Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 4, 25 January 1877 — Kekahi mau mahele o ke Akeakamai. [ARTICLE]

Kekahi mau mahele o ke Akeakamai.

Hoopololei. —Va olelo ia nia ka lielu i hala ue, "iua elua a oi aku. kapaia ka momouetu (moiuentum) ;' o ka. pololei, mo»wutfa \momcutii). O ka, motio o na inea kiuo a pau, lie motio liuiia ; uui wale īiu mea e lioomai aua i kola a me keia motio. A o na mea kino a pau loa i Uoolele ia, ua alai ia e na ikaika olua ; aka, e 3 ikaika i ike ia ma na mea i hoolele ia, aole nae e kapa ia ka mua-o lakou, ho ikaika alai, oia. lioi : 1 Ka o ka moa hoolele. 2 Ka iklūkA alai o ko ea. '<> Ka ikaika umekauinuha o ka lionua. l : a kapa ia ka ikaika nma, "Ka ikaika hooli'ie o na ikaika elua i ko<". ua kapaia "Na ikaika alai i ka ikaika inua." 31a kekalii mau mea, elua ikaika ; a ma kokalii t, ō. A C\ Aoho |>alena o na nu-a a pau i imi ia, pe'la no e pau ole ai i ka iiui ia na ikaika lmiia o kola mea keia niea. 1— Ka hui ia ana o na ikaika elua a lilo i niotio hookahi..-—(> ka hui ia aua.o na ikaika elna a oi aku i motio hookalii, aole 110 i ike pinepine. ia nia na mea a pau, aka. nia ua niea. hooU'leia ; ua loaa na ikaika o i hoike ia maluna. Penei, iua t' m»u oi> i k< kiihi laau e i» meai ike īa. 1. Ka ikaika o ko iiina i ka hoolele iiua i ka laau. 'J. ka ikaika o ke ea e alai mai ana i ko ka laau iele ana. ■!. Jva ikaika o ka umekaumaha e ume ana i ka laau. Nolaiia, ua U le ka laau ma ke kaha pelu. aole in;t>ke kalia pololei au i hoolele akn ai. l'a Iniiia na ikaika !! i ka !aau e iilo i niosio hookahi no ua laau la. Kia ki k ilii : lua e holo ka wua mai kekalii aoao o ka mul.nvai.a i kekahi aoao, he 2 ikaika i ike ia malaila, 1 ka ikaika o ka niea hoewaa e hoonee ana iinua. "2 Ka ikaika o ko au e hoonee aua i kai : nolnila, hele kapakahi ka : waa. Eia ka h>ir.a o ka motionona ikaika elua. Loina —Tna i hoohalikoia na ikaika e!ua i ka ine i kino. me na aoao :i piii |iu o ka hiiinah.i-kauliko ; alai!a. ua like ka moiiohniia o laua me ke kalia kapak:«hi o ka huinaha-kaulike i i iiuatlnlatei al.) L'enei : K lioailona aku i ka huina i kauiike i na hua pi-a-pa, A, E, 1, (> ; ina A he p*p'o kuu aku kekalu ehov»uoe , >na i ka popo nia ke kaha pololei o AL, » luki ma l*i ke sekoua l ; loaa i ka k.uka elua uee aku lna ke kaha poloUi 1.1 a hiki aku lua 1 i ke sekona 1 ; no.ula. aolo e niotio aku ka popo i K aole ioi ī K1 : aka, ma ko kaha kapakahi o \K A K1 oia o Al i ko sekona 1. no ka nea. ua haawi ia i ka....jH<po: ka motio nu » nia AK,~aka, ua haawi ia me ia 1 moUo hookahi ka m<"»t.io e nee aoaoakn ā ij.ll ; a o A1 AO. AK-.01, nolaio A1 ke kaha kapakalii o ka huina i kaulike AKIO. k»' ala moiio o ka jh>:>o i hoonee ia e i:a ikaika elna. (O k;i weheweh<> aua no ka paaa-pua a me ka 1010 ana o ka nu»nu. ua wailioin.l L'. Ka pa ana nvai <> na ikaikn lehul< lui. 11<' kak.-ukahi ka ike ia o na ikaika loßtvlolui o »1\ ana \ ka meT» kinv> l.ookahi. aka..< ia ka inia m.iu ma ko k.iha kapak.>!u e iu le ai ka mea kino i i;<H>n< <- nmaia e na ika'.ka lehulohu. Kia k* l<Mna o k.i n><ni<> lu i 10 no ka pa ana n:.ii o na :k uka U !.uU hu. l*»;-'.s. • In.« i h<Hi:kn'ka : ia kokah' :v.e.i kmo < na >ka<.ka h. i< i..ih hu uana e li>"'i:< < akuaaia i.ia it:i a<v.»<» a jviu o n« hmn > loioileli.;. k »e hookaln noao ; ke m naKalu ;n <. i.\ m ia ik uka i»t* i.a t.-kov,i <>kou . a. i !.«. i".a i!i p>l Im.:i !aK<*u > V* n.:.:ia* « !.<»<•»» >'r >, <' »»»•»!i<» aku k < !>.< a k :.<• n;a ka .es*<> i k<H' <> k. l» i.an.a 1 .i .i< u.;. IN in i. niw < ui \u ik.e.k.i o ho<Mk.iika i Kek:■'ll |l<« k il><» O i.o.'IHH' ail.i 10« r.:» .•>o.i< 1 o !. hu. k<M' i . ika'.o ■■*<•;. ■. a .1 '. <. -,i:i 10' t;<> ka k :.o ;,i i K v a<Vi«» » k<><: < ?<< i« huu.i* lei aieha . o.ai. i.a lii n..<;i i » ti.au ikmka nia :»!.> K <•,; » ok •:« l a \>.nah.o 1A k* \i«-.(«■**< "'u o k< . ' ..I, "o k«- p'inlulii 1,, 1 x,-i K- < v..V- • < 'i.k;• M. > .v K < w ,:',.< «.. « ■ ! i t«\» h«s»kail(. » UA :.v .< . :.s ī.;i. 1...K, *.:,• i..t ..... ... .«...» << «k,^«Ka ~ h . . ,r,| ;< ■ •< • O, s«ul, }s , n, (. , >< , i a ... k < ' • I «>k*t, . ~<i - ! >k ■ • ■ ■ ■ '• : > i h.».< .. ~k • ■ H -

|pu keia na ka lolaA malūaa, ak», ke j ht>opnk)t ia akn Btei ka weheweh« o ke j kii e hoomtu>pop® ai i keia laja 3 ekeia 1 maholo ; fee kli k<jia i aaahalo nāiia e ka i poe iuo ia no ki Kaikai o koiaa ma« ! wehewehe, nolaim, ua maaao ia e hoOpuka aka i ka wenewelie ana ina tausaui i kulwna mjia i keia © kuhikuhī mai no oukou i kii, ke &tsi ia eko lakouoluolu.) I i Ualoaaka wejhewehe o keia 1a1a,3 ma ka holo ana olka moko me ka ma» kani ku-e. Penta, e kapa i kekahi I moku o' MN, o AE ka poa, olOiea ikaika o ka makani Mu-e o aoa i ka pea. E hana ike kaha IU i haina kupono i ka pea a Ine OH i kaulike me 117, a me IH i kuulikeme QU ; alaila, e kapa aku ia JO ka makani huiia q na ! mukani ulua IU i'. IH. ua kaulike me |ka pea ; nolaila, la lilo i mea ole, pela i no o IU ua like u le HO naa» e hoouee ika moku. Ehina i ke kaha HL i huina kupono i ka iwikaele o ka moku MN a e hoolawa aku i ka huina 4 like OHHL; alaila, s wehewehe ae i ka m>xli!Uii HO i lik< me na makaiii elua. (HO ke kaha ka )akahi o OKHL.) E kapa aku 1 ua maa makani la o KO & LO ; o KO, ua ili knpono i na iwikaele, nolaiia, ua lilo i m(>a ole, koe wale no o LO ka ikaika e hoouee ana i ka moku ma ke k tha pololei KM, o kona motio ; nolail;, oLO ka ikaikaokoa | e hooneo ai i ka r lakani ku-o (10) i ka moku_ f koia pule ae e hoomaka ai ma ka I mahele A. ' (Aole i pa>(.)