Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 6, 8 February 1877 — Page 4

Page PDF (1.27 MB)

KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, FEBERUARI 8, 1877.

KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.

LAIKI MAKUA,  MRS. KELA A. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE,  MRS. C. C. COLEMANA.

HAINA O NA NINAU NO MARAKI.

          1.—E setera 3:7—13, 8:3—14. 9:1—32.
          2.—E zera 6:15
          3.—Luka 19:1—10. 18:35—43.
          4.—E setera 3:7.

I am Jesus Little Lamb.
KA IESU KAMAIKI WAU.

I am Jesus little Lamb,
Therefore glad and gay I am;
Jesus loves me, Jesus knows me,
All that's good and fair he shows me,
Tends me every day the same,
E ven calls me by my name.

Ou t and in I safely go,
Onl y pleasant things I know,
Jesus loves me, loves me dearly,
He is always watching near me,
He will take me by and by,
To my home beyond the sky.

Should not I be glad and gay,
In this blessed fold all day;
By this Holy Shepherd tended,
Who se kind arms when life is ended,
Bear me to the world of light?
Yes! Oh, yes, my lot is bright!

Ke ao ana i na keiki.
HELU 2.

          Aloha oukou e na makuahine.—Ua haawi mai ke Akua i na keiki ia oukou i mea e hoohauoli ai ia oukou me ko lakou aloha ; a ua olelo mai Oia, "E ao i ke keiki ma ke ala ana e hele ai." He kauoha paa keia i na makua a pau.
          Ua haawiia mai na keiki ia oukou, aole no ka hanai a me ka hoaahu ana ia lakou, aka e alakaiia lakou ma na hana maikai a pau—O ka mea mua e ao ai ia lakou; o ko lakou hoolohe i ko lakou mau makua.
          E noonoo nui oukou e na makua no keia kumuhana. E huli oukou a loaa ke alanui kupono e hoomalu ai i ka oukou poe keiki. O ka hana ana me keia, e ike ana lakou a heluhelu i ka mea e loaa ai ia oukou, oia hoi, ma na buke a me na nupepa—a he mea pono ka ninau ana i ka poe makua i lehia ma ka malama i keia mea he keiki, aka, e loaa ana ia oe kekahi ike mai na makua mai o ka poe keiki lapuwale, nana e hoike mai i ko lakou alakai hupo ana.
          Hookahi wale no mea nui no na makua e hui like ai. Ina e olelo kekahi, Ae; aole e pono ka olelo kekahi, Aole. Aole he mea maikai ke kamailio mau ana i na keiki, me ka imihala wale ia lakou—me ka hoopuka i na olelo pelapela a me ka hoeha ana ia lakou.
          Aole pela e ao ai i ke keiki e hoolohe. Hoopai kekahi poe i ka lakou poe keiki, no ka mea, ua huhu lakou, ina i pau ae ko lakou inaina, ua hookuu wale aku lakou i na keiki e hana i ko lakou makemake. Ua hewa loa ia. E oluolu me ke umi malie i ka ukiuki, mai poina i kou ao ana ia lakou ma ke ala pololei, ma o kau mau olelo a me kau hana ana; e hana me ke aloha.
          Ina e uhaki lakou i kekahi kanawai a i ole, hana paha i kekahi mea au i papa ai, e pono oe e makaala aku.—
          E kali me ka noonoo iki ana, mai manao e lalau aku i ke keiki a lulu, a kui aku paha me ka puupuu me ka hikiwawe, me ka leo nui ano huhu a me na huaolelo kalakala, aka, iloko o ka malie a me ka oluolu e hana aku ai, e hana oe i kekahi mea e hoike ana ia lakou, i hoolohe lakou—O ka hana kupono, ua oi aku ia mamua o na huaolelo he lehulehu wale. O ka hoopai kupoana, he alakai ana ia i ke keiki i ka hoolohe, ua oi aku ia mamua o ka hoopai ana me ka ikaia.
          Ua hai mai kekahi makuahine ia'u, i ko'u wa e hahau ai i ka'u keiki, huhu loa oia—Hoonoho aku au iaia iluna o kekahi pahu no ka hapalua hora, a pela e oluolu ai ia.  J. M. C.

HE UHANE ANEI KO NA MANU?

          E Ma, he uhane anei ko na manu, e like me kakou?
          Aole e kuu keiki; no ke aha kou ninau ana?
          No ka mea, hele mai nei kekahi kanaka e inu wai ma ka pauma, a he nui loa ana mau manu make; a ninau aku nei au, ina he uhane ko lakou a hoi 'ku i ka lani; nana mai la oia ia'u me ke ano e, a i mai la, aole oia i ike.
          Aole; wahi a Mrs. Lowe me ka mino aka; aole o na, holoholona, na mea kolo a me na ia, he uhane; koe wale no ke kanaka.
          Ina pela e Ma, heaha ka mea i olelo mai nei o kela kanaka aole oia i ike? No keaha kona mea i hai ole mai ai?
          Malia paha o kona mea i olelo mai ai, i ike ia kau mea e olelo aku ai; a i ole, aole ia i kali e noonoo. Ke manao nei au ua ike no ia.
          Aole ane i ike na kanaka a pau he uhane ko lakou?
          Aole, aole i ike ka poe pegana; ina ua ike lakou, aole i maopopo ia lakou kahi a ka uhane e hoi aku ai mahope iho o ka make ana o ke kino, aole no hoi lakou i ike i ke Akua i ka mea nana i hana.
          Heaha ka mea i hai ole aku ai kanaka ia lakou ?
Ke hele nei kekahi poe e hoike aku ia lakou. Haalele lakou i na home, na hoa'loha, a paio aku i ka pouli me ka hana a me na pilikia he nui wale, e hoike ana i ka poe pegana no ko lakou mau uhane, a no ka make ana o Kristo no lakou ; aka, he nui loa na poe pegana, he mau aina okoa kekahi aole i lohe ia Kristo.
          E Ma, ke lilo au i kanaka makua, e hele anei au e hoike aku i ka poe pegana he mau uhane ko lakou, a ua make o Kristo no lakou ?
          Ae, e kuu keiki, ke nui oe.
          Mahope mai, ua hookoia ; i ke kanaka makua ana o Henry Lowe, holo aku la oia i Inia e lawe ana i ka nuhou maikai i ka poe i lohe ole a auwana. Iaia i hoomaka ai e holo, haiolelo mua oia maluna o ka moku ana e holo ana ; hoike mai la oia no ke kanaka me na manu make, a me ke komo ana iaia o ka manao e hele a hai aku i ka poe pegana. A i ka pau ana o kana haiolelo, maopopo iho la iaia, o ke kepena o ua moku la, oia ke kanaka ana i ike ai me na manu make he mau makahiki loihi mamua aku ; a iaia i hoopuka ai imua ona ina he uhane ko ka manu, oia ka mea nana i hookomo i ka manao iloko ona a noonoo oia no kona uhane iho, a i keia wa, he Karistiano oiaio oia.

Ka la hiki mai—Na haumana he 12.

          I ka wa o Ie su i kanaka makua ai, hoomaka aku la oia e ao no kona Makua i na kanaka. He hai mau no hoi o Iesu i ka olelo.
          Mahea kona haiolelo ana?
         
I kekahi manawa haiolelo oia i na kanaka ma kekahi wahi me he hale halawai la ; i kekahi wa haiolelo oia ma ke kula ; i kekahi wa hoi, noho oia ma ka piko o na puu e haiolelo ai ; a i kekahi manawa maluna oia o ka moku, a ku mai na kanaka ma ka ae-kai e hoolohe iaia. Aole o Iesu noho paa ma kahi hookahi, e hele mau ana oia mai kekahi wahi a i kekahi.
          Ua hele hookahi anei o Ie su?—Aole; he umikumamalua ona mau hoa'loha e hele mau ana me ia. Ua kapa aku oia ia lakou, o kana mau haumana he umi-kumamalua.
          Owai o ka poe umikumamalua?—E helu pakahi mai oe i lohe au i ka poe umikumamalua. Ua pololei. He nui loa no a Iesu mau haumana.
          Ua kapaia kekahi o Petero, a o Ioane kekahi, a o Iakobo kekahi, a o Toma kekahi. Aka aole au e hoike aku ia oe i ko lakou mau inoa a pau, o poina auanei lakou ia oe.
          He kanaka lawaia o Petero. He wahi moku uuku kona, a e hei mau ana na ia iaia i ke ao a me ka po. He wahi moku okoa no ko Iakobo a me Ioane, a he lawaia no ka laua hana.
          I kekahi la, maalo ae lao Iesu ma kahi o na moku o lakou e lana ana, ike aku la o Iesu ia Petero a me kona kaikaina o Anaderea e kuu ana i ka laua upena iloko o ke kai i hei mai na ia, a i aku la o Iesu ia laua, "E hahai mai ia'u." A haalele iho la o Petero a me Anaderea i ka laua mau upena a me ka moku, a hahai aku la laua ia Iesu.
          Hele aku la o Iesu a kaawale iki aku, ike aku la ia ia Iakobo me Ioane e noho ana iluna o ka moku, e pahonohono ana i ka nahae o ka upena, i aku la o Iesu ia laua, "E hahai mai ia'u;" haalele iho la laua i ka upena, a hahai 'ku la ia Iesu.
          Ua kahea aku o Ie su ia lakou, ka poe i makemake e hahai iaia.
          E hoike aku anei au ia oe i ka mea i lawe ai o Iesu a koho i umikumamalua hoa'loha wale no ona? Heaha la kou manao i ke kumu o keia hana ana pela ?
          Ua ake o Ie su e ao aku ia lakou i ke ano o ke Akua kona Makua, i ao aku ai lakou i kekahi poe nona. Ua aloha lakou e noho pu me ia, a e hoolohe i kana mau olelo. E makemake anei oe e noho mau me Iesu?
         
I ka wa o Ie su wale no me kana mau haumana, ua hahai aku oia ia lakou i na mea huna o ka lani a me ke ano o ke Akua. Ua aloha loa lakou iaia; ua kapa aku lakou iaia he Kumu a he Haku. Ua oi aku ko Iesu aloha ia lakou mamua o ko lakou aloha nona, a ua kapa aku oia ia lakou o kona mau hoaaloha.
          Haawi wale aku o Iesu i kekahi o kana mau mea ia lakou. Aka, aole he hale o Iesu e noho ai, a he uuku kona wahi waiwai. I kekahi manawa, ua luhi loa ia lakou no ka loihi o kahi e hele ai, a i kekahi manawa, ua pololi ia lakou a makewai. Aka, o ka poe kanaka i aloha, ua oluolu lakou e hookipa mai ia lakou iloko o ko lakou mau hale a hanai ia lakou. Pahenehene 'ku kekahi poe ia Iesu a kapa aku me na inoa.
          He maikai anei na haumana?—He poe ino lakou e like me kakou; aka, hookomo aku la o Iesu i kona Uhane iloko o lakou, a lilo lakou i poe maikai. O na lunaolelo, aole i maemae loa e like me Iesu; kuee no lakou kekahi i kekahi, a i kekahi manawa, aole o lakou aloha i ka poe ilihune.

KE KEIKI I PIHA I KA MOMONA.

          E Kale, heaha kou mea i piha ai i ke momona ? wahi a kona makuahine i ninau aku ai, iaia i apo aku ai i kana kamalei i kona umauma.
          Ua manao au, wahi a ke keiki, i ka wa a ke Akua i hana ai ia'u noloko ae o ka lepo, ua hookomo oia he wahi ko kekahi iloko.
          He pane ano kupaianaha keia a ke keiki. Oiai, aole he ko i hui pu ia me kona kino lepo; aka, malia paha, he wahi ko no—ke ko o ke aloha—oia kai waihoia iloko o kona puuwai. Oia kona mea i piha ai i ka momona me ka makahehi i kona makuahine.
          Ke kau leo nei au i na keiki a pau, no lakou na aoao awahia iloko o ka hewa, e loaa ia lakou kekahi o keia ko, a e waiho iloko o ko lakou puuwai, i mea hoomomona.

Home.

          Aole o na paia o kou wahi noho, oia kou home, aka, o ke anaina o ka poe au i aloha ai.
         
I kekahi wahi keiki uuku mawaena o eha a me elima makahiki, ia ia e huli hoi ana mai ke kula i kekahi la, lelele hele aku la oia i kona hiki ana iloko o ka hale, me ka hooho ana ae, ia ia i kau aku ai i kona papale ma ke kui,—
          O ko'u home keia!
          Ua kipa aku kekahi lede e ike i kona makuahine, e noho ana ia iloko o ka rumi hookipa. Pane mai la oia i ke keiki,—
          E Wile, o keia hale ae, ua like no me keia. Pehea la, ina e komo aku oe ilaila a kau aku i kou papale ma ke kui; aole anei hoi ia he home nou e like me keia?
          Aole, wahi a Wile, aole loa pela.
          No ke aha hoi, wahi a ka lede. Heaha ka mea i home ai keia nou mamua aku la o kela?
          Aole nae o Wile i noonoo mua no keia mea, aka, no kekahi manawa, hele aku la ia i kona makuahine, apo aku la ma kona a-i, a i aku la,—
          No ka mea, eia maanei kahi i noho ai ko'u mama aloha.
          Ae; o ka akoakoa ana o ke anaina a kakou i aloha ai, oia ko kakou home ma keia ao; a pela no me ko kakou home lani.
          E waiho ana kekahi wahi haumana Kula Sabati maluna o kona wahi moe. E noho ana kana Kumu ma ka aoao o ka moe, e paa ana i ka lima o ka haumana.
          E hele ana au i ka home ma ka lani, wahi a ke keiki.
          No ke aha kou mea i kapa ai i ka lani he home nou, wahi a ka ninau a ke Kumu.
          No ka mea, aia ilaila o Iesu.
          A pehea, wahi a ke Kumu, ina e hele ae o Iesu mai ka lani ae?
          Alaila, e hele pu no au me ia, wahi a ke keiki.
          Ua aloha keia keiki ia Iesu. Ua ike ia i ke anaina akoakoa o Iesu, nana e hoolilo i ka lani he home nona. He mea keia e maha ai oia ilaila. A ina i aloha kakou ia Iesu, e ike like ana kakou. Ke hoomanao ae kakou nona, e makaukau ana kakou e hoopuka,—
          "Ma kahi au e noho la, he lani ia no'u,
          A o ka lani aole me oe, aole mau."

          I kekahi makuakane hoopono e aneane ana e make, a mamua ae o ke ahiahi o kona make ana, kauoha aku la ia i kana poe keiki a pau e akoakoa mai iloko o kona keena ; a poai puni ae la lakou i ka moe, a hoomaka mai la oia e kamailio ia lakou: "Ke ike nei oukou ua aneane mai au e kaawale aku mai keia ao a i kela ao mau. Ke manaolana nei au, e ae ia mai ana au e kiai mai ia oukou; a ke paulele nei au, e hele like ana oukou ma ia ala hookahi, a e ukali ae ana oukou ia'u. Ua maopopo ia oukou ke ala: he nui na pilikia e loaa 'na, a'u e hoike aku ai ia oukou." Mahea ia e loaa ai? I pane like mai ai na keiki; Iloko o ka Baibala. Hoomau mai la oia i ke kamailio: E paa aku i kela kaulahao; aole loa oukou e alakai hewa ia.

KA ELA KUMUMANAO.
NO KE KAUOHA HOU.
"HE KAUOHA HOU KA'U E HAAWI AKU NEI IA OUKOU, E ALOHA KEKAHI I KEKAHI.—IOANE XIII; XXXIV."
MOKUNA IV.
KA HELE ANA I KA PULE.

          O ke ala e hele aku ai i ka pule, maloko aku no ia o ka ululaau, malalo iho o na laau hao'a, kahi hoi a ka malamalama o ka la e uiuiki iho ana ilalo mawaena o ka hihipea o na lala ; a e ka-i like ana na kapuai wawae o na lio iluna o ka nu-a o na lau laau e waiho mokaki ana. O Mrs. Conway, Miss Kate, Helena a me Lile, o lakou kai hui like ae iloko o ka rumi o ke kaa e waiho molale maikai ana i ka malie ; oiai, o Mr. Conway, Ela, Bland a me Wili e ukali ana lakou mahope aku maluna o na lio. Holo lai malie aku la lakou ma keia ala uluwehi a anoano hoi o ka waonahele ; e houhou ia ana hoi ko lakou mau papalina e ke ea huihui, a e wawalo ana ko lakou leo me ka moakaka i kahi mamao iloko o ka lai-ku o ka lewa ma keia kakahiaka o ke kupulau.
          O Gyp sy hoi keia, kela wahi lio apiki, ua maikai a hoolohe loa iho la ia. Kau maikai ae la kona poo iluna, a nana haaheo ae la ia Ela me kona mau maka iolea hulali ; aka, me he la, ua hoomaopopo iho la ia, o ka mea ana e nana ana, oia no ka mea nana e hanai mau iaia me na puupuu ko a me ka hua ohia palaho ; nolalia aole he ano okupekupe ana o kana holo, oiai ko Ela pa-u e pulelo ana i ka welelau makani, aole hoi he puiwaiwa i ka maaloalo a na iole—(squirrels) pii laau ma ke ala e pinana ana iluna o na kumulaau e ku koke ana. Ua laka loa iho la ia, aole hoi he apiki ano kolohe e like me kona ano mau, e like me ko Wili wahi lio keiki, ka Artful e kiau mama ana me kona mau kapuai hooponopono ole, i ka ane kokoke ana mai o Gyp iaia. Ua malama akahele o Bland iaia iho ma ka holo ana, ma ka hoopaa ia ana me kekahi apo loihi a hawele malalo ae o ka noho, oia ka mea nana i hoopakele ia Ela ma ka holo ana maluna o Gyp; aka, ua manao ka poe e holo pu ana, ua maopopo no ia Gyp o cousini Ela. Aole loa oia i laka iki ia Bland.
          No ka mea, aole he hana kupono iki o Bland iaia, wahi a Mr. Conway; aole anei ou ike aku i ka mimo me ka palanehe o na lima o Ela ma kana holo ana?
          Ae. Aole o cousini Ela hukihuki mau iaia, e holo ma kekahi aoao a pau, alaila, ma kekahi aoao, me ka houhou mau ana iaia i ke kepa i na manawa a pau. Aole no pela ke ano o ka malama ana i ka lio, wahi a Wili; ka mea hoi nona ka manao haahaa ma ka malama ana mai a na anela.
          E kainapu pono! ina ua maopopo pono ia oe ka hooponopono ana o keia mea he lio, heaha la kou mea i hookuu ai ia Artful e ahai ia oe i na la a pau? wahi a ka ninau a Bland.
          Ua holo aku ia mai ka pauma aku a i ka hale lio inehinei, e Cousini Ela, a i kona ku ana, wala poo aku la o Wili a haule ana iluna o ke ahua mauu maloo. Ina oe i hoomaopopo a ike la ia Artful e kulou ana ilalo me he la e  nahu mai ana i Wili! Aole no pela e malama ai i ke keiki; ma ko'u manao ana, wahi a Bland me ka hene aka.
          Ka, e Bland, nau i hili iaia me ka huipa a moali kona kua, a aole e paa ia'u i ke kaohi, no ka mea, aole a'u kaulawaha ami nona. Aole no a'u mea o ke kaohi wale no e cousini Ela. E aui mau aku ana o Wili ia Ela no kona mau pilikia, no kona mau manao ponoi iho a me ke kokua ana.
          E Bland, wahi a Ela, aole o'u makemake i kekahi mau mea au i kapa ai, he mea lealea. He mea anei ia e nui ai kou kokua ia, ina i eha loa ia o Wili, a ike ia kou manao, i hana oe no ka lealea?
          Aole au e lohe, ua hana hou oe i kekahi mea e like me keia e Bland, a i lohe au, e hooki koke au i kou holo lio ana. O kena ano paani, he poino, wahi a Mr. Conway.
          Aole o'u manao, e hana hou ana oia pela, e Wili, wahi a Ela me kona lima e kau ana maluna o ke poo o Bland. E holo kiau kakou mahope aku o ke kaa.
          O na lio ekolu—ko Mr. Conway e kainopu malie ana mamua-—e koekoele mai ana mahope ma ka aoao o ke kaa ; a kulou aku la o Lile e uhau aku ia Gyp me kona mau wahi lima.
          He keu aku o kona laka maoli, e cousini Ela? wahi ana. E Bland, ia'u anei oia i kekahi manawa?
          Ia oe! Aole hiki ia oe ke paa iaia no ka minute.
          Ina pela ae la, ia'u hoi ha o Bob e holo ai, ke ola ka eha o ka wawae? wahi mai a Lile.
          Ua olelo mai o Papa ia'u i kakahiaka nei, e haawi mai oia ia'u ia Bob, ina e lawe ana o Bland ia Flash. Aole e loaa ia oe o Bob, wahi a Helena me ka hikiwawe.
          E Helena! wahi a Mama, heaha iho la ia ou? Manao koke ae la au i ka olelo a Mammy Jule, ua waiho hewa mai kou wawae mawaho o ka moe mamua, i keia kakahiaka. A ua piha oe i ke huhu mamua ae o ka mea mau i keia la.
          Aloha ino o Helena? Ah, e mama! ina he hiki ia oe ke ike i ka manao iloko ona a ike pu iho oe i ka hapa o kau mau olelo hoomaauea e hoeha ana a e hoano e ilaila pela, e mokumokuahua ka naau o kou makuahine aloha.
          He oia mau ka huhu, iaia i manao ai e hoopau a lilo i mea haahaa! Ua awiwi koke oia e komo i kona mau aahu maemae, aole hoi o ka apa wale iho no e hoopau manawa wale ai a hiki i ka aina kakahiaka; me ka hai mai i ka pule a me ka heluhelu i kana mokuna, me ke ano haahaa maoli e kaohi ana i kona mau noonoo mai ka auwana wale ana e like me ka mea i maa mau; a e hele ana oia iwaho iwaena o na pua rose, a kamailio pu hoi me Ela no ka leialii o ke ola, a me ke kauoha haahaa a Kristo, me kona kupaa maoli, e hooikaika e lilo oia i keiki na Kristo. A ua hoao oia e noho akahai me ke aloha. Ua haawi aku oia i kona noho ia Wili, me ka manao ole i na olelo hooululu a Bland—
          Aka, e hoike mai ana ko lakou lunaikehala iaia ua hewa oia. Aole mea e ae e noonoo ana, ana hoi i hana ai he pono kekahi. Ua hoolohe ole oia i kona makuahine, ua aloha ole hoi ia Miss Kate, a ua huhu i na keiki a me na kauwa, oiai oia e komo lole ana no ka makaukau i ka hele i ka pule, a ua hai iaia na kanawai he umi.
          Aole oia i manaoio, ua hiki i na mea a pau ke malama!
          Kulou iho la ko Helena poo me ka uwe malie ana, a noonoo iho la ia, ua pale aku oia i na olelo a pau a kona makuahine i hoopuka mai ai iaia, i ka wa ana i ike aku ai i kona mau waimaka me ka luuluu o ka manao no kana mau hana lapuwale.
          Hoomaopopo koke iho la o Ela i ke ano o na kulu waimaka o ke keiki, mamua o kona makuahine. Ua kiai oia i kona mau manao uluhia ukiuki e hoomalu i kona mau kuko lapuwale, a ua ike i ko lakou akakuu ana mai. Ua nonoi ikaika aku o Ela, ma ka pule i ke Akua, e kuhikuhi mai iaia i kana mau hana hewa i hanai ai ma ka paulele ana maluna iho o kona ikaika, e ae mai hoi ka Uhane Hemolele e haawi mai i ka malamalama iloko o ka naau opiopio i hoopouliia no ke ala o ke ola.
(Aole i pau.)

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 7—SABATI, FEB. 18.
KUMUHANA.—Elia me kana mohai.
PAUKU BAIBALA.—I Na Lii 18:36—46.

36 Eia hoi kekahi, i ka wa i kaumaha ai i ka mohai ahiahi, hookokoke ae la o Elia ke kaula i aku la hoi, E Iehova ke Akua o Aberahama, a me Isaaka, a me Iseraela, i keia la e hoikeia'i o oe no ke Akua iloko o ka Isaraela, a owau nei kau kauwa, a no kau olelo i hana aku ai au i keia mau mea a pau.
37 E hoolohe mai ia'u, e Iehova, e hoolohe mai ia'u, i ike keia lahuikanaka o oe no o Iehova ke Akua; a ua hoohuli hou mai hoi oe i ko naau.
38 Alaila haule mai la ke ahi o Iehova, a hoopau iho la i ka mohaikuni, a me ka wahie, a me na pohaku, a me ka lepo, a miki ae la hoi i ka wai iloko o ka auwaha.
39 A ike ka poe kanaka a pau, moe iho la lakou ilalo ke alo, i aku la hoi lakou, O Iehova, oia ke Akua; o Iehova, oia ke Akua.
40 I mai la hoi o Elia ia lakou, E hopu
i na kaula o Baala, i ole e pakele kekahi Hopu ae la hoi lakou ia lakou; a alakai ae la o Elia ia lakou i ke kahawai Kisona, a pepehi iho la hoi oia ia lakou malaila.
41 I mai hoi o Elia ia Ahaba, E pii oe, e ai, a e inu; no ka mea, eia ke kamumu ana o ka ua nui.
42 Pela i pii ai o Ahaba e ai a e inu hoi. Pii ae la hoi o Elia i ke poo o Karemela, moe iho la oia malalo ma ka honua, a hookomo iho la i kona maka iwaena o kona mau kuli.
43 Alaila olelo mai la oia i kana kauwa, E pii ae oe ano, e nana i kai. Pii ae la hoi oia, a nana aku la, a i aku la, Aole. Olelo mai la hoi oia, E hele hou i ehiku hele ana.
44 Eia kekahi i ka hiku o kona hele ana, i aku la oia, Aia hoi, ke hoea mai la he wahi ao uuku me he lima ala o ke kanaka, mailoko mai o ke kai. A olelo mai la oia, E hele oe e olelo aku ia Ahaba, E hoomakaukau ae oe, a e iho ae, o paa mai oe i ka ua.
45 Eia kekahi, ia manawa no poele mai la ka lani i na ao a me na makanai, a nui mai la ka ua. Holo kaa ae la o Ahaba a hiki i Iezereela.
46 Kau mai la hoi ka lima o Iehova maluna o Elia; kaei iho la oia i kona puhaka iho, a holo ae la imua o Ahaba a i komo ana i Iezereela.
Pauku Gula. O ke Akua nana e haawai ke ahi, oia ke Akua. I Na Lii 18:24.
Mele.—Him. 10, 8. Leo.
Ieho va ke Akua mau,
He mana weliweli kou;
Ka la me na makani pu,
Hoolohe i ka lea ou.
E ala kue mai ke kai,
Na ale, e popoi pu;
Kau no kou lima, papa mai,
Pau koke ae, a malu no.
Pule i makau kanaka, me kamalii i ko ke Akua mana, a hoomana, a malama ia ia, &c.
Na ninau a na Kumu.
Haalele kakou i na kaula a Baala e aha ana? Ia lakou e pule ana ia Baala heaha ka Elia kauoha ma ka pauku 30 a me ka hana a na kanaka? Heaha ka hana ma ka pauku 31, 32, 33, 34, 35? Iehia hoopiha ana me ka ninini ana i na barela wai eha? Ninini ia mahea? no keaha? Pehea hoi ka wai? p 35.
P 36 Ka hora ehia ka mohai ahiahi? hora ekolu. Heaha ka Elia pule?
P 37. Heaha kana pule, a no keaha hoi?
P 38. Heaha ka i haule mai, a hoopau i keaha, a mihi i keaha?
P 39. Pehea na kanaka i hooho like ai? Ma keaha i ike ai lakou, o Iehova ke Akua aole o Baala? Hai mai pauku 24.
P 40. Heaha ka Elia kauoha? Ua aha ia hoi na kaula o Baala? mahea i pepehi ia'i? mahea Kisona? He kahawai kahiko a ma ka ohana o Isakara, e kahe ana malalo ae o mauna Tabora, mawaena o Iseraela, a iloko o ke Kaiwaenahonua. Nana Lunakanawai 5:51, &c. Mahea ke kanawai hoapono ia Elia no ka pepehi ana i keia poe kaula? Kan. 13:1, 5. 18:50. Pono anei ke pepehi i na kaula wakahee i keia wa? No keaha ka pono ole? Heaha ka Iesu olelo ma Mataio 9:15?
P 41. Heaha ka Elia kauoha ia Ahaba nokeaha? Ma keaha Elia i lohe ai i ke kamumu o ka ua? Ua lohe anei Ahaba ia ka mumu?
P 42. Pehea Ahaba? Pehea hoi Elia? No keaha kona pii ana i ke poo o Karemela? Heaha kana ia ia e huna ana i kona mau maka iwaena o kona mau kuli? E pule ana paha i hiki mai ka ua Iak. 5:18.
P 43, Heaha ka Elia kauoha i kana kauwa? no keaha? Heaha ka ke kauwa i ike ai i ka nana mua ana? Ehia nana ana a Elia i kauoha ai? Pehea Iesu ma Luka 18:1.
P 44. Ma ka hiku o ka hele ana heaha ka ke kauwa i ike ai? Heaha hoi ka Elia kauoha i ke kauwa? He hoailona kela wahi ao uuku no keaha?
P 45. A pehea ka lani, ka makani, ka ua? Pehea hoi o Ahaba?
P 46. Heaha ka Iehova i kau ai maluna o Elia? a heaha hoi ka Elia i hana'i? Mahea ko Ahaba wahi i noho ia wa? Ua hookoia anei ka pule a Elia?
Mele.—Him. 11. 7.
Kei ka mana nui ou!
E Iehova nani mau!
Nau i hehi wale mai
Ko na aina, ko na kai.
Holo na hekili e,
Me na uila ilana'e;
E memele nae makou
I ka mana nani ou.
Aia pau ko keia ao
I ke ahi wela ou,
Mau ke mele o makou
I kou mana oia mau.
Na ninau a ke Kahu.
Na makua. Ma keaha i maopopo ai aole o Baala ke Akua? Ma na mea ehia i maopopo ai, o Iehova ke Akua? He ahi aha keia i pau ai ka mohai, ka wahie, na pohaku ka lepo, ka wai, a Elia i hoomakaukau ai? Ma ka ike ana o na kanaka i keia mea kupanaha, pehea ko lakou hooho like ana? Ua'haia na kaula wahahee? no keaha ke kokua ole o Baala a hoopakele i na kaula ona i ka make?
Na keiki. Hai mai i ka pauku gula. Heaha ke Akua? Heb. 12:29. Hai mai i kekahi mau hana a ke ahi. 1 Pau Sodoma ma i ke ahi. 2 Pau na keiki elua a Aarona i ke ahi. Oih k. 10: 1, 2. 3 Pau na kanaka ohumu i ke ahi. Nahelu 11:1. 4 Pau kekahi mau kanalima kanaka i ke ahi 2 Na Lii 1:10—12. 5 E pau ana ka honua i ke ahi. 2 Pet. 3:10. 6 E pau ana ka poe hewa mihi ole i ka hooleiia iloko o ke ahi pio ole. 2 Tes. 1:8, 9. Hoikeana 21:8. Heaha ko oukou pono? E mihi ano, a e holo iloko o Iesu.
Ke kula a pau. Ma ka hoopili ana. 1 Hookahi no Akua oiaio o Iehova, he mea ole na akua e a pau. 2 E pau ana na kaula wahahee i ka make. 3 Mana ka pule. Aia a ikeia he wahi ao uuku, he ao Uhane Hemolele, e lana ka manao, &c.
Mele.—Him. 591. 8—7—4.
E ka poe paulele ole,
Hele oukou i ka po,
Aole lohe i kuu olelo,
Aole ola no oukou,
Hele pela. I ke ahi, make mau.
Pule no ka poe hookuli, palaka, lealea mihi ole, &c.
Haawina no Feb. 25. I Na Lii 19:8—18.