Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 1, 30 December 1875 — KE KAU WELI O KA POWA NA ILIKINI O AMERIKA-KA LAKOU MAU HANA HOOMAINOINO-KA HOOKAHE KOKO A ME KA LUKU-HE MAU NANEA OIAIO. [ARTICLE]

KE KAU WELI O KA POWA NA ILIKINI O AMERIKA-KA LAKOU MAU HANA HOOMAINOINO-KA HOOKAHE KOKO A ME KA LUKU-HE MAU NANEA OIAIO.

L llakuia oo •' K> Lahai Hawali.'

UILV 2.

[U« haiia leeīa moolelo malalo iho e' ka mea hookahi i niai loko īuai o j ka huiua o ehiku kauaka, mahoj)e iho o ka |taio aua me ua iliulaula.] AOLE uo 'i au wule akū na la n»ho]h? iho o ka maha ana o ke kai& weliueli o Mesiko, oiai hoi na kauaka e noho aua iloko o ka pihoihoi mam\i)i o na hana weliw.li j»wa a kekahi jx>e i hoonui ia hoi ka pilikia e ka jhvo Ilikini Comanchee, nm ka l.ikou nvau ]K>wa malu i na kahna hoomoana o ka poe k*nu mea'ai e noho ana inaloh» o ua ulukau. o īa. mau4%> o makou i haalele ino ia Sana Atonie iue ka ,*«anao - e kaalo aku i nu kula mehameha a komo ! aku iloko o Kii Mesiko, a e hoomoana \ iho ma na ]v»lt na o ka Pio Pieos. a hala | «a la anu o ka hin>ilo, oiai oia kahi i ike ; j iei 110 ka maikai ma ka lialiai holoholoua j hihiu aiui. He poe w<tle no makou a |«u 1 i i maa iu.'. ke kipu ana, a «a lawa liko «o - ! hoi me iia ]x>uo oia ano. Hookahi ]»ule ! hohH>koii ko makou hele ana maloko o iua ululaau me ia lohe ōle ia a ike ole ■ i:i'ku o kekalii Lea e makau mai o loko ! uo na liikiui. a ua ane naiua loa ko ma- j kou niau lio a me makou ]>u no hoi; ai.i hv>i i kekahi kakahiaka mii. ua hvH>!iiu>« |h'ihi aku la makou i kekahi ]nun<hn uwahi i.ui. v ]>u {HiUilei ana i ka lewa lu(na r.i.i k.* niakv»u hi mi. Xo kv> makou i maa-'i ke ano o na iliulaula, ua mao(H>{ o l koko aku la no, oia hoi ka luHulona kalu a a na alu Ilikini e houluulu aku na . kanaka Ika lumm;io}H»]x» ia nna o kei;u u.i luuih le k* la me keia i ka luxmaiKa aiui, a mlau koke iho ]& i kai.a ]Hi. nika hoouiakuukuu i na ]vihi nie ka ]vva o ka mauao e ,]v»io lu>|h> ole aku i ka euenti kv lu>ao mai lakou e hana ino. l"a iiiki īm ia makou ke luHnnao|i']ki aku i kahi mau inea t Uvle i kahi inamao S\v». M.e kekahi wahi ohe nana uuku. ua hiki

la makou ke luKm»ao]H>jK> aku he ]hv ihnlaula lakou me na aaliu kaua« a me )i> la, ua ike mai la >a uiakou, a e ni.tkaukau aua no ka uhai mai Ma ko umWou akau e ku aua k< kaiu ahiu ]»> haku nui a kh kie iu> lu>i. a tH¥>kahi wakno ala e hiki *ku ai ihma, no im> h\a o ka |\>ivakil; a hookiw aku la nwkkou i « ka Ht»l«> ikaika «; ko n»akou nvan Ik> • ka manao e ]>ii aku iluna o na ]x>liaku nei lka h<Hmv*<>]H>]x> aiia o n« iliuUu!a i ko makou mana«.v. ua Ikuo la e oki i ko makwu «K «ku. iia inua 4vae ilaila . a h"<* lb<> la, i k« utakem*kv o u« Uikim, v«m ho» e •a«\" ]»k> ia nwikou. l>*!e uio iHo U n»akvm uwtī lu»« o na U\ * *ku U m* kalu * mmUu ai »»»ak3o o U luakou umu ]k». *>H» mai U i «w% «nUii t«H>* «u, * «wi* i Ak« U a kau iUtn« o ua )>tiu ]v4»aku n«H u»*i U makou nw ka « |«*i. « kah i!u> U no ka k<«ea mai vv U > -ai. \»a *k< nvai U lakvm ua kvaa ka m* k*.*M n»ea i u:an*o ai, lKvxnakA mai k <■ hviv Ukal* Ku U UkvH) o kr k*w* ,% ka |<k>ka, a n»e He U i i n.* i h.v>;;4.«, *. kukakuk* iii .»i*, 'in ka iai* 1 i* ku o »*a ! in .«*> huhu no i ii,;hu i!vv kaa > ( i «u U Ukwu uvaluna »> Ikv * e *

holo ana niao a maanei a j»uni ko mak'jii wahi papo, a o kekahi poe, liolo loa aku la. Pela mnkou i kali ai no ka iakou uiau hana a hiki i ke ano molehalehu ana, a ike aku la makou i ko lakou huli hoi aua mai me kekahi imiaa-iehuiehu hou oko Ukou poe. Ua uhi mai la ka po, a ua kiai paa makou no ka lakou mau hana. Ua noho uiakou ine ka na- ' nea a hiki i ka aneane aoa e aia hoi, ua lohe aku la m&kou i kek&hi mea ano e, a me ka nonok> o na ihu o na lio o iuakou. īloko o ka maoawa {X)kok, ua makaukau makou. Ike powehiwehi ia'ku la ke aka o na kino kanaka e maalo ; ae ana nia kuhi mamao loa, * kau aku la : ka-waha o ka makou n>au peilaila, a ki polokā aku la. Ike kaai analiu o ka makou mau pu, ua {iakui ia mai la e ka leo hanehane hoailona kaua a ka iliulaula, a pii mai la ka wawa o na leo pihoi hoi ano ilio hae; e ahai mai ana i ka iotio, eia lakou ke pii mai la_tna kahi ala nihinihi hookahi—a ika haka pooo ana aku o n;i maka, auwe ! hoomao]>o]x> aku la niakou, he khulehu o Ukou $ pii mai ana.

Kau aku la ka makon mau pataaluoa! 0 lakou. a uioa makawalu aku la na leo | ku]iinui. a lohe aku la i na leo liooho o ; ka make. Maoiuli oka helelei ana aku ' 0 ka hajianui o ko lakou poe, ua huli i hoj¥» aku la lakou, a holo aku la me ka | awiwi, e hoea i ke kuia paiahalaha e wai-1 ho akea maī aua mamua o niakou.: Ekolu « lakou hoao ana me ka hahaoa e law» }>io i ku makou wahi papu pohaku! iloko 0 ia jk» hookahi, aka, « like me ka I liaawina mua i loua ia iakou, pela no i j 1 loaa hoa aku air lioke o keia hooukaAiilii a makou, aole | no i nt*le loa ko makou aoao i na olia poino, oiai be ko tmtkoo huina i law ia'ku la e make. a hookahi e 1 waiho ana iloko osta pilikia nui. mamuli o ke ku ana mai i na pua ahailono o ka i nmke aua ilikinL Ua ano ku maoli ko I nuikou kulana i ka ]>ilikia, oiai, uiamuli j o k*>kahi ulia, ua j*au iho la ko makou j w«i i ka hanini. a aole wahi e ioaa hou ; mai ai niainiia iha He ekoiu a eha j«hu j*uni i koe o ka j«au uo >a o ka niakou tnau jmka ; a ho niea niaojw]xv ina e ; hoiio hou niai ana na iliulaula e hoouka i niai, e jau amt} a o ka lilo ana no ia o j makou i jn»e j>io.

Oi;ti makou o hoomalia ana «*■ ko ano |>iin>ih«>i no ko inakou kukiKi, aia Ikū. U;» hiv<n»;ioj>ojm koko nk;i iu mukou, i na ( iMm o houluulu nmi *n.i i 114 oj*Ja t» piiiu ko inAkou wahi j«|«u ; « ho*muiiO|»t>]*o ;iku la makiui 0 )Hxmi<ikHukAU ana Inkou 0 |'uhi i na o{*&lh i k«» ahi. a n»t uw.-ihi 0 ki]vtku ia nuikou mai ko makou wahi 1 in.iiu ni. Kc nu» aku Uno uiakou i ka i.ikvMi 1a h:»na nwi. «olt* nae * hiivi k<- hjtavci aku i ke k*ni o k* nvakou ui.in ]>u, oi;\i, a<>ho nui o oa l;ikt> |x>Ll. a <« kc kiili w.Uo «o k» ho;vua. U* ho-4 ia aoU k.-ahi! llokoo n« ininuto mu*. aoho o ni;ikon aiu> |>i]ikiA, ak*. hr» iumm«l nuh«>i* ilh\ ua ]<ii nui U k* r.u.ita nh-k.-i n«AUo&iio* a *uw> *

iik- hc S.\, ain uw»kou iluiw* lik» iK*kw o k>' ao ]H>u!i UvsM\uk« nw»i U Lt" k«Ko oka w.-o o n* nukA »*• ka iu«v )wu |««t *r i.i ]Mik» liiu, tu&]oUaH* k*«r*)u, aako ]ouuiiiiu kv |vw aku U uutk\Hi h.hu.4 UMŪ i ki k*hi, uie kr mo mftk« a ka UMUAoUu*, r Uviikv UMU aiMh» ltt Mr«lK k« UU(kv O WkK* UMŪ. l'* k\» u ♦ ūtM i wmki t *i k* |*kvkv ĪU' «ku k«u «m bJu 0 kv» uMk\>u nMkMualai « «uiĪK» «a* ik4kV 0 k* <*U* nku k ua M*ke. Ni Ui uudh' «I») U * lUki i «k--n«i i' k*»K* mm. » kauu *k« ki m*iu* o«*Uv a kv*n» «u»i k k* «M>k »o U |*fv»kv ikv *ku U M* k\H» i iv* IW> o nw»k\>u *> ku umu ««>* i ka ki * uwUkui 1 iuhakik* *ku aā. Av«k 1 kw O k* Hv4»> ttMUKM ««W> ABM * k*u uialuiwi 0 M ieo * kosv *ku> «u» o k» »K»ho «mi ihiV o ka iu*kx> »«.> »*, »oUiU. Ukm *k« U *u i t* kv 1 kv « wmu * *M <u« m»i U u* k* ft|x>uo ik* u. Hook*ki nMuvi»«niL & »Avk\> o b uuuM»«nft |x*kv»i«\ u* ]vu IKIU MM U b» )>4UH\hu U*l»k * M»kt ilko k MMkklMI »U«ko o mi ]v.»nv>H«» v> k* o k* imKi k\» i«Mk.s4 m«« m- ka i4v \MV hMI O tl« * k»' DMM,Ai UkAM <«s\ L»i* JW U « «kfc U li* l lU4U luMto4t i A k« i Wv *k*lu l»v>

a ike mai na Hikini. oka hoom&Wmai !a no ia e aluala, a heihei no Ua kau liilii ko niakou holo aaa; daa maoa ma ka maua alaoui, a o maua no koi ks i ike ia. Lohe ia aku la k& paapaan» n»i o na pu, a me ka_bujuo>e o na pua. 11 ko'u huli ana mai i hope, aia koi, hapai | ae la ko'u hoa i kona mau liu» a paa ae r !a i koua umauma, huli ae la a ki aku a i ke kani ana o kana pn,* aa haule aku Ula i ka honua a m&ke ! $o ka mea, na kalavrai mai La he pu4 ua ka ili nlaula ma kona koa, aua puka pu mai la | kona puuwai. Aloha wale ia! i Aok e hiki ii'u ke kle i&o Oalo a b»- ' I wi aku i kekokua, oie, uaanee hiki oni Ika pilikia inaluna o'u. laohe aku la au ! t ka leo hauoli o ka en§mii ko lakou ike j ana mai i ka haule ana alpu o ko'u hoa, : a uhai mai la Jakou me\amama loa ia'a. : Ua huli poeo - akrria%3'u lio i fee kaharwai ewaihomai aoa. K& kaui esai kr no na pu, a ke lele m»rla no ! na pmi, a aohe maofK>fk> o ka> manawi" e i |wino ai ko'u ola. Ua na4Riwali ko'n i lio, ke lioao la att e paipai aē iaia me k& j leo hoa'iohaloha, aka, he makehewa, «i--r&i, 1 le hou aku la ia me ka hooikaika, a

h&uie iho 1& a m&ke.' Ala ino ae Uau a ku iiuoa o ko'u m&u kapuai, a i ka huli ho)ie ana aku, ike aku la au i.&a'eo&ui e hulo awhei mai ana. "Hooiei akn la aa i ka'u īuaa mea kaua a pau, koe nae kuu ; |«ahi, a me ka pu paoaiwna, a hok» jtua &u la an i ka n a t#ai, *be IQ£ i-e i {«aha ke kaawaie mai a u aka. I aku la au mainua b ko'q jnau eoeuu ma i kajia o ke kahawai, a'ldeaku kau iioko |a au aku la me ka baoikaik&. Kani ma- ! kawala mai lana fm a aa ne b. i uoi aaa ko iaaiaa mabope o*a. K|"ku Uk»«tt,lMi i iqmV u boofao i&e lako nßibMk !hoafl«a ohMi, aMMala a ] komoik>ko o ka ululaas- {Wnama~ !bope iho o ko'u pakēieawa; aftkiTdHß laan aakekahi m ko'a n, a , lmī īiiiniī 1| nm.l jiii. ii\iiiliiiiiwffli «w ha lawai ihola ttudco«i j|dhnk nei, a hoouka iho la. Pau ihon lakoa » ■ ka l*xre pioia. I a kaa aku ke kiooW- • ke o ko'u hoa aua kanui* e maknK. 0 1 ka heihri haiuuia K>a keM no ko'u oia, a k»> . laua iu i ko u luauao, oka hope loa ia. ■ JtXU2iE.