Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 8, 22 February 1877 — Page 3
Na ke Aupuni.
I na Kumu Kula Aupuni o Honolulu a me Ewa & Waianae.
Ke hoomanao ia'ku nei oukou e hoomakaukau, a e hoihoi ae i ka Luna Kula ma ke keena o ka Papa Hoonaauao, ma Aliiolani Hale, mamua ae o ka Poakahi la 5 o keia malama ae o Maraki; i na papa helu inoa o na makua, a kahu paha, o na keiki e hele ana i ka oukou mau kula; i mea e pono ai, malalo o ke kanawai, ke koho ana o ka Hoa Ekolu o ka Papa Kula Apana, ke hiki aku i ka Poakahi hope o Maraki. W. JAS. SMITH.
Feb. 20, 1877. Luna Kula.
NA ANOAI.
Mai ukiuki oe i kekahi no ka like ole o kona manao me kou. He naaupo ia.
E alawa 'e a heluhelu i ka hoolaha a L. Aseu, a e hooko ia ko oukou makemake.
Me he la ma ke ku ana mai a ke kiapa D. C. Mare ma keia pule ae, e lohe ia ai na mea hou hope.
Me he la, i keia pule ae e ku mai ai ka Mokuahi o Kikane mai, ke haalele oia ia laila i ka la 10 o Feb. nei.
Ua piha kui hou ka kakou pepa i keia pule, aole he kowa kaawale no kekahi mau manao, a ke hookaulua iki nei makou a keia pule ae.
NA MAKE MA KALAWAO, MOLOKAI:—Kealalaina (w). 33 mak., Jan., 31, no Waikiki, Oahu. Keehi (k). 20 mak., Feb., 4, no Waiehu, Maui.
Ma kela mau pule aku nei, ua ulia iho la ka pomaikai i na kamaaina o Kona, ma ka loaa ana o kekahi kohola make e lana ana ma ka moana. Aole i haiia mai makou ka nui o ka aila i loaa ia lakou no ua ia la a ke kaula Iona i noho ai iloko o kona opu no ekolu ao a me ekolu po.
KA HOIKEIKE NUI.—E nana iho e na makamaka i ka olelo hoolaha ma keia pepa no ka hoikeike nui o na mea kaulana ma Kawaiahao i ka Poaono ae nei. Aole e nele ka hoowaiwai ia o ka poe hele e makaikai.
UA kaulana ke kulanakauhale o Singapore ma Inia Hikina no ka nui o na tiga ai kanaka e holo hihiu ana ma ko laila ululaau. A pela no hoi, o ka makeke kuai ia, no ka mea, malaila e loaa ai ka "Ia mili lima."
Ma ka la 7 iho nei o Feb, ua lawe aku la ke Akua ia Dr. A. S. Nichols, kekahi kauka o Hilo nei, no ke kaa mai pokole ana. E kukala ia'na kona mau pono kino i ka la 24 o Feberuari.
BENJ. H. BROWN.
E nanea, wahi a ka'u wahi keiki uuku, ua hana apuka loa 'ku nei au i na moa wahine a kaua, ua kiloi pakahi aku nei au i na pupu gula o ko lei a-i, a ua manao paha lakou he hua kulina, ua noke nui mai nei i ka hoonuu.
Ma keia pule iho nei, ua nou mai la ka makani puahiohio ikaika makai mai, e lawe mai ana i ka wela me ka nalulu a kunu hoi i kekahi poe, a ma keia mau la iho nei, ua malie no ka huli waikoloa ana mai o ka makani, ke hele nei a hui maeele na wahi lima o Ukali a uliuli hoi ka nuku o Huaa.
Ua loaa mai ia makou kau leta e ka makamaka Sam. H. Kahukula Napahu o Lahainaluna, e noi mai ana oe, e hoouna aku makou i ka S. Kamae LAHUI HAWAII ma kou inoa, aka, no ka loaa ole ana mai ia makou he kauoha mai iaia mai, nolaila, ke ka-ua iki iho nei makou a lohe mai iaia mai; alaila, e hooko aku no makou i kau noi.
HOOPOLOLEI—E ae mai ia'u e ka "LAHUI HAWAII," e hoike ae iwaena o ka lehulehu, i kela mau hua e kau ae la maluna; oiai, ua ike iho au ma kuu moolelo e puka nei ma na nupepa Hawaii, i hoopololei ole ia me ka mea i kakauia'i. A oiai no oi, e hiki loa'ku ana ko kakou mau nupepa ma ka Pae moku o Makala, a e ike auanei o'u hoa misionari i keia hemahema, a kahaha paha lakou no ka pono ole o keia moolelo a me na mea i unuhi a i kakauia. Ke hai ae nei au i ka lehulehu, ua pono no kuu kakau ana, ano ka poe hoonoho hua ka hemahema a me ka Papa pai. Oiai, ua hele aku no au e pooponopono me ka Hope L. H. o ke Kuokoa a ua ae mai kela, "ua hoonoho hewa paha ka poe hoonoho, a no ka lako ole no hoi o ka Papa pai." No ka mea, o kekahi mau o, a mau n, a, ua kaha ia malalo o lakou, i maopopo ai, he hua hoi kahi ma, ka hopuna ma ka niho a me ka puu a i ka ike ana i na mea i puka mai, aole i like iki ia mau mea.
Ma ry. K. KAHELEMAUNA.
Honolulu, Feb. 13, 1877.
[E ka makamaka, o kou makemake e kaha ia malalo o na hua, he mea hiki ole ia ke hana ia, no ka mea, aole a makou hua o ia ano, a he nui loa ka lilo ina e hoounaia i Amerika no ia ano hua. O ka rula paa o ka mea hoonoho, ina e kahaia kekahi kaha hookahi malalo o kekahi huaolelo, he hoike ana ia, ua makemake ia i hua hina, penei, ( Aloha: ) nolaila, aole i hemahema ka mea hoonoho hua, aka, he nele, a he hooko no hoi i ka rula. Nolaila, e pono no paha kakou e hauoli i ka mea i loaa, pela no hoi makou e hauoli aku nei i kau mau hoolaha. Me ka mahalo. L. H.]
F e b. 8, ma Waialua, ua ako ia'ku he pua i mohala'e no na makahiki 3 e ka make, oia o Ku, he keikikane na Mr. Aneko a me Ikuwa w. Aloha no.
Ma keia pule ae e hoomaemae ia ana ke Kilauea, no ka hooponopono hou ana i kona mau mekini, a i kela pule aku Maraki 5 e haalele ana oia no Hilo.
Ma ka Poalua nei i holo aku ai ko kakou mokuahi ke Kilauea me ka ohuohu i na ohua; a malaila i kau aku ai ko makou makamaka o ka maka peni Kahikina Kelekona, a mai iaia mai e lohe ai kakou i ka hoike piha o ke ahi kaulana a ka wahine. He nui no ka poe e ae i holo aku ma ka mokuahi ma keia huakai aku nei; ua kau pu aku ka luna hoopuka me ka luna hooponopono o ke Kuokoa.
I ka wa i hoike ia mai ai ka lono, ua a hou ae la ka Pele, ua hiki pu mai no ia makou ke kii i kahaia e ko makou makamaka maikai ka Hon. J. Nawahi i ike ia aku ka wena ula mai Hilo aku, e hoomalamalama ana i na paia o ka lewa; a e ike ia ua kii la, ma ka puka aniani o kahi o Wini. Aka, ma ka Poalua iho nei, ua kaha mai la ko makou kilo kaha kii kaulana i kekahi kii o ua ahi la a ka wahine o ka lua, me na aumakua o Hiiaka ma e ho-a ana i ka imu ahi enaena. A malia oia paha ka olelo iho a kekahi o ko makou poe heluhelu; "i a hou keia pele, no ka mea, he aumakua," naaupo ia. E ike ia keia kii mawaho iho o ka Halepai o ka nupepa Kalepa.
Ma ke kakahiaka o nehinei hora 6, ua lele loa ae la ke aho o kekahi o ko kakou mau kamaaina o keia kulanakauhale, oia ka Maior J. B. Dickson, ke kanikela o ke aupuni Emepire o Iapana, no ke kaa mai ana no kekahi manawa, a ua waiho iho ia he wahine a me ka laua keiki e haawi i ka ukana o ke kaumaha ma keia aoao o ka lua; a maluna o laua a me ka ohana o ka mea i make makou e komo pu aku nei e haawe like ia haawina o ka ehaeha a me ka walohia. "Pomaikai ka poe i make iloko o ka Haku."
—Ma kela pule aku nei i hala, ua lawe hou ia aku la no ia makamaka a hoa'loha o kakou, oia ka E. Mikalemi, mahope iho o kona kaa mai pokole ana no kekahi manawa. He hoa hanohano oia no ka hale Ahaolelo no kekahi mau kau, a he kamaaina hoi no ka lehulehu. Me kona ohana a me kana wahine makou e kui lima pu aku nei e auamo like i ka ukana luuluu o ke aloha.
Eia na inoa o ka poe i hookaa pau mai, i ka lakou mau dala, no ka kakou pepa, o keia makahiki. No Honolulu nei wale no.
D. Kahanu . . . . . $1.75
J. Haalou . . . . . 1.75
John Adamu . . . . . 1.75
Hulimai w. . . . . . 1.75
Ruka Nahale . . . . . 1.75
Kale Mahoe . . . . . 1.75
Ioane Ii . . . . . 1.75
William Auld . . . . . 1.75
Kukahuna . . . . . 1.75
Paahao (akahi) . . . . . 1.75
J. Moanauli . . . . . 1.75
Paahao (elua) . . . . . 1.75
J. Mailou . . . . . 1.75
Kamaikui . . . . . 1.75
Kamano w. . . . . . 1.75
Davida Kaili . . . . . 1.75
Keoni Kamaki . . . . . 3.50
Kalauli . . . . . 1.75
Bile Aylett . . . . . 1.75
M r. E. O. Hall . . . . . 1.75
M rs. Pauahi Bishop . . . . . 1.75
Elena w. . . . . . 1.75
M rs. Louisa Iles . . . . . 1.75
Malaea w. . . . . . 1.75
O lakou nei na inoa a kakou e mahalo aku ai, no ko lakou lawe lokahi ana, a me ko lakou hookaa pau ana no hoi. He nui ka poe i haawi mai, he poomuku nae, aia a pau pono mai, alaila, hoike aku no au. D. A. MANUIA.
Ke ano o na hana a ka Haku ma ka Pae Aina o Maikonisia ma ka
MOKUPUNI O MILE.
9 Ka lakou ai a me ke ano o ka hana ana.—-Eia na ai o kela mokupuni, ulu, hala, niu, ape. He nui na ano ulu. No ka ulu maoli. Penei ke ano o ka hana ana o ka ulu maoli. Pii ka ulu a nui, wa'uwa'u ka ili i ka wa maka no, mahele i eha apana, a o ka ikoi kiloi, ho-o iloko o na koko e lawe ai a ho-u iloko o ke kai no na hora 5 a 6, alaila kii aku, uhau me na laau a palupalu, lawe ma kahi i hoomaemae mua ia, waiho malaila no elua po a me elua ao, alala hookomo keia ulu, e lomi a pau, uhi me ka lau o ka ulu a paa, a waiho no na ao elua a me na po elua, alaila hue hou, a hana hou e like me mamua, a pela no e hana'i a maloo, hookomo iloko o ka pahu, a o ka pau no ia o ka hana. No ka hala. Penei e hana'i ia ai, hele mua ka wahie a nui, hali ke a a nui, alaila, pii ka hala a nui, eli ka imu a kohu imu ki o Hawaii, a e like no me ka hana ana o ka wahie o ka imu ki o Hawaii nei, pela no e hana'i ka imu o ka hala, kau no hoi ke a, a ho-a no hoi ke ahi, hele ka halii, kauwewe, a lako keia mau mea, kalua ka imu. I ka wa e kalua'i, 1 po 1 ao huai. I ka wa e huai ai, ua hamo mua na kanaka i ka aila, kakua na pa'u maikai, noho na kane ma kae o ka imu, a me na wahine ; o ka na wahine hana, o ke oki i ka mu-o o ka hala, o ka na kane, o ka wa'u. I ka wa hana, e puka pu ana me na leo hula ia wa o kela a me keia. A pau ka wa'u ana lomi e like me ka poi, a wae no hoi ka huluhulu. Mahope iho, ua hohola ia ke aa hala a me ka uhi ana i kekahi lau i ike ole ia ma Hawaii nei, a ho-o ka hala iluna o ia wahi me ka hoopuupuu, a mahope o ia, palaha like a like ka manoanoa, alaila, kau aku iluna o ke ahi, a mo-a kahi aoao, huli no hoi, a mo-a, alaila, kaulai i ka la a maloo, ina hookahi a elua paha la, alaila owili iloko o ka lauhala, hauhoa ke kaula a paa, a waiho iluna o ka haka iloko o ka hale. He nunui ke I-o a he loloa, no 3, 4, 5 anana ka loa, a he hookahi apo a oi a emi mai ke nui. No ka ulu hua. He nui na ano ulu o Makala, a ua pau ae nei ka moolelo o ka ulu maoli, a o ka ulu hua koe. O keia ulu, he ooi a kalakala o waho, a o kahi ulu no hoi, he like no me ko ka ulu maoli, a o ka hua wale no o loko kahi i ano e ai. Ua ano like no ka hana ana o keia ulu me ko ka ulu mua, a eia wale no ke ano e iki, i ka wa e pau ai ka wa'u ana o ka ili, hou i ka laau iloko, ume ma o a maanei, a hemo mai ka hua, pela no e hana'i a pau, lawe i ke kai, a e like no me ko ka ulu mua hana ana, pela no e hana'i. O ke koena o na ulu, he olapalapa kekahi ano, &c. Eia na inoa pakahi o na ulu ma ka olelo Makala. Mejolap, Mejuon, Meliklik, Petakta, a he nui aku. No ka hiki ole ia'u ke unuhi ma ka olelo Hawaii, nolaila, aole inoa Hawaii.
10 No ko lakou mau waa.—O ko lakou mau waa, no loko mai no ia o ka ulu, a me na laau pae. O ka hana ana nae o ka waa ulu, penei e hana'i no ka wa e kua'i, hailona e mamua, a maikai ka hailona, kua; a i ino ka hailona, aole e kua, a pela no na laau pae, he hailona mua no, alaila, wawahi, a i ino, alaila, makehewa ka hana. Aka, ina he maikai ka laau ulu a me ka laau pae, alaila, auwaha a hamama, hana no hoi a maikai, waiho ia pela. Ma ia hope no, kua hou no ona mau ulu, me ka hailona mua no nae, kalai no hoi a pau, alaila, kapili mamua a mahope o kela mea i auwaha mua ia, a ua kapaia ia ma ka olelo "Jim." Kalai hou hoi i kahi mau papa, a kapili ia mau mea mai ke Juj, oia kela mea i auwaha mua ia, a hoopaa pu me na "Jim," alaila, oia iho la ka waa. A paa ka waa, alaila, hanaia na ia-ko; o ka loa, hookahi anana a me ka hai-lima. Maluna o ka ia-ko, ua hanaia he holopapa, aole nae e pau loa ka iako, hookahi paha kapuai a me ka hapa kahi e koe, a loaa'ku ke ama. O keia paku, ua pau huina-ha ia, a o ke kiekie o kela paku, he hapaha kapuai, a oia kahi e noho ai na wahine i ka wa e holo ai, a ua kapaia ia "Kupak," o keia, aia ma ka aoao hema o ka waa. O "Ron," oia ka holopapa ma ka aoao akau o ka waa, a oia kahi e noho ai na kane. Penei e kana'i. Ua like no ka loa o na laau o keia holopapa me ko ke "Kupak," aole nae i paku ia keia aoao e like me ko na wahine aoao, ua hanaia no nae a maikai loa. No ka pe-a o ka waa. O ka lauhala i ulana ia i moena, oia no ka pe-a o na waa, he wahi ano okoa iki nae, a penei ka hana ana. E hana mua i ke kahua ma ke ano huina-kolu, alaila, e hoomoe i na mea i ulana liilii ia, a e hoopilipili i na apana, me ka humuhumu pakahi i kela a me keia apana, a palahalaha huina-kolu, a e hoopaa i laau mawaho o ka pe-a, malalo a mamua. I ka paa ana o ka pe-a, hookomokomo i na hulu manu mawaho o na kihi o ka pe-a a me na hookuina i ka wa i humuhumu ia'i, a o ka hopena no ia o ka hana ana o ka pe-a. Ua akamai no keia poe.
11 Kahi e noho ai na uhane o kanaka.—O Naeo, oia kahi e noho ai na uhane o kanaka. O Naalklk, he mokupuni ia ma ka akau aku o Mile, a ina e holo mai i Mile, ekolu la a loaa aku o Naalklk. Ina e make ana ke kanaka, alaila, e hoike ka uhane i Naeo. Eia kekahi moolelo pokole. Elua ano o ka hele ana o na uhane, a ua mahele ia penei. Ina e make ana na'lii a me ka poe kuonoono, alaila, hele ko lakou mau uhane a ku iluna o Naalklk a me Naeo. He kowa, a aia ma ia kowa, he kanaka e ku ana me ka upena, a o kana hana, o ka hoohei i na uhane o ka poe hanohano a me ko na'lii; eia wale no ka mea e pakele ai na uhane, ina e mama ka lele ana o ka uhane mai Naalklk a Naeo, alaila ola ia uhane, a i mama ole, alaila, hei ia uhane i ua wahi kanaka nei, a o ka make no ia. Ina hoi e make ka poe haahaa loa, hele ko lakou mau uhane ma ka ae-one a hiki i Naeo, a o ka palekana no ia, oiai, aole pilikia ma ia ala. Nolaila, ua kapaia ia wahi, kahi e noho ai na uhane, a o ko lakou lani no paha ia.
12. No na kahuna lapaau.—He mau kahuna lapaau no ko Mile, e like no me ko Hawaii nei. Elua ano lapaau. 1 Ka lapaau ana i ke kino kanaka. Ina e mai kekahi mea, a kii ia ke kahuna, i ka wa e hele mai ai ke kahuna, oia hele no a hookomo i ka laau, me ka ninaninau mua ole i ke ano o ka mai. Ina he puu ka mai ma ka a-i a me kau wahi e ae o ke kino, alaila, o ka hehu ke hana, oia ka i-a uouoa. He mau pule no ko lakou i ka wa e lapaau ai. Aole nae a lakou mau puaa, moa, awa, e like me ko Hawaii nei poe kahuna. He mau aumakua no ko lakou, a o ka inoa, "Jitob," aole i loaa ka inoa ma ka olelo Hawaii. Ua ike no lakou i ka hoounauna. Ina e makemake ka mea enemi e hoino aku i kahi mea, penei e hana'i. Ina e puhi ana i ka paka, a e ai ana i ka mea ai, alaila, e olelo penei. E kii oe a ia mea e make, &c. 2 Ina e noho ana kekahi uhane iluna o kahi mea, me ka ai o kela uhane i kela kino kanaka, a nui ka mai, a e aneane aku ana paha e make, alaila, penei e hana'i ka poe nona kela mea e ai ia nei e ka uhane. Ina no A ka uhane e ai nei ia E, alaila, e kii na ohana o E e hele mai e lapaau ia E, a penei e lapaau ai. Ina ma ka opu ka eha o E, alaila, e hamohamo ka lima o ka wahine, a o kahi keiki a A, ina o kahi mea o lakou kai hiki ae, a e olelo ae penei, "e hele mai oe mai iaia mai, aole au ai a ia olaila." "Hoi kaua," alaila, ku ae la kahi ohana o A a hele aku; hele aku a loihi, me ka paa o ka uhane o A i ka lima, a mamao iki, kiloi aku i ka uhane, me ka olelo aku penei. "E hele oe, a mai hoi hou oe e ai ia E." Mahope o ia, hoi hou no i ka hale o E a hana hou no e like me mamua, a ma ia hoi hou ana, alaila, o ke noi no ia i ka uku, me ke ola ole o ka mai. Ano like no hoi me na kauka haole keia poe ke ola ole no o ka mai, a o ka lawe no ka ia i ka uku.
E na makamaka e, na hoa iloko o ka pono o Kristo, na hoa hoi iloko o ke au naauao o ka aina kulaiwi a na lani a kakou i pau aku la, ka home hoi a na malihini e kaena nui ai. "O ke Aupuni Hawaii ka Home Nani, ka Puu Oioina hoi a na malihini e kipa mai ai." Ano, ua hala aku la ka hapa mua o ko kakou moolelo, a me na mea a pau e pili ana. A ma keia mahele hoi, e hoike aku ana au i na ano a pau o ke au hou a maua i noho ai me kuu kane; a e noi aku ana wau i ko oukou manaolana hookahi, e awili pu ia ke aloha mawaena o oukou a me a'u, a na na lani e kokua mai.
(Aole i pau).
Hoike Kula Sabati o Siloama.
E KA LAHUI HAWAII; Aloha oe:—
Ua kau mai ka hanohano piha maluna o'u i ka hoike ana aku i ke akea, i na hana, a me na anoi, o ka Aha Kula Sabati nona kela inoa maluna, ma ka la 29 o Dekemaba, 1876. Elike me ka lakou hooholo ana, pela i hooko ia ai. I ke kakahiaka o ua la ala, hora 10 A M, ua akoakoa mai la na haumana a me na kumu mawaho iho o ka Pa Halemai a i ka makaukau ana, ua maki aku la ka huakai malalo o ke kani hone ana, akahi Bana puhi ohe o makou, a me ke alakai ana a ke Kahu Kula Sabati.
Hele aku la ka huakai, a komo i ka luakini hoole pope, i kapa ia o "Siloama." Pii ae la na komite o ka la i koho ia ai, oia o G. H. E. Keauiaole a me Rev. N. Pali, a na laua ka nana ana i na mea e hana ia ana.—I ka manawa a na papa kula i noho pono iho ai ilalo o na noho, ua komo mai la kela a me keia i iini nui e ike a lohe i na mea e hana ia ana e na hoa o ke kiola pu ia ana mai, a i ko lakou malie ana iho, ua ku mai la o Keauiaole a pane mai la i na olelo hooakaka a malu ka hale; ku ae la ke Kahu kula sabati a haawi mai la i ke kauoha i na papa a me ke anaina e himeni ma ka himeni 343; nona keia mau lalani:
"Hamau ana hoi, ko o nei ka pu,
E paipai mai ana, e ala kakou &c.
Mahope o ka himeni, ua haawi mai la o Rev. Pali i ka pule wehe, a pau ka pule, o ka hoomaka aku la no ia o na hana o ka la, a penei ka hoonohonoho ana: Ka Papa Pokii, malalo o ke alakai ana a J. Europa, ko lakou haawina I, himeni ka mua, "Eia ka la nani." Haawina ninau, No na hana mana a Iesu. Himeni hou, "Aloha kekahi i kekahi." Haawina II. Himeni, 'Manomano kinikini." Haiolelo paio mawaena o kekahi haumana a me ka hope kumu. Haawina nona Parao. Himeni, "Mai paupauaho oe." Papa makuahine i alakai ia e W. S. Kipi. Haawina I, Himeni, "Ma Siloama e hui ai." Na niele e pili ana no Eva, ka makuahine mua. Himeni, "Kuu home ma ka lani." Haawina II. Himeni, "Iesu ka moku holo." Na niele elua no Eva. Himeni, "Aloha kakou." Haawina III. Himeni, "Lei rose maikai wale." Na niele ekolu no Eva. Na pauku hoopaanaau a kela a me keia. Himeni, "Auhea, auhea kakou a pau."
Papa o na makuakane malalo o ke alakai ana a N. Kaweawea, (aka, no kekahi ulia poino i ili mai maluna ona, oia ka nawaliwali o ke kino ua haule ia, a ua kokua ia kona hakahaka e ke Kahu Kula Sabati.) Haawina I. Himeni, "Ho-ho-ho, he bele no." Na Ninau no Gideon; Himeni, "Ke Kumu maikai." Haawina II. Himeni, Ziona hill. Na pauku no Ioba, Ioba mokuna VI, Pauku 1—9. Himeni "E huli e kanaka auwana nei." Haawina III. Himeni, "Ka luna lai o Siloama." Hana hoikeike, Ka iho ana mai o ka anela mai ka lani mai e hoopaa ia Satana, ka deregona, kela moo kahiko. Hoikeana, mok. XX, pauku I, himeni, "Kuuhome lani."
Papa o na opio keiki a me na kaikamahine o Kalaupapa me Iliopii, i alakai ia e J. Humelekoa. Haawina I, himeni, "Barn boy" Na haawina pauku baibala; himeni, "He lei hoole rama au;" haawina II, himeni, "No ka poe inu awa;"haawina baibala ma ka buke liilii, himeni, "Iesu ka moku holo" Haiolelo ma Mataio, mok. V. pauku i—4. Himeni hui ma ka olelo polapola, "Iesu te arii teitei." Haawina III, Ninau kike, ma ke ao heluhelu, himeni, "Owai ka mea hoike mai;" ninau i ke ano o ke Akua.
Papa o na makuahine o Kalaupapa me Iliopii, malalo o Mrs. Mileka; himeni, "Makua nani; haawina baibala ma Mataio V, pauku 1—3; haawina II, himeni, "E hoomanao iaia," haawina ma Ioane, mok. I, pauku 14; haawina III, himeni, "Hoano ko Ziona puu;" haawina ma Ioane, mok. I, pauku 2—4 himeni, "Ili iki, ili iki."
Papa Makua (o ua mau wahi la no,) haawina I, himeni, "He Akua hemolele;" Haawina paanaau, Oihana I, I. Haawina II, himeni, "Kei ka mana o Iehova;" haawina heluhelu ma Luka, mok. 1, pauku 1—9. Haawina III, himeni, "E kai ae e Iehoa;" haawina piapa &c. Haiolelo na kekahi mau makua elua oia papa himeni, Pau like i ke ao.
Papa pokii, malalo o ke alakai ana a ka lakou kumu wahine, Mrs. Makaleka Kahaulelio; haawina I ma Ioane, mok. I, pauku 1—7, himeni, "Ina he hauoli kou," haawina II, ma Mataio 26, pauku 1—7; himeni, "Koa o Iesu." Haawina III, ma Mataio 22, pauku 17—23, himeni, "Na Iesu mai ka wai e ola'i." Ekolu hoopuni ana elike me ka mea i hai ia, i alakai ia hoi e ke Kahu kula Sabati. Mahope o na hana o ka la, ua ku mai la kekahi o na komite, oia o Rev. N. Pali, a hoike mai la i kona manao, me kona i mai, ua like no ke kula Sabati, me ke kumulaau i hoohua mai i kona hua, a ua ai ia a kela a me keia, a me ka mahalo pu kekahi. Pau kana, ku mai la ka lua o na komite, oia o G. H. E. Keauiaole, a haawi mai la i kona mahalo i ka elua hapakolu o na hana o ke kula Sabati, a hookahi hapa kolu, aole oia i mahalo. Mahope olaila, ua himeni ke anaina holookoa i ka himeni 598, nona keia puana ana:
"E ke 'Lii mana mau,
Kokua ia makou &c.
Pau ka himeni ana, ua haawi mai o Keauiaole i ka pule hookuu, a hookuu ia na hana. Me ka mahalo.
J. KEEAUMOKU.
Kahu Kula Sabati.
Kalawao, Molokai, Ian. 1877.
Mamua'e o ka haalele ana mai o ka Hope Luna Hooponopono o keia pepa i ka Poalua iho nei, ua haawi mua mai la oia he "Good Bye" i na keiki o ka LAHUI HAWAII, a ua Good Bye aku no hoi lakou.
KA BANA KELEAWE O KAU.—Ua hiki mai keia Bana ma Kau nei i ka malama o Ianuari i hala aku, nona ke kumukuai aneane $400. Ua hoomaka ke puhi ia ana i ka la 30 oia malama no. He 17 ka nui o na mea kani. O Mr. J. M. Kauila ke alakai o keia Bana.
NA HANAU O HAWAII.
F e b. 9, 1877, ma Onomea, hanau he kaikamahine na J. Pinao me Kakae w.
Feb. 13, ma Alakahi, Hilo, hanau o Samuel P. Umiamaka, he keikikane na E. H. Umiamaka me Mrs. Hattie K. Umiamaka.
NO KE KUAI AKU!
O KELA hale noho ma ke kihi a Alanui Beritania a me ke ala Paauhi. E hoonee koke ia mai laila aku ke lilo i ka mea kuai ma kona mau lilo ponoi iho. E haawi wale ia'ku no na kolu hapai hale no ka hoonee ana.
E ninau ia J. G. DICKSON.
(Ma ka Pa Papa o Lui ma.) 5 4t
WILLIAM R. CASTLE.
(Kakela Opio.)
LOIO!
MA NA ANO HANA PILI KANAWAI A pau, e lawelawe koke ia me ka hikiwawe. Na Palapala Sila a me na Palapala pili aina o na ano a pau, e hoomakaukau ia no.
Keena hana, ma ke kihi o Alanui Kaahumanu a me Kalepa, Honolulu. (786 1y) [51]
MAKEMAKEIA!!
UA MAKEMAKE IA E HOULDER BROS & Co., i keiki Hawaii akamai i ka amala e holo aku maluna o ka moku "Mabel Scott" i keia Poaono iho no Flints Island, aina lepo manu. E haawi ia ka uku i $15 no ka malama, i na haku no ka ai me ka noho ana. Ina i ike ia ka makaukau, e hookiekie ia ae ka uku a hiki i ka $25.00 no ka malama. E ninau ia T. H. Davis. Agt.
O MAUA O NA MEA NONA NA INOA MAlalo, ke paipai aku nei maua i ka poe o Moanalua, Kalihi, Kapalama, a me na wahi kokoke ilaila, e kanu i ke ko ma ko lakou mau aina waiho wale. E makemake ia ana penei: E hai mai ka poe makemake e kanu Ko i ko lakou mau inoa, i na mea nona na inoa malalo nei, a me ka nui o ko lakou mau apana Aina a eka paha; e makemake ia ana e kanu i ke Ko i hiki ai i ka 200 Eka ka nui, a i hiki hoi ke kukulu ia ka wili no ka wili ana i na Ko. Iloko o na mahina elua e waiho mai ai i na inoa.
J. MOANAULI,
J. K. UNAUNA.
Honolulu, Feb. 20, 1877 8—4t*—11.
HOIKEIKE NUI!!
Ma ka Po o ka Poaono,
FEBERUARI 24,
E hoike ia'na na KII o ka Hoikeike Nui o Piladelepia, ma Kawaiahao. He mau KII keia e maopopo ai kekahi mau hiona o ka Hoikeike Kaulana o Amerika, ka mea i kaulana iho nei a puni ka honua. E wehe ana ka puka i ka hora 7 me ka hapa. Hoomaka ka hoike i ka hora 8. He hapalua ka uku komo, e haawi ma ka lima o ke kiai puka. O na pomaikai a pau no ka ekalesia o Kawaiahao.
NO KE KUAI!
KE KUNA KEONIANA.
I makaukau me na mea a pau
No ka hoomaopopo pono ana, e ninau ia CHAS. LONG.
[8 3ms.] (Kale Lona.)
CECIL BROWN,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu, H. P. A.
KAUKA LEKA!
[ DR. LATHROP].
OIAI UA HOI HOU MAI NEI AU I HOnolulu nei e noho ai, ua hapai hou ae nei au i ka'u Oihana. O ka poe e makemake ana e lapaauia e a'u, e loaa no au ma ka Hale noho o Kapena Kano (Sao W), e pili koke ia i ka Hale Hotele Hawaii. (2-tf) 778 2m 789
E IKE IA KAKOU HOOKANAKA!
E LULU LIMA ALOHA!!
ME KO OUKOU MAKAMAKA!!
L. ASEU.
UA HOI MAI NEI AU MAI KO'U KIEI ana aku nei i kuu Aina Kulaiwi. Ano, ke ku aku nei au me ka makaukau mau e lawelawe a e kuai makepono loa me oukou e na makamaka o ka Ua Kukalahale, i na Lole Nu Hou loa o kela a me keia ano, mai ko na Lede, Keonimana a me ko na Kamalei. I pau ai kuhihewa, e naue mai ma ko'u Halekuai, ma ke kihi ma Ewa o na Alanui Moi a me Nuuanu. [8 6m.]
WIL DER & Co.,
(WAILA MA.)
AIA MA KE KIHI O
ALANUI PAPU me MOIWAHINE.
Ua hoolako mau ia me ke kuai ana aku i na
Papa me na Lako Kukulu Hale
O NA A PAU.
NA PANI PUKA!
PUKA ANIANI.
OLEPELEPE,
LAKA,
AMI LIILII,
AMI LOLOA.
PENA o na ano a pau,
AILA PENA,
VANIKI, &c.
Ma Balaki Pena me Puna,
Na Pepa Hale me na Lipine Pepa.
Aniani, Paakai, &c.
O na mea a pau maluna'e, e kuai makepono loa ia'ku no ke Dala Kuike. [3—1y.]
HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!
Poakahi, Mar 5, hora 5 pm . . . . . No Hilo
Poakahi, Mar 12, hora 5 pm . . . . . No Kona
Poakahi, Mar 19, hora 5 pm . . . . . No Hilo
Poakahi, Mar 26, hora 5 pm . . . . . No Kona
Ma na holo ana a pau a Kilauea i Koaa, e hiki loa ana oia i Honomalino, ma Kapalilua.
Aole kaapuni hou aia a hai hou ia'ku
Ma na huakai no Maui a me Hawaii, e haalele ai ke Kilauea i ka hora 5. A ma na huakai o Kauai, i ka hora 4 P M. Ma ka hoi ana mai, e haalele ai ke Kilauea ia Kawaihae hora 10 A M., Makena e like me ka mea i hoolaha waha ia, Maalaea a hiki i ka hora 7 a. m. E hoolahaia aku ina e hooliloia ka manawa holo.
Uku Eemoku mai Honolulu aku.
A hiki i Kaunakakai pela maluna mai . . . . . $5.00
" Lahaina, " " . . . . . 6.00
" Maalaea, " " . . . . . 7.00
" Makena, " " . . . . . 8.00
" Mahukona, " " . . . . . 10.00
" Kawaihae, " " . . . . . 10.00
" Kailua, " " . . . . . 10.00
" Kaawaloa, " " . . . . . 10.00
" Hilo, " " . . . . . 12.50
" Kau, " " . . . . . 15.50
Uku kaapuni ia Hawaii . . . . . 22.00
A hiki i na awa o Kauai . . . . . 8.00
Uku kaapuni ia Kauai, . . . . . 12.00
Uku ohua Hawaii oneki, . . . . . 2.00
Aole aie no na uku ohua.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
E hookaa'ia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
SAMUEL G. WILDER (Waila,)
A gena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine. 788 3m 799