Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 22, 25 May 1876 — Ka Ninau Waiona. [ARTICLE]

Ka Ninau Waiona.

Il .•••-.> .\ • ; n 1:.;. aka ; •;!. i1;\! i. l';l ,u ..a .■ī: ■' v"» i:l O" k. I i'". a v 1 liiiWi.i i h.wili-i la c h '<>]>au 10-.i a'.M i U.i ] n::ku l moki!;;u 41 «> ke ku:i«\\ai Ka r.ii'aa. i v*aiho ia p.i:»i o ka IKMi Bii. h. • > Wail iku. Mani ]i« «k'lu it ; oka w,vi'K« ana o kvia i.iiniM i :to \ » : r m. iv i i iu.i o ka īn: 1 .: .o\• . : i i> i ī.i- a v.i ;i.\ |.'(*;•, n« iua M \nv,k L ,» iawo i;iai ka amiv) c a'-a i u i 1). >; ,r! loa u ar.a o ko kaii.»w;u t- ]«a;« . • > Mi.tluiu» o kv iemu.i. ik' "ni\< i.i.n>a •..i U,i w ii.•:>,*. h k.mi-a ho >i *•**.•'« ;» a< lnuili'hia iiyk-> o k:\ «iīiv ;i n.<• k» m;»kv no i a rru koi.i ki\naktv. a ' •oa k i | o!Uv» ai.a o kf k..uaKa. niai.i...» • I- ]< ::,o \i ka lah'ii ii<•<.•■ k<>;) .. ;»<• k< ; i (» n;» hiiaoh-lo i !iv»oj>r.K;»ia uiai v i a: •*» ha!i<" , lii«ii<'» ;na k< 'a aoao. v. * ku ; : !va <>: ūo. a h<- nv a h:kl <-U' k*' h<H>i<' ia • » •. » , ;< !,) a kr ..lii K i «i:ia o MauL ua . N'i-.ta īa ip.a ; <::ia i< k»' kahua ou:o i!.> ī-.i !:u-a «• |'i.i ai.a i ka j::o i ik' ia ira in ,ii >• U< :a iihm. a. ]•<!■» i. • ii-'i ka ka ilvi S N V.'.u :ii<* v.a h.>,i » av »• ka Ali.»>>i<i<' ; kaia.uii-' m.i ia a<«t« Ma ka «.«.»>» < h».tk< inalo ann e 1» v>j a\i \ k<\A kiviia».vi. ua I» «.«kahu.ua īi.aiu'.a vk« |K-tio kii tik< . l'a ia\v<' u.ai iak<>u lua <>!<!<> u»a k>» lak.ei a >««> :-,i k>t ik .i ka h lin' ka kahaii.i. ;» >'■<• i..' k< kuuoi h> 1..< .4 jx':a> i a< la |):\ ka*iai.a llawau» ! a < u'ua iin la !.«k .'.a, \ .k" ii;; i ii > •'♦> i» ,ii i,a .' • .i, ;\ i;:ovai. :na ka jv, ik.: 10. ,<;>.- •;a 'K' i: « ~■ 'ka M>a . h . .... |>uiu. i».> k.. |h»io «» «i-4 k.i'..«N.« •» :■■■ '• i • ia!;> ,»-.a. a.>;«* ;e' < i'ua ka j- •a ; ; ka ii.»:>«>!« »i ". a »uo k.i v i. .> ■»: <■■.-• i ■; . ; . ; . •* , N . 1 > • >:■ M;»!.'o.a o ii i «•;« .■• " )« ' < '«-< •»«>; '>• <- » V-\ i j law 1.1 < k:i ;»•>» •<•' .«<v« «• «'• •> < t« ik< ka' io«a: ** ,<i i t.i.*k.» :n.»k, >» < h.>>j»«iu. ';» . ■* . k.i i'. U» I :»V, 4 I ! * k,«l li > U* 'i - «■ t'*v> 'a i ••« ka' aM ••« • »>« •»•■ »

\ aole nt» hoi ia lakou waīo, aka, i na | 1 Hawaii ilikeokeo i hanauia ma Hawaii i i nei a ine na kanukai hookujmia. Mn- i j laila i like olp ai ke kau liko e like n»e | na lit;ao!elo o ka }Hiuku o lee Kumuka- j 1 nawai, i mua ia ae la nialuna, ' ! a inahiila no hoi i olelo inai ui ke alii Ka- j i ai o Kona Akan, ua ae ia kekahi hapa e j ' imi i ka waiona, a o kekahi haj>a hoi. !ua papa ia. Nolaila, ua mauao oia, he : ineu pono 0 hoopau ia keia kaimwai, a e | haua ia i kanawai hou, e -kau ana i ka iiiana u me ke.kau like nmiuua o kela a 1 ine koia. /- i Oke kanawai 0 pili ana i keia niea, ua : h"luhelu iuak«)U, a he nioa ivm«y{)o]H), o j ka inauao o ko kanawai, oia no ka papu s ' ami nole 0 kuai. a haawi, «S:e., i ka waio- i na o kekahi ano. i ki leahi hni"h< 0 keia | nupuni. A'ole i olelo ia, o ke kanakn i llnwaii 'iliulaiila wale no, a uiea e ae pa- J ha, nka, oke L-n>'.ka o'kei■'. aupuni. Pili j keia ina an«) a pau. l'ehea ia na keiki i ' u na haole i hanau ia nui liawaii noi ? | ; Aole aiu i lakou he mau kanaka Hawaii ? ! i l'ola 110 ! Ua kau liko ia ka niana o koia kanawai maluna o lakou'e liko 1110 na ano 0 ae, oiai, ua hanau ia lakou ! ma Hawaii nei, a aole 0 liiki ia lakoii a i 1 kekahi mea eae ]>al):v ko hoole, aolo 3a- j kou lie niau kaiiaīia Hawaii. | IVliea lioi ka p«)o i lioohiki 0 lilo i ku- ! ]ia 110 ko uupuni Hawaii ? K ala uiui ana 1 ka niuau kauawai nuain'i, 110 ka niea, j Ud olelo i;t. o ht }«h i h'inani ' Jii;llok<M) ' .k«'i;t aupuni. .ika. iiia ko l.ikou liookupa { aua. o ko lakou lilo ana 110 ia inalalo-o ! ka nialn «> kei.i aupuni a nio kona nvau ' 'kanawai, a.ua !oa via lakou ke kuleana } 0 ke k.'.h'a ana i ko.kokua a lieia aupu- | !ii a nie ka nialuhia o kon.i inau kana- I wai ke loohia.iioko o kekalii ]>ilikw* —j iiio lakou ho niau kanaka Hawaii, ohe j in 'ii k n •!:■( /'ei i.< uo kvi". aoho ivxēa nai.a e lioolo. A iua ua l«>an • ia lakou ke knloana e kauoha i ko au]>n- ; i:i e inai.'u-ia i ko lakou .poiu» a nu ka ! maiulii i.nialah» o na kanawai o keia }>;ie u:oku 111:1 ke iino lie kanaka llawaii, alaii i, ai'oi e kuhana ke kan.iwai ma--11!::; 1 o lakoii n,:i k«' ai o lik«> lu' kanaka Uawiiii ? Ke inanao nei iualo>u ho īuau kanaka Hawaii lakou, a ho kulean;i jma ko ke kanawai o ke aupuni nialuna o la- : lō'U. l'a o.iiihalo uui niakou i ra hana a k«- • uiipnni n;a ke,a )iiiM. «īka. pehui hi ? Kr . lii>oko i,i i) t i )i(>;ini). J Ki ))'!e noi anei 11:1 ka'oaka ;\ i>au o keia aupuni i ka wai- ' «>ua iu.i na-liau- Uuai wuioim mai ? A«»!o. ' lle va;v,o. ko i'.ele nei kekalu peo iiīula-; ula. a ko loaa u« \ uo 1 kahi }h»o, a o ka'ui uae e iv»a.i ui i;i iakoii, he niea iuao|H»|«>. niai ka hale kuai waiona niai. aka. o ieo ; ar:«» o ka'loaa ana. }>ohoa la ? Ke loaa | i:ei no ina I.l:iw;in -ano 0 ae. Ao !He lnki i t l-tko\; ke kouio aku, ;i ke iko īuan j ia īa i iiO k" iakon k>.<iu<> ana nialoko ō ; i.a lialo k'.iai waioua, a 1 *aa 110 ia lakou. : N<» Koaua ia k ii r 11-'.*h Ila ko kmuu o i<>. i;h II ak.'i 1 ko kaoawai ? l.:a kv- kuuiu N«>- ua li >iko «ile ia aku i::i"a «> 1;<-v■ >< 1. i»e V" ' k:l"a\ l Huwa-ii !a v<> i. u ua ko*.a«> !a:;.e,i ui.ililo o ka ';i,;: ,s . .• ; ;v 1.1 ,; .na'A .ti ! I a 1,; uo ihs\o \» ko ■ako:i naa;: lu' i.iau k «naku Ilawau la ko.i, a ua I:k.' k.i manu o ko kaunwuiru:i ,u;:a o ! ik<>': e lv:;e u>r • a Hawaii_e a-••.■-. ak 1. ua 11:0.10 e k.ipao la u;ea. a e iiolo • •ialalo o ke un«> l»o kanuka no ko >;,i ai- " . ' , ;i - .(• ,1 < 1 ka 1:1-1::*« o V.n ka::.i i: . .<! > •>1« i...' i . ik.' i i.<\e..•,» :ii aoiie !;:a:,:. : ,u.a < i ka i:iake;.taivO o ke ka'ia- 1 .-.,i Maiu-i.: oke kaj ~<• ui.a o keia ]oe i.i ' i.i, ,i. ui.uana e «•! l.'.i <;ku ..i k«-;ia 1 .a >a i.i.i ka u -.iwe aua uku iiuua o ia kou ; K.-ua ma.ven. ike a ui" koaa n-.ana :-. a v.\ ,:.a. 1 h -oko i kei i n»'M 1 ]««-.:o ai. Ili ':;\, ;iku ī.i'.ia «» ka kh '.a ii'i, h ,<ka u; k il.ui o na uai a«<w 11.0\.i;. a ]\m. a i.a kn';.<k«' ka ni.uui.o ko kanaw.a malu:,a o na H.»'.\au o ke.'iaauo .1 me k« i,\ ai;0; 110 11ir.au keu ika uailio o•«' it nianmi, 4 ia ano > i'aka ia hoi e r.u wahao'elo o i i , 4 1 i. u.» ; a «,i..i h«>ih ' uiuau nui i ] ih i ka i'i.i" i o k< kunawai a n»o ka ]*>- ..ttik.ii o Ka laiuu. ki uiana » 1, t makou • h •oiuan <ku ik< kaiuuiio a'.a m.i ia mi'.i, k« lu'.i ; ka u..iima k;:;*»!..»