Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 33, 10 August 1876 — Ahaolelo Kau Kanawai O ke Aupuni Hawaii Ka Moolelo o na hana o ke Kau o ka M. H. 1876. [ARTICLE]

Ahaolelo Kau Kanawai O ke Aupuni Hawaii Ka Moolelo o na hana o ke Kau o ka M. H. 1876.

La Hi»4 10.—Poekolo, Igt»i 26. Halawai k» Abae)elo e like me ka raaa. iloike Qsi ke Komite Wae eo ka nwaoo aoa i ka bila e piii (m i ka lt kobo btk>ta, a waiho'aiai be hooloii ao ka bila. Wa!bo ia ma ka pape. lioike a*i ke Konaile Wae eo ka 000000 eoa i ka bila e b>>ololi a' i ka paoka 79īf o ke Kanawi»i Kinla, a wailioia m»i he hoololi 00 ka bita Apouoia. Hoike ia»i ko KonaUe Wae so ka oooeee «oa i ka bila e hoololi ai i ka aokaaa 660 ke Kaaa«ar Karaima, a «aiho oaai be bila hon ma kahi o ka bila moa, apoaoia. Heluhelo moa aai o Mr Kauai be b<la e hoeloli ai i ka paaka 1 o ka mokaoa 4 o ke Kinawii o 1870. e pili aoa no ka aihue hololiolooe. W«ihoia 00 ka heluhela «loa. Na Uana o ka La Uapaiia ka nooooo aoa 00 ka B>la Baawin» itoua o ke Komiie o ka Hale, P iaenberg ma ka noho. Noi mai e Mr Birch i Haawina ou L K A Kaanapali $400. Mr Nawahi, e hoopaoee loa ia keia aoi. Hoo'eia. Noi mai o Mr Birembi e bapai hou i» ; K> nooooo eat do ka uku o ka Laaakaaa. | wai Hoomalo o Honolelu, a e hooaiahoa- ; hua ae i $4000. Oooleia. 1 L K A Molokoi 600 Hoohoioia Noi o Mr Aholo, oa lilo o knoa hoihoi ; aea mai i kana Hoike llapab« $50. Ur B*reDab4, hoole loa. Oiai e nOOOOO { a an«, o* lio.Kniha ke komite a noho bae I <sa ha hv>r« I. Hala«ai hou ke kooiit4 ma ka hora I i auina 1«. 1 Hoololi mai ka Loio Kuhina. e hooliloia i ia mau d*la mamuii o ke kaeohi aoa a ke : Kiaaina o Mea'. 1 ka oinauia aoa, aa hooholoia ka kaawiai i ooiia mai i LKAo-Laeai f4OO Mr Btieaab« 4io " Kalaakoa Honle loi ] i ke noi a Mr B«reeaba Honholoia 400 IL K A Ewa & Waiaeae fiOo llou'ioleiii " Waialua & OlH) Mr N«ekana e bonk»*«nl« 1 mau aeana ' hookolokolo ekoa ko \Vtti»lu« ame Koolaulo», a e oku»a Uua Mr BArcnaba 3' 0 " " Nahaka 41)0 " Hooh L K A Koolaupoko OtK) Haoholoia II maloi & Anehola 6<to " " liiliue, Kauai CitNl " •* K«»'o* '* <U»0 " Waimt>a " W*l "i K. 01flo Ah. Kp Ap. 3 400 Mr Piiipo, e ukuia eia i $6 00 eo ikela la keia la. Mr Kalaukoa $300 |]iH>iioloit 400 K. lAhKp Ao 3 $300 h »leia " 2 " '• S>o ! 4 - - Nalilook* A*i« K«e%ie i.S N) NOl 0 Mr Kanealii I.iKU •* Mihno l,i\» N b«ke lee Ho»hol<M* 9 : Naiilo o n« h m*». ei «* hihi* t»e«ra akuia ek» Laa >k <aie«i * » »H» ee» « k<c kae 10« he ;v»*e ) 3 u» •Mr Kane«<u e Vh>. Uoofc«Ut<a 990 \a I lo Ah Kj* Ap 4 1.*«» Mr Nakaleka I i.« '* BlV* I.AIO lL»eb»lei« IJkM Nal.le Ak Kp Ap 3 I.Mi» Mr M*bt»e \ \ , Na lile Ab Kp A» 4 «0« e Mr Nakaleka *» X«U«k«M Kati aeai •« I) Ceetva« Soi e 4r 4.4 M N«b«ke Umi* Vh 4** S«leke piliinU mii A L b*A«a«le I b««»« «•» «| *M; eke Wl , I **» e Mf h »*»«««« U% M. Sabek»ke LIM* Heab«U« B«ft«ie le «ea *e « kei M ka « a»»« »U k« haake. U H*t*> t-A Haaa n —P*«b« lakl « I. Hm«hU »1 teM e «•» k* «M. Het«Ma mi « Mr («Halei fee «bb > e > iib»% 1 knine ewM e «ke 1 b« e«« « k« Lw« % k« Re*em i Wieheeliae ele «\ * e Im4« 1m« wm ke«e H*ir 4

Kaaaailio mai fce K«kmo k« b> eiu e, oo kekiHi mas luea i Hiia na ka P C Admt : «fr, e pili aaa i ka haiolelo « Mr Oa>stehd Heleliele m»i o Mr Nawaiii be «l«lo boeheio, e kauoha i«a t ke Kobto* Wiiwai, e boibot aku i na dita Sul a rae Peao ik* eaea ari ka poa hai paha aaiu i mai īa oiaa dila iloko o ka waiboaa, e l«ke m ka aoi a lakoa i Wdibo oai, Eia .ka pwe i kamaiiio ma ka a«ao kee i ka oleio booh»lu ; ' Kahiaa kelii • Kaai, Kapena a me Kabaon, a o Mr Pilipo raa ka aoao kokaa 1 kaoleki hooiielo. Mabope o ka oounooia »Bt, ea waikoia ka p«pa. Helnhela mai o Hoo Kaai b« oleio boobolo e kaaoha ako aas i ke Kukiaa Waiwaī e aoi *ka i ka Moi e haiawai ka Aba Kokamalo, e noooou i ka waiwai io o bi d*l» "Uo a il," ame "Uo Peao,". HoehoUU. Heiuhela moa oaai o H«o K«ai he Mla e kokaa ai i ka hookolo mokaueaaho piti «(• »>• W»ibo ia bo ka helehelu el». Uoolahe mai o Ht>n S«ilb be biia a boeloli ai i k« paaku II oke kaaaeai e pili ana i ka whana ao palapala, i apoee a mm k« 1864. Na Haj»a oia u. Heluhelu akwlu i« ti bla e heololi ai i ka mokana 30 <• ua 9 1874 e boololi aaa i ea paokn 1452 a we 1453, oke kaaawai k!vi'a, e pili iut t ai keiki kief bai. Hooholoia. Helohplo akola ia k« b>la e hoololi ai i ke ka&awai e k»u paleea ai i be aaaiwi « aoi ai 00 na aie i ka wwwai o ka e»e* make, a e hooluli ai i k« paeke 191? Obe kanawai k viU, a e bo4<pae loa ai i ka a»o--kuna 21, <» na kanawai o lē7o. Hnbnlaia. □elanela «kola ie ka h«l« e hniem aka ai i ke Kuiii ia Kaleiaiaa i aa Uikieī ao a» eea m>Uma Hoaholoia. Helulielo «kula »a ka hia e hooleU ai ka P*«»ku ti?3 o ke kaaawai kirila. Heobo•cta. * Hoopaaee. La HiSi —Peiliiaa, lelai H. | Hilawai ke AhaeleU e like aae ka »ee. Heike mai ke ko« (e o na aiaa eap4ŪT «o aa baos boo ao ka eeaaae aae i m palapaU hoopii he 13, e «o* aaa ae ee aianai a oae aa aUhah», a es« kebebi aaae pa> lapaU hoopii e eke ; aa hoabo»eta « ke ko* tee w«ihe i* aa paUpel* boo|Hi M p«pa. Waiho ia eaa p«fa. Huike mai ke koaa le wee ao ka nnnaoo *aa i ka l»ila e IhioUi ai i ka paake S • ** mokauk ;> o ke kaaaw«i hoopei hraiai. e piii aai no ka oka kaopai o ba moiikole t»e. Hoih«>i ho« i* ka hoike ike keeil» aaua i Kw» «ii. H»ive maī ke koa« t« wee ee h* eeeeoe »aa i k» l»«Ja e ho»»i«li aaa 1 b% aaohee* W o tf kaiiaw*i k»r<iet e p>l» ea* 1 u kaaai hipa, «a h iKiloli i« ka b«la, * w**ho eai i ka bilaaoka helaMa *ia* aaa>UU • m u!a. Ap'M* II ike «nti te toe te wae m ke mmm «ua 1 k« blif lo«Ni ai 1 k* peeina 7W e» ke kaaawai kivii* f boe«»heabee aee i M le»««n'ka*>N»n*, * wa«bp aaM • k* hat* m «* Iw«ii4i W*»lk> i* aaa ka Hoike ia«i ke k*aa te weei ae mm >n« I *a bti« aa«M f*Up«U b«t|UjpM •*« 1 o* h «ka * »« a* kanwe, e mi «wl ■>aa, » U m« k* papt, « eaniūiū £Q <e» kekahi aa«a b U e p<b Ma il Mk,«l h. t <ia waih > >*»«%• p*p* tlui«e «a*« ta b*p* a«k« eli 4n*rikb 1 k <v» u m 11 aoeeO'» mi | lti y% * ei ke k«e«wft» ka«ltMMka*«. W*«tu U * ae>.«aieo pe im ka hfe** |S& • e». H mlk* M*i ki b*«Mte wm i bb» e» k* ee»Ma«i> ae* » U b»t* • heele# «I i P«ebe & e k* Mk«M S• %e Uaeii I*. r*«M* • M<t«iM • brny»iwi M In, b U t wiike m «k<k W*jfea i* «a fe* H»i*t m kaein'M i hwki (a« «Mki a * bMk« 1 m kiM«« e fe» m|ml » Mte mo k»kea«in im« beikaaWii b*U W«ika ie k* Uakl epL m«« kv lnnik< e«» 1 W« «»«» f-«k* MU. • k« %*«m«*«£ iwpAk. 9k kwfM<f«aa k*tu kMkal« i*«iktMkMl%MMl W«h U Meaka )apa. H*4« Mai k» baMite «w m %e «MkM e*e ««aWb « kiilii iki |i iftii> jllīl a M>!Ht» b> kWMllNki MfcMMfrH» UMiomm ka PM» b4e %«• M* %etM % fc% Me «M. |>jii>int> WekhekeMM » Be» 8w b>Mki» kr«K«bdi»*i *%M»i«e tdSM k«blM klk|M «M««i Mk« e«Hi« be MKk»Ai «w MM y»toeie %%« IA B^£Ml • *fce«k» » ; a« a» UU *k* **• Ul*> •<«••**««*«

Kamoilio niai o Ilon Wail», «na faa boro kue i ka o'eio hooholo, me ba olHo nini, »b molama m ukai ka Popa OU i k« hoop«e.'4tH m l *! i keiu mokuah», me ka papa ikaiUs la o na ohna i h"i mai, koe w-.le no ke hmnii'. o ke kuU oui o°L;ihßin«luoa i kona.ho'le «na i kana u>ca i s,"inna,ai, roe ke noi mni e hooknu «ku i kiia laia i» e'hoi i L'ih"ini, na ltilin-ii muk<ui i« i.v he knnaku naauao, eia ka o ee n>ai anii oia i;t mnkon i ha po nei, n houlo mai i ke»a ki'fe«hialra. Jns ik . neha mai.haMoi i ho'» ptlapnl» fu>ok(«hu e h<»i>><i< »ba, ai«iln, o ko'o olioii nui 110 ia,.no ka me», aole oihana o ae a'u i lawelewa ai, i oi nku ko'u ho inoioo ia m#i, e like me keia oihana nkn 0!« a'n e lawelawo ne : , oiai na 1« o knn ola a»a, me heia niau m«nao n'u 1 li<«aksk« ako nei, oia wale no ka'u nian olelo e psle hi" oii'ii a me ko'u mi'i hoa 0 ka Papa Eia na roea i kamailio m » k;» aoio koknn i ka olelo h()'>l|.>[o, H->rs K»ai, Nawnln Preston, B ren-.b'i t If.i - ch. "Eia kn poe i iiia ka aoao hue i ba oleio hoohnlo, Waila, (.«reen. '■M«ho|je o kii r.oonr,o ia ;ins, na hnoholo ia ka olelo honliolo, me ke k«kau aoa i na ēe me u » lioole, a ei>» ka pne ms ka aoao 1 kokua enu e ln>opau i ka Pana Ola. Kauon, Moi'honun, M r(oi, Kini. Kihnil'», Knneiilii, Hh'st"» «I, KumaiKilia, IMipo, L'likalani, Kauai, B īoh, N'HĪIi, (i v, Helekunihi, U-irch'*l>•, Kal.iu\oa, Aiw<>hi. S'aw-;»hi, 11«• lemano, M«hoe, Nahakn, Wana, Naukan», Nnka'okn, Pi'ielon, Mnhelooa, IChh•<no hui •» he "28. Eia k;i poe ni« T«a npnno ftko, aole e hoopao iha Pap i ob. Clieen, Waik» r, Ka-hela-opm, Kōkela-maka», Mo'mawli, Ahp, K"inik.-», P=i»l \ hni'ia he 9 no, nohil*, 11» hooho'o »« ka olelo-hoc!|..>li> Hoike mai ka Ptri\s'dona, i kekili pilat>sla i 'waiho ia nun «>;i ka pahnukao 1 kakiiu inoa ia e na k«uka 7. Waiho ia e pai a hooUko inai i na h 'a o ba h;ile. Hoopanee ka H'ale. • La Han'A 73.—Poaono Iol;«i 20 Noi nv*i o Mr (1 y e h:»p>»i hmi i ka nonnoo »»na o ka »1«»lo hooholo e hilinai < le an» 1 kn liini h k;i Pnpa OU Mnhoi eo k» h»'>pi*p lo'hi an* i komn ai na Kake!;i eln», S nH'i a me G"y, ma ka ppoo", a me Mrssrs Kasi, Prest >n a me B rcH, ma ha «oao kue, ua hoole ia ke 00?. Hoooanee ka ĪT*le.

ī.x Uana 74 — Poa««»hi Inlai 31 Ahanl'.'io e like me ka ro«u. ; msi o Mr PrrBton, ho l oopii , m#yia kawk«i hoole mai o Honolnlw, e hMiloli hou i k» b 1* e loaa «i ka litwol«»c ana i ka nihsn» lipaa» iloko o koia anpu- : n<, miltlo n koi-* m<»u knmt>. I Ua kup keh bI» i ke Kiimnk«oftwr:\i o k» ai"*. 2 He lima k»kauh » keia e ksili w»!e ana ; i ko makon pono a me ko makoa ike. ; 3 Ao'e no m »ko« r» lc.wcUvre ana i k.ioihaoi k*oka ''e honhnlo in kpia b>U. 4 L» knpono 010 ke hooko in kei* h : U iko ou kon h .nolnnn, i on hoom.^kankni nn lako ' he hi!;i iioi) W«iho i» k* hoopii a ine ks hil i ma ka psp:», « noonon p;i nu % k* bil • mn% M. In'i lii m»i oMr \iwoh», h<» hoopii i nioi K«h*U 111'»', p 1:1-"» O k.i«ka KHmik*n« ; (l>r Tlio "t s ni i k*uk« kaaholo no Hawiii ; Ak Mi, W ihi ia a n.'oiiiio p« mo ka Bil* H«'«n 1 K lu 1 e'n n»! O Itir N' ink inn. hi> i m i k.<;shi l, v.k hi i:\ ; o \V:iml'—, e tiktt aku i-i «n ' 240 d iU, n« ks m.il.nni ig nn a o h hoo'^o ok''!« tiv' ■ko v > o•* » hfi%v myiī ira«i *h ki il v . v NV*;ho i* a iioiMioo |>'i i» tne k« Biun M* kf noi n» h 'okim '» *kn k«-'i i Isenh. ,■£ <> li lo i k. i t Ia n.> K«u*t. tno k» nia tī»apo < v o k* m*e hoi mai »\ H, t 'kr m:ii k>» r«r<~? d?ns he i'NUpa'» ra*i k» llmii S M K*:i>*k*n mai, e n»>i mai »iih i k.>na uko hinam^ks«in uifl, » n' n*n ia »m, »»3» Koi.h'lo i» okn kona>nku, llēhilo'n mai k«'l i K*»i he « h'lo I o li > 10, e ha IWI •* k« m«n.-* i ke K ohi ns \V ii *i»i e «kn skn $T 7^ ;1 w-u !ok-> *e o n* dt » I |v>tii«i>ws e nlr i* no li-n.i, n<> k« U*«* i* h«« m*i <u'i o n» pike n ai Kin* msi. i kO:U.ra*u 1* m«i oi'i Hooh. • loii. M» kei'noi, na h »r>kuu ia «ku o Hon K»> «*i * »* Khooa, t> h.>'o i K*u»i » hoi «n > k» Ponlim*. )UUil<el'i (> Hon K««i ho oh - '.» Io t h»' \ .• nk-rt i* n« Innl nnpui-i' » p«'i, i ko uku "?io k* nnUma oI« *i l Iko ra» ki U : U II »n»in» o l>T-4 lloni. li m-i ke'ni K'II'M Hoke rr»« *>» bhi kek»h< on* »h» k««pa«u » j>*u I! o hoUi i» k» ©ī.cV.» tio ih.'lo mn k » ho b.l' M* ke ««:», h» ki|> f *•* it» r».>'*. » hp'w he'»t nnii m»; I* .» \h S «Im>> u I" bI» « ho< I«■!* *i i k» 4**.N Un»« n i,viU a «« k« Uo< l*h« »m 'oie i« M« Ve «oi, «s« k»s>*<» h >»i i i <»« r. I», he inh» 1 )'» »J'»* '• k» h i», » »•»• i- > U > kr k*s»« •mi k* l'o»! I .* »e ne» e !•<- ln» rlu i* »i X* II »v * o B* l A $ jrt,i>n <» k* īiil • II*»"»'• :»i« 'm.i» o ke k.«I t« o ka H» e Kt'ai M * k» m h > IIool«k\> *»* i keen» e »* l/a».*;»#**»» K-rk»e * N t o V< K»«e*li« p '* II h. ' •>« : 1 : p.i > ii, k« '■ 'Ve pn« •.■'/ 'o H c J o l* :• (•» .k < *>.' N•> o M' k'i i'i !i K i' c i.'i.

" Nāhaku e p«» ia ma ka 01010 Hawaii ame ha »tcto Ber!ttaia. Oooholoiu. . OIHiN'A OKO NA AIMA B. Unn o keJK.i>hioa $10.000Noi o Mr Kiliukoa 0.000 " B l c v i e lioopanee ika noonoo aoa i keia luawii.a mnhope. Nui o Mr Liiikalaui 8 000 " P.1.p0 1,0(10 I ka ninau iu ana no ka uku ho 10 000. ua hin.le ia, he 28 ho >le, he 7 ae. N<» k» >1 000, et« ka poi» ttn* e imumnn (ii) i nkn o na Kuhina e like n»e kelt Ha» Ahaoielo, Knino, Kamauoh», L'- % Hkaani, N iti, B rc\ (r y, Heleknnihi, Ha lemunu, Nhhakn. Pivsfm, Kauia, hui iue 14 f»iii,l»ho '2t> mn k« 8.(100. Ei < kii poe rna l<» lioemi i men p p>»o »i !ca p liki3. N » oe« ia, Knie'ilii, I'ilipo, Ha'ste;.d, Kilankoa. Aiwohi, N* ■ Wiihi, M:ih«'o, VV»terhousp, Nakaleka hoi >a li» 9 wale iio nmi heemi lilo nia keii» i u i ii'nihol" ia i B.OOJ m<ui i a-ta (dila) ka ukn no.ke Kuhina o bo na aina e. Uho O ko Kaknnoleio $4 oflo Noi <« Mr N ikuleka, 3.000 Ho"li'iloift 4 000 N i lilo keen» ona lona tna n* aiaa e ■ Hoolioloi.4_. 500 Pouhli nie k<j!a Mo koia li!o 1 fcK>o N* i o Mr e l..">00 [ lloi holoia 18,00 j R'c!e ina nina e 0,000 ' ,N\,i o Mr IMipo Kap»«'loa. I Huiiiuin« j e !•» a mihf>p". | N » Ko.'l) ; 8!lH oUn Mol ltl» Li *l>il)», i H,m h'.<l >i'» 1 ('<oo f Kokun » hoihoi n);ii i m k » Huwnii i!>hnnt* mii n» aina.p mi 1 s ! 'o Hooholoia 1 M<>»pau ia ke • kom t;> « ii'ilio iion tn« ka l'oakoli. II >iko mai ka Lunahoomalu ?o ke kon\ite_ Aponoin. >'inni mni K»ai i n» KuMni n" j khh» oieln.liwlio'o e imi » k« Moi e hHKw-i h'Ki ka AlnkoHam.lo e noonoo oo ! n.i (1 <]ii P<B > 6 nicsol; Pinē mai u» K<i- , ■ nm » ke i.ooiioo i.ei ke riupuni uo ia tß<.'<» Md ke noi, iia hoihoi liou ia akn ka hois ke » ko !i«ni te n > k* oana »na i k;i H tt-'e j M hh. li) ni.i ') Mr Nhikn, he olelo j 1,.>. h., 1 ,., e i.o >onkn B b lliawniM j kr!« !a ko'a U. Ho> h loia. j H.-. p.»n»e. j