Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 14, 30 March 1876 — HE MOOLELO NO KALINO! KE KEIKI A KAILUA ME HOLUALOA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KALINO! KE KEIKI A KAILUA ME HOLUALOA.

K kmnilio ;iu:i no k»Ma Mo^lo!i> Jll lO 5M llllkiu I*. ( v » I<» K <il*M u> kiko i 4 k> v i t kv.iki <« k<< l ii) -1 »lr,ii>\ oi > ii i k > liu-1 i n><n:i k-> k »k'M» k »n» .«'i.» >nni ;i:ii iim koī * in »u ! >1 »fi <>'<1 > m ■»lun » V ihm. n» ■ I iil», n > l.mi ik«- .i'i i i ii-'oi'iik «i i , i ;n li ktN.< t:i< v v>l<> m » •» k"> k tk.»«i t>t m 1 lHlpep.l 1 1 I ki.illi'pi' »k>l (K'l. «h'l.» U»M :u>» t u i unp.M' * !\ •• » «»> • k t l-\UI J , HaWMU. .1 Mi' liw ; :»<<! I ! . k<< ' IV. » i < i ! krt«» tu.»«ttv» >• ii'<:'.> i'w' ;io . !«• »ki I. i iki' 11)11 »1 k<» k ik'Ml 11l |IJ 'H..k .1.1 »k 1 ; m lk*\ m.ti il »\> 111 » K »»i .i. Am » !f» kv'k» «' k «"'.I k»i >. li' I » kr: »Hi ••» I\< i < 11 •. o t)><.»}< >•!■■ : ui .'. t»i< k » :i.'' i, i |< «: J<.<HO. I» i' || •IK*'' :<'" I tvi' !- ( i'li'M ti > MOKUNA I. OK.I 1.1 I ki v »> il> i«t (1 1k» W , liine :i « ti' t!v iiv» >)i \ | t \- k,:s. • »he Witln:iv\ »»v» k.« i<) «\\ » i»m i<l>- it .• p>i v> llv»Sn «l '»t ki- k« iki,:» u;;i kot.« <»;<u v>: » ni'i. i» ik » i:»• »«'>• *tt » *M«<* mAt s iM. niknln tti«i!» k» .<(»'!»» U.»»'i»!»«. » i ko k <kv»kv .mm o i'Uia ka nt <Ui»t •. !i t mu .iol» Uo kfi4fik tuv, I» »j»at :to 1.» >. K «tl«i.i i ko kv «s,. A lUil* v» t'.'\ ult<% «lt U< I. t >».A»t4 llo» kt il »tt\ .» I »»l » ltt U*» koikikiuw, k«|>» lii.i l» t«u* not t k* tttv>A O M«tlU«, it4tt (l l tu« li.'t M t»«tl * kvA in->k* «olio |«tu «»»U«» k«y ; kotunk« t* uihi i* kr kotkt * Un« n«>t <» k«»kikiit |kx» *• «ku e li*n*t, ko«»?ui»K» l«k\* thv» !* U«« i krk«i»t v»U<lo tu»ti.«>t t«\»» k* tu»n*o li«A\vt i k* kt»ikt t* U«n «* Ikilo ltkr t« Uu« k.t tM4M«t« mmk«t, t» k* \»t «kw U t»v» t« o U«t.< t»ri twv MMti t»«ttt*n»iM« »*V, * kpl« wt* k* k« v l«u |» «!*• i»vM k->t»« «« i»<«l« t* i(t «t Nol*."' no Uw* ioi' hko t»v» t»» k*l* tt vlv «n» (S;«TU« v i.o U}4U«d k«< t«> i k«tt* xv«!rn*v k« wilim t ir k*»f. *1. «<* jS(*t;*Xo-4» )vV'h\ kw|Mtt !. iV> H.>;.»>! »* ; k * KxvS.l, « u*t «i1.1.M !< •»»,* «u »l b i: •. ...»<»»« «.' u «»» k-vtii««(t«fet-i'. i ■,(.<<l .o i* *» K«i »i« » k* v UiUmh' ~ , »;.. »»> 14* »= -* vh»* k*j<* »k » u

Ihuu i ku iiium o k< iki o Alnilelanlii ; hanai iaiiH a tuii u \va'.vitie m tikiti ■lolie j>«« aohe kee, nolv walii nani o!e ike nkw, ;>iha lianoli kn )u<m;io o »a lunkuu. n maktn»»kct» laai la iu> hoi ke knikiiiualiine a Uua nei, e-like no hoi uae ka niakeuj»ke i;i mm o koim kaikuiiHiie, a 'pela !io hoi kel» i m&kemaku ia ai. Uoohlo aku U lio lioi ua uiakna i ua kahn lunni, » lilo kehi. Ku aku la i ka pahu kiipn, " elike lue ke »ik> kula--114 ;\lii, a lilo no hoi i lue» i kotrt m «i kahn haiMi, nole r.o lioi he lulii aii'i o im m.-iku.t i koe. Iu uei e iioho «na, elike hoi lue kol.i ui;iu lioho m'»tt uii;i luumuu, aole no hoi i liuliu iiku, leip.ii hou o Ilulualoa i k«:i* keiki, u iuii kfia oj.mi uiihi. A i k» l>ih i pono h>H ttim o k» iuiihiiia, e like me kc hiio iuhii o kn ui;tii:*wu haiuiu o im keiki, (lU umWna.) h e<ni miii kekahi " limiihu mii.i ho keiki k;ine, " h;ipai ae l.i o Kaihi.i i ke keiki :i lnu » o ii.i ulia o i» nei.k;»pi\ iho l;i Uua i kn iniM okeia keiki o Wh\v« k., li;»n:ii Uua iu*i i* nni. ;i kati ik:iii);tko;i, [iini, -;iok- kee, h iiolio iho l;i 110 lnri. kein keiki lue Uiim nei ; pale hoi kuna, nn nui kein kiiki, lo;i;i ke k.inak ». I.t KuiluHHnu' Jl<»h\ tlon e noho an», kukakiika <»lelo ilio U Una iiiUuaiho no. f like me k« noho :ijih kime » he waliine, iiin h >i, k;iiu:iilio uni l i o Kailnni kona Kwn. hi* ni:»ino ko'n i.i oe e ka'u Wihioo : k**. lo;\-.\ n»« 4 i i ot« ka oluuhi i.i, peiu i no U . " O ii:i keiki »e iio j».nha kei:» ;\ k«n:\ i ku i »|.i? ' n ine k» m.iiUni, ai i h >i, j> oh» mwi 11 «» lluluilo.i, he |»oiio io k«U oUh» ;«u:t |«»l:i. II)»1 n:i k;iii.i i h<M»huit n»ni kt»i» iiivt o ke keiki, aoie. " N» ke Aku« N«u iuu kn l.*tti i i ku kmiii |>tihtik:*.:n oia keia e lauhih:\ ni>i a uui. A <• fe« |»hii 11» ii o k-\ lun uuuo k.im ūlio anii.noiKi i hnhi e ii» mainwn no kel:i poe kfiki. " Ui«|>JO hou o lluluaioa i k«n» keiki, * <\ nui opu o Uoiu«!o», a hiki uini i k;\ in m«n in> ka |>iha |ioik> »n:i e ni\ ni ihin.i ;lie iiiui) li.oinu ;m:k ke keiki kHik«iUHhLne, h «]>»i ;u- l;i no o Kailua i ke k»ikHui>ihine h Imu;v o n i uli.ioin uei k;i|iii i!io l;i Ihu<\ i k« ino.« okeii koiki 0 M ;ih-p ik.ili i \v.. h.ni ii Uu» iu»i « uui 1 wiliine .iole j>uu. iiole k«v. »ole w .i!n r.tni ole ke ike nku, a ii«>h< iho UV> ihv U\t.\ lu-i kvi* kv.ki,p*h' !;.>i k.iiin. i Noln» h<>u īio l;m* nei elike no mi. i in i he t»f|»e k;t n i oi o ke k iuo i k i w.iliiiu'. j'f! t li"i k t w.iiiiiu' i ke ksn!" i l.iki' |>ii i.i i kr k.nil» o k«> mloli.i, ■ ll il ll U o ||..1(1 <1- t i kvU k« kki. H iuu koi i >'}»u oi t lu'i. i h »n i't ki* h;iii i. ki iki k lu' ; ktj' i ili'» l i l.oi i iKM i k i i!< > i i» Ahew iht">\';i. h n» ii i o. i n um. ■i k<; i lii iku.i. ;o'le jnt». .u-le k» A i< >'.H> ii..» ii ii ' uu' 1 oi i )■•'.. iu» L..t ii*-»-1» l".\ : |< ,11 oh». he kl Ollkui I k<kv.vi, j»vl» h i kv kviki i k« iu.«kui». he m i>i h<-ohi.>u.t iu.tik<o i.t i \\«vu t ;ol v IK ;i « lu». |».»le ;»«* U ho» i k-*ti«. N <ii«» ho«i iu< 1 »iu iH i ehke «■. miP' k» iiiv i ui :v. ;n «um «. A"i>' iio iiulu iho. I. i ;,"l i;. '! n -. Iloiu »!<• t l kt 14 k<-lkl. «t lilo *vi » >>j>ii •>;* iu:i, 4 k«-ktike u»>i i ka j>ui.: .«u.t o k. u.-M'.n. s» ī kv knp.<i«o .-«iit .» k » 1«i k i lol». li«v»tu «k.i iu o :.■* !%« M «> k l l> .h\)ll «liU «» k.>\ t»|»« t»IA IK»l. »li»W i upu (k:oV.t hv.\ iuai U ke n « k * ut iii.«\\ ■* |»t«kckvlo*. A o k* lieu o nku U i.v» i« \» ke keikl i w tho ; |» <i U uo ho; o K«t)tt« 1 ke kcitci. * ltin i o ii * ulu «>iji uei, t U4b\ ilio U lnio, l»v kok*v*hu>w ; k«|v« |U>\ U U«m 11« I I k t U>«vA O X|:*tUk *l*UtN\ W\, I*MMM l «m* ii. i « iiwt, i* t»*ik«i. kM«k« |mim, «>4> i»t. * ik>lm ilni I* im> ine Um uei n>\ k* m*li«W4 |wi« ii\ |mW .«• U h«M k«N«, " «* |«Ml km l«*llMv lUwmU I*om m ae« e like ik» im» k« Ut«»A m*n HMMWWU h«* a*m t« kv> k* «n»|tn«r> i Imm lttii m nut W btt»Wt g«U t\ U »v t*t» i K\iKt U\m n«\«» tl«\!i**k*t i Wi* triki v * nw hu >»j«« o M IHH» A ttVAI i k« |HUU «tM s\ k«. imlmu I k> kit|«mv> *>« «> U U i U K*J.\ «44 k* «umi «««Uk . o k« U*\e*Mibt m*i U <-»» M O k» «»U « u *ei, i UtUw laa <u*t U kv k\*afcc>sco i» kj* W A bk K* uk> U •«> M o k» krt!kt i wikv i mm iS»* k* «> Um *««. U k«t«.ik*»< . U|«i «t< U t..» t k« k' 'k» j* o k« t*H* «« 4« >•»*. t*to U UtMt m-< I Ka t«*«* *« Ut* kv>ski o 1, li «k *«(MI V k s ll»IMU OM «>X « 4

kanak# niaikai, mmm pau, aoHe kee. A uoh» ii«>ia uo iw* kum at'i, {«llk hoi kaca ua, pau ka iwiiun. Noho hou aku iu> iaiia nei, e like uo uif kc tum ka noUo inna aua, aoie do i liuliu aka ha]tai bon ao o Holu&k» i keia keiui, u nni keLt of>n o ia nei, «iokoke niai i na ia o ka [suni ana o ka niahina, i kv kupooo una o ka la i ka lolo: hoomaka īnai ka nnhiHiiihu o ka oj>n o ia iwi; aohe i lmliu iho, liooniaka mui U kc knakoko i k:v ikaika im. Ao ka l«trtno aku la no ia « ke keiki imho, i nana iho ka hnna «• lana nei, )<e knikamahin*', hapiki ae ln bo hoi o Kailna i ke kaiki - muhine a luna o ua uha o ia nei, kajia ilio la lana nri i ka inoa o ke kwki o Mai-U-haiw&le w. Hanai laua nri a nui, a «rahinv niaikai, auhe pun aolie kee, a noho iho la no uae laua jM>i, pUe holkana, na pan ka hihi o keia keiki. Noho hou no iaua nei bc inanawa loilu, ao|r no i iiuliu aku, h*fi*i hou uo o Holualoa i ki'ia kviki, a nui keia <»|ni o ia iH*i, u kokoke inai i ka |»uni aua o ka inahina. i ke ku]<otto aua o ka la i ka k>k>, h>x>iiiak;i iu.ii l;i ka nahunahu ana o ka upu u ia iv»-i, «1 nui loa inai la ke'kuakoku, m o lu ino :«kii kno ia i«raUo, i naua iho k:riv\ti:i o laua uei hekeikikai)t\ ka]A iho la l»ua nei i ka inoa o keia keiki o o Kalino, ka im.ii nona keia mo-«,>k-K>. lirtiiai iito lu kiua isi.i a nui, a kanaka inakiui. aou>- |>uu :u>he kt-c, a noho iho la uo iik- iuua ut-i. i»oi kau.i na hala keu lunluii. K ka liiea j»uui tiH»>Wi», »• kuu )ho kana inaanei. ;t «- luina m kaiia nu ka Ua - )4ii kii)«uali:i «unv o il«>|iml>ia i U»ia o|«t <>iih. i;i lau.i i itt.h.< :\i ka !nanWtra |«>kt.)» , )u]«i hoii «• H>>luW i k*U k\iLi, a uui iiwi kfia ojm mw, ih nui ana n.l», t-ta uo ke kriki i km o(mi u Hoiiaka, o b uliaia- nae, ke he-k- e nei i* imi i ola uo * kooa iikui knikuiuuu-. L waiho ana k<> kakon kantailit> ana uiaaiiei, no kona han:in aiM : «-ike no. kakon um ns oi'lo Uoj«e o keia n«ovltiio. e ike hi »i ka hanau an.%, nolaila e hooinaka &ako«i i ke kaut:iiiUt ;ma no ka ūui ana i kt- ula, juti liawaii a Niiliau. Iliki hu:i ka nh*uo o ia k*4ki uei i Haw-aii, psii U uliane uii nei ia Hawaii n»-i ;i j»uiii. a<4»- imu- I».- »> kv t>U n«i Uila, nnk' wak' »m. iliki ana ka iilnu»- oia nrī hu Mauī. |t«i keia ia Maui :i |»n«i, a>>k- !*• Uia t> kr «4a lualaiia, h • n».tk> w »l<- ti<>. Hiki Li uiuw oia m i i Lui.-u a |rtini, aoH*> ium» he k«m oke <«l:i !»- iu.-«kf īu*. Hiki ka uLo.o i J**ū k< "w a i>u:ti 1-v*a o kt-aUa uiaiailA, iiiki aua k:i ulwuh- i IkUiw. |«vū krta n lUhu & j>»i'ū. »>h<- i<w\ k<* t4.i iUiU, h. ui:ik<- i«v iiiki ,t!>a k » nh«:f oii u< i i h:tiuti. }»vii .»<• U k< 14 ,t | ui ū a<th»> uo h ■ Kwi.t «> kr «««.a. !«*• iii.i k<- »**• lii» Hiki »hh ka uUu« i Nhh«u. j»*4i k<rta u Niiinu i |-m L .«.4h- kvA o kv i4a maUila, lb- iu ik>* *>uk ih» Hiki .Mia ka uUae o n n« i i Katilv j*x*i k«U. ii KauU a |40m. ■iok- ikH- in- i.tta t« k>> t4». h*" uiake w*Je n«. A ikiiiA. ku ka »Uairt oU Qti im^, k.t h<.«i, —» k» 1« k.—ottl»4v> ts\»i iho U i<.« k< ;.t i.t< k.t i* i" r,' s .i «U» Hiki niu Lt nU.tue i Ko atUiv u* - iVsttv- iiv H*»a!-vt: |«\ji b4a iu-UmīU a j' uii. i kt ikv »iu *k»i a k<» U »■« nUar, Ā-u 1 w<> t uir, i )wle h> i.vu |».< .t k'! »k<-4 i ku « uat ki> :k«*< .* |wtLt UuU*la Kau v Ka- • -!«vt lv l.i*M ISMU i«»<v». u *»ju ikw ak« k.> i.t ī i»U.t»»«' ika Hiii «*i \ UA < VuMknW »«, ka I o Kaut* i« " A<»htva oe <* KMM ka " Njua Ui kv kaikaaiaUMW iuatk«i A umu UWi Uū Ui» kantaUtftt * l\4a w«U- ik< Um «a iw« rhtMk«k e j«-fa UmiKn «i U U*w wW ik>« »t\ mw k«« Im» kieMkre* Ue UiUm»ki»r i«wii «ii UU Kihn v*iliUk ll».taj<« iU« Ua» MM ir!U ia>m kuk' IKĪ i kv» Uau «na« HMita« iw» ka iW i btfL au u- U<* U« ia nri ii!fiīit»ir i UUMn " K *U« V aiiin rlii i ~ir<iMi>( Uxi«-dU«Me M » UM «MMI HMlmm» U HM bki*4. i kipa ak« «a • k«iM «alii a >4a U U j«4»4i Ko U«k iU» «k« U »«> wt a Uiki i ka*. j»fl m ImwiaillU iU U l.*ktMi IH-Ī . a ImIMI «.«V U mm * ak« k o K«ar mm lMnt «* KauaKia i wi k»»ltawiftlrtiw w Mekm mai wi «* • «aUi *Um U * )Imm WMM M**w»»aM*' *WJU *1« e hiUanliiwi-. lfi>nn Me K«twaU«v waimi «» ī h* *m** «mmi ak» «tn a* a«e W U *>«> Haw** Wa b» km « «wwU» o Aaomui U» i *k* U Mt» Ua» aei i tta nVnitit U. HmU U» UuiUi i Ukb mī «i i l» ***** »«H ' S>U Uw< Uwa tt%iiti a« i a a|«M «!ku U . * t km> »»4 *« i »1» %&»» m * ka ini oli K> kaa ma» *&»«***. mU ī «Ihmi I» aa o i« Mai»a«-a. U* «mea >mm i'- V I fcv »»a - k<« fw#*« «aa O U .k»jui ..*.*« - k* *v»»'v a »a i !«■>• • U i...i - v »* .>»<.» ■ k*%a *i *•*** JV,Ui