Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 14, 1 April 1875 — O KA HOPE O KO HAWAII NEI PAE AINA. [ARTICLE]

O KA HOPE O KO HAWAII NEI PAE AINA.

[Haku u e Rev. E. Bond.] Oia ka haawina ihaawi ia mni ia'u. He koikoi no ke ano. He mea pili i ke ola, aole nae i ke ola o ke kaiiaka hookahi, i ke ola no o ka lalmi okoa. A, heaha Ia ka mea e maluhia ai ke ola 0 ka lahui okoa, a e mau ai hoi a mau? ke 1 mai nei oukou, o ka pono no, oia u ka mea e mau ai ke ea o ka aina." Ua pono uo ia. O ka pono o ka noho ana imua o ke Akua a imna o kanaka, oia hoi o ka pono lani a me ka pono honua, oia ka mea e mau ai. Ileaha ka mea e mau ai ke ola o kou lio, bipi, hipa? O ka maUima pono ia 'na ■no. A i ke ola o kou kihapai ai ? Oia iho la no, o ka makuna ana. A nana aku au i ke ola o ko Hawaii nei, hu koke m*i ka ninau. I. Pehea ke ola o keia lahui mana mea pili i ka noho ohana aua? No ka meia ma ka ohana, malaila ka muo ana o ke aupuni, i ikea ma na aiua a pau. Malaila i lulu ia aku ai na anoano e knpu mai aua i aupuni. A, e like me ka ohana, pela iio ke aupuni, ma ke ano nui o kona noho ana a o kana inau hana, A o ka mea keia, e nawaliwali loa ai kuu wahi manaolana, no keia lahui. No ka mea i ko'u n:\na aku, ua hele a hio ka noho ohana ana o ka hapa nui o keia lahuie noho nei. Mamua aku o ka makalnki me he nu»a la, e liooikaika aua ka liapanui e pii i ka maemae a me ka maluhia io o ka noho ana. Ia wa no hoi, ua maluhia ke aupuni, a holo pono na hana a pau. I keia wa nae, e noho nei, ua ike kakou a pau, na emi loa ka pono a uie ka maluhia o ka ohana Ilawaii, oia hoi, ua lilo ka mare i mea uuku i ka ni-auao o ka hapanui. He inea iiiau ka haalele kaue a wahine, He mea mau ka hookipa manuahi; a he mea ulu a nui mai o a o ke puhi me ka inu rama. A i keia wa hoi, he inea' Miau i kekahi mau apana, e hooinu i na keiki ia mea iuo o ka po. A t»iaka ninau. lle inea hiki anei ke hoomau ia ke ola o ka lahui noho pela ? Kia hoi kvi:u O ka h tn i U»iake kumu e mau ai ka pv>iu> o ke'a lahui keia lahui. Aole loa e paa ana ka aina o ka poe i ao ole ia i ka wa opio, ma na mea pili i ka hana liuia. K lilo ana ko lakou aiini i kahi ike i ke akauiai o ua haua luna nei. la lakou no ka waiwai, & uo ka poe w uwai ka aiua, Aka, he na ohafta llawaii ia kauawai mau a lehova, a noho wale, ine ke ao oie i na keiki ma na hana a ke Akua i kauoha mai ai, A uolaila, a kanaka makua, (ke hiki aku ilaila) ua nia>. kaukau ka liapanui i U maiuai ma'.alo ilio o kekalu hav»Uv* aole nae i uiakaukau o Uio-i wim amanu kivmtua a kapili moku, a kapvU kaa liō> M Ku-

okoa. ?f Oia ke kina! A oia ka mea e holo nei ka lahui o īiawaii nei i ka neie a i ka make. Ke hoopiilaimaka nei kekahi poe Hawaii nei ika haole. He hana inea wale ae ia! ka pono-—aole ka ohumu wale, aole o ka hoohuoi wale, aka, o ke ala mai no a komo aku i na hana e waiwai ai na haole, a pela no e kaili aku ai i ka lanakilaro ka hāole. 'No na Hawaii keia Pae Aina, eia nae a malama ole ka H&waii i kana, e lilo aku ana no ia. O lea oiaio 110 ia* -wahi a lehova. Aole e mau anana haawina mai-. kai lue ka poe hoomaunauna wale. A ninau hou kakou. 11. " Pehea keia lahni i kona noho aupuni ana, a i na mea pili aupuni ?" i No keaha la i w r aiho ia ai na oihana nui aupuni nui a koikoi iloko o ko ka haole lima? Aole oia ka hewa oka haole ! oia hoi o kona noho kuhina ana, a noho Luna K. Kiekie ana. Oke kumu oko ka haole noho ana mamuli o ia mau oihana, oia ka U makaukau ole" ona kanaka Hawaii.He maii Ilawaii e noho nei mamuli o kekahi mau oihana aupuni ano koikoi no. Eia 11 ae, ma ka olelo a kanaka,4 ka haole ka lakou la hana e pono ai !

E nana aliu hoi i ka Ahaolelo i pau iho noi. La\ve kekahi Luna Makaainiina i biia e hoaie i $ ! Ea ! Na ka haole mai ke <lala, ke loaamai. A nohea ke dala o keia awpuiii e hookaa hou ae i ua $ 1,000,000 nei ? Ile mea hiki anei ke hookaaia akn ma ke dala ? Ke hoole mai nei oukou a pau. A o ka oij\|o no ia. "A nele ke kanaka i ke dala ole e uku aku ai i ka momki maluna o kona aina, -pehea ka hope? Lilo no ka ama pau pu, wahi a oukou ! pela no. A pela hoi keia Pae Aina, aole ia e nele i ka lilo kino okoa no, mamuli o ka moraki nui e like me ia. A nowai ka hewa ? -Aole no ka haole. Ua ike pono oukou he hala ole ia. O ka mea nana ponoi i kumakaia i ke one hauan o na Hawaii, oia ka poe nana i hapai a nana hoi i hooliolo i ua bila ino nei.—O lakou ka pōe nana i ume i ko lakou makuahine ponoi, a 1 ko oukou makuahine ponoi no, oia keia Pae Aina. Ia lakou, oukou e huhu iiku ai, aole i ka poe e. Ile poe pailala hawawa, a ano ole lakou i ka lahui Ilawaii, oiai, he poe Hawaii ponoi no. 111. A nana liou kakou i ke ola o keia lahu.i "raa na mea pili i ka pono o kc Akua." Pehea la ia ? no ka mea, aole ia he mea i nalo. Ua moakaka i na meaa pau. Ua kaulana no hoi. Auo la ea, ua akaka no, aole loa e mau ana ke ola o ka lahui hnaukiuki i ke Akua. E heluholu oukou i ka mooielo o na aupuni a p ui. Aia inahoa la ka naui o Xinova, a o l>abuiona no hoi ? Mahea ka mana woliwoli o Aigupita? Me ka waiwai nui am> e, a me ka lima ikaika o ko Roma aupuni ? Ua ike anei oukou i ka mea i piha ai <ia mau aupuni pakola mana a 'psikola nani? lua pela, ua iko pono oukou» (no'ka mea, uaholuhohi oukou i ka Haihala Homololo,) o ko lakou hoonaukiuki wale ia lohv»va, oia ko lakou moa i liiua ai ilalo i ka lopo, a mako loa. A o koia lahui uo hoi v a ke i lave rnai ai mailoko mai o ka lua moki o ka iiA» aupo a lue k* make, a ke Akua hoi i hoo* malamalaiiia uiai ai me ka īualamalama lam, a kahiko uo hoi i kē kapa ku i ka «uaikai—|H?hea la koua hope, ke liaalole oia i ka aoao pololei a luaikai, a luu hou aku Uoko o koua maii howa o ka wa kahiko a hoouiaiiakii t U A Ulo ka maiauialauia Hoko o oukou i pouli, avtlo io hoi ka uui o ua pouli la.! n IK> ha|ta ka |>ouli o ka po* uaaupō a ike ole i ka iuala»ualama t ma ua *ina pegaua o noho la. Oiai, ua oki loa i ka manoauoa, kupouli o ka poe haua i hvK>ltlo ka malaiualaina o ke Akua i |muik ka lawe makvho wa io uo ia i ka lokoinaikai <* Akua. A pelnsa o Hawaii n*i ? Naui koua Ha« Uh v &4i* mai kalii uialauialama uui a i kahi |»o weliweli aua e aoho ihh ! O ka |hmiU

loa e koe! E ! heaha ka hope o ka lahui e iho aku aaa i ka po ? Xa oukou e na hoa keia nmaa no ko .onkou one hanau. Oko oukou makuwahine no ia, a, me he mea la, he kahea uwe kāiia ia oukou ano, e hoopakele iaia mai ia hope mamoino ae. E hiki - anei ia oukou ke hoolohe i kana ? I maopopo nae ea, oka mihi a hoi hou i kona wahi i hauleai, komea e pakele ai£ A pehea hoi ia inea, hiki anei ia oukou ke hoomaka ano, e hou a e like me ko Nineva e noho haahaa iniua o lehova iioko o ka lehu ahi a me ke kapaino ? Hiki anei ia oukou ke haalele i ka oukou mau meā a pau a lehova i ukiuki mai ai, a e komo hou iloko o ke ala maemae o ka pono io, iloko hoi o ke ala pii lani ? Ke kali mai la o lesu e kokua mai ia oukou, a e hoopakele i keia Pae Aina i ka hope weliweli w r ale, ma o oukou la. Oka oukou no ia e noonoo koke ae ano. E ola anei keia lahui ia oukou, ma o lesu ia ? Pehea?