Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 41, 5 October 1876 — Page 4

Page PDF (1.18 MB)

Na Ekalesia o Kawaiahao a me Kaumakapili.

Halawai Kakahiaka, la Sabati ..... hora 10½
Halawai po ..... hora 7½
Halawai Apana auina la ..... 3½
Kula Sabati ..... hora 9½

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 3—SABATI, OCT. 15, 1876.
KUMU HANA.—Ko Setepano hailukuia'na a make.
PAUKU BAIBALA. Oih. 7:51—60.

51 E ka poe a-i oolea, ka poe i okipoepoe ole ia ma ka naau, a ma ka pepeiao, ua mau loa ka oukou pale ana i ka Uhane Hemolele ; e like me ko oukou kupuna, pela no hoi oukou nei.
52 Owai kekahi mea o ka poe kaula i hoomaau ole ia e ko oukou poe kupupuna ? Ua pepehi hoi lakou i ka poe nana i hai mua mai i ka hiki ana mai o ka Mea Hemolele, ka mea a oukou i kumakaia iho nei a pepehi iho la.
53 Ua loaa no hoi ia oukou ke kanawai, na ka poe anela i hoolaha mai, aole nae oukou i malama.
54 A lohe lakou i keia mau mea, walania iho la ko lakou naau, nau iho la ko lakou mau kui iaia.
55 Aka, ua piha ho ia i ka Uhane Hemolele, a haka pono aku la ia i ka lani, a ike aku la i ka nani o ke Akua, a me Iesu e ku ana ma ka lima akau o ke Akua.
56 I mai la ia, Aia hoi ke ike aku nei au i na lani e hamama ana, a me ke Keiki a ke kanaka e ku ana ma ka lima akau o ke Akua.
57 Uwa aku la lakou me ka leo nui, papani iho la i ko lakou mau pepeiao, a lele lokahi mai la maluna ona;
58 Kiola aku la iaia mawaho o ke kulanakauhale, a hailuku aku la; a waiho iho la na mea hoike i ko lakou aahu ma ka wawae o kekahi kanaka ui, i kapaia o Saulo.
59 Hailuku aku la lakou ia Setepano, kahea ana me ka olelo aku, E ka Haku, e Iesu, e hookipa aku oe i kuu uhane.
60 Kukuli iho la ia a hea aku la me ka leo nui. E ka Haku, mai kau oe i keia hewa maluna o lakou. A pau kana olelo ana pela, hiamoe iho la ia.
Pauku hoopaa p. 51, 59.
Mele, Him. 368, 11—5. Leo Sweet Home.
1
Mawaena o koonei mau mea luuluu,
Na mea hoeha a naulu pu,
Iini no au no kuu home ma o,
Kuu home maluna a mau me Iesu,
Mau, mau me Iesu;
Ma kuu home nani a mau me Iesu.
3
Iini no au la e kaawale ae
Na hewa o loko i launa pu mai
Kuu Iesu me au ma kuu home ma o,
Kuu home maluna a mau me Iesu,
Mau, mau me Iesu,
Ma kuu home nani a mau me Iesu,
Pule no ka poe pilikia, a hoinoia, a hoomaauia, a pepehiia no Iesu, &c.
Na ninau a na Kumu.
P 51. Ma ka nana'ku, ua keakeaia a hoopokoleia ka moolelo a Setepano, no ka nui o ka hawanawana ana a me ka walaau o kanaka. No kela huaolelo no ka luakini; p. 49, 50, hu mai la ka huhu o ka Aha Hookolokolo. Aole nae i wiwo Setepano. Oki koke oia i ka moolelo, a huli a hai aku i ke ano o ia aha. He a-i aha ko lakou? A he naau aha hoi? He pepeiao aha? Ua hoopiliia keia mau hua ia wai mamua? Puk. 32: 9; 33: 3. Isaia 48:4. Oihk 26: 41. Kan 10: 16. Ier 4: 4; 6: 10; 9: 26. Ezk 44: 9. Heaha ka lakou i pale mau aku ai? E like me wai? Heaha ke ano? Hookuli, malama ole, hoomaloka, a pela aku.
P 52. Heaha ka ninau no na kupuna? Nana 2 Oihlii 36: 16. Hana ino ia Mose, Samuela, Daniela, Elia, Isaia, Ieremia. Ua pepehi lakou ia wai ? Owai ka mea Hemolele? Ka Mesia? Owai na kaula i hai e mai no ka Mesia? Mose, Isaia, Ieremia, Mika. Ua pepehi na kupuna i na kaula, a pehea keia aha? Ua kumakaia a pepehi i ka Mesia. Na Iuda i kumakaia, aka, ua kokua, ua hoapono keia aha ia kumakaia ana.
P 53 Heaha ka mea i loaa i keia aha? Nawai i haawi mai ke kanawai? Na ke Akua no i haawi mai ma ka mauna o Sinai, aka, malaila pu no na anela a kokua ma ke kakau ana &c. Aole nae keia aha i aha i ke kanawai?
P 54. A lohe ka aha i keia mau huaolelo, pehea ko lakou naau? A aha i ka niho? Piha loa ea i ka huhu, no ka lohe ana i ko lakou hewa, ko lakou ai oolea, naau a pepeiao okipoepoe ole ia, ko lakou pepehi ana i ka mea Hemolele, i ka Mesia.
P 55. Ua piha nae Setepano i ke aha? i haka pono i ke aha? a ike i ke aha? a ia wai e ku ana mahea?
P 56. Heaha ka Setepano i hai aku ai i ke aha? I kona ike ana i ke aha? A ia wai? E ku ana mahea?
P 57. Pehea ka aha? uwa me keaha? Papani i ke aha? a aha lokahi iho la?
P 58. A kiola iaia i hea? Owai keia kulanakauhale? Ierusalema. A o ka poe hoike, waiho lakou i ko lakou aahu ma ka wawae owai? owai keia Saulo? Mok 8: 1, 9: 12. Huli mai anei oia mahope a kapaia o Paulo. Ka aahu hea ka i waihoia? Ka aahu nui mawaho, i pilikia ole lakou i ka hailuku ana ia Setepano. Heaha ka hewa nui o Setepano i ka manao o ka aha? Heaha ke kumu io o ko lakou pepehi ana iaia?
P 59. Ia lakou e hailuku ana ia Setepano, e aha ana oia? Heaha kana pule?
P 60. Aha iho la oia, a hea me ka leo nui pehea? Hoohalike oia me wai ma keia pule? Luka 23: 34. A pau kana pule, aha iho la oia? Hiamoe—ua like ia me ke aha?
Mele, Him. 588. 8—6. Leo.
1
Ke ku nei au a nana no
Ma Ioredane ae,
I kela Kanaana hou,
Malaila kuu waiwai.
5
A hea la au e hiki ai
Ia wahi nani e?
A ike ae i kuu Alii,
Kuu Iesu e maha'i?
Na ninau a ke Kahu.
Na makua, Heaha ke kumu o ke oki koke ana o ka moolelo a Setepano? Ua hai mai oia i ka moolelo a na Iudaio, mai a Aberahama a hiki i ka luakini a Solomona i kukulu ai. Hookahi tausani makahiki i koe a hiki mai Iesu. Aole nae oia i hai mai i ka moolelo no ia tausani makahiki. Kona manao paha, e hai mai no ia koena moolelo. Oki e nae, a loli ka olelo; no keaha? Ke ano o ia aha, a-i oolea, naau okipoepoe ole ia, pepeiao hookuli, a pale mau i ka Uhane Hemolele, aole anei ia i pili ia i na kanaka, i na kamalii, i na Luna aupuni o keia wa? Heaha ke kauoha ma Ep. 4: 30. 1 Tes. 5: 19? Ma keaha e kinai ai a hoeha i ka Uhane Hemolele? Ma ka hoole, a hookuli, a malama ole i ka ke Akua olelo. Ma ka hoopanee ana i ka mihi, ka huli ana mai.
Na keiki. Ua loaa ia oukou ke kanawai a me ka olelo a Iesu, ke malama nei anei oukou? Oolea anei ko oukou ai? Paakiki anei ko oukou naau? Hookuli anei ko oukou pepeiao? Mahalo anei oukou ia Setepano? no keaha? Makau anei oia i ka make no Iesu? Makau anei oukou i ka hoomaauia, i ka pepehiia no ka malama ana ia Iesu? Ma keaha i make ai o Setepano? Pomaikai anei oia mahope o kona make ana? Heaha kana pule no ka poe i hailuku iaia? Heaha ka Iesu pule i ka poe i kau iaia ma ke kea? Heaha ka Iesu kauoha no na enemi? Mat. 5:44. Heaha kana olelo no ka poe i hoomaau nona? Mataio 5: 11, 12.
Ke kula a pau. Heaha ka mea e ulu mai ai ka huhu o kanaka i ka poe haiolelo? Ke mau nei anei ka hoomaauia, ka pepehiia, ka hailukuia o ka poe malama ia Iesu? Mau no ma na aina hoomanakii, hoomana Mahomeda, hoomana Pope, &c. Owai ke kanaka mua i hoomaauia, a pepehiia no ka pono? Owai ka haumana mua a Iesu, i pepehiia a make no ka malama ana ia Iesu? Ma keaha kakou e hoohalike ai me Setepano? Ina makemake kakou e hoomaauia, a pepehiia no Iesu, pehea e hookoia ai ka makemake? Ma ke aha e nui ai ka uku ma ka lani?
Mele. Him. 369. Leo Pisega.
1
Pii i ka mauna ia Pisega,
Ma na eheu e pii ae ai;
Loheia'e na leo lea,
Leo oli ma ia kahakai.
Hamau! oli na puu o Edena,
Oli ae i ka Haku Iesu;
Oli pu me ko laila mau kini,
Oli, oli, a oli pu mau.
Cho. —Owai ke ake e pii i ka mauna,
Me na hoaaloha pu no,
A e memele me na anela?
E ala'e a hahai ia Iesu.
Pule no ka poe ai oolea, naau paakiki, pepeiao hookuli, ka poe hoomaloka, hana ino, olelo ino, a no ka poe i hoomaauia, i kupaa a make ilko o Iesu, &c.
Haawina no Oct. 22.—Oih. 8: 9—25.

Moolelo o ka Ahahui Euanelio o
Hawaii Akau.
Halawai ka Ahahui Euanelio o Hawaii Akau, ma Eleio, i ka la 6 o Sepatemaba, A. D. 1876, e like me ka hoopanee ana. Noho o Rev. S. Kaaua, i Luna Hoomalu no ka manawa. Kohoia o Rev. J. Bicknell, i Komite e hooponopono i na Lala o ka Aha i hiki mai.

Ekale sia.  Kahu.  Elele.
Hamakua Hikina  Rev. S. Kaaua,  Mano.
" Waena  " J. Bicknell,  P. Kaaekuhiwi.
" Kom.  "  W. A. Mio.
Waimea,   ———  D. Waiau.
Kohala Hema,  ———  ———
" Kom.  Rev. S. C. Luhiau,  Haina.
" A.,  ———  D. W. Kaawa.
Kohoia o Rev. J. Bicknell, i Lunahoomalu, a o D. Waiau i Kakauolelo.
Hoomaka pono ia na hana me ka pule a ka Lunahoomalu. Kohoia o Rev. S. Kaaua, W. A. Mio, i Komite Imihana; a o Rev. J. F. Pogue, Rev. J. C. Luhiau, P. Kaaekuahiwi, i Komite Imihaawina.
Hoopanee ka halawai apopo hora 9. Pule o Haina.
Poaha, lana hana Elua, Sept. 7, 1876.
Halawai ka Aha e like me ka hoopanee ana.
Malamaia ka hapalua hora haipule.
Heluheluia ka moolelo o ka la i hala, a aponoia.
Hoike mai ke Komite Imihana, i na hana a ka Aha.
1. Hapalua hora haipule.
2. Hoike kihapai.
3. Heluhelu haawina.
4. Kula Kaikamahine.
5. Kula Kahunapule.
6. Palapala hoopii.
7. Na kokua o ke aupuni o ke Akua.
8. Kula Sabati.
9. Kahi e halawai ai keia Aha.
Hapaiia ke kumu hana 2, (Hoike Kihapai.)
Heluhelu mai o Rev. S. Kaaua, i ka hoike kihapai o Hamakua Hikina.
Heluhelu mai o Rev. J. Bicknell i ka hoike kihapai o Hamakua waena a me Hamakua Komohana. A na ke kakauolelo i heluhelu mai i ko Waimea, a na Rev. S. C. Luhiau i heluhelu i ko Kohala Komohana.
Hapaiia ke kumu hana 3, (na Haawina.)
Na ke kakauolelo i heluhelu mai i ka L. Lyons haawina. Ua hooholoia, e hoouna i kana haawina i na Nupepa elua. Na Rev. J. Bicknell i hoike mai i kana haawina.
Hapaiia ke Kumuhana 4 (Kula Kaikamahine.)
Hooholoia e ukuia ka haawina i hooholoia mamua, kekahi hapa o na dala mahina hou. Hoomaha ka halawai a hiki i ka hora 2 P. M. Pule o Mio.
Hui mai a hoomaka e halawai me ka Himeni a me ka pule a Bicknell.
Hapaiia ke Kumuhana 5 (Kula Kahunapule.)
Ma ka ninau a ka Lunahoomalu, hoike mai o D. W. Kaawa nona iho. Hooholoia oia kekahi mea kupono e komo i ke kula kahunapule, a hoike mai o E. S. Timoteo, oia kekahi ke ole he mea keakea, a o J. Waiohinu kekahi i hoike mai nona iho a no kekahi mau mea keakea, hiki ole ke komo. Heluheluia he leta mai a J. Welewele mai, e noi mai ana e haawi aku keia Ahahui i palapala hookuu nona. Ua hooholoia e palapala aku ka Lunahoomalu i ka Aha mokupuni o Oahu nona. Hoike mai o D. P. Laahiwa, G. Heleihonua, J. H. Halawela, no lakou iho. Hooholoia, e lilo lakou i mau keiki no ka Aha. Hoopanee ka halawai apopo hora 9 A. M. Pule o Kaawa.
Poalima la hana e Sept. 8 1876.
Halawai ka Aaha e like me ka hoopanee ana, malamaia ka manawa haipule. Heluheluia ka Moolelo o ka la hala a apono no ia.
Hapai hou ia ka noonoo ana no na keiki o ka Aha. Hoikeia mai no Mr. Ama a me Mr. Kuia, ma ka noonoo ana. Hooholoia e waiho ia laua a noho mai ka Aha piha.
Hapaiia ke kumuhana 6, na Palapala Hoopii, aole nae he hiki mai.
Hooholoia, e heluhelu mai o J. F. Pogue i ka palapala i hoomakaukauia e kekahi Komite o ka Papa Hawaii. Mahalo ia e ka Aha.
Hoomakaia e heluhelu i na koena Haawina. Na ka poe nona na inoa malalo nei i heluhelu mai i ka lakou mau Haawina pakahi, eia na inoa: Mr. S. C. Luhiau, E. S. Timoteo, D. W. Kaawa, S. Kaaua, a me J. Waiohinu.
Hoike mai ke Komite Imi haawina i na Haawina.
1 E wehewehe ia Roma 16: 17, 18. Na L. Lyons.
2 E wehewehe ia Timoteo 4: 10. Na J. Bikanele.
3 Heaha la ka hemahema nui o na Ekalesia e noho nei i keia wa ? D. B. Laahiwa.
4 A pehea la e pau ai ia hemahema ? G. Heleihonua.
5 He like anei ka mihi Euanelio me ka mihi Kanawai? mahea la ka like ole? S. C. Luhiau.
7 E wehewehe ia 2 Kor. 9:11 Na J. Waiohinu.
8 Owai la ka mea nui? O ka imi ana anei i ka waiwai o keia ao ; o ka imi ana anei i na waiwai o ka lani? J. Halawale.
9 E wehewehe ia Gal. 2:11. Na E. S. Keahua.
E hoomauia na haawina i heluhelu ole ia mamua.
Hapaiia ke Kumuhana 7. Na Kokua. Mahope o ka wehewehe ana, ua hooholoia. Ke paipai ikaika aku nei keia Aha i kona mau lala a pau, a me na luna Ekalesia malalo o keia Aha; e paipai ikaika iwaena o na Ekalesia me ka paupauaho ole, no na kokua o ke aupuni o ke Akua. (E nana i ka mokuna VIII o 1 Korineto.)
Hapaiia ke kumuhana 8. Na Kula Sabati. Ua hoakaka mai na kahu a me na Elele i ko lakou mau Kula Sabati.
Olelo Hooholo, Hooholoia. E apono aku keia Aha i ka mea a ka Ahahui nui ma Honolulu i hooholo ai. E malama ia ka hebedoma mua o Ianuari, M. H. 1877 i hebedoma haipule, a me ka Poaha hope o Feberuari, i la hoomanao no na Kala.
Kohoia he Komi te e hele e nana i ka Ekalesia o S. Kohala.
Waihoia mai e W. A. Mio, he olelo hooholo. Hooholoia, ke haawi aku nei keia aha i ka mahalo i ko Eleio, no ko lakou mala pono ana i na lala o keia aha.
Hoopanee keia aha, a halawai hou ma Iole Kohala Akau, ma ka Poakahi mua o Marati M. H. 1877 Pule o Pogue.
D. WAIAU.
Kakauolelo.

N Kuhikuhi o ka Manawa.

          E loaa ai ka hua dominika, ka la o ka hebedoma e hoomaka mua ai o Ianuari a me na mahina e ae iloko o kela makahiki keia makahiki o keia Keneturi.
          AUI II.
          Eia na mea pono ke malama ia ma keia Aui:—
          (a) Ka hua dominika o ka makahiki i haawiia.
          (e) Ka la o ka hebedoma e hoomaka mua ai o Ianuari a me na mahina e ae.
          1. E loaa ai ka hua dominika o ka makahiki i haawi ia mai:
         
Rula. —E houluulu i ka makahiki i haawiia mai me kona hapaha, (me ka manao ole i ke koena;) a e puunaue i ka huina me ka 7, ina aole koena, o A ka hua dominika; a ina he koena e hoolawe ia mai loko mai o ka 8, a o ka mea i koe ina he 0 = A, 2 = B, 3 = C, 4 = D, 5 = E, 6 = F, 7 = G.
          2. E loaa ai ka la o ka hebedoma e hoomaka mua ai o Ianuari a me na mahina e ae i haawi ia mai:
         
Rula 1. —Ua loaa ka hua dominika ma ka rula maluna ae, ma ia mau hua no e ike ai i ka la o ka hebedoma o Ianuari e hoomaka mua ai, penei:—No ka A, e hoomaka o Ianuari ma ke Sabati; B = Poaono, C = Poalima, D = Poaha, E = Poakolu, F = Poalua, G = Poakahi.
         
Rula 2. —E nana i keia, "Papa Kuhikuhi La" o ka hebedoma e hoomaka mua ai kela mahina keia mahina iloko o ka makahiki malalo iho nei:
Sabati . . . . . Ianuari & Okatoba.
Poakahi . . . . . Mei.
Poalua . . . . . Augate.
Poakolu . . . . . Feb., Mar., Nov.
Poaha . . . . . Iune.
Poalima . . . . . Sept. & Dekemaba.
Poaono . . . . . Aperila & Iulai.
          Na Ui (Example) hoomalamalama mai:
          Ui 1.—Heaha ka hua dominika o keia A. D. 1876? Haina—"B, A."
          Wehewehe:—He makahiki lele oi keia, ke puunaue iho oe me ka 4, nolaila, 2 hua dominika o keia makahiki, (pela na makahiki lele oi a pau) a ina he makahiki lele oi ole, 1 no ona hua dominika, penei:—I ka hui ana ia 1876 me kona ¼, like me 2345, puunaue me ka 7, loaa 335 ka helu puka, aohe koena; nolaila, o "A & B" na hua dominika. Penei ka hookuene pono ana: "B" no Ianuari me Feberuari, a o "A" no ke koena o ka makahiki, nolaila, ua loaa ka haina "B. A" ka hua dominika o keia makahiki.
          Ui 2.—Iloko o ka A. D. 1877 ae nei, o ka poahia ka la e hoomaka mua ai o Ianuari? Haina—"Poakahi."
          Wehewehe:—He makahiki lele oi ole o 1877, hookahi no hua dominika. Nolaila, i ka hui ana i ka makahiki me kona ¼, ua loaa he 2346, puunaue me 7, he 335 ka helu-puka, a koe 1, hoolawe ia mai loko mai o ka 8, koe 7 like me "G." Nolaila, he "G" ka hua dominika o keia makahiki ae a e hoomaka auanei o Ianuari i ka Poakahi, elike me ka Rula 1. Hoakaka 2 Maluna ae.
          Ui 3.—O ka la i wehe ia ai ka Ahaolelo, Aperila 29, 1876, o ka Poahia la ia? Haina—"Poaono."
          Wehewehe:—E nana i ka "Rula 2 Hoakaka 2" maluna ae, ua ike ia he Poaono ka la mau e hoomaka ai o Aperila iloko o na makahiki a pau; nolaila, ma ka hoonoho maoli ana aku, penei:—Apr. 1—Poaono; Apr. 8,—Poaono; Apr. 15,—Poaono; Apr. 22,—Poaono; Apr. 29,—Poaono. Nolaila, he "Poaono" ka la i wehe ia ai ka Ahaolelo.
          Pela iho la no e imi aku ai i loaa na la kaulana a me na la hanau o na kamalei a oukou, ua okoa na wehewehe o keia Aui i ko ka Aui mua i hoopuka ia ma ko kakou Pepa o ka malama o Aperila. No ka piha o ka Pepa i na mea o ka Ahaolelo, ua hookaulua iki ia, a ke huai hou ia aku nei no ka poe nele i keia mau kuhikuhi. O ka welina ko oukou.  ALPHA KEKULAIHAOLE.
Ehukai o Lalo, Waialua, Sept. 9, 1876.

Na Mea Hou o Waialua.

          No ka la.—He oi aku keia o na la kikiki kanono ma Waialua nei, a ke kali aku nei na paahana o ka weheia mai o na "pukawai o Kulanihakoi." I ahona iki i ke "kipu mai a ka ua i ka nahele," a ma na kahawai ka hao ana mai, pulu ai na mahiko a na keiki lalawai o ke Ehukai nei.
          Na mahiko.—He mau mahina-ko ia e ulu nei mai ka halo ana o na oawa o Kauaula a hiki i ka hani ana ma kela kapa o ka muliwai o Kawailoa, e kai-apuni a e kaialawa ana ma ke kua a me ke alo o na hale noho o na kanaka a koe koena o na ulu panini o Kaneawai, Paalaea a me Kawailoa. Ma kahi e hakahaka iki ae ana e kapalulu a ka wai, a e ma'u kupono ai ka lepo, a papaakea ole, ua iho aku la ka ihu o ka palau malaila. Na na keiki lalawai makau ole i ka lepo a me ke koe ia e noke nei i ke kanu, ke oki, a i ka wili a loaa na polohuku o ke Kuikahi Panailike, no lakou na inoa, J. N. Kaiaikawaha, J. Amara, Hughes & Son, Halstead & Dorton, a me C. F. Wolfe. I ka loheia ana mai ua holo ke Kuikahi Panailike, e noke mai ana o C. F. Wolfe i ke kuaI a me ka hoolimalima ino i ka aina, nana 'ku "ku ke ehu o ka auwaaliilii" i kela kaata, pela no hoi o Mr. Hughes. He 2 wale no hale-wili nana e wili, he mahu kekahi a he lio kekahi, o kahi wili lio ka mea namunamu liilii i ke ko.
          Laikini Bipi.—He 2 mau laiki bipi nana e hoolawa nei i na lehulehu o keia kaona Ehukai i ka wa io bipi momona o Piikalauae. Na Mr. Owene a me Archi pake.
          Na hale kula.—Elima mau hale hoonaauao o keia apana. 3 no ke aupuni, kahi e hoonaauaoia'i na opio olelo Hawaii, a 2 hoi home hoonaauao olelo haole, oia ke kula Bihopa a me ke kula Kaikamahine. O na makua no ka hewa i ka aua i na keiki i ka hapanui o ka manawa no na wahi hana liilii ano ole, e hiki ai no ke hoopauia i ka wa kaawale, pela ka mea i ike pinepine ia ma kekahi mau kula aupuni o keia apana; ua hoomaka na keiki e hoi hope ma ke alanui o ka naauao kahi a lakou e holo heihei ana a loaa ka pahu hopu o ka ike.
          Hale kuai lole & inu ti.—Eha mau hale kuai lole, a elua hele inu ti, a me ka hale puhi palaoa ma keia apana, a pela i hoolawa ia ai na opio a me na olo o keia wahi i na aahu a me na ai haole.
          Hale kuai awa.—Eia ke ku nei ka makua o ka ilihune ma Lokea i keia wa, he kahu hou keia o na Kailiawa, a o ke kahu mua, he kahua okoa ia. O ka lua mimilo keia e helelei pinepine nei na kenikeni a kekahi poe, mai na opio a na ui, a pau pulu hele papa-kolu na olo-pala ma keia "eke pukapuka a Hagai." Aohe lau kanu, inu ka po inu ke ao; "hana mao ole ka ua o Hilo." Auwe! Aloha ino o lakou ma!! Ua ko loa mai ke ano o ka himeni haku a Laiana ia'u, nona ka inoa "Pualiinuwai," paha waena, penei:
          "Pau anei kuu ona, ona e!
          Pau kuu ona e, pau kuu ona e!
          Pau anei kuu inu awa e?
          Mamina no nae au.
          Ua pau ke dala i ka awa e!
          Pau ke dala e! Pau ke dala e!!
          Pau ke dala i ka awa e!
          A ilihune no. &c."
Owau iho no me ka makee lahui.
ALPHA KEKULAIHAOLE.
Ehukai o lalo, Sept. 9, 1876.

HUNAHUNA MEA HOU.

          Ma Kepahoni ponoi, Honolulu, ma ka la 23 o Sept, ua a ae ke ahi a lapalapa, ma kekahi aha pepa pili ahi koe, noloko ae o ka ona o kekahi mau wahine, me ke kuaki, a hoopaapaa, a puka na hua ino pelapela loa ma na aoao elua, a kohu manu ke kakani o na waha, me na huaolelo pelapela a awaawa loa, a ke ao aku nei makou, mai hana hou pela, a e hoopau loa ia hana he pepa ahi koe malaila ; a mai moku ka wawae o Kealoha (k) i ke nahu ia, aka lilo aku o lalo o ka wawae paina a moku, ina la paha ua muumuu, ina e loaa pono i na niho i hele a halala i ka ona.
          Maluna no ma ka hora 9 a oi o ke ahiahi, ua ala ae he hakaka ano e mawaena o ka makua a me ke keiki me ke ino pono ole o ka hana a ka makua i ke keiki, a pela ke keiki i ka makua, nolaila, aole makou i mahalo ia hana; pono e ao ka makua i ke keiki ma ka pono, oluolu a huhu ole, ina huhu ka makua, a olelo ino i ke keiki, huhu no ke keiki, a hana ino i ka makua, a o ka hakaka no ia a haalele i ka pono o kona ohana iho; a me ka maluhia o ka noho ohana ana. E ka makamaka, mai hana hou o oki ka pono, a e haalele i na enemi ino e like me ia.  * *

Haina o na Ninau Baibala a Wm. I. Yates.

E KA LAHUI HAWAII E; Aloha oe:—
          E oluolu mai oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kuu kino i na haina o na Ninau Baibala a ke keiki o Kona e pue mai la i ke anu a ke kiowao, e ake ana e hai ia aku ka haina o na wahi eleku nahaha wale ana.
          Haina. He poe kanaka no ma ia aina, ke loaa la ka Kaina wahine, a he mamo no na Adamu.
          2 Haina. He 11,990.15 + tona ka nui o ka halelana o Noa.
          3 Haina. He hapalua Mile ke anapuni ma kona kumu, a he 840 kap. kona anawaena.
          4 Haina. Aole i akaka ka pu a ke Akua i oleloia ma ka Baibala, aka i ka wa o Mose, ua kauoha aku o Iehova iaia e hana i elua pu dala, ua like paha me ia ka pu a ke Akua, aole paha, he pu wale no ka mea i oleloia ma ka Baibala.
          5 Haina. He 152 la o ka lana ana o ka halelana maluna o ka ilikai.
E like me ka lana o kou manao e weluwelu lilili ana i na liona o ka akau, a pela io no. E kali iki iho oe pela a lele aku na huna ahi Helene o ka pakaua o Knapp Rudd Rodman. Welina oukou a pau loa.  J. S. LIONS.
Ever Green Home, Sept. 22, 1876.

Moolelo o ka noho Kahu Ekalesia
ana o E. Kekoa ma Kaluaaha, &c.
Helu 2.

          Mahope mai o ia manawa, ulu mau mai ko lakou kue ia'u, a hiki wale i ka wa a'u i holo ai i Honolulu i ka Ahahui Euanelio, ma ka malama o Iune 1876. O ka lakou mau hana i ike maopopo ia e a'u ma ia hapa hope o ka lua o ka makahiei, a me ka hapaha makahiki hou aku, me he mea la no e kipaku okoa mai ana ia'u. He moakaka leo ia ano, ke nana aku ma na hana.
          Oiai au ma Honolulu i ka halawai o ka Ahahui Euanelio, ua hoomakaukau ia e ua Ekalesia nei kekahi mau olelo hooholo, e kue mai ana ia'u i ko'u wa e hoi hou aku ai i Molokai. Aka, ua hai maopopo e aku au ia lakou mamua, e waiho aku ana au i ka noho kahu ana no ia ekalesia, ke pau ka malama o Iune, a i ko'u hoi hou ana aku ilaila, aole no ma ke ano e noho kahu ekalesia hou, aka ma ke ano e ae no.
         
I ka wa o ka Ahahui e halawai ana, ua noho ka Ahahui Lunakahiko o Maui ma ke ano halawai ku i ka wa; ma ia halawai ana, ua waiho aku au imua o ka aha, e hoike ana i ko'u manao paa, no ka waiho ana i ka hana ma Kaluaaha, malalo o na kumu eono, a ua nonoi pu aku no hoi au, e hookuu ia'u, mai ka noho lala ana no ka aha.
          Ua noho ka aha e noonoo, a ua hoopanee a hiki i ka malama o Novemaba 1876, ilaila e hoike ai ka aha i ka manao no ia mea. Mahope iho o ka pau ana o ka halawai makahiki o ka aha, aole au i hoi koke aku i Molokai, aka, ua noho iki no ka lapaau ana a ke kauka.
          Oia iho la ke ano nui ma ka hoopokole ana i keia moolelo. Aka, he nui na apana hana iloko oia moolelo i waihoia, a no ko'u makemake ma ke ano nui e kamailio ai, nolaila keia kaomi ana a uuku mai.
          E ka mea heluhelu, ua pau ae la ke kamailio ana i pili i ka noho kahu ekalesia ana, no Kaluaaha, a o ka mea i koe, oia kahi e pili ana i ke kipakuia ana o'u, a me kuu mau wahi ukana, a lele liilii iwaho o ka hale, me he pulumi ana la o ka opala.
          Ma keia wahi o ko kakou moolelo, e kamailio piha aku ai au, ma na mea a pau e pili ana i na aoao elua. Aole wale ma ke ano e hapai i ko'u pono, aka, o ka pono a me na kina no o na aoao a elua, ka'u e hoike pau aku ai ma keia kakau ana no kakou e ike ai.
          Ma ia mea no hoi e ike ai na mea a pau, ua kaawale loa na hana a me na manao, mai ke kulana mai o ka oono Kristiano, a ua hala loa ae ma kela aoao. A oia auanei ka'u e kamailio piha aku ai no oukou e na hoalauna a me na makamaka, a e ike kela a me keia, oia kekahi lihi o na hana ino o ke au kahiko i hala, i kau mai maluna o na Kristiano mua; aka, ua oi pakela loa aku no nae ka wela a me ka walania lua ole oia poe, malalo o na hana ino a ka poe opu eleele oia kau.  (Aole i pau.)

HU RO KE KUIKAHI PANAILIKE.

          Ua pulelo ae ka "Hae o ka Lanakila" ma ka la 9 o keia mahina i hala iho nei ma na kapa-kai o ka Pakipika, ka luhi o ko kakou Moi i hoomanawanui ai; i kau-koo pu ia e na puuwai he lehulehu o ka lahui.
          Ke olioli piha nei na ona wiliko, i ka holapu a ka ona miliona, pau na kopaa, pau pu me waena, aohe opala koe.
          Pehea na keiki o Kina ? Ke hele ino mai nei, pau pu me na loi.
          Pehea oe e Hawaii? E ku malie no oe e hoolipi paha?
          Ea! E ala oe a noonoo, a hana. E wiki ! Ei ae na pake, ke pahola mai nei, me he one a-e la, ke maumaua mai nei, na moku oia ano.
          E ala e Hawaii! E ku iluna a hana, a makaala, paa mai a paa, mai haawi a hoolilo, a kuai, a hoolimalima i ka aina. E hana na lima e na oiwi. Oia ka pono a kuonoono oe e Hawaii. Ke kau leo pu ia 'ku nei oukou, "Imua a Lanakila."
HOME EHUKAI.

AHAHUI EUANELIO.
AHAHUI EKALE SIA O KAUAI.
E halawai hou keia Hui ma Lihue, Kauai, ka malama o Okatoba.
AHAHUI KULA SABATI PAE AINA HAWAII.

C. J. Lyons . . . . . Presidena.
Rev. S. Waiwaiole . . . . . Hope Presidena.
Rev. S. Paaluhi . . . . . Kakauolelo.
PAPA HOOKO.
J. F. Pogue.  H. H. Parker.
M. Kuaea.  S. B. Dole.
W. Hall.

NA BUKE
I HOOLAHAIA E KA PAPA HAWAII
—ME KE—
KUMUKUAI O KELA ME KEIA.

BAIBALA HEMOLELE NUI ILI GULA NANI me na kuhikuhi ma na aoao.....$12 00
Baibala Hemolele Nui ili eleele kaekae waigula.... 5 00
Baibala Hemolele uuku iki iho kae wai gula..... 8 00
Baibala Hemolele pananaiki iho ili eleele..... 4 00
Baibala Hemolele ili eleele 2 00
Kauoha Hou ili gula nani me na kuhikuhi..... 3 00
Kauoha Hou ili eleele kaekae wai gula..... 1 00
Kauoha Hou ili eleele.....  75
Kauoha Hou Hapa Haole.....  75
Moolelo Ekalesia.....  50
Haiao ili lahilahi.....  10
Hele Malihini ana.....  25
No ko ke Akua ano.....  25
Hoike Palapala Hemolele.....  25
Moolelo o Heneri Opukahaia.....  15
Hoike Akua.....  25
Wehewehehala.....   25
Ninau Hoike ili manoanoa.....  50
Ninau Hoike ili lahilahi.....  20
Kumumua Kula Sabati.....  20
Buke Lawe Lima.....  10
He Buke no ka Pope.....  15
Ui Kula Sabati Helu 3.....  25
Ui Kula Sabati Helu 4.....  15
Ui Kula Sabati Helu 5.....  25
Buke Euanelio a Ioane Hapahaole.....  10
Buke Wehewehe Huaolelo Baibala, elua ano..... 2 00
Buke Wehewehe Ano Mataio..... 1 00
NA KAUOHA HOU PAKEKE.
Ili gula nani..... 1 50
Ili eleele kaekae nani.....  50
Ili eleele.....  35
KAUOHA HOU PAKEKE ME NA HALELU.
Ili gula nani..... 1 70
Ili eleele kaekae wai gula.....  65
Ili eleele.....  50
NA HALELU PAKEKE.
Ili Gula nani.....  50
Ili eleele kaekae wai gula.....  30
Ili eleele.....  20
Ka hae Hoonani (Buke Mele).....  25
NA BUKE MELE.
Himeni Hawaii ili nani..... 1 75
Himeni Hawaii..... 1 00
Kumu Leo Mele ili manoanoa.....  50
Kumu Leo Mele.....  10
Li ra Kamalii.....  25
Li ra Hawaii 1848.....  25
Li ra Hawaii 1855.....  25
Hae Hoonani.....  20
Leo Hoomana.....  25
EIA NA BUKE HAAWI WALE.
PALAPALA LIILII—
Helu 4—Makemake anei oe i ke ola?
Helu 6—E hele i o Kristo la.
Helu 7—Ka hoi ana mai o ke Keiki Uhauha.
Helu 11—No ka hoohiki wahahee i ke Akua.
Helu 16—Ka Eehia ana o ka Ahaaina a ka Haku a me ka Bapetizo ana.
Helu 17—Mai hana ino i na holoholona.
Helu 18—No ka mahi ana, kuai ana a me ka nu ana i ka Awa.
Ka Davida Malo Kumumanao.
Ka Moolelo o Batimea Puaaiki.
Aia ke keena kuai buke o ka Papa Hawaii ma ka huina o Alanui Betela me Alanui Kalepa, e kokoke ana i ka Hale Leta.  J. F. POKUE.
Kakaule ta o ka Papa Hooko o ka Ahahui Euanelio o ko Hawaii Pae Aina.