Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 19, 6 May 1875 — Untitled [ARTICLE]

-ssr Kg kokoke.aku nei kd.kou e na i ka hapalua o ka makahiki o ka ana maluna o na aie kupi«ipipo o moana kakiolelo, āke lana ei'KŌ makōu manao, hoopomaikai ia -ko makou mau manaolana. Ke makemake nei makou'e pahola e aku i ka lono imua o oukou, ke hoomakaukau nei nia - kou e hoolawa aku ma ka "hapa hope o keia makahiki me na inai moinona loa no ka hanai ana i ka noonoo o ke kanaka, a me kekahi moolelo hou i oi <ae mamua o lulesia e hoopuka ia aku nei. Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka lono no ka poe e makemake ana e lawe hapa, e kakau koke mai, o ka poe e inakemake ana e lawe no ka makahiki ua hiki ke hoōlawa ia ko lakou makemake. E kauwahi leta mai, a e hooko ia no ka leo kauoha. Me ke aloha no. O ka oihana hooponopono nupe pa, aole no ke kulana mama, aka, no ke kiilana koikoi a kaumaha. Aia ma ka h )oikaika, ka hooinanawanui, ka pauaho ole, a me ke akahele o ka noonoo ana e pono ai. 0 keiamau mea a pau, ua haawi mua inakou i ka manawa no ka noonoo kupono ana a me ke kaupaona kaulik<? inamua ae o ka lawe ana i ke kulana hooponopono oka kakou wahi eiele., Ua lawe makou me ka puuwai o ka hoa'loha, rae ke kupaa nae ma ke kamailio ana no ka pono o kela ame keia. Ua lawe makou me ka manao paa e kokua ikaika i na hana inaemae, a e kue wiwo ole me ka hopo ole i ka hoike akea ana i na haumia. Ua lawe makou me ka hoomaopopo mua e loaa mai ana na hoino ia e kahi poe, me ka pehi ia niai me na pohaku awaliia a ke aloha ole, aka, h& kulana ko makou no ka puuwai aloha, ake hauoli nei no kii loaa ana mai o ia hoino manmli o ka hooikaika ana no ka pono kaulike o ka lehulehu.

0 ko makou kulana, ua ike ia mai ka hoomaka ana mai o ko uiakou ia ana imua o na niakamaka, a kehoea aku i na la e hiki mai ana, eloaa ana no makou maluna oia kahua hookahi. He makamaka makou, he hoa'loha, he koolua haihai olelo, a he kokua kupaa no na mea a pau; aka, ke hiki mai ikawa e kahea ia mai ai ka makou maka kila no ka hoike ana i kekalii mea, aole loa makou e hopohopoana, aole hoi e hohe, aole e hoopilimeaai a kuemi hoj>e i ke kamailio ana me ka oiaio a pololei no hoi.

Ina ua kamailio inakou no kekahi mea i ku ole i ka inakemake o ka makamaka hanau mua Kuukoa, a ua manao e alakai ia makou e like me kona makemake, ke hai paa aku nei makou, ua neiē kaua makaki!a i ka ikaika, a e hamani e ana mamua o ka hiki ana iaia ke hooko i kona makemake. Ina ua eha ia a ua pii kona inaina i na wahi kauna mapuna leo oiaio a hopo ole, alaila, nīl 4 ia ko makou minamina nui, aka, ua hiki ole ia makou ke kaohi mai ia inau wahi mapuna leo, no ka mea, he wahaolelo inakou no ka lehulehu, a aole makou e kanalua i ka hoike ana i kona niau kina e like me ko kela a me keia. • Me uk i.a, ina na lono, a me na iuea no hoi i ike iuaka ia e inakou, o kekahi keia o na makaliiki kaheawai o ka <>w/r ma na kaiaulu o ko kakou mau pae moku nei. Ua kamailio nui ia na ioina o ki ia mea ma na nuj>epa : ua hooikaika mauia e hoala ao t ka manao aloha lahui iloko o ka poe I haawi ia ka mana, ua iKi-e niai na lom noi mai na kihi a pi\u o ka aina e ahai mai ana i na lono kauiuaha no na hana ehaeha a hoo|H)iuo ola a kvia wai awahia; a ua jiahola mai imua o na inaka o ka lahui holookoa ka ilihuih-, ailnu», na inai iuo, a me ka pep hi kiuuika 1 ala ae mamuli o keia mea 110 imi'in i : aka v me ka mmamiua a me ke kahaha maoli ō ka mauao, ke puana ae nei niakou. a hiki uiai i keia hi> aole lo'u. i htH a mai, a aole 110 hoi a makoii nu a i ike e uo ke kiiohi ana a h»vopio iho i ka iuv malie aua iiuua a keia i iieiui uiOiOŪiiaawa e ka maua o ke anpuni lloko o ua mahiīm pokolē i kunewa aku la mai ka luvmaka ana niai o ke au

o ka M. H. 1875 e panee nei, he oiaio, ua lehulehu na kina awahia i kau ia ma ka buke moqlelo o Hawaii, a me bte la, e iialo ana ia i ka uhi ke mau ka hookun alsea ia o keia hana joae ka hoao ole ia e fcnai. Iloko o keia mau la, e j>apa raau aua ka lēo kāumaha ina ko makou msu pej>eiao no ka make maino--1110 o kekahi mēa, ke kaa i ka pali/ ka o])ili i ka nahele, ka haule i ka lio a me ka pepehi kanaka. Ua kali makou, a ke hooloaa nei oka lohe aku i ke koele mai o ka hamare a ka poe ia lakou ka mana no ke kapili aōa a paa ia.mau ipuka kina, aole Hiie he koele iki laiai He uuku a ke emi mau nei ka ldaa waiwai o ko kakou aupuni, a op ia laea, ke hooikaika nei kela a me keia i hookahuaia e ka lima o ke e pani i ka ipuka, kahi hoi a ka waiwai e kahe nei. Ke imi nui nei ke aupuni me ka ho'ohala ole i ka manawa i wabj e paa mai ai ka waiwai—a e hoonui ae ai hoi i ka loaa— ua ike ia keia mea, a he hoomaikai wale no ka makou me ka mahalo piha i ka poe ia lakou ka hookeie ana ao ka mikoi a me ka hooikaika no ka pono o ke aupuni—aka, aia maluna o kda mau hooikaika ana o lakou, mamua ae hoi o kanooiioo ana no na waiwai a me na loaa—-ua aln mai ka ninau nui, a he ninau i kau maluna o ko lakou a me ko kakoii a pau mau hokua ka nowelo ana, a oia keia, " Heaha la ka waiwai a ke aupuni Hawaii e ake nui loa nei i keia inau la P 0 ka waiwai loaa paha ma na pono o ka malama ana i.-.ke kulana o ke aupuni ? 0 ka waiwai pa-ha o ua aupuni nei ina makaainana ?" I ko makou noonoo ana, a ke lana nei ko makou manao e kokua mai ana no na makamaka i ka inakou, " o ka laupai o ka aina i na makminana ka waiwai makamae hookahi a Hawaii e kau nui loa nei i keia mau la." He pomāikai nui a lie koo paa, no Hawaii ha waiwai e hooikaika ia nei mawaho, aka, o ka waiwai oi loa o ka pomaikai, ke hoohemahema wale ia nei maloko. īna e nele ka aina i na makaainana, heaha iho la kalii pomaikai o ia i"nau waiwai ? A ina hoi e laupai-ka aiha i na makaainana, aole anei e pa-hanen ia na pomaikai o ua mau waiwai nei ? Ke manao nei makou, he mea pono i ke aupuni ke hooikaika mua e hoowaiwai i ka aina me na makaainana, a mahope na waiwai e ae, oiai, ina e nele kekahi aupuni i ke kapaka ole, o kona nele ana no ia i ke ea e mau ai kona ola ana. 0 ka ninau mua keia e komo ana iloko o ka noonoo o kela a me keia kanaka aloha aina, a o ka hoao ana e kinai i na ino nana e 01110 nei ke ola o ka lahui ka hoike ana iua aloha la. ; He mana a he ikaika ko ke aupuni e hoo|vau i na ino, e uhui ae i na aa o ka uiake e kolo hele nei mao a maiuiei o ka aina, a e kanu iho ma ko lakou wahi i na liua momi maeinae o ka hoopono a me ka nialuhia, ke lana nae ka manao no ia mea, ke komo iho ke aloha oiaio, a ke hoomaopopo niaoli me h\ hooikaika no ke ola oka laliui. Ke panaTakn nei makou i ka leo e pa-e inau nei, "Ke ulup nei ka ona, ke luku nei, a ke omo nei ina kanaka o aina; ako au nei na maka no ka limii kokua «loha o ke aupuni, aole nae i ike ia'ku ka hoao ana mai e hoo{»ak<ile ae i na oiwi o ka aina,'' Auwe ! Auhea ka mana o ke aupuni ? A pehea hoi ke ea o ka aiua ? \