Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 17, 22 April 1875 — Huakai ma Kaleponi. [ARTICLE]

Huakai ma Kaleponi.

9. . Ia po a makou i hiki hou ai i Kapalakiko mai Napa ae, he po nui ia no ua ku-j lanakauhale nei; 6ka po ia mamua o ka j la 25 o Dekemaba. Ua wehe ia na halepule o ka aoao Pope, a o ka lakou mau hana he oia mau no e hke me ka mea a leakou e ike nei maanei. Ona hate kuai nae, aole he nani aku a koe! Me he mea la ua waiho ia na mea maikai |fea i mea hoikeike no ia po. He palua paha ka maikai okaao na knkui o na hale kuai mamua o-īia po e ae, hui pu ia hoi me ka nani o na waiwai kuai, aohe o kana mai o ka i-hulali.Eia kekahi mea kamahao, o ka nui loa o na kanaka ma na alanui ia po; pela no hoi maloko o na haVe kuai me na liale ai, me na hale hotele. Piha na alanui piha na haie kuai a hookeke kanaka, o kane, ka wahine me kamalii, no kela lāhui a me keia lahui. Ua hele no hoi lakou a piha.i ka lealea, e akaaka ana, e paani ana a e namu ana ma kela a ma keia olelo.

Hele aku la makou ekolu a hiki paha i ka hora ewalu, komo aku la iloko o ka hale ai, malaila niakou i hooluolu ai, inu ki a pau liele i ka holoholo. No na haie hoikeike kii keia hele ana. Elima a eono paha hale o ia ano i komo ia e inakou ia po. Ina ua piha au me ka mahalo no na hale kuai i ka po o ka la Christmas, heaha la ia ina hale hoikeike kii. I T a ane lelele ka oili' i ka ike ana aku, nui no hoi ka mar ka ike imaka ana i kela mau mea liani a'u i ike ole ai mamiia. E īke ana oe i na kii o na ano a pau, o ko Ke kauaka, a me ka aina, na kuahiwi, na kahawai, na wailfle, na kai nialino a me na kai ino, a peia aku. Mai ka umi dala ka haahaa a hiki aku i na tausani <iila o ke knmukuai o ke kii hookahl ; Aoheno e koe an:> ia mau mea i ke,kuai ia. Ua pau jpaha na hora elua ia makou iloko o na hale hoikeike kii. Alaila. hoihoi aku la maua i ke kohi o makou a noho i kona wahi. Ilele hou aku la maua ia po a hiki i ka hora akahi a elua paha. Komo ia aku la na hale iim rama, a ine na hale huia, a me na iiale pili waiwai, me na keaka o na pake.

Ma kekahi hale pake a maua i komajii, he hale ai malalo, a he haie kuai maluna ae, a maiuua aku ua ru»ni pulii opiuma. I ko maua koiuo ana maloko o ia wahi, aia ma kekahi aoao na pake kane e puhi ana i ka opiuma, a ua ona kekahi, a ma kekahi aoao mai o ka rumi he mau pake wahine e inele ana a e hookani ana i ka lakou m.-ui mea kani, he kohu ole ke hoolohe ia na mele a iakou. Ia po no, ua komo maua i ka hale keaka pake. Ua piha ka hak\ he t*usaiii }viha a oi na pake 1 akoakoa malaila. lle kōhu ole nae ka hanau Aole like ke kuleana o na pake ma Kale}Kmi ine ka niea i ikeia ma llawaii neu Ma KaWponi, me he mea la ua hookaawale ia lakou aole e launa me na niea e ae. Mawaena o ka« kou ua oi loa ka pomaikai o na }vakf, ua launa ia aku e na lahui e *e; aol* pela nu o. O n* hale inu rama a me na ha)t hula kokahi mea ino loa raa Kapalakika l*a komo au iloko o kvkahi o ia mau haie. Malaila kahi i powa ia na kanaka naaupo; malaiU lilo ke da!a, filo ka inoa niaikai a lilo pu me ka uhano. Ua hooikaika ke aupuni e pani ial raau hale aoh? nae hikL K noho mau ana na makai e kiai ia lakon. Kia kekahi mea ano e ma ia kulanakau MUe, he poe kt»iki UpuwaWi kapaia W IkkklUuu, Me hv la keia i haaWW

loa ia e ka pono a me na : M* b» uwapo e nobo ai a e moe aii na po.\ He poe opio lakou ma ka heiana o aa makahild, mai ka umi a i ka umiknmamawala makahiki, aka } ua oo iloko ona hana kolohe. I kekahi wa ua pepehi ia ka makai e lakou, a pakele mai make. Ua kii aku kekahi mau keiki o keia ano i kekahi «lemakiile, me ka manao e hoonaukiuki iaia, a £ hoopilikia. Aka, ika ikē ana oua eiemakule nei e pli mai aha lakou ma ke alapii o kona haie, papa aka lā kela aoll make pii mai. Aka, hele aku ia no iakou.. Alaila, olelo mai la kela, ina e pii hou mai oukou, e make anakekahi o oukou. Aole nae lakou makau iki, pii aku ia no. Alaila, wehe mai ana ua kanaka nei i ka puka ō kona hale, kau mai la i ka pu a ki koke mai la ; ku kekahi keiki ika poka, a hina ilalo a nolo aku la na keiki a pau. Pakele kela kanaka.

I kekahi po, ua kii ia poe keiki i kekahi hale kuai, hopu ia aku la ka mea hale ku&i a kauo ia iwaho, a i kahi kaawale pepehi alaila, haoia na mea o ka hale kuai. Ika wai kii mai ai ka makaie kokua i ka mea hale kuai, pepehiia ua makai nei a mai make. He poe keiki minamina ole kela ike ola. Ua ike maka au i kahi poe o lakou. He ano ena helehelena. He iapuwale loa ke nana aku. E lilo ana lakou i poē hoopoino nui i ke kulanakauhale ma keia hope, ke hoohuii ole ia lakou i ka pono. . (Aoleipau.)