kona ano he Moi no Sepania, i ka wa e hoounaia aku ai kona mau elele ma na aloalii o na aupuni e.
          LADANA, Ian. 2.—Ua hiki mai kekahi lono mai Beone mai e olelo ana, o ke kau ana aku o Alfonso i ka nohoalii o Sepania, ua lilo ia i mea e hoopepe ai i na manao o na alakai o ka poe mahope o Don Cale. Ke haalele mau nei na poe koa kipi i ko lakou kulana i kela la keia la. He nui na'lii i waiho iho i ka lakou mau mea kaua me ka ike aku i ka Moi Alfonso. Ua manaoia no hoi e pau ana ke kaua Calista.
          MA DERIDA, Ian. 3.—Ua holo aku kekahi elele, me ka Makuisa Moline, ke Kuhina Kaua Moana hou i Catagena, malaila e kau ai maluna o ka moku hao Numancia, alaila, holo loa aku i Maseila no ke kii ana i ka Moi Alfonso e hoihoi mai i Sepania. E pae mua ana ka Moi i Bacelona, mai laila aku a i Valencia, alaila holo loa aku i Maderida. Ke hoomakaukau la na luna aupuni o ke Kapitala no ka hookipa hanohano aku i ka Moi.
          MA DERIDA, Ian. 4.—Ua hoopuka ae ka Moi Alfonso i olelo kukala i na kanaka o Sepania, e haawi aku no oia i ka noho'na oluolu kaulike i kona mau makaainana iloko o kana mau hooponopono ana i ke aupuni. Ua hai ae no hoi oia, o na poe e paa ana i na palapala hoaie, e uku piha ia aku no lakou; a o na poe hoi e paa nei i na mea kaua i kue mai i ke aupuni, a ua ike koke mai nae i ka Leialii, e kala pihaia no lakou. Ua hoike pu ae no hoi ia e lanakila na aoao hoomana a pau ma ke aupuni, a me ka mana o ka papa pai.
          Ma ka hihia o Count Von Arnim, i hoopii ia'i e Bisimaka, ua hoahewaia oia no ka huna ana i na palapala he 13 i pili i ka oihana aupuni, a i pili hoi i ka ekalesia, na mea i waiho ia aku iaia ma kona ano he luna aupuni; a no keia mea ua hoopai ka Aha iaia. Iloko o ka hoopuka ana a ka Lunakanawai i kana olelo hooholo ua olelo ae oia: "Nolaila, ma ka inoa o ka Moi, ke hoike aku nei makou o ka mea i ahewaia aole i hewa no ke kolohe i ka waiwai i waihoia aku e malama, aole hoi no ka lalau o kana hana, aka ua ahewaia no ke kue i ka maluhia o ke aupuni, a e uku o Count o Von Arnim i na koina o ka hoopii ana, me ka hoopaahaoia ma ka hana oolea no na malama ekolu, a e hoolaweia ka manawa o ka hoopaa pio ana." Aole he mahalo aole hoi he ano hoapono i ukali aku mahope iho o ka puana ia ana o ka olelo hooholo.
          BELINA, Ian. 2.—Iloko o ka haiolelo ana a ka Emepera Wiliama no na hoalohaloha ana i ka makahiki hou, ua hai ae oia i kona hauoli no ka hoomauia o ka maluhia maloko o Europa, a o ia mea wahi ana, o ka hana mua ia a ka Emepire o Geremania e hoomalu ai.
          KONE SETANITO, Ian. 2—Mai na lono hope mai Asia Uuku mai, e hoike ana ke mahuahua loa mai la ka wi malaila. He nui ka mai a me ka poe make i kela la keia la.
         
B U RUKALlNA, Ian. 2—I keia la i hoopau ai ka Lunakanawai Neilson o ka Aha Kulanakauhale i na hoomakaukau hope loa ana no ka hihia Tilton kue ia Beecher, a ma ka Poakahi e wehe ai ka Aha. He papa inoa o na jure elima haneri kai kauoha ia. Ma na hiohiona i ikeia i keia wa, me he la e pau holookoa ana ke kau o Ianuari no keia hihia. Ua paiia kekahi buke liilii i kapaia "Karaima ma na Wahi Kiekie," e hoinoino ana ia Beecher, a ua hoolaha akea ia i kela a i keia; a no ka mea hoi, e komo ana keia mau buke iloko o na lima o ka poe jure i kaheaia, he hana nui auanei ka ka loio o Beecher e pale aku ai no keia mea. He nui wale ka poe i manao, e kuee ana ke jure.
          UA hoolaha ae o Mr. Woodru ff o Garana Rapida Mikigana, he buke liilii, me ka olelo ana iloko, ua hoikeia mai iaia ma ka hihio he loli ano nui ko ka honua iloko o na makahiki he 15 mai keia wa aku. Ua kukala ae oia, iloko o na la he 21, e hoomaka ana mai Ianuari 26 aku, M. H. 1889, he hoku hele hou ke hoea mai ana mailoko mai o na mea e hoopuni ana i ka la, a he mahina hou hoi ke hoea mai ana mailoko mai o na mea e hoopuni nei i ka honua, a e hooneenee mamao ia aku no ko kakou mahina i keia wa. E hoomaemaeia no ka ea o ka honua nei no keia loli ana, a e nalowale hoi na ano mai i ikeia ma na ano maoli. A o ka poe e ola ana a hiki ia wa, e hooloihi ia aku no ko lakou ola.

          KA WAHINE O KA LUA.—Ua lono mai makou, ma ka po o ka la 9 iho nei, ua hoohakui ae kekahi olai ma Kau, Hawaii, a he hapalua hora paha mahope iho o ka hakui ana, ua malamalama mai la ke ahi; a ke a nei iluna o Mokuaweoweo i keia wa.

Ka hookokoke ana.
NA REV. W. R. NICHOLSON, D. D.

          He mea manaoio paha oe i ka Hoola, a iaia i paulele aku ai oe; ina pela ua huikalaia oe iloko o kona koko, ua kalaia na hewa, a ua ae aku oe i ke Akua; aka hoi, iloko o kou mau hookokoke ana aku iaia ma ka pule; e hele aku oe i ona la i kela a me keia manawa me he la o ka manawa mua ia—a me he la aole oia i hoopomaikai mua mai ia oe—a i ole oe e hookokoke aku, a e pipili mau aku iloko o Kristo, e nele ana oe i ka pomaikai a me ka ikaika o kou ae ana. E noi aku i keia la no kela pono ana i haawi kahiko mai ia oe, i ka wa o kou manaoio ana iaia; no ka mea, aole loa oe e hooiaio iho ua haawi mai kela ia oe. E hoi hou pinepine kou hele ana mai ka hookumu ana mai, a pela e hele mau ai, me ka eha o ka wawae a maluhiluhi no hoi. Ua haohao anei oe no ko ke Akua hookokoke ole mai ia oe? Ua manao wale anei oe e halawai mai oia me oe iloko o kekahi mau pule ana? Ua olioli anei oe i ka hana ana mai o kau keiki pela ia oe? He oluolu anei oe e nonoi mau mai kau kau keiki ia oe no kau mea i haawi aku ai iaia? He pono oe e hana, e kiai, a hoolohe, me ka iini nui ana; a e hooholo i ka manao, a hooholo hou; aka, aole nae e loaa ia oe ka pomaikai ke ole e hilinai aku ia Kristo.
         
I kekahi wa e nalowale no na mea keakea a pau; a e hauoli auanei oe, a paulele hoi, he aloha a me ka oluolu; e hookupono oe i ka olelo me ka manao ana e hookoia no, e hai aku no oe i kou mau hewa, a e hauoli no ke Akua ia oe me he keiki la oe nana. E huli aku ma kahi mehameha, a o ke Akua pu no me oe. E kukuli iho imua o ke Akua; he kamailio pu ana ia me ia. A puka aku oe iwaho o ke keena, o ke Akua pu no me oe e hele pu ana; a e hana ana no ke Akua, a e ola ana iloko o ke Akua. E like no ia me he hoaaloha la e ku pu ana me oe, a e hoomaopopo no oe i kona hanu, a e ike aku hoi i kona mino aka mai, a e lohe no hoi i kona leo kani maikai.—The Christian's pathway of power.

NA BUKE
I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII
—ME KE—
KUMUKUAI O KELA ME KEIA.

BAIB ALA HEMOLELE NUI ILI GULA NANI me na kuhikuhi ma na aoao ..... $12.00
Baibala Hemolele Nui ili eleele kaekae wai gula ..... 5.00
Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula ..... 8.00
Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula ..... 4.00
Baibala Hemolele ili eleele ..... 2.00
Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi ..... 3.00
Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula ..... 1.00
Kauoha Hou ili eleele ..... .75
Kauoha Hou Hapa Haole ..... .75
Moolelo Ekale sia ..... .50
Haiao ili lahilahi ..... .10
Hele Malihini ana ..... .25
No ko ke Akua ano ..... .25
Hoike Palapala Hemolele ..... .25
Moolelo o Hene ri Opukahaia ..... .15
Hoike Akua ..... .25
Wehewehehala ..... .25
Ninau Hoike ili manoanoa ..... .50
Ninau Hoike ili lahilahi ..... .20
Kumumua Kula Sabati ..... .20
B uke Lawe Lima ..... .10
He Buke no ka Pope ..... .15
Ui Kula Sabati Helu 3 ..... .25
Ui Kula Sabati Helu 4 ..... .15
Ui Kula Sabati Helu 5 ..... .25
B uke Euanelio o Ioane Hapahaole ..... .10
B uke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano ..... 2.00
B uke Wehewehe Ano Mataio ..... 1.00
NA KAUOHA HOU PAKEKE.
Ili gula nani ..... 1.50
Ili eleele kaekae nani ..... .50
Ili eleele ..... .35
KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.
Ili gula nani ..... 1.70
Ili eleele kaekae wai gula ..... .65
Ili eleele ..... .50
NA HALELU PAKEKE.
Ili Gula nani ..... .50
Ili eleele kaekae wai gula ..... .30
Ili eleele ..... .20
Ka Hae Hoonani (Buke Mele) ..... .25
NA BUKE MELE.
Himeni Hawaii ili nani ..... 1.75
Himeni Hawaii ..... 1.00
Kumu Leo Mele ili manoanoa ..... .50
Kumu Leo Mele ..... .10
Li ra Kamalii ..... .25
Li ra Hawaii 1848 ..... .25
Li ra Hawaii 1855 ..... .25
Hae Hoonani ..... .25
Leo Hoomana ..... .20
Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii ma ka huina o Alanui Betela me Alanui Kalepa, e kokoke ana i ka Hale Leta.  J. F. POKUE.
Kakaule ta o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.

NU HOU! NU HOU.
AIA MA KAHI O
DILLINGHAM & Co
NA MEA HAO.
—OIA HOI—
NA OOPALAU A ME NA OO E AE!

Halo,
Kopala,
Kope, O,
Kaulahao-bipi,
Lei-bipi,
Ili Kauo Kaa,
Na Paahana Amara, & c.
Na Paahana Kamana
O kela a me keia ano.
Ipu Kukui,
Ipu Kukui hele po,
Ipu Kukui manamana,
Aila Mahu,
Na Ipuhao o na ano a pau
me na Pa-palai.
Na PENA o kela me keia ano,
a me na Aila Pena,
Makau a me Aho-lawaia,
Upena a me na
Aho Upena.
E Kuai ia ana keia mau mea a pau me ka
MAKEPONO LOA!

P. DALTON.
Mea Hana Noho Lio!
—ME NA—
ILI KAUO KAA MAIKAI LOA!

MA KA HELU 93, ALANUI ALII HONOLULU.
AI MA KONA HALE NA ILI MAIKAI O KELA me keia ano, Ili Bipi keiki Farani, Amerika me Pelekane; na Ili Hipa Melemele; na Ili Hana Kamaa no Kikane a me Kaleponi; na Ili Keehi no na Noho Lio, na ami a me na mea e ae. E hele mai a e ike.

LEWE RS & DICKSON,
(O LUI MA.)

AIA MA KO LAKOU PA KUAI PAPA NA Lako Kukulu Hale o kela me keia ano,
No ke Kumukuai Oluolu.

PAI KII ANO HOU!

UA MAKAUKAU KA MEA NONA KA inoa malalo, ma Kona Hale Pai Kii.
MA MONIKAHAAE, HONOLULU, e pai i na ano kii a pau. Me ka maikai loa, mai ke kii liilii loa e kupono ai i ke kaula wati a me ka lei a-i, a ina kii nui ku hale, no ka uku haahaa loa.
H. L. CHASE.—(Keiki.)

FREIL & LAINE,
(PE RILA A ME LEIKONA.)

NA MEA KUAI I NA LAKO AI O KELA ANO keia ano, me na mea ulu, a me ka Ai Hoomomona Lio. Halekuai malalo o ka Hale Mu, Alanui Papu, Honolulu.

E. H. BOYD,
(AILUENE.)

AIA MA KONA HALEKUAI BIPI MA Monikahaae na Io Bipi Momona, no ke kumukuai makepono, a me na mea e ae i ku i ka makemake o ka poe e imi ana i na mea ai maikai.

THOS. G. THRUM,
(KALAMA.)

HALE KUAI BUKE & NUPEPA. MA ALANUI KALEPA, E PILI ANA ME KAHI o Kini hana wati. Malaila e loaa ai na BUKE KANANA o kela ano keia ano, na BUKE HOOMANAO a me ke Kanana Kanawai, Kanana loloa, Kanana Kakau Leta, Kanana Liilii, a me na WAHI LETA, na INIKA o kela a me keia ano, na Penikala, na Buke Kii, a pela aku.

WIL DER & Co.,
(O WAILA MA.)
LAKO KUKULU HALE!

AIA MA KA HALEKUAI KAHIKO O KIMO PElekane e loaa ai na—Papa Hole, he keokeo a he ulaula Papa Kalakala, he keokeo a he ulaula—Papa Kahiia, he koekoe a he ulaula—Na Laau (auka) o na ano a pau mai ke nui a ka liilii, he keokeo a he ulaula—Papa Manoanoa mai 1¼ iniha a hiki i ka 3 iniha, he keokeo a he ulaula—Papa Kepa, Aaaho kakia pili—Aaho liilii mea hamo puna, mea makaupena, a he molina—Pili keokeo—Pili Ulaula—Papa Lahilahi ½ iniha—Aila Pena—Waihoomaloo—Pena Keokeo, Omaomao, Eleele, Olenalena, Ulaula, Ahinahina, Uliuli, &c—Na Laka, Ami, Lou, Kaomi a mea e ae o ia ano—Pani puka he nui na ano—Puka Aniani he nui na ano—Olepelepe, &c—He Paakai Hawaii—Ili Hooluuia—Wahie—Kaula Kepau nunui a liilii, a he mau lako no na Moku. Eia kekahi mea hai aku i ka Lahui, he mau Moku ko'u e holo nei ma na awa o keia mau Pae Aina, a e loaa ana no ka pomaikai i ka poe kuai me a'u, ma ka laweia o na mea a lakou i kuai ai me ka uku haahaa loa—He makepono no hoi na lako kukulu hale i keia wa.
KIMO PELEKANE.