Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 28, 8 July 1875 — KA PALAPALA HOIKE No ka Makahiki Umikumamalua o ka Papa o ka Ahahui Euanelio Hawaii, Iune, M. H. 1875. [ARTICLE]

KA PALAPALA HOIKE No ka Makahiki Umikumamalua o ka Papa o ka Ahahui Euanelio Hawaii, Iune, M. H. 1875.

Ua hiki mai ka manawa Hoike Makahiki 0 ka Papa o ka Ahahui Euanelio Hawaii no ka makahiki, mai ka malama o lune, M. H. 1874, a hiki i luue, m. h. 1875. He nune a pioloke ka makahiki i hala iho nei. He nui ka hoopaapaa ana o kanaka no na me& e pili ana i ke aupuni, a i keia lahui hoi. Malia paha, he mea ia e alalai ai 1 ka kakou hana. No na oihana okoa i haawi ia mai no ke kakau leta o ka Papa Hawaii, aole hiki iaia ke halawai me ka Ahahui Euanelio Hawaii ma ka malama o lune, m. h. 1874. Ua pani ia nae kona hakahaka e ka Hope Kakauleia. A hala elua kanaha la, hoi mai la oia me kona Iloa Klele mai ka Paoaina o Nuuhiva mai, a hiki i Honolulu uei ma ka la 26 o lune, m. h. 1874, a ma ia la hookahi no kona hapai hou ana i kana oihana. Ekolu mau Minonah Wahine i make ma ka makahiki i hala, oia ka wahino a Rov. I). Dole; ka wahine Kanemake a Rev. A. liihopa, a me ka wahine a Rev. H. J. Tarlor, Miaionan ma ka Paeaina Gilibati. Ua hiki mm o IX4o wahine ma Honolulu nei i k* makahiki W37. Oia ka wahine a Mr. H. O. a make kana kane mua. Ua mare ia oia me Rev. D. Dole. Ūa make iko oia i ka la 5 o lulai, m. h. 1874. O Hihopa wahioe hoi, ua hiki mai ma ka PaoMna Hawau i ka H. u. a o ko&* īnoa ia manawa o Muts P. Eiono» a ma ia ; j hope mai, ua mare oia me Rev. A. Hihopa, > a make iho la i ka la 13 o Apenla, x. H.

1875. O ka wahine a J Rev. H. J. Taylor nolioi; He pokole waie iho no ia m««iawa ana i lawelawe ai i > ka pihana Misiotiari a ua hala ae la he kanalima mau la mahope mai o kona hiki ana i ka Mokupnni o Apaaana, kii mai la ka elele mai ke Akua mai a lawe aka la iaia. O kona make iho la no ia ma ka la 26 o Sepatemaba, m,. h. 1874. Peoei kekahi hapa letp. a Rev. R. Maka, he Misionari Paeaina Grilibati, nona—" Auwe ke aloha no keia kanwa a ka Haku, ua kahea koke mai oia e hele i ke ao luhi ole." Oihana Koloko. Elima Ahahni Euanelio Mokupuni, a me ka Aha Lunakahiko o na Moknpuni o Maui, no ka Ahahui Euanelio o ka Paeaina o Hawaii; oia hoi, ekolu Ahahni Euanelio Mokupuni, o ka Mokupuni o Hawaii. He 23 mau Ekaieaia no keia man Ahahoi. He 19 Ekalesia no ka Aha Lunakahiko o na Mokupuni o Maui. He 13 Ekalesia o ko Oahu, a he 5 o ko Kauai. Aole nae i helu ia na Ekaleeia Haole. Me keia mau Ahahui a pau ka launa ana 0 ke Kakauleia o ka Papa Hawaii i ka ma* kahiki i hala ae nei. He 14 mau Kahu no ka Ekalesia o ka Mokupuni o Hawaii, a 7 Kahuna haiolelo a me na haiolelo malama Ekalesi&, a 2 Ekalesia aole o laua Kahu, aole hoi Kahu haiolelo. He 11 mau Ekalesia Kahu no na Ekalesia o ka Aha Lunakahiko o na Mokupuni o ! Maui. He 3 Kahuna haiolelo i malama- i na Ekalesia, a he 6 Ekaleaia aole o lakou Kahu, aole hoi Kahuna haiolelo. Aole hoi haiolelo. He 8 Kaliu no na Ekaleeia o Oahu, 1 Kahuna haiolelo i malama i ka Ekalesia, a 4 mau Ekaleeia aole o lakou Kahu i noho pu melakou. He 2 Kahu no na Ekalesia o Kauai. 1 haiolelo malama ika Ekalesia. A 2 Ekalesia Kahu ole. Ma keia hoike, ua loaa mai, he 35 mau Kahu no na Aha Mokupuni a pau. He 14 Ekalesia aole o lakou Kahu, aole hoi Kahuna haiolelo, a i ole ia, he haiolelo e noho pu ana me lakou. Ua malama ja nae keia mau Ekalesia he 14 e na kanaka i koho ia e na Aha. He wahi hapa o lakou aole he poe Kahunapule, aole hoi he haiolelo, aka he poe kiai Ekalesia, oiai, i noho Kahu ole ia na Ekalesia. O ka nui o na kanaka i hookahuna ia, mai ka makahiki 1868 a hiki 1 keia makahiki, ke kuhihewa ole au, he 52 l&kou. He wahi hapā o lakou i hookapae ia aku mai ka oihana Kahuuapule aku o kekahi hapa, ua make. O kekahi hapa hoi ke noho wale nei lakou, aole o lakou Ekalesia. Ma na huahelu malalo iho nei e ikea ai ka nui o ka poe i kokua ia, a me ka nui i kokua pono ole ia. O na Ekalesia i iiooiako ia ko lakou Kahu«ka Pap» Amerika - 4 NaKahuaHaiolelopaha,aoleiikea heaie na Ekaiesia ia l&kou • 20 Na Kahu a Haieielo paha i hoolako ole la - • • - • 18 Na Ekalesia, aole akaka ka lako a ka ole paha o na Kahu * Haiolelo - - - , . 5 Ua manao wale ia, ua hilinai aku ka nui 0 na Kahu, lako ole a Haiolelo pah* lako ole i kahi e ae, aole i ko lakou Hkalwia, no ia mea, ua pilikia lakou. Aole i aoi ia mai kekahi kokua i ka Papa Hawaii e kekahi Ekal&na i ka makahiki i hala a« Ua haawi wale aku ui ka Papa Hawaii 1 elala no kekahi mau Kahuna haiolelo. Aole a laua. Ekalwoa, oia hoi no BlMiaba laua me Makuakane no Hawaii. Na Loii i ka Waihona 9 £a Pipa Hawau i EA MAHAHIKI l HALA AE. O ka huina a pau o &a dala i loMnai» = . - - • 96 Oaalilo, • • • • i

iVa Kokua mai na J£kak&ia o ko Hawaii nei Paeaineu fo ua MisioaS Kuwaho, - $4,515 20 0 na " Knloko, - 146 95 Na kela a keia mea, - - 1,239'66 Nona Palapala,* . . 1,639*11 No ke Kula Kahnnapiile, ■ - 49 00 Hnin a pan, |7,589 92 No ka Paeaina o Maikonisia he wahi hapa o keia. Ina i hookui ia me keia k% hapalua o na dala i kokna ia no ka Hale Knia Elaikamahine, ma Kohala, Hawaii, no na makahiki elaa i hala, oia hoi, 2,271 63 Alaila, o ka hnina paa o na dala i koknai ka makahikiihonei he $9,861 55 Eia malalo iho nei he wahi Papa Hoike, 'Ma ka Papa nei e ikea ka nui o na dala i i kokīia ia e na Ekaleaia Ehikn o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Akan no ka hapalua o ka makahiki. Malaila hoi e akaka ai ka Averika o kela a keia Hoahanau. o ka Huin%{M(i Na Houhaaaa u AveriKa uo Ab*hul Euanelio n na dala i kelaa keia £ka- kela a o Haw*ii Akaa,- i kokuai*. leaia. Iloahana». U*uakua Hikioa, j 73 85 196 87 Wwpa, 93 70 165 84 " Koin., 6T 70 118 43 Walnea, . W 12 18 1 25 Kohya līema, 93 25 112 83 ?<4r*om., 66 75 118 48 <« AKhu. 664 34 402 1 36 Ht4w»paa $1010 H 58īi &ULA KĀHUNAPULE, Ua hoomaka ia ka Makahiki Kula ma ka malama o Okatoba, m. h. 1874. Aole hoomaha a hiki i keia wa. Eia na kumu :—Rev. B. W. Pareka, Lunahoomalu o ka Papa Kumu. ReT. D. Balauina M. D., H. H. Pareka. Ua mau no ko lakou ao ana aku i na haumana, e like me na makahiki i h&la ae. He 12 maa Haumana, penei: Papa 1, eha haumana; papa 2, eono hanmana ; papa 3, elaa haumana. Ua koho ia e ka Pa|ja Hawaii he wahi Komite Nana i ka hoike i keia kula a e hoike aku i ka manao no ke kula i ka Papa Hawaii. i Eia na inoa o aa Komite nei: Rev. W. P. Alekanedero, M. Kuaea, T. Koana, A. Pali, a me G. Pauloa. He ikaika kupono nakino o na hanmana. Aole mai, aole nawaliwali. Ua loaa mai i na haumana ka hana kupono ia lakou* mailaila mai ke ola kino, a me ke kapa. Aoi« nele kekahi haumana i ka hana ole, oa loaa no. Na Kula Hanai Kaikamahink. Ua hoomaka ia ke Kala Hanai Kaikamahine o ka Mokupani Hawaii, ma Kohaia, Hawaii, i ka makahiki i kaahope ae nei. O na dala i kokua ia mai no keia Kula, no na Ahahui Euandio Hawaii Ekolu no ia. Penei: Xo ka Ahahui Euanelio o Hawaii Akan, - $2,067 50 No ka Ahahui Euaaelio o Hawan Hikina, 1,536 34 No ka « * ■ u Komohaoa, 440 40 Na Hoa'kiuk. Hun»»pfta 96 He me»Ma e hoemi ihoiM Mmi hoi m mii i km wwihoika dala oka Pma H»waii mai ka Mokupani o Hawaii mu, He maikai, uai, a k«pooo ka kak o k* Hi2lmMk«AMiobkik au u rnir>iirin fl>i> ti hm ini- Bei Boaa> ko Poo a ni b M|i E W. Laiaaa, k«£««; Q, C. • m kana wahiii% aa Koku&> Kou Ooaka o Waiwea, Hawaii. Ua koowi ia hk ik o 0» ao ka aoi o m Hnniniimn 4| Kula Haxu Kuumaiiw o M4ot. 1 Ua hniM» akm o Amara. im» wahi&ei kw kmiai a «a m k o

&iss "H. E. Carpenter (Kamana walime) ke Poo; a o Mks Mere Parekakqniakoko€ltA. Penei ka hoikeaaa o kaPoo o ke kxtla nei. O kā huina pau o ua lxatimattia i ka xhakahiki i Ma } he 44 aōle f nae lakoa a pauike kuia ika wa hookahi. Oka aui 0 na haamaaa i ka la i k&kau ia k& leta (Mei 7.) He 84 lakoa. Ke Kula Hanai ElAīkamahike ha Kawaiahao, Honoiulu, Kona, Oahu. O k© Poo o keia kula o Miss E. Binamn. no i&. Mias Ingrahani ke kumn, oia hmke Poo ;■ Oiai i noho kaawale ae Miss Biixamu* mai Honolnla aku no ka nawaliwali o ke kino; Mise C. L. Mosdij kekahi knmn. No ka nele & na komn, ua kokaa mai o MĪBB M. Kinney, laaa me MisB Barai Holo King i ke kala, ua mahalo ia ka laua haoa, keksJbi knmu i keia wa a kakou i ndho mai nei. Oka huina pau ona haumana, aoīe i 01 aku, he 36. Ano, (Mei 6) he 31. Ua kii mai ka enemi menemene ole i kekahi haumana, a ua lanakOa kela maluna ona. 0 kekahi kaikamahine ia a Rev. H. Aea,'ka Misiona i make. Ma ka malama o Nov., m. 1874, ka make ana o Rahda Aea. Ua make hoi kekahi haumana e ae o ke kola, aole nae ia ma ke kula i kona wa make, aka, aia ia ika hale o kekahi ho4'loha. Ua hoomau ia na hazia ma kena k«la, e like me na hana o ke kula i ka * makahiki i WAI &e neL Ikai?ftaaao ua latmaka Uhane lieoaplele me kidstthii»pa o maaia, a nana lakou i al&k&i, pela lioi kon& hoolana an& i ka m&nao o kekahi poe hsumana haipule, a ua mahuaku& ae ke aloha o Eliielo iloko o lakou. Kula Hanai Kaikamahine ma Waialua, Oahu. Ua hoopomaikai ia mai eke Akua kei& | kula i ka makahiki j hala. j Oke Poo oke kula o Miss M. E. Qeri&a; ke Kumu Misa J. K. Pokue; ke Kokua | Kumu Miss H. Sh&w, - - | He 52 ka nui ona h&umana. He 19 i 1 komo ia &e i ka m&k&hiki i hala. | No ka lokom&ikai waleu&i oke AVn» j w&hi &ke Poo. U& maluhia ko m&k<m no- | ho aua, aole mai, &ole hoi n&w&liw&li n& ki. no o na h&um&n&. Oluolu m&oli k& aolio ana. Hoolohe koke n& h&um&na ik& leo o n& kuinu, & m&l&m& pemo hoii nak&a&w&i o ke kula. Ua hoomau ia na hana, a ik&ika na haumana i ka huli huke, limiiAaMo, Kula Hanai Kaieamahihe xa Koloa, Kauai. U& hoom&ha ia keia kula. Hem&ak&i. kam&hine m& ka o U& ao » &ku l&koa. * Kk Oihuu ao iu Pai./ U» kiki kMi i EwihhiMi k» W»*lV hiHMiliiMkM mmm n 11» I*»!.», a» Ma PkMĪnko HwmM Mi»BH Mom konkiiM». •k« i koolohi • UeM «i ikM»ol»M*. Mmni, kkhahnni Wiowwum P*ko i kak MwpBiM. K|ji» *btk»kM iko Aka* oom,» 4 »diihUMMMi«iAtMM W lihiMi kolm ** *ik» Hi Xm i Pu u. MM, Mi>awih hkiMMi IMMb U*m o liiMi, ■. m. i»t JU Lum ju*unftiMk. Olm Mki w> »«• >>< >i m» •»

Ua loaa mai ia kakou mai ka Ahahul *Bai!xala Ameiika na Baibala, e like me ka hoike aua malalo nho nei. 200 Baibala> haahaa ka uku; 50 Baibala IH Nani, kiekie kaukn; 35 Kauoha Hou, hapa haole. Eia kekahi, 1,000 Hae Hoonani hoi i kuai ia. Ua pai 4a keia mau Hae Hoonani ma ke kulanakauhale o Nu loka. Eia hoi kekahi, ua hoouna ia akn na buke e like me ka hoike ana malalo iho nei i na Paeaina o Maikonisia% (1) 1,000 Mataio, Mareko, Luka, loane, a me Oihana i humuhumu ia i buke hookahi, me na buke himeni 4f,000 no ka Paeaina © Makala. (2) Pi-a-Pa, me 145 buke hapa Kauoha Hou no ka Paeaina o Gilibati. (3) 400 Mataio a me Mareko i hnmuhumu pu ia. 300 Mataio okoa me 183 Mareko okoa no ka Moknpuni o Ponape. Ua lokomaikai wale mai ka Ahahui Baibala Amerika ia kakou. Nana no i kokua mai i wahi mau dala no ka hoolaha ana i na Baibala i ka Paeaina o Maikonisia. Penei i loaa mai no na Baibala a me na huke i kuai ia aku. No na Buke, - $477 20 No na Baibala, - - - - 898 33 Huina pau. .$875 53 Na Misioka Kuwaho. Oia mau no na wahi noho o na Misionari Hawaii, oia mau hoi ko lakou nui, aole ano e i ka makahiki i kaahope ae nei. Ua like loa lakou me ko ka makahiki 1874, Ua hookuu ia aku nae kekahi Misionari Hawaii, o Ahia, no kona hihia ma ka Paeaina o Gilibati. Ua hoi aku o Knreke wahine i Ponape, a ua holo aku hoi kekahi mau Misiouari Haole i kela Mokupuni hookahi. Eia na inoa: Rev. R. W. Logan me kana wahine, a me Mr. F. E. Rand me kana wahine, o Rev. H. J. Taylor a me kana wahine no hoi, i ka Paeaina Gilibati, a lilo laua i mau kokoolua o Biuamu Eia kekahiUa hoihoi ia mai o Rev. E. T. Doane i Honolulu nei mai ka Mokupuni o Ponape mai a liulin iki kona nanea ana ma Honolulu nei, alaila, holo loa aku la i Kapalakiko. He Misionari kahiko no keia ma Maikonisia, aka, no ka hiki ole 0 ka noho ana o kana wahine malaila, ua hoi ia mai. Hoku Ao. V Aia ma ka la 17 o lolai, m. n. 1875. Ua haalele aku la keia moku o kakou i Honolulu, a holo aku la i na Paeaina Maikonisia, 0 Kapena G. W. Jelett kona kapena. () na ee-moku, o Ivureke wahine, Rev. H. J. Taylor me kana wahine a me ka laua keiki; Rev. R. W. Logan me kana wahine, a nie ka laua mau keiki; Mr. F. E. Raud me kana wahine. Aia i ka ia 7 o Aus:ate, m. h. 1874, ua hiki ka moku i ka Mokupuni o Apaiana. A hiki loa aku i ka Mokupuiii o Ponape, hooee aku la ia Rev.A. A. Kureke maluua o ka moku, a holo loa aku 1 ka Mokupuni o Mortlock a pau ka hana malaila, hoi mai la i Ponape a i ka Paeaina o Makala. a I ka Paeaina Gilibati a hiki loa mai i Honolulu nei i ka la 3 o Feberuari, m. h. 1870. O ka ee-moku hookahi wale no malona ona, oia o Rev. K T. Doane. He nui ka lilo no ka holo ana o keia moku, aole nae i oi aku ka lilo no na moku Misionari o na Ahahui Misionari e ae. Mihiona o ka Paeaina o Nouwwa. O ka Misiona hookahi wale iho no keia malalo o ka Papa Hawaii O kakou pu me ka Ahahui Misionari Amerika i lawelawe tna na Misiona o na Paeaina Maikonisia. No kakoa kekahihapaa na lakou kekahi. I ka makahiki 1874, ua hoouna ia aku ke Kakauleu o ka Papa HawaiL a me Rev. J. Kauhane Kahu Ekalesiao Keaiwa, Kau, i mau elele no keia Misiona. Na laua i laona haipule po i ke kukakoka pu aua, i ka paina pu aiia, a i ka hiamoe ana hoi me ka olaola poao, a pau na hana a makou me ka maikai no. Aolo ikea na paio me na kue a na hoopaapaa ioo aoa, a ua hoopooopoao ia kAahi mau liifaia »a w* wahi la, Ualoaa mai kekahi mau leta i kakau ia e Rer. J. Kekela. Aia i kekahi I olelo ia penei: Ua*%ele nui mai kekahi poe ma ka la Sahati i kft|Hil% kanaooo a kaoahiku naha ka nui; a&oiia mai, e Naomi e, eao ia makou i ka hamani (bakej a olelo mai hol laia, e hana auanei makou i hale-

, "; • -i ; " puje, a malniU e ao ai i kahamani (Uke.) He 39 mau haapaim e hele apaikekiila ia. Ma ia hope mal, nana i pa)ap»ta mai. Ke hoomau mai nei no kekalii poē i ka hele mai ma na halawai.Sahaflir a ma ke ao kulii mi. ; Penei hoi: Ua hana hoi makoa ika hale pole a ke halawai nei makou nialaila, ake ao kula iiaila. He 38 kapuai ka ioa a be 28 kapuai ka lauia o ka hale. O ka hoouna mai i ioau 'Miaioaan hou no keia Miaiona a kakou, oia wale no ka mea e pooo ai, a i ole, ua make hoi, aloha ind! Penei no hoi kona palapala ana XJa noonoo nui ao maua me ka'u wahine, a kaupaona hoi i ka pono i ka hoi -ma Hawaii, a i ka nolio hou ana hoi a ua hooholo no i ka manao, he pono ka noho hou aku." Eia kekahl Eono paha na Ekalena ma kela Paeaina. Ua hoepuehu liilii ia aku na hoahanau o kekahi i-o a ia nei, e iike me na hipa kahu ole. Ekolu mau Ekalesia makaala, a ua mahuahoa liiiii ia na hoahanau. • Eia malaio iho nei e akaka ai ka oiiie o keia. Makahiki. ,Ekalesia. Hoahanau. 1869, Upou, Puamau ame Aiuona, 38 1871, Upou, " " Atuona, - 1874, Upou, " " Atuona, 63 Eia na Misionari Hawaii ma ia Kihapai i keia wa a kakou i noho mai nei. Mokupunl Kihapai. IMkionaki. Rcv. G. l£auUapou, Hakanabi, ■ wealoho ame ( kana wahine. Rev. Z. HaIJiwaoa, Atuona, -(pukuameka- ( na wahine. ( Rev. J. Keke- " Puamau, < la a me kana ( wahine. Ekoln mau Ekalesia Kahu ole, oia hoi, ka Ekalesia ma Uahune, Hanamenu a me Onioa, Mokupuni Fatuhiva. Ke ninau mai nei paha oukou, heaha 'a ka kakou hana, e holo ai ka hana a ke Akna ma ia Paeaina? Eia ka'u—Ua lokahi ka manao me ko Kekela. (1) E hoouna iā aku na Misionari hou. (2) E hoomahuahua ia'ka manaoio. (3) E hoomauawanui i ka pule ikaika a ke kanaka pono. Me ia mau inea ekolu, e holo ai ka hana, a i ole, e make auanei ka Miaiona, a e lanakila ka diabolo. Owai lu ke kanakaa wahine paha e holo aku ai malaila, a e kokua ae i ka hana a ka Haku ? "Ow&i la? Aia oukou ia wahu E na hoahanau o na Ekalesia o ko līawaii Paeaina. Mai Maieonisia mai. Paeaina Gilibati. Ua hookuu ia o Rev. J. Taylor a me kana wahine me ka poe lawe hana no keia Paeaina. Mai Amenka inai keia mau Misionari hou. Ua make iho la nae ka wahine a Tela. Aole o kana ka hauoli o Binamu ma i ka halawai pu ana nie laua ma Apaiana. Na Lawe Hana. Ewah* Knmu Hawaii me ka lakou mau wahine ma ka Paeaina Gilibati. Ehia Knmu Kamaaina o ia wahi. Aono paha Kumu Samoa. JSlm mau Haole a me ka wahine haole hookahi. Na Ek alesia, Elima mau Ekalesia. 152 Hoahanau hihia ole. 82 ihookomoiama ka makahiki i hala ae. 39 keiki i bapetizo ia " " ae. 23 Paa i tnare ia " " ae . Malaila hoi he Kola Hanai—līefi4 haumana. Rev. H. Biuamu, Rev. IL J. TeUj a me Mrs. Hinamu na kumu. Ke holo nei ka hkua ma keia kula, wahi a Hinamu. Na Mīsionari iie ko Lakov Waiii INOHOKII, Mohmūnl Mi^hnan. Tapitauea Rev. R W; Kapu a me "Woa wahine. u 11. B. Nalimu a me kaaawahine. Nonouli Rev. G.Leleoamekana wahiiM. Maiana W. N. Lonoa me kanā wahio* Apaiaoa Rcv. H, Riua»u a me kaoa w * Rev. J. J«hL Tarawa W. Haiaa i me kiM wahin«. Maraket D. Kanoho a m ka&a wahiue.

Butarit4n Rev. 'H. a ' 1 t*h* ■ Rev.RMik«atoe^ jia wāhine. Apemama MoseaKano^noa . - kana wahiae. PaEAINA o &AKALA. ,Oia mauao ka nui o na Mialonan ma Makala. Eia na inoa o lakou me na Mekapuni af lak6u i noho mai at Mokupimi. „ £&ona Eev. B. ,Q.*Sfloir a " f Rev. J. ®V Wia» a me % karfja,wabibe. Namanka Marshall Island Teadfier. Jelaij Ker. D. Eapali a me kAna wahine. ] Mejuro G. W. Kekuewa a pae kana wahhie. Arno D. P. Kaaia a tne kana ■ . - wahi&e. Mile Q. Kahelemauqa a me . kana wahi6e. JEbona.—ĪJ& palapala mai Rev. B. G. Snow, penei: Ua makaala na haumana o ko makou kula. Ua oi aku paha ka iini ana i ka naauao i ko ka manawa i hala. He 18 Hoahaoaa hou i hookomo ia ma keia £kalesia i ka makahiki iho neiHe 16 Keiki i bapetizo ia; He 4 Hoahana'u hihia i hoi hou ia; He 4 Hoahanau i hookapae ia. IJa olelo mai Rev. E. T. Doane, aa ae aku na hoahanau o ka £kaiesia ma ka Mokupuni Namenka e haoai aku i ke ola o ko lakou kumu. He kumu kamaaina ia o ka Paeaina Makala. Pela ka/hana a kuonoono kofta noho ana. Aole ona uele, a pilikia, ua lako. i Mpuro. —Ua palapala mai o Kuewa, penei: Mai ka malama mai o lanuan a hiki i keia, ua hoomau ia ke k'ila, aole nui ka poe haumana hele i ke kula. O ka huina pau o na mea ma keia Moknpuni ma ka helu ana he 2,450 lakou. He nui ka poe hele i ka halawai ma na la Sabati. MUe.—1,403 na kauaka no ka Mokupuni o Mile, wahi a Kahelemauna, penei: 428 Kane + 4T2 j Wahine + 299 Keikikane 4-204Kaikamahine—1,403. 147 Poe inii 4 Kula—2 KuUiu kamaaina—23 Hoahanau Ekaleeia. 0 ka huina pau o ka poe i ao ia'ku he 480 lakou. 0 ka poe i koe, aole i ab ia'ku la he 923. D. Kapali i hoike mai penei: He 8 apana ma keia Mokupuni, ma keia mau apana pakahi, he wahi Kumu, nana na kanaka i alakai. Eia ko makou pilikia loa, aole o makou buke. He nui ka makemake i na buke, aole nae he bnke no lakou. He 53 Iloahanau Ekaleaia. Ma ia Mokupuni ka hale kalepa o Kapela ma, ua kokua mai lakou mamuli o ka pono. Pae Aina o Kalolaina. Elua mau Misiouari Haole me ka laua mau wahine i hoohui ia me ka *poe lawe hana ma keia kihapai, a ua hoi aku o Kureke wahine mai Amerika mai a hiki aku i ka Mokupuni o Pouape—Eia kekahi: Ua hoi hou mai o Rev. £. T. Doan Miaionan kahiko o Maikoniaia i Honolulu nei, liuliu iki, hoM aku la i Kapalakiko. Kia na inoa o na Misionari. \fofotpunL Kahi noho. Mmoiutrl T alana ..LibilacSa, v10ki1...... ..Kumu Pouape. 'inlap.,.». . ..Kumu Ponape. f Kili.... f Rev. A. A. Sturges Oaa ... J a me kana wahu»e, .Wpe .. V i?P tt,a P- | * me j » | kanA wahuie. I U ..... Rev. R W. Logon | Abak .. ( a me kana wahine. Ualana. Ua hookapae ia'ku ka Moi o»«i kona moUo Moi aua, a ua koho ia kekahi alii i Aloi hou oo lakou. Aole hakaka—aole kaua —aole hoi he haunaele. Ma ka hela ana, he 515 kanakaao keU Mokupuni. IVnei, S®7 Kamaaiua+ll% Malihmi mai na aina e mai—o&i*2ST kane Wahine+! 13 Kamalii—Keiki* kane+sl He ft Hoahaa*e t£kaleu*--*8 KbUlk i pabel»mv Ptar*n> ko liev. T. Doaxie ho£ke aaa > ka hnina paa o na Hoahana» l!bk ole ma ka Mokup«ai o .. W» <a Kkaleeie.... % % »'a Hoahanau okaKkaleaiao K«mi« tU w ? « Asik.. §8 * * *" 14 lulna paa o kaaaka *o /Ja ma MM U o aa kaoaka o 100

5» nnm f * ta * **" kaaak» |k» naauao, watii a Konke, fr» koknln »hf wabvo»teM,. £ia f» k»> makoo kqla, wftbi. a Knn&e* he Moknpnni o JspTUi, $ «aauao laiia, alaila e hoi aku laaa i ko kua poe KeJUwa nfi ka &>ōiku> «to lawu ' ; : KA AĪENA O MOSTI(ŌCK. 1 na Mokapuni elua o keia Paeaina ka &ua on» Kumu Pouapa E like fli««kaiMkeia ma kar M. H. 1874, v 7Nd Kumw. {Opelaia a me OpeteiD3a. Bar sabas ame ka- ■ ns | JbuKuD0n4..,.....,.. Jepit a me Jeso. • Holo aka la o Rev. A. A. Kureke ame kana wahiue, a lauAa aku k me na Kumn ma Ia maa mokapnni, a hauoli lana me ko. laila poe kuma a me na kamaaina, penel"' ka Kureke: A hala ae la ewaia maiama, laona hou aka la au nae na kuma o ia wani. Eia ka'u i, ik&—eAiku kalehalaiō&i i knkulu ia e nā kamaaina, a.oa : na makaainana i kukulu i mau \vah\ bale noho no na kumo. Ke holo oei ka hana imua ma ia wahi, aolfe āa e kanalaa no ko ke Akua kokaa ana # maifinli oka hana a na kamn malaila. laia wale iho no ka hoonani ra no-kona lokomaikai wale mai ia kakoa. Ua pauaela ka mauawa o ka Apana Akahi o ka Papa Hawaii, penei na inoa; W. G. ri|i»o, Bev. M. Kuaea, Rev.W.P.Alekanedero, P. C. Jones Jr. t Rev. W. Frear, Rev. T. Koana, Rev. E. Bona, Hon. A. F. Judd. Me ka mahalo, Ka'u na J. F. Pokus, Kakauleta o ka Papa Ha waiu