Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 36, 2 September 1875 — HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKI ALII NIEDA! KA PUUWAI LIONA O KE AUPUNI O KONA MAKUAKANE KE ALII KA MOI LABODA! A ME KE PIO ANA O KE KUPUA GOGONA LAUOHO NAHESA! [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KE KEIKI ALII NIEDA! KA PUUWAI LIONA O KE AUPUNI O KONA MAKUAKANE KE ALII KA MOI LABODA! A ME KE PIO ANA O KE KUPUA GOGONA LAUOHO NAHESA!

H« HkMM oo m A« 1 H*u.—Helu 9.

WAIIIO iho la o Nieda i ka, honua me ke auo make, a nalo aku la hoi ka wahine maalea. Lalaa iho la kekahi o na kanaka nunui iaia a kan ae la ma kona kua, a hoomaka aku la e kaikai ia ia, me ka mino aka maluna o kona papalina. Aole nae i liuliu kana huakni, puoho ae la o Xieda, a ike iho la ia i ke ano pilikia o kooa kulana, kupu mai la na manao ano e, hoholo ae la na hoomanao atiā a puni kona noonoo no na olelo ao a kona hoa'loha, aka, ua hala ka ma* o ka lawe ia keia ona a hoopaa ia iloko o ka ina paahao, a hui pu aku me ka leljnlehu i paa mna. 11 K B tbola, v wahi ana lioko ilio o ko* ni puimai. " ina he wahiikaika koe ik> ko o kou poho lima, ke noi ae nei au c

malama oe ia ikaika no ke kau ana aku i ka hoopai maluoa o ka Moi opu ioo, nana wau i hoouna inai." " E lana ka manao,' wahi a kekahi leo hawanawana i ko ia nei pepeiao, " mai haalele i na manaolana e kuu haku alii, eia no o B.ibela ma kou aoao i keia j manawa, a eia hoi ke ala o ka lanakila mamua o Nieda ke alii." Quli ae la keia e aiawa āna kona mau maka mao a maanei, aole nae he ike aku i kona hoaMoha. EJBabela, ka puiiwai aloha a'u e iini mau ai mai ko kaua hui mua ana, he oiaio anei, a he hoowalewale hou no anei ?" wahi a Nieda iloko iho ona. . " Ma ka mana o na Lani, o Nieda no keia, ano e puhi oe i ka o-le, a mai wiwo, ano, a mai lohi!" wahi a ka hawanawana. Lalau iho la o Nieda me ka lima hiki wawe i ka o-le, a mamua o ka hiki anai ke kanaka nunui ke pale ae mai kona ua kau ae la i ko ia nei Waha, a e hele ana ka leo wawalo mao a maan^i. Iloko o ka manawa pokole, ua hookuu ae la ua kanaka nunui nei ia Nieda, a e kukuli mai ana oia imua oia nei, me ka naka haalula o kona kino.- * " Ma ka inoa o Babela. e make oe ano," wahi a Nieda, a me ka ikaika nui oia i nhau mai ai i kana pahi, a kaawale ae la kona poo mai ke kino ae. u Auwe ! e ke alii ka haku opio," wahi a kekahi leo, " ma ke aloha i komo iloko o kou puuwai, e ola wau, a lohe oe i ko'u moolelo." Huli ae la o'Nieda e alawa ana ma na wahi a pau me kona mau maka weli, aole nae he ike kanaka ia aku. "E huna oe e ke kino nona kela leo, o haule auanei ka oi o kuu pahi maluna ou, a mahele pu oe me keia kanaka i ka hoopai like." / " E ota au, a owau kou alakai hoolohe a hiki i kahi o na luahine, kahi hoi au e imi neiwahi a ka leo, a E hoike mai ano, a e alakai akti ia'u malaila, a ke hoohiki nei au, e ola oe," wahi a Nieda, Ia manawa pokole no i oili mai ai ke kaikamahine ui haalele, a i ko ia nei ike ana aku, lalau iho la ia i kana pahi me ka manao e hana aku, aka paa hou mai la kona lima i ka hoomanao ana ae, ua ae mai oia nei e alakai aku i kahi o na luahine. u Aole no kou wahine ana ko ? u kumu e hoopakele ai ia oe, e ka wahine maa* lea, puuwai eleele, aka, he makehewa ko kamailio ana no ia mea, ano o alakai aku ia'u, a ina oe e hooko ole i kau olelo, alaila, ke Jbai paa aka nai au ia oe, e lilo ana oe i pio na Nieda. ?? E hahai mai mahope o'U, a 6 hiki aoa oe ilaila," wahi a ke kaikaaiahine. Kaha aku la ia ma ke alanni doli e waiho mai ana mamua pooo, a okali aka la do hoi keia mahop© o kooa mau kapQ> ai wawae. Hele akii la kela me ka mama loa, me ka hali ole mai o kott* maa maka i hope nei a hiki i kekahi p&ka nui, ku iho !a. I

Peahi mai la kon« !ima iaia nei me ke aso pihoihoi) a i ko ia bei kokoke ana ako, hawanawana mai la aa kaikamahine nei, i ka i ana mai," ano, eia oe mawaho pono o ka ipnka o na luahine, a me kela ki onofil T eleele e la ma koo puhaka e hemo ai keia ipuka, e wehe ako ae, a e komo aku, a e huli hoi au ma ke ala a kaua i heie mai ai."Aole i pau na huaolelo a aa kaikamahine nei, ua hemo aku la ka ipuka ia Nieda, a nalo koke aku La no hoi kona koolua. I ko Nieda nana aku, he mea e ka nani o keia keena, e kau ana na kii nani i hooluu ia me ka wai gula, a i. kinohinohi ia hoi me na onohi momi, a maluna o kekahi moe nani loa, oa hooluu ia me na wai hooluu o kela ano keia ano, a pe)a uo boi na aaho moe, a e hiamoe ana na luahine me ka paulehia loa ia. E like me ka Babela kohikohi, pela no keia ako ai i kekahi o lakou e huli ana ke alo ilona, a hoomaopopo koke aka la no hoi keia i ka onohi iloko o kona maka. Ku iki iho ia keia inalaila, e hoohialaai ana kona mao noonoo ana i ka nani laa ole o keia keena, a komo EĒiai la kahi manao iloko ona me ka hoohihi. u Owai la boi ka mea i komo ka moeohane ana, eia ka malalo iho o ka ili nonua, he mao mile hoi ka loa o ke ala, e loaa ana keia nani kamahao. Owai la hoi ka e kupu ole ana ka manao e hele raa keia huakai ina ia e ike he nani ma keia wahi o kela a me keia ano, a o kona mao maka e kilohi ana. He oiaio, he kapo no ko na Moi Halealii, he ihiihi, a he maikai hoi, aka, o keia hoi, he nani ilihia maoli. Ina paha e ae mai ana keia mau loahine e noho kuo makuahine aloha maloko o keia keena, ma ke ano he Moiwahine, aole loa ao e aihue mai i ko lakou kuleana ma keia ola ana, ae, aole au e hoonele ia lakou no kekahi minote i kekukui hookahi o ko lakoo ola ana. He mau no, aohe mea nana e hoole, a ke hoohihi nei au, aka, he okoa ka'u huakai, a ano, e hoopokole ao i ka uianawa." NiKmalie ako la ko Nieda mau kapuai wawae a ko iho la ma ka aoao o ka moe, a oiai keia e hoomakaokao aoa e ialao aku i ka onohi o oa loahine nei, ua hoopuiwa ia mai la ia me kekahi na keke ano knpanaha malona pooo ihoo kona wahi * kn ana ( a i ko ia noi alawa ana ae iluna, aia hoi he naheaa nni e knu ana. Ua kokoke loa kona waha i, ko ia nei poo, e hamama ana me na nt~ ho loloa oi lanha ole» e lalapa ana leom i m*u maka, a e wiliwili ana kona bodo me ke ano weliweli, Ua paiwa ae la o Nieda i keia ma, a ano paa koaa baM iio kekahi manawa, aka, «a ao kela me ka hoomana\¥anou f Ua wili aai la ka haelo o «a mhm nei i ke kino oia nei, me ke kaawale no nae, a hele mai la a o ke naho wale iho no koai aole naa i feooko mai i kona ma> keiuan. Pala kaaa kana man ana a kh ki i kd?wa a ko Nieda man ma&ae i hoi

Eoa mai ai. wHo hoomaka'nka'a walo no kau," wahi a Nieda, a kikoo hon akm la kona lima i na onohi, a ia wa no hoi i lele ino hoo mai ai ua naheaa nei me ka hae loa, aka, aole nae keia i kali boo, aa hou ahu la kona lima i ka onohi maka o ka luahine e huli ana ke alo iiema, a ohiu mai 1$ nae me ka hikiwawe loa, a hookaawale koke aku la. I ka paaana o ka onohi iloko o ko ia}nei lima/ua nalo koke aku la ka naheaa, a puoho ino ae la lioi na luahine, a holo hoaa ae la mao a maanei o ko laua keena, e'kahea ana i ko laua mau kiai me na leo nui, me ka hooinaina, e hapapa ana na lima me ke o na niho. " E haawi koke mai i ko makou maka ano, o lilo koke ka mea nana i aihue iho nei i lehn," wahi a lakou me ka leo huhu. " Owai ke kolohe, a nawai hoi ke kama i aa e hele mai a hoopuoho i ko makou mau moeuhane e nanea ana ? E makeleoke oia ano ke pane ole maL" " 0 Nieda ke kolohe, he kama na ke | Alii ka Moi Laboda, a ano e hai mai i ke ala e hiki aku ai i kahi o ke kupua Gogona Madusa, e nele auanei oukou e keia man kupua moonihoawa i kooukou a poho alii kuu alakai aloha o Babela maluna o oukou. Ano e hoolohe, a i keia manawa koke no e hooko ai," wahi a ke kēiki wiwo ole, Nieda. (Aok i fmu)