Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 3, 13 January 1876 — No ke Kuikahi Panailike. [ARTICLE]

No ke Kuikahi Panailike.

Eakiisia do ka •• Lalia» Hnwaiā."

Ko ko makoa noi ia ana mai e na ma- i kamaka helohela e wehewehe laulaha hoa aku i na k>iua a pau e pili ana i ke Knikahi Panailike, iiolaila ke kumu manao pepa e pnka hon aku nei ma keia kukulu manao. Ua hoakaka no makou i na mua o keia hana a ke aapuni e like me ka hiki, a ua kokuaL» naai ko makoo manao e hapai i &a ponnūkai i manaoia e loaa an» i keia lahui make kuikahi, e kekahi nma hoa kakao nnpepa, a ua manao no hoi makou, ua loaa ka ike o ka iehulehu ma ka wehewehe i waihoia aka imua o lakon he pomaikai ke ioaa ana i ka Pae Mokn HawaiL lle lehulehu no ka poe i pohihihi i ke ano 0 keia mea he kuikahi paaailike, a no ka ike ia <T"keia hemahema, aa lawe koke kekalii poe a hooliio i kama hana. Ua hooweii aku i ka puawai o ke kanaka e ku haohao ana, ma ka haku papa ana i na loina o ka ninaa, rae ka hoopaka aku o ka hopena o ka ili hou aaa mai o kekahi auhau malana o ka liawaii, i iawa na hakahaka i manaoia e loaa ana i ka oihana dale. Ua helu papa wale ia aku na hemahema 1 manao wale ia a aole nae i hoike iki ia aku ke ano o na pomaikai e loaa ana i ka Lalmi llawaiL lle hana ke kuikahi panailike i manaoia a i imi iae hooko, mai ke au noho Moio ka Moi Kauiehameha V., a iloko o kona ike a me kona naauao, kona makee aina, na hooiuao)>opo oia, o ke kuikahi panailike kekahi o na mea $ uln ai ka waiwai o koua lahui, a v pono ai ke anpuni. Ke hooinaopopo kakon, aole o Kamehameha V., he Moi e ae ana me na Mokuaina Hui o Amenk.i k« ole i ike he pomaikai ke loaa, oiai, he lili oia i ke leuokoa o kona aupuni. Ua hoouna ia na luna e hooikaika no ke kuikahi panaihke, a aole i.ae i ikoa ka pono, a 110 ke kau nui o kona manao e loaa keia ]>omaikai ua manao oia e holo kiuo, e like nie ka liooko ana a ko kakou Moi e ola ni-i, a no ia mea, ua hiki mai na moku kaua o Amerika e lawe aku iaia, aka, i ko lakou ku ana mai, ua hiki inai la ka make. a ua pau kona luhi ana no kona lahui. Noho iho ka Moi Lunalilo a me koua aupuni, a ua like no ko lakon ike, o ke kuikahi no ka puuhonua e alo ai i na imia e ka Itanokaru|>a e hoomalu ana i ka noho'ua 0 keia lahui, a mamna ae o ke ko aua e i ka luea i manaoia, ua hiki hou ka elele e ka inake, a ua kuu aku ka luhi o ia Moi o kakole Iloko o ke an oka Moi Kalakaua, ke he le akn nei kakou e ike i ke ko ana o na r i ini o na Moi i lialau, o kona makemake, s rr... Vc— -r —»- o *— ■ «V poinaikai e loaa ana, oia no ka ike a oū 110 ke kumo i hooikaika ai ko kakoa Moi i me kona anpuni, e hoomao a e imi ikaik? e loaa keia j>oiio 1 keia pae aina. Ke ike nei kakou, o ka ike o na Luna Aujmni a me ka Moi e noho'na ina ka noho moi mai ke au o Kameh&nu-ha V., a hiki i kt«U «i ua likw O ka ike uo hoi o ka poe naauao, ua liko. Ak. s o na hoa holuholu e wehewehe akn iuy makou i na loina o keia kuikahi panai Uko, oia no ka |«nai ana o kokahi au|xtni 1 kokahi aupinii, i loaa like ai ka jx>no ia hua. Ma koia liana ana, he nni no na pili ana i ke kumu hana. ka loina mua o koia moa iwaona o na o ka like o na ]H>maikai o lo.ia ana ia laua no ka manawa i av ia. I a hoiko ia ma ko kakon aoao, pomaikū ko Uv*a ana ī na mahiko, i na miahī r»iki, i na moa e *e i hoiko mua ia a ma maopoj«o no paha ia ia t>ukou. l'a law« uai inakou i keia mau mea elua, no ka n**, ua ike k.ikou a pau o na waiwai nui koia o keia ain». a o ua waiwai hiki no hoi u ke kale|va ia ma na aina i loaa ai kahi («ono <■ hv>v4a« a aku ai i na makeoiak* o kako« o na mea kuai ma na atua e. Xo koia mau nH'a, ua ae kakou e htxvkiuni) w»|o mai me ka auh«i ole ia o kokahi ma« waiwai e hiki niai ana i o kakom wi wai Amertka mai, a ua h»»omt ia wū b» kakou Kvaa « eiui iki mai |vah*. l'iWi ko kako« aup» m i }<\M»aikai *k» kak\«a ma k« im, mka» mm> kalnm * a* i ka «wi» o Im». a\4>e ka • k*o«»»o|w)y» «m i kahi e po«ua«k*i ai, a oiaī I*m k» ikr M» no kak\Mt ua « b» kak>>« k«t makahiki. K immm kak\M» i kv k««M • W«a Uwaa; «a ikc« iK4o o *» ka« i kaU b »««i mm ana « ua « k«4a p** «M»a» o kf k««i« o k«4a «4«i mm, ka peao «W • m ha«a i«M wmiwmw e ha»aia im ; ke ka« o mi okolnoU, «« Uala m k • k* kiHikiki o Kali(*<**a; aole l«4 la «M»«rt, «a kiki«M k*kv«i i k* «»e« e U«a ai «a «m «« «&**» maki ma «a o«Ka«« kiii k* «a a»ua kaW * k%aa «mU ai k* 4a)a, iW ki u kf k%v4a«ra i »a ««k«, « nm> «a «hni o a kal>m * k«ai ak« «r< a«a «a uwi <r v a i <UU r teik» «i »a k«kv« b In» ' law« i «« « k* k>» Uhw k> «i £*** * «»Uw>a »al«h>a. V« ikvia nt a» «dbli4i a k* K«lhm \Vu\rai, b «1« «m o k« n«afca«ia a«p«»i, Mti Ihn o «a kx»a e h**4axra. U kf iK>ko %> Uta |\*r a - M f wmt «aa« ta »«a i k*U «Mr tn» a«ak a kili, « Wlo ak« % «a *»*a «v O kr k««« . »««a ka k*k.»« «nm>« «a k»k<N» 1«« *94«a »\

ae o ko lcalsm nm ;'! iook»bi wal« tto bopesaa am • J.[ nan o ko kikq« lilo «ii m a « ka mea e bool&ora ai ī U hhM mm- te" ioimeo» anoai, «aehi «iw« koeiaw* t hoo»»a ai i ke aapwii, e G|e me b» aap )ke anpuni mal&malanaa, a aoo aapwi aoi i ae ia e na aapaai eei aaea i a$ a k»a£ iko kakoa kaokoa. Ke nu hōa, beaba la ka kopena? Ua ike no ka Moi Kamehameha Y., kat Moi Lonaiilo, a me ko iaoa maa aapaui a. ke ike gei no Ka Moi KaL'ikaaa a me kona keia hailona, a ooiail» ke kuma o keia hooikaika, i biki ai ke pale aka lka make aka hane. Ua ike lakoa he pomaākai; ua ike iakoo a» ma keia kntnn e aln mai ai ka waiwai o ka aina aoie i U» mea hookahi, aka, i dmk» b« a paa, a e hiki ai ke hoolawa i ka naawina e inau ai ke aopani, ame ke Kuokoa o Hawaii ia Hawaii Ponoi iho. ~ r ~ ~ He |90,000 ka emi o na loaa o ke aapani, ahe oiaio. A ehia U maa tai»aui o na loaa aoponi e emi »aa ina e pio na eaahiko, ke ote e ioaa ke kaikahi. E noonoo k&koa: Aia ma kahi oke kunakolu kumamalima ka nui o na mahiko e kuai ana he 50,000,000 paona ko, ma kahi o ka cbs keneta o ka paona, aa like nw- $2,000,000, ke hoi raai ana i- ka aina nei; ke knmn anhan o na mahiko, ma kahi paha o $2, 000,000, hniia, he $4,000,000, na emi mai na loaa o ke aupnni, ma ka aahaa he $10, 000, aa nele ka aiua i ka loaa nakahiki roa ona mahiko he $2,000,000; ke man keia nele o ke aupani a kaia na makahiki he nmi, alaiia, e nele loa kakou i ke «lala, a o ka hopena, oka hopena o ka hame malo, a heaha la ke da!a e hoolawa'i i.na lilo oke aupnuL Hookahi wale no keia mea, a ina e hui mai km raiki, a me na me» e ae, alaila, aole e hala na makahiki elima aa ilihune. lleaha hoi na pomaikai i manao ia ? Akahi, o ka maa ana ona oihana i komo iloko o ke kuikahi, ao ka nln palua ana i na makahiki pokole. Alua, <» ka mau ana o ke komo ana mai o na dala e liiki ai ia kakou ke hoolawa i na bk> aoponi, na lako kino, a»e na anoai o kakeu. Akoln, o ka puipai hoa o ko kakoa waihoaa, e uiu palaa ai na anhaa oke āōpiteL Aha, o ke komo hou ana mai o ehoolala ai i na pono e waiho waīeimi n« ma o na kula panoa i kanu oie ia i kei* manawa. Alima, ma ka ulu hou ana'e o k» kumuknai o aa aina, e pii ai ka auhaa waiwai. Aono, ma ko komo hon ana inai o aa lima hana, a me ka |KK' imi nraivw, nona na «'iima «lala |»kahi, e loaa ana i ke aupuiii, a ina e wae ia na lima hana ano like me kakou, he raea ia e hooalu hon ai, a e h.w koii ae ai ike om'uni o keia lahuL Ahikn, nta ke komo wale ana mai o na Lako mai Anaenka mai, e manaoia, e emiLe knf.»Kaai o ia miu inea, aiaiU, he pomeiLū ko ka lahoi ma ia emi aoa.

i Ina i lin ole b ike oka poe hemahe- • ib% i ni loina o keu rk>x, i « muuw us i aole e hoi ani na loxa o ke al»»!*, ike hiki no ke kaa ua ka wku o na v»ifirai i nuiaou no lak.Mt ka pomaik*i nui e loia *oa ma keis k«ikakL I pii , »o ke kamaknai Jo ns aina i ka i m j e ka poe knai auaa, a i imi ao hoi ka mea makemake ain» i ka k«a « U kem. p«ka e kaai ai. a i !<>«a no hoi ke k*ntukaai * k«ai ai i ka la* a o ka waihona i ke «lala» I i lo«a no ke -iaia i ka «aihona » La htki ia oe ke kak-pa akn i ka« mea e hanx lima *i * lawe aku l kahi o kv aai», noUila he mea kwpono 00 ko kaa hou ia ana o ka ; aahau «aia-ai, a mo na a paa e «1« nwi mai ai na («omaikai ma kria Kama he Kuikahi IWi U kahi: Ina e manaoia oa l*wa ok\ r hvHy.«ct ana akv Uīkini kaai liaua ma kal«i o $\<VV; <« anhan datr koīko* ia ko na «'ika. ka haka, ka nma, u kahiko «lainuna, a |<rl» aka; e hoopii i na laikmi knai awa, «tai, k«* kanaka ke ha.»Mv ta mm, e Uikini ia nahai W*o|»** p.4k S r boo|*t *» U h»H>|xai o k* |«oe kn wa.