Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 37, 7 September 1876 — Na Anoai o ka Ahaolelo. [ARTICLE]

Na Anoai o ka Ahaolelo.

Ina paha e manaoia ana e haku i moolelo no keia Kau Ahaolelo, ke manao nei makou, e piha ana kekahi bake nui i na mea o kela me keia ano e hiki ai ke hai jx>no ia na hana, a e luhi ana ka mea nana e hapai ia mea, oiai, he mea paakiki a {«ohihihi loa ka imi ana a hoomaojh)j»o ike kulana o kekahi mau hoa. £ hilinai ana lakou ma na noho, e hoolohe una i ke kalai a kekahi mau hoa ma kekahi ninau, a e hala ana he mau hora, he la okoa, a he elua a ekolu la i kahi manawa, me ka hoakaka pilia ia o ke kuleana oia kumuhana ma ka aoao o ka j>ono a me ko ka |k>uo ole, aka, he inea kahaha loa ke hootuaojx>po aku, i ka wa inaho]*e o ia manawa loihi o ke kamailio ia aua, ke kahea ia inai ka niuau, e lohe aku ana no ka pejieiao i na leo hoojialaimaka j)iliwale a ku i ke kahua o ke ano ole, oia hoi ''kanalua !" A e hoike mai ana i ke ano maoli o ka manao o loko, oiai, ow.ii la ki kahi kauaka naauao i loaa ke kidana kiekie mai na makaainana niai i nele i ka h»M)mapjK)|)o kuj>ono ana i ka jH)no a uie ka jh)Uo ole o kekahi ninau iuahojte iho oke kamailio loihi ana. He oiaio, he kaupaona maikai loa keia na na inakaainana e nana mai ai no ka hoouiaojk>jio ana i ke koikoi a nie ka mama o ko lakou inau wahaolelo, ke hiki aku i ka wa e hoikeia 'ku-ai ka moolelo pakahi o ko lakou niau kulana, oiai ma ko lakou nolio, nialoko o ka Ilale Ahaolelo.

0 k;\ niea iiuua o ka Ilale iloko o keia niau la ]i]Kili|>o o ka noho liulin ana ilo ko o na pūa o ia keena, oia no ka hapai nna i na uoonoo aua no ua Bila Kanawai ma ka heluhelu alua a ekolu aua, a hooholo a hooj>anee loa )>aha. Ma ka Poaha o ka pule i hala, ua heiuhelu ekolii la tce kanawai e hoouialu ana i ke oki aua i na ululaau, a nie ke kanawai e haawi ana i mau laikini kudala i ka j>oe e uku ana uo ia mau laikini.

j I ka Poaliina, ua ha|viiia ka noon<K> : ana i ka bi!a o hooj«u ana i ka auhau i kino, a ua ho!o iho la. ho ina ka ao, a r ho 8 ina ka lioolo. ; l'a hi luholuia ho 01010 hooholo. o ao anii i ua hoa hauohano i loaa ua wahi piuvlo waiwai tna ko ano {Kila|vda h okohu Luna Hdu a Luua Auhau jK4lia, o ' hoi aku no ka lakou mau hana ma ia - mau oihana, nk;i, ua ulu ao la ka manao' o kt kahi mau hoa, ka p»>o hoi i moouha- j no 010 ia mo na li i no na puolo o ta ano, • 0 kali iki ilio jwha, aiu>ai o hxia hou «ku i ana no. a ]vhi iho }v»ha maluua o kola mau {>ohu mua, mahuahua iki; nolaila. m lux>kananuha iho la lakou, a ma ko noi. ua hoopanee loa iiv. a ko ok ka li;i a ■ ua man Luna Holu mo Luna Auhau nia m i Ko manao nei makou aolo o lakon kulana o hiialolo ai i ka {H>no o na makaaiiuina. oiai, aolo i |viii |hmh> na hana « pi!i una i-ko aupuni a me ka lanul L>a holuh luia ho 01010 hoo|«i raai na kiv* mai. o 01010 aoa, a»>le i laiea jvm> ko Ukou uku. a o noi inai ana e hix>nuiia « Ua u!u ao la ho umiu oWIo hoakaaka ma koia me«, a iu u<.ū ao kokahi hoa, ina kv ; ano hoom*h<*k*, o hooUko aku t keia piK» kv>a wiwo hoo{«omaikai aup«mi a «*aiwai nui wak> m» ka maiaiua kiai paa 1 ka maiuhia, i mau iw« ai «k» k>a na lakou o na ano a |«u, m« na heinpaa roo> HHma, mo na )>iano h*>k*nt i m«a ttiH>mimi i ko lakou maa j*fpoiao- H« mim, aa ike ina«)i b4a Ho* Uam>Hano i bi maikai nni o ka Uhai no kr«a a ua «Ht * H ah>Ha iK4» ooa, * knh» mai 1* ka «rai a )e» hko«MUkai pak««i mai *kuM pwwiaML-.- Ua wMknia kpaia tn>ofāi a noi fcoiik*ko | mil» lua ka l>ikaaa Koa Ua twaM»ia j . «o ka WuWn <4mlu a*a ka htk « ; ana i m I«m aupwu i }«*«t »«1» * y». « «mlm , aan*. ' Ma ka IWm, «k wi I* li i H«*tt Mr IM, a ♦ tK>i *m* i k* y» * Wm4mMk4* n M o I» M ll* W>|Mka i «a oWW» WHa*Mh> k«*-; Jkwum, a ko*>fc*/*W i k*k*feu mmm j 1 i k* H«tc AkwM« kvi * * kipakw iln; j ka k*k*H mooMo » i* ' %H*i kr«* nwa o *Mt> «* Y ua liaini o k\ U s W4* U «MIH

Ma ka Poakaihi ae, oa hoike mai ke komite e pili ana i ka olelo hooholo no ka malama ana i hoikeike nui, e noi aoa e waihoia ka oielo hooholo ma ke pabokau, a ua aponoia.

Ua hapaiia ka noonoo ana makaheluhelu akolu, he bila kanawai e kapa loa ana i ka pepehi ana ina manu Hawaii, oia hoi ka Qo, ka Amakihi, a me na manu e ae, a o ka hulu o na manu a pau e loaa ana i na makaainana, aole ekoai aku me h&i, aia wale no me ka MoL Ua waibo ia keia bila ma ke pakaukau. Ke manao nei makou, he mea pono loake kapu ana i ka pepehi ia o na manu Hawaii, aka, aolo |taha e like me ka manao o keia kanawai

Ua heluheluia he kaoawai e haawi ana i kekahi mau pomaikai i na koa, ma ke ano i mau makaaa he mau haneri dala, no kela a me keia kanaka e noho loihi ana uia ia oihana me ka maluhia.

Ua kue loa na Luuahanohano Preston a me Pilipo i keia kanawai ano |takaha, oiai, o ka hoohok» ana iho no ia o nā Lunamakaaioana puni pilali he $70,600 a oi no ia oihana hulu pulelo i ka makani, eia hou no ka ke noi mai nei e pakui hou iho ma ka hooi ana ina dala uku. Ua noi mai ka Luna o Kona Akau e hoopanee loa ia keia kanawai. Ua noi mai ka Luna o Kaanapaii, e hooholoia keia kanawai, ma koua mauao, he keu keia o ka oinana pomaikai a hanohano nui wale o ke aupuni. Ua kokua mai ka Hon. Lilikani i keia- inanao, me na huaolelo e hoakaka ana i kana mea i manao ai he pono, oiai, he oihana hanohana keia, a he inalama hoi i }ta maluhia. Uaninau ae o Ukali, i nahea nei la ka liaunaele ana, a ikeia'i ko lakou malaiua ana i ka maluhia ? oka malania wale ana no ina hauuaele elua o keia mau makahiki aku nei kana mea hoomanao. Ike koho ana, ua hoaj)anee loa ia ka hila, he 19 ma ka hooj)anee a he 11 iua ka hooholo.

Ma ka Poalua iho nei, ua waiho mai la ka Hon. Mr. Kalaukoa he olelo liooholo, e kauoha ana i ka makai o ka Hale e kii aku a e hopu i ka Luna Hoopuka H. M. Wini a me ka Hope Lunahoopono{»ono J. U. Kawainui o ka nuj»epa Kwko r, a e hoopaaluw ia laua no kana kolu l;v no ka hooj«ika ana ma ia nupe|w, nva ka la 2o o A«gate a nao ka la 2 o St'patemaba, i na olelo ho;«o a hooi&puwalo i ka hanohano o ka Hale a mē ka inoa ona hoa. Ua hahana na kalaimanao ana ina keia inea, a mahope o ka hoopaapaa ana, ua noiia e hoopanee loa, a ua UouholoM, kv noL

Iloko o keia mau k iho nei ua kamailioia ku l»la kanawai« pili ana ika mokuahi hou, a mamuli o ka make ana o ka Hon. S. M. Kaiaakau, ua hoopaooe ka H;tlc a noho hon i keiajkakahiaka, alaila noouoo hou iu kaa hila.