Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 11, 11 March 1875 — Ka Moolelo o ka Aha Kuanelio o Hawaii Komohana. [ARTICLE]

Ka Moolelo o ka Aha Kuanelio o Hawaii Komohana.

Ua hnlawai koia Aha ma Mamialek», Knpalilua, Kona Homa, i ka la 17 me 1 * o l'a wohe ia na hana me ka haiololo a l!w, W. Papaula, po-

olelo ma Kekahuna 9 :10. Koho ia o S. Makaike i Luna Hoomalu a oS. W. Papaula i Kal&uolelo. • Kia na ekaleaia. i ike ia ma o ko lakou mau kahu me na elele: Kekaha, Kev. G. P. Kaonohimaka, Paina ka elele; Kailua, Rev. J. Waiamau ; Helani, liev. J. Waiamau, Kauwale ka elele; Kona-Waena, S. Makaike (haiolelo,) Mainoiilo ka elele; Kealakekua, Rev. S. W. Papaula, W. Kaholoaa ka elele; Pakaana, P. Palea (haiolelo,) J. WaiaU ka elele; Kapalilua, J. Maele ka eletrj Waiohinu, Rev. J. K. Kahuila, Kalaikoa ka elele. A o Rev. J. D. Parisa ka lala mau. - Koho ia o J. Waiamau, G. P. Kaonohimaka a me Waiau i Komile imi hana. Hoike mai ke Komite i na Kumuhana he 11. 1. Hapalua hora haipule i kela la kela la; 2. Na hoike kihapai; 3. Na palapala hoopii; 4. Heluhelu haawina; 5. No ka hooponopono ekalesia; 6. No ka, ona me ka noho hnikau ; T. Ka hoomalu ana i na anaina hoomana a me ka home o na kahu; 8. Ke kula kahunapule; 9. Ke ola kahu ; 10. Ka nupepa Lauui Hawaii ; 11. Na keiki a ka Aha; 12. No ke koho ana a I me ka hookoliu ana i na luna ekalesia; 13. No ka ho.okoino ana i na hoahanau; 14. Na elele i ka Ahahui ma Ilonolulu; 15. Na dala mahina hou, a me ke ola o na kahu a me na elele ; 16. Na nvisiona i ko na aina e; 17. Ka manawa a me kahi e halawai hou ai keiā Aha. Apono ia ka hoike a ke Ivomite. Hookolo ia, aia a hookuu ia keia Aha, ē halawai hou ma Kailua i ka Poakolu elua o Sepatemaba, 1875, i ka hora 10 a. m. līapai ia na hoike kihapai. Iloike o J. K. Kahuila, no Waiohinu; hoike o Palea, iio Pukaana; hoike o S. W. Papaula, no Kealakekua; hoike o S. Makaike, no Kona Waena; hoike e J. Waiamau, no Ilelani; hoike o G. P. Kaonohimaka, no Kekaha. ' Heluhelu ia he palapala mai ka Aha Lunatfcsthiko mai o na mokupuni o Maui. Koho ia o S. W. Papaula i komite e pane aku i ua Aha la. Ilapai ia na Kumuhana 5, 6. Ua kuka nui ka Aha, a ua koho ia o J. I>. Paris i komite nana p hoike. Hapai ia ke Kumuhana 7. A ua koho ia o J. D. Paris i Komite e huike mai i ka la apopo. Iloike mai ke komite no ke Kumuhana 5. No ka mea, ua ike lea niakou me ke aloha minamina, kaumaha, ehaeha, ua mahuahua loa ka inu ana i na mea e ona ai. Ua lehulehu wale ka poe noho ona 'a me ka poe n'oho huikau wale ma ke ano manuahi. He oiaio no, ua puni keia paemoku i ka noho ana o keia ano. l ;i hana ia keia mea imua o na maka o ke kanawai me he mea la aole mana kanawai i keia wa, a ua oia ma ia mau hana. A ua ike ia no he mea hiki ole ke hoole ia, ua inaopopo loa ka ulu ana o keia mau mea ino haumia iwaena o iia lala o kekahi maū ekalesia. Ua kaena wale kekahi poe lala ekalesia koikoi, oiai, e noho ana lakou iloko o keia mau kiolepo ino e hoopau ana i ke koko ola o ka lahui a me ka naui o ka ekalesia o lesu Kristo, a e kinai ana i ka uhane hemolele. Nolaila, ke paipai aku nei keia Aha i na Kahu na Haiolelo a me na luna o keia mau ekalem ma Hawaii komohina. K makaala, e kiai, e hooikaika i kela a me keia inanawa, e hoopoiiopono i na ekulesia, e kapae aku a e kiola iwaho i na mea hu kahiko la. M:\i panpauaho, a mai kanalua lioi, ua liooko ia ka olelo a ke Akua i kakau ia ina I. Timoteo 4 ; I—2. Ke olelo paka mai nei ka uhane hemolole a i ka manawa mahope e )v;ialvle kekahi i ka manaoio, e malama i na uhane hvH>punipuni a me na ilaimonio, lux>lohe ole ai Ukou i ka olelo kono e wahaluv ana me ka hookamaui, a e ho<r ia ko lakou naau me ka hao wela, He oiaio hoi ke kupaa mau nei ke kumu mai ke Akua mai me keia hoaulona ona. Ua ike raai uo' ka Haku i koua jH»noi, a o ka mea i hoohiki i kn iuo*

0 Kmto, e haakle loa aku ia i k* hewa, Nolaila hoi i mea e kokua ai i »a Kahu Ekalesia; 1. Hooholo ia.—Ma kā manao o keia Aha, he mea pono i na Eahu me na Aha ekalesia a pau, e kahea koke i na inoao na lala pakahi o ko lakou mau ekaieaia, a ninau ia lakou i akaka ke ano o ka noho ana. 2; E hoailona, a e hookolokolo hoi i ka poe e hele huikau ana, aole mamuli o ka haawina i kauoha ia aku e ka Haku a me na Luuaolelo. 3. A mahope o ke ao aloha ana ia lakou e like me ka ka Haku kāuoha, e kapae a e oki loa aku paha ka poe hoolohe ole. 4. I na he kumu hiki kekahi Kahu Ekalesia ke hana aku, alaiia, pono ke noi akij, 1 kekahi Kahu Ekale&ia e ae o keia Aha, e hele fhai a e kokua i keia hoomaemae ekalesia ana. . 5. Ma ka manao o keia Aha, o ke Kahu noho wale a hooponopono ole i na hoahanau ano hihia no ka makau paha, ua hemaliema no oia, aole no kupono oia ke malama i ka ekaiesia o ke Akua. 6. E hookaawale i ka Poalima mua o Maraki i la haipule ine ka liookeai, me ka hoohaa imua o ke Akua i mea e'hiki ai ke hana aku e like me ke alakai o ka Uhane Hemolele. J. D. Paris Koniite. Apono ia ka hoike. Hapai ia ka noonoo no ke kula kaikamahine. A ua kauoha ia na Kfkhu me na Haiolelo e paipai koke i na koena dala no ua kula la. Hapai ia ke Kumuhana 8. TJa kuka no me ka manao ikaika. La Hana Elua. Na J. Waiamau i hoike no Kaiiua. Na J. W. Maele i hoike no Kapalilua. Hoohoīo ia.—l ka manao o keia Aha, he mea pono i na ekalcsia malalo iho ona ke hooikaika nui ma na mea a pau e holo ai ke kula kaikamahine ma Kohala. Nolaila, ke paipai ikaika ia aku nei na ekalesia malalo o keia Alia, e lioopau koke i ko lakou koena a me na haawina hoomau, a e lioouna aku hoi i na kaikamahine kupono no ke kula. Hapai ia na heluhelu haawina a pau. Noi ia e pai ia keia Kunmmanao a J. D. Paris ma ka nupepa Ka Lahui Hawaii a me Kuokoa y u?i apono ia. . Koho ia o Waiamau, Paris a me Waiau i komite imi haawina. Ilapai ia ke Kumuhana 12, a ua kuka ikaika ka Aha, a hooholo ia e makaala na kahu a pau malalo o keia Aha, e liana lakou ma koia hope aku. l r a apono ia. Hapai ia ke Knmuhana 13, a ua kuka nui ka Aha no keia mea, amakaala na Aha Ekalesia o keia Aha i ko lakou wa e hookomo ai i na lioahanau iloko o na ekalesia meka lioolohe pono i na olelo ao a keia Aha. Hapai ia ke Kumuhaua 11, ua koho ia o Hoomainoino a me Waiau. Hapai ia ke Kumnhana 15. A ua hoo holo ia e like me kela makahiki. Ilapai iake Kumuhana 16, a knka ia, Koho ia o *T. Waiamau i komUe naua e hoike i na hana o keia Aha iinua o ka Aha ma Honolulu. Hoike mai o Kalaikoa, no ka mai o J. Kahuihu Koho ia o J. Waiaiuau i komite e hoike mai iiuua o keia Aha» Eia ka hoike: w Me ka naan kaumaha a me ka walohia knhohonu, i ka ike ana aku ua loohia kekahi lala o keia Aha i na hoailona weliweli o ka mai lepera a he m«a hoi ia o jn>ino ai oia, koua ohana, kona luva a me ka h hulehu a ke noho o ia me ka noonoo oh\ a 'mo ko aloha oh\ E like me ia i ike ia aku nei. Kokula, «a hooholo ia. 1. Ke uwe aku nei keia Aha ki mb namina nui ia Hew J. K. Kahuila no kona loohia ana i kela mau. hoailona o ka mai luki ole ke hoolaia. A ke uwo aku n*i me ke alt>ha nui ka ekalesia o Kmlo eua W*b ohinu, no keia pilikia i kau mai maluna o

ko lakou kabn maikai ikaika a makaala feo ka hana aka Hakn. - ' ' " ; 2. He mea pono ia Rev. J. K. Kahniia e wailio i kaua hanajma ke kihapai o Waiohinu a e hookaawale loa iaia mai waena ae o na kanaka, no ka pono o ine ka pomaikai o ka lehulehu a hiki i \va e haiawai hoti ai ka Aha." Uaaponoia. Koho ia o G. W. Papaula i koinite e malaiha. i ka ekalesia o Kapalika a me Waiohinu, ma tia ahaaina a ka Haku. Mookolo id ke Kakaooielo e haawi aku ia J\ Waiau i palapala haiolelo, a malama aku i ka ekaie&ia o KapaUlaa, a hiki i ka halawai hou ana o keia Aha> līoohōlo ia.—Ke haawi'aku nei keiāAha i ko lakou mahalo i ka ekalesia o Kapalilua no ko lakou kokua ana mai i na mea e pono ai ke kino. Noi ia mai e hoopanee loa iaka Aha me ka pule a Ilev. J. Paris. G. W. Papaui»a, Kakanolelo.