Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 1, 30 December 1875 — He wahi moolelo no William L. Lee, ka LUNAKANAWAI KIEKIE A PARESIDENA O NA LUNAHOONA O KO HAWAII PAE AINA. [ARTICLE]

He wahi moolelo no William L. Lee, ka LUNAKANAWAI KIEKIE A PARESIDENA O NA LUNAHOONA O KO HAWAII PAE AINA.

Mamna aku o ka make &n& o William Rikcke kc Kuhiua Aopalapala a mar ka Elele o ko llawuii nei nana i imi kekuofeoa a me ka nollo aloiia pu ana uie na aupuiii nui o ka lionua, i la 7 o Novcmaba, M. 11. 184". Ua waiho mai o John Kieonl ke Kokua Luīiakanawai o ke Aupuni i kaua niau oihana i noho ai ma keia l'ao Aina no īia makaliiki ekolu, nie kn nonoi o hookiiu aku ka >f•>! Kanu'liameiia 111 iaia e hoi i kona aina hanau, Mamna o kona haalole ana i kanamau oihana a nn'keia Pae Aina, ua hai mai oia i ka moolelo o kana inau oihana ma ka la 23 o Aperila o ka makahiki i olelo ia maluna, a me na oihana nui kaumaha ana i hapai ai e kuknlu i na ]iono nui ma ke kanawai no kv anp'ini 0 ka Moi lokoniaikai Ua kukulu oia me ka liookahua aua i ke kaliua o i;ia Kuliiua, Kiaaina, Lunahoonā, na l.unakanawai Kkkh', na l.unaki.nawai Kaapuni. na Lunakanaw ai Apana. na Luuaauhau, ka llamukii, na Lunainakai, a mo kela luea keia mea, i liookaliua ia nia ke Kanawai hoonolionoh'» oihana Kuhina Aiii o ko llawaii Pae Aina, a na lioopau ia ka hemahema, a ua hoopaa ia ke kaliua o ke aupuni ma ke kanawai. O ko k:i!i:iw:ū ko kaliua i hooj»aa ia ai ka poao o ka Moi, ka poiio o ua "l.ii a iiw ua Makaaiiuuia; a o ke k mawai ka moa naua e pale i iu eneini kuloko a mo ua eiieini kuwaho. 1 mai o ,Tohn lloeonl, ku au ma ka pono o ko aupuni e palo i na hookauliiln a me na imihala a ua enemi e i ko aupuni. O ka hihia Wiiliam Fi\moh laua o Franeis Jo!m UieenwaN oia kekalii" ku:uu o ka haua a Lonl <ieoi «je PauloU a lilo ke aupuniiaia iloko o na malama eono. * Ua lioopoaopono ia a hoopaa ia ma ka ki 4 o M.iraki, 1 >4T. I ka la 13 o lulai, 18tC>, ua l >aa ia'u ka hoopouopono ana o ke kuikahi mawa«.-na o keia aupuul ine Aineiika Uu\ no ltrmsmaile ma, ua luiol.ihīa īa ko anpuui. ua liaihai ia na Pauku Kuikalii; *.;a k>>kui ia 0 l>ormeuu-lo n,a e Ai;lliou\ l'. n K. wk kt lvomisina mai Auu nka mai. I i h.>.>pn lakoo i kt ia iinpuiii no na >lala l. t nir. iua n,> ka hookaawa ana la lWinemo.lo e lio'.o 1 na aupuni nui o Kuropa no ko K i. k vi. a i oie ko <iala, alaiia, <> na aina kula u.uho walo mai llawaua N:uh.*u. l'a ho.>k >lok. !o ia nnua o >!< pu> u 'I. \\ laua ino J.»iue> 1". I>. Marsi»all. Mai ka ia « 1 o Auu' ilo ahiki i ka la <> 1)< kom.iha. Ua nni walo na luako, a< ]< nae \ ).,.nio ik. k>au]>mu il.ii'.a. A. i.o I>. :i:.t ::a a ui i »a iiuia kaawi»se. Ua mai"pi'p<> i;oi kv kwpaa o Ke aupum. uo ka nin a«,r :i niaka:: ke am>u:u i ka hookoloM,> ana ih> ka hoopii « a J. I». <lo 1 H laua me • Anthonv Kyok na Iv<«:insi:ia na kaiiaka k, ;k,u o ko aupuui Ainenka Uuipina a m.aa o u i l.unakanawai k<>i.o kuiKaua .> t.a a.>ao eiua. l'a ioiiu loa kama mo. a , |, |« akn, a p,'.A akn. Ak i, 1 a,- , a pane akaik,ia mau hopa'.a,'. .o i ki Moi I kuu \\ a o kaaw .iu ai m.a ko ,-.;piim aku. a i honiaheiua ko aupnni iaa ka: i i '.awa o e t ko kanawai; Kia kika .i k..i.aka i iut- • auao. a i ao u ma k, kanawai k< nol.o m i iloko o kou aupuni, < u iu> \\ in I. L«e 0 John K».vor.i ko K<-ki;a L inakaiytwti) > nni ,» ko Aupuni Uawaii. a oia ka palokan* naua i paio ka pi|sfci* umo k< :.t aupr.it, nio Amorika līuipuia, * :lot>> 'o na n.aka' l» elna a ek<>U» ka haawi 010 o na m o wa A»noitka » n* pn lu>v>ma»kai >>o ko <\u piiui llaMMii ; mai a tiis>rs!o liata«j>« k* K»>m»Mna mua a l,ikt i k< K<w.vuva k>u 1* Anlhony TVn K>rft. I a hvwsi,> ia ke anpuT»i u»a o Pr li. P Jn \J mV Ku h*r,lv ,tk*. u» kupa» k, ai»j uni nu koa* jmuo tno ka nsuoue v!e a ia ns ououw, rt\a .ikumi JI ko K<*k*U Lunakan»««i me n,>un. k, k»tuw *, * ko Kolu* u 1 kuku;u tl n<> k* jv>n<> o ke anpuni ll4* <, »■*». » v >* ke " Kanawai U.m!.>>nonoS,> <)(. J l.an* Kulnn* A!n o ko |l*«Au IV Vin*. ,,, i v>koi* lt>kan*«*i ham>h*»io N.u o | aupuni, * M* * ko Kuiwukanamii | \1 Moi O.e'o oiaj «i.t Koku* 1 uu*./ ksnaw*» »hn ru* ke K*tt Ah.ioloio 0 k» pt H 184-«« " ll<p moa mak«! . *s su k*r.x*4i k*iuko * iw «v* k*u** a; l.ou o n* *r.pv;t|i - o. * n»o «* Uhm< ko kvui<» •. >r,a« k*r*« *i »;o k,i* wa kajv.no !»o kv n.*# k.*li*« *: ««< kv k.;»s.;s-i k% 4 1,,; 1 U:* *n,> o k* »11,S . *,<■* h«>l }sN|»o k, i k*«w»«*. «• K* jnH I. ! *, .* i k*H| ,

; «ai uo keu*. l&liui, iui kupouo <io ist lakou | ko lakou kanawai; £ h»o»ria ke kanaw&i. 0 keia aupuni i kupoao i ka lahai a me ka I aina; oia ko kumu e *1 uai "ka pouiaikai i ke aupuni ame ka lahui." I No William L Lse | Ike kaawale ana o John Ricōrd mai ; koiā anj>uni aku, a ine ka make anao Wm. Kiehanl* ke Kuhina Aopalapala. Ua koiho ia o William L. Lee i Lanakanawai i : Kiekie a i Peresi<leua, o na Lunahoona. l'a liana oia i ka Buke Kanawai Hoonohonoho Oiliana Lunakauawai, % ua hana oia maho|>c mai i na kauawai hoopai liihia | liewa, a i kapa ia ka Bnke Kanawai Hooi pai Knraima. l T a nni kaoa nnau oihana i j auamo ai no ka pomaikai o kc aupuui a ! me ka laliui, o ka Hui Mahi&i o ka Hui j j Kanu Pua, a ua noho i Pcresidena i na ! I makahiki elua i ka Hale Aiiaolelo o ka j Poeikohoia ma ke Kan Kanawai. I ke ! Kau o ka Ahaolelo o ka m. h. 1851, na ko- ! ho ia i k<wnite no ka hooinakaukau ana i I ke Kumukanawai no keaupan^ j Aka, oka oihana Lunahoona Kumnkn- : loaua aina iioko o ia inau makahiki, oia : wale do kan oihana nui kaiunaha, i aua- j j ino ia vo k;i p(7maik.ii ona 'lii na makaaī- i 1 nana, a me ka lehulehu malihini kipa mal | i Ma ka oiliann Lunahoona, ua kaulana ka I i inoa o ka Peresidcna i ka lahui holookoa | ; me na malihini, na olelo ialie hoo|»ono, he ! , lioopololei, ho makan i ke Akna, be makau i i i ka hewa ; lie makua no ka ililiune no ke S j keiki makua 010 no ka wnhine kanemnke. | I Aka, oia ke kau:\ka kupono nn ka oihana i ; Luuakanawai Kiekio, a pela ko'u inanauio. \ i Aka, ua kuhihowa -paha 1 kekahi wa, a ua • I alakai hewa ia paha ma ke kuko hewa o . i hai. a ua puui hewa ka naauaō ma ke ala. ' : kai a ka hupo. i ! »j*M» ) {