Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 10, 8 March 1877 — Page 4

Page PDF (1.29 MB)

KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, MARAKI 8, 1877.

KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.

LAIKI MAKUA,  MRS. KELA A. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE,  MRS. C. C. COLEMANA.

Sweet by-and-by.

1. There's a land that is fairer than day,
An d by faith we may see it afar,
For the Father waits over the way,
To prepare us a dwelling-place there
Chorus. —In the sweet by-and-by,
In the sweet by-and-by,
We shall meet on that beautiful shore,
by-and-by,
In the sweet by-and-by,
In the sweet by-and-by,
We shall meet on that beautiful shore
2. We shall sing on that beautiful shore,
The melodious songs of the blest,
An d our spirits shall sorrow no more,
No t a sigh for the blessing of rest
Cho.  In the sweet by-and-by,
3. To our bountiful Father above,
We will offer the tribute of praise,
For the glorious gift of His love.
An d the blessings that hallow our days.
Cho  In the sweet by-and-by,

NA NINAU NO IUNE.

          1—O ke kauoha ano nui hea kai hanaia ma keia malama, i kekahi anaina nui ma kekahi waonahele ano waoakua?
          2—O ka hoololi hoomana hea kai wehe laula ia a kau inoa ia e kekahi alii i hoike i kona kupaa ma o kona hoao ana i kona makuahine?
          3—Owai ka inoa o keia malama ma ka ka Baibala i aneane pili aku ia Iune?

Ka la hiki mai—Ke kaikamahine a Iariu.

          Hele mai kekahi kanaka waiwai io Iesu la, a haule iho la ia ma kona mau wawae, i aku la, He wahi kaikamahine uuku ka'u, a ua mai loa ia oia, e hele ae oe e hoola iaia. A hele pu aku la o Iesu me ua kanaka waiwai la.
          Ia laua i kokoke aku ai i ka hale, oili mai la kekahi mau kauwa mailoko mai o ka hale, ai mai la, Ua make ke kaikamahine; aole he mea hiki ke hoola iaia ano.
          Aka, olelo aku la o Iesu, Mai hopohopo; ua hiki ia'u ke hoola iaia.
          Olelo aku la o Iesu i ka makuakane a me ka makuahine o ke kaikamahine uuku, E hele pu mai me a'u iloko o ka hale. E Petero, Iakobo a me Ioane, e komo pu mai oukou, aka, aole poe e aku.
          Nolaila, pii aku la lakou iluna iloko o ke keena kahi o ke kaikamahine e waiho ana maluna o kahi moe. Ua piha o loko o ke keena i na kanaka, e hookani ana i na mele o ke kaumaha, a e himeni ana i na mele o ka ehaeha, me ka uwe ana, no ka make ana o ke keiki. Aka, olelo aku la o Iesu, E hoopau i ko oukou uwe ana, e hiamoe ana ke kaikamahine: aole oia i make.
          Ua olelo aku o Iesu e hiamoe ana ia, no ka mea, ua manao ia e hoola koke aku iaia. Aka, akaaka mai la na kanaka ia Iesu, a olelo mai la, Ua make oia, aole hoi lakou i manaoio ua hiki Iaia ke hoola hou iaia.
          Olelo aku la o Iesu, E hele aku lakou iwaho o ke keena. Nolaila, kipaku aku la ia ia lakou iwaho a pani aku la i ka puka, aka, ua hookoe mai ia i ka makuakane, ka makuahine, Ioane, Petero a me Iakobo iloko o ke keena. Lalau aku la ia i ka lima o ke kaikamahine, a olelo aku la, E ala, a ala ae la ia a noho iluna, a ala loa ae la ia mai kahi moe a hele ae la iloko o ke keena. He umikumamalua ona mau makahiki. Nolaila, olelo aku la o Iesu, e hali mai i ai nana.
          Ua piha loa ia kona mau makua i ka olioli, a ua nui ke kahaha o na kanaka a pau no keia hana i hanaia.

NO CHRITOPHUR COLUMBUS.
MAHELE II.

          [Mamuli o ke kukulu hewa ana o na keiki hoonoho hua, ua paewa a hemahema ka heluhelu ana ka mahele mua o keia moolelo.  L. H.]
          I ka haalele ana o Columbus i ke kula, ua lilo ia he wahi luina, mahope iho, ua noho hoomalu iho la ia maluna o kekahi moku kaua o kekahi aumoku nui, no kekahi kanaka kiekie, he pilikoko nae nona. O ka inoa o keia kanaka o Colon.
          Holo aku la lakou ma ke Kai Waenahonua. Ua hoouka kaua keia aumoku me kekahi mau moku kaua Venetiana
          O ka loihi o ka manawai hakaka ai, mai kakahiaka a po, a mahope iho o ia manawa, pau iho la na moku o lakou i ke ahi, a lele aku la o Columbus a me kekahi poe he nui wale iloko o ke kai. He kanaka akamai nae o Columbus i ke au ana, a me ke kokua ana o kekahi hoe i loaa iaia, pae aku la ia i ka aina he eono mile ka mamao. Ua ane paupauaho ai me ka nawaliwali, a he mau la loihi wale kona waiho ana mamua o ka loaa ana iaia o ka ikaika o ke kino. O ka inoa o ka aina ana i pae ai, o Potugala. Hele loa aku la ia i Lisibona, ke kulanakauhale poo Aupuni o ia aina. Iaia e noho ana ilaila, mare iho la ia me kekahi wahine ui. O kona inoa, o Dona Felipa. O kona makuakane i make aku, he kapena kaulana oia. Ua hoouna mau ia oia no na manawa he lehulehu wale e huli i mau aina hou. Ua kakau oia i na mea ana i ike ai, me ka hana ana i na palapalaaina o kana mau huakai aukai. Haawi mai la ka makuahine o kana wahine i keia mau mea a pau ia Columbus. O ka lakou mau mea i kakau ai, ua kokua nui aku ia ia Columbus, me kona hoomau ana aku e loaa iaia ka ike mai na mea a pau e halawai aku ana me ia i holo aku maluna o na moana akea. Manaopaa iho la ia, e loaa ana iaia o Asia, ke holo oia ma ke komohana mai Europa aku.
          A no ka nui ole o ko Columbus wahi dala, o ka mea mua ana i hana ai, oia ka imi ana e loaa iaia kekahi alii kuonoono a waiwai, i mea nana e kokua iaia ma ka haawi ana mai i dala, kanaka a me ka moku, me ka hoouna aku iaia i kahi e huli ai i mau aina. He wa loihi mamua ae o ka loaa ana iaia he mea e a-a mai ana e kokua iaia. Ua make aku kana wahine, a hookahi a laua keiki nona ka inoa o Diego.
          He nui wale na aupuni a Columbus i kipa ai, e hoaiai ana i kona mau manao a me na kahua hana imua o na Moikane a me na Moiwahine, aka nae, aole lakou i kokua iaia. No ia mea, ua hele aku ia i Sepania. O Isebela ka Moiwahine o Sepania, ua lohe oia i ko Columbus makemake ana i hoike ai, nolaila, ae iho la ia e kokua iaia.
          Iloko o ka malama o Aperila, 1432, i kau ai o Ferdinand a me Isebela ka Moikane a me ka Moiwahine o Sepania i ko laua mau inoa ma kekahi pepa, e hooia ana e kokua ia Columbus, me na mea ana e noi mai ai ia laua, no kana huakai aukai. Ae like iho la hoi laua, e lilo ia i Adimarala no ka moana, a i Kiaaina hoi no ka aina e loaa aku ana iaia.
(Aole i pau.)

NA KANAWAI O NA KEIKI.

          E na keiki aloha, ua ike oukou, he manawa loihi loa i hala, aole he Baibala ma ka honua nei. A he mea paha ia i oi aku ai ka paakiki o na kanaka i ka ike ana i ka hana i ka pono mamua o ko keia wa. Mahope iho, hoike aku la ke Akua i kekahi poe kanaka maikai, ma na wa like ole, e kakau i na mea like ole i kulike me Kona makemake i ike ai kanaka—na mea e hoike mai ana i kanaka e hana i ka maikai a e hana hoi i ko ke Akua makemake. Mawaena o kekahi mau mea a lakou i kakau ai, oia na kanawai he umi. Mai ke Akua mai keia, a he pono ia kakou ke malama i keia mau kanawai a pau. Ua manao au, he ekolu o keia mau kanawai i manaoia, ua pili loa aku ia no oukou e na kamalii, mamua o na kanawai ehiku i koe aku. Oia hoi keia: "E hoomaikai oe i kou makuakane a me kou makuahine;" "Mai aihue oe;" a "Mai hoike wahahee oe." He nui wale o na keiki, aole i hoomanao i keia mau kanawai a hooko aku me ia. Heaha ia mea e hoomaikai i ko kakou mau makua? Ka, e aloha aku ia lakou—e hoolohe aku ia lakou—e malama aku ia lakou ke loohia ia lakou i ka mai, a ma na mea e ae a pau—e oluolu aku ia lakou—Heaha hoi ia mea he aihue? Ka lawe ana i ka mea aole no kakou ponoi, me ka ae ole mai o ka mea nona ka waiwai—Ua ike au i kekahi poe keiki liilii e huli ana i na huamoa a na moa a ko lakou mau makamaka i hanau ai. I ka wa e loaa ai ka hua ia lakou, heaha kou manao i ka lakou mea e hana ai? Hoihoi aku anei i ka mea nona ka waiwai? Aole; lawe aku lakou i ka halekuai o ka pake a kuai aku no ka meaono.
          Aole anei ia he aihue? Ae. A ina e lawe ke keiki i ka ipu aimaka mai kona ka mai, aole nona ponoi, aole anei ia he aihue? Ae, he aihue ia! O na kamalii e aihue ana, ua ike lakou he mea hewa ia. Oia ko lakou mea i aihuea ai me ka maalea loa. Heaha hoi ia mea he hoike wahahee? Oia ka hoopunipuni, me ka hoike ana i kahi mea oiaio ole no ko kakou mau hoa'loha liilii. Aia kekahi wahi keiki e noho ana ma keia honua, ua hoomanao mau oia i na kanawai a pau me ka malama. Hoomaikai oia i kona mau makua—Hoopuka mau oia i ka oiaio wa-
le no—a ua haahaa oia me ka pololei—Oia ka Makuakane o na keiki Hawaii a pau e hahai ai. Oia o Iesu Kristo.
ELENA.

He manu Crow kamailio.

          Aole keia ano manu he crow ma ka Pae Aina Hawaii nei, aka, he nui wale lakou ma Amerika. He manu eleele loa lakou, i like aku ka nunui me ko ka manu kuku. He kolohe loa no hoi, e ulaa ana i ka anoano kulina mahope iho o ke kanu ana a ka mea mahiai, a ai i na anoano ana i kanu ai. I mea e hookaawale aku ai i keia ano manu, hana ka mahiai i kekahi pahu-laau a hoaahu aku i ka lole e like me ke kanaka, ka papale, kuka me ka lole wawae. I ka wa e pa mai ai ka makani i ka lole, kuhi keia ano manu i keia hoailona he kanaka, aole loa lakou e hookokoke aku i ona la. Ua hiki ke ao ia keia ano manu e kamailio e like me ka manu aloha. I kekahi la o ka Hooilo, e paina ana kekahi kauka i kamaaina ia'u ma kekahi o na alahele ma kuaaina. Ua uhi paa ia ka honua i ka hau, a e makamaka hou ana ka haule ana. Ua kokoke aku e po ia la a ua meha na mea a pau. Aia hoi, lohe koke iho la ke kauka i kekahi leo i ka pa-e ana mai, 'E papa e hoi mai e ai." Kaohi mai la ia i kona lio, a nana ae la ma o a maanei, aka, aole ana mea i ike ai—Aia hoi, pa-e hou mai la ka leo, E papa e hoi mai e ai. Nana aku la ia ma kahi a ka leo i pa-e mai ai, aka, aole ana mea i ike; aka, he manu crow wale no e kau ana iluna o ka pa ma hai o ka alahele. Iaia e nana ana i ka manu crow, lohe hou iho la ia i ka leo no ka manawa ekolu, E papa e hoi mai e ai. Nolaila, ike iho la ia i kahi o ka leo poloai i pa-e mai ai mai ka manu crow mai. Hele aku la ia i ka mea nana ka manu a kuai lilo mai la iaia. Aka, ike iho la ia ua hewa keia kuai ana ona. Ua noho mai ua manu la e aihue i na mea o ka hale, me ka huna aku maloko o na ohe wai. I kekahi la, i kahi kaikamahine uuku a ke kauka e hle ana ma ke alanui me ka hapawalu iloko o kona lima, e hele ana oia i ke kuai ko omoomo. E kau ana ka manu crow iluna o kaupaku o ka hale, ike iho la ia i ka mea hulali iloko o kona lima, lele mai la ia ilalo, a kaili ae la i ka hapawalu me kona uuku a lele aku la me ia mea. Hoi aku la kahi kaikamahine i ka hale me ka uwe i kona  makua, aka, aole e loaa hou mai ka hapawalu ia lakou. Mahope iho, uluhua iho la lakou i ka malama i keia ano manu kolohe, a kuai lilo ia aku la, a i kona nalowale ana aku mai ko'u ike ana iaia, aole i maopopo ia'u, pehea la ia i hoohala i kona mau la hope a ua ola paha ia.  ELENA.

Ko na keiki ano aku.

          Eha a elima mau keikikane e kamailio ana i kekahi po no ka lakou hana ke ulu ae a kanaka makua. Ninau aku la kekahi i ka mea nui o lakou:—
          Heaha aku oe ke ulu ae oe a kanaka makua e Wili ?
          He loio, wahi ana ; heaha ka kakou hana, ina aole he mea nana e haawi mai ia kakou i ka pololei?
          Ae, aka, aole he hana pololei mau o ka loio. Ua lohe au, o kekahi o lakou he apuhi aku ia hai i ka mea e haawi ana a nui ke dala, wahi a Kale.
          Ina pela, aole au e hana ia mea, wahi a Wili. E nana aku no au mai ko'u pukaaniani aku i na mea makua ole a kokua aku ia lakou, me ka hakilo ana i ka poe apuka ia lakou. Aka, heaha kau hana e Kale?
          Ka, e lilo ana au i kauka lapaau, i holo lio ai au i ka la a me ka po. E malama no au i eha mau lio nui maikai, aole elike me ko Dr. Grey's mau lio ahiu.
          Ma keia, ku ae la o Kimo iluna a puana ae la, E oluolu oe e kuu mua e Kale, na'u e kapili kapuai hao ou mau lio a pau, no ka mea, e lilo ana au i amara.
          Hu ae la ka aka o na keiki, a i mai la o Wili, aole loa au e kanalua nou e Kimo, ina oe he amara hoopono; aka nae, e holoi oe i kou maka a me ou mau lima mamua o kou hele ana ae i kuu keena oihana.
          Ae no hoi paha, wahi a Kimo me ke ano hoihoi.
          Ina pela, wahi a Wili, ua holo ae la, ua loaa ia papa he loio, he kauka lapaau a me ka amara iloko o kona ohana.
          Ma keia wa, e noho ana ko lakou kupunawahine ma kana hana he humuhumu, a e noho ana ma kona mau kapuai kana wahi kamalei o Hale, e ho-o-o ana i na kui pine iloko o ka bela kui poepoe.
          E na keiki, wahi a ke kupunawahine, eia kekahi o oukou aole i hai aku heaha aku la ia.
          Aole, wahi a Wili, me ke kulou ana iho ilalo a hii ae la ia Hale iloko o kona mau lima. Heaha aku kau hana ke kanaka makua aku oe elike me papa.
          Apo ae la ko Hale mau lima i ko Wili a-i a i ae la, Ina au e kanaka makua, e lilo—e lilo—e lilo au i mea aloha aku i ko'u makuahine.
          E kuu keiki punahele, wahi a ke kupunawahine, oia ka oi o na mea a pau. He mea maikai loa ia i kikoo aku ai oe ia mua.
          E lilo ana o Wili a me Kale i mau kanaka nui a naauao, aia nae aole he kokua i ko laua mau makua, aia wale no a haahaa laua me ke aloha.
          O ke akahai oia ka mea oi aku o ka hoohauoli i kekahi. I na manawa a pau ma keia mua aku, ke hoolala nei oe i ke kahua no ka wa e hiki mai ana; e lawe i na olelo a Hale. "E lilo au i mea aloha i ko'u makuahine."  Children's Friend.

Na Kauwa a me na Keiki.

          Ua pololi ia o Ioane Simona i kekahi la, aole i haawi kona makuahine i aina kakahiaka nona, aole no hoi he paina ahiahi nona i ka la i hala aku, a e noho ana ia me ka nana ana ia mua aku o ia la, iaia e kau ana iluna o ka ipuka pa. Aia hoi, maalo ae la kekahi keonimana i kamaaina ia wahi.
          Halo Ioane, wahi a ke keonimana, heaha kou mea hana ole nei i hana?
          Hana ole i hana, wahi a Ioane.
          Heaha kou mea i ano kaumaha'i ?
          Aole i loaa ia'u he aina kakahiaka ; a me ka aina ahiahi pu, wahi a Ioane, me ka ha'uha'u uwe ana.
          Ke manao nei au, ua makemake oe i aina awakea nou, wahi a ke keonimana, aka, ua ike no oe; ina aole e hana ke kanaka, aole ia e ai, a ke manao nei au, ua pili no ia i na kamalii. E hele oe e waele i kuu kihapai pua i ulu ia e ka nahele, a e loaa no ia oe ka aina awakea e like me kou makemake, ke hiki nae ia manawa.
          Holokiki koke aku la o Ioane, oiai he wahi keiki palaualelo loa ia, aole makemake i ka hana, a ua pololi loa ia oia me ke ake nui e loaa kona aina awakea. A ua makemake nui iho la ia i ka hana no kekahi mau la no ka loaa o ka ai iaia, ua hele mau aku ia e kokua i ka mea hoomaemae kihapai i kela a me keia kakahiaka a me na auina la, me ka loaa mai o kona uku he ai ana, mai ka hale mai o Mr. B's. Hana iho la ia me ka hoopono, no ka mea, ina e ike aku o Paterika iaia e hoomolowa ana, e pane wale aku no ia Ioane, ke hopohopo nei au i ka loaa ole ia oe he aina, alaila, he mea ia no Ioane e hooikaika loa ai i ka hana. Aka, ua hoowahawaha ia i ka hana, a no ia mea, olelo aku la ia ia Paterika i kekahi la: Heaha kou mea i hooikaika loa ai i ka hana? He makemake anei oe?
          Makemake anei? wahi a Paterika, Ka, aole o'u makemake, aka, pehea e loaa ai ia'u ka ai a me ka ia, i mea e ola ai au, ina aole au e hana? Ke haawi nei o Mr. B ia'u i ka uku kupono, a e hana au i ka la i ka hana me ka hololea nona; oia la i lohe oe, a ua manao au, pela mau aku no a hiki i ka hopena o ka manawa.
          Heaha kou mea i ku mau ai ma kahi wela o ke ahi i na la a pau? wahi a Ioane i pane aku ai i ke kuke, iaia i komo aku ai iloko o ka hale kuke no kona aina kakahiaka o ia la, ua makemake anei oe?
          Aole loa wahi a ke kuke, aka, he kauwa au, ua ike no oe, a he mea pono i na kauwa ke hana, ina he mea ia e loaa ai ko lakou uku.
          Nolaila, kamailio aku la o Ioane i keia mau olelo ana i kela a me keia la, i ke kanaka hookele kaa, ka mea malama lio, ka hii keiki a me ka wahine humu lole, a ike iho la ia ua hana lakou a pau i ka lakou hana iho, aole no ka hoihoi i ka hana, aka, no ka uku ia mai; a ma kekahi olelo ana, he mau kauwa lakou a pau.
          Aka, i kekahi la, lohe aku la ia i kekahi leo ma kekahi aoao o ke kihapai, ma kahi hoi ana e hana ana, nana aku la ia a ike aku la i kekahi keikikane a me ke kaikamahine i ane like me ia na makahiki. He buke ka ke kaikamahine iloko o kona lima e paa ana, a e nana pono ana ia, a me he la, e hoopaanaau ana ia i kekahi mea. E hooikaika ana ke keikikane i ka hana ma ka waele ana i ka nahele me ka paeli ana, a e hana ana i wahi mala kihapai nani me ka maikai e like me ka Paterika hana ana.
          Pela anei e loaa ai kou aina awakea ia oe? wahi a Ioane.
          E loaa ai ko'u aina awakea? wahi a ke kaiki me ke ano kahaha; a pane mai la ke kaikamahine, Aole, na ke kuke ia hana.
Auwe! ua ike no au, wahi a Ioane, aka, o kau hana anei ia,—heaha ka mea e uku ia mai?
          O ka maua hana keia, wahi a ke kaikamahine, ka Arthur's kihapai pua a me ka'u haawina, oiai, aole ko maua hana ana no ka uku ia mai, aka, i mea e hooluolu ai i ko papa manao; he nui kona aloha, nolaila i aloha ai maua e hoolaulea iaia.
          Aka, heaha ka uku no kou aina awakea? i pane aku ai o Ioane.
          Aole o maua uku no ia mea; o ko maua hale no ia, ua ike no oe, a ina e hiki i ka wa paina, hele aku no maua e noho ma ka papaaina a loaa no ia maua ka ai.
Nohea i loaa ai ia oe ke dala e kuai ai i lole nou, a me kekahi mau mea e ae?
          Na papa i haawi mai ia maua. Aole no nae au i maopopo, mai hea mai la, wahi a Arthur, ua manao au, i loaa no iaia mailoko mai o kana oihana, a i ole, ma kekahi mea okoa e ae; aka, ua kuleana maua i na mea a pau a maua e makemake ai, no ka mea, no ka ohana hookahi maua, a o maua kana mau keiki.
          Ina pela, wahi a Ioane, ua manao au aole a olua hana, aka, o ka paani wale no. Ina owau olua, e moe iho no au iluna o ka mauu maanei, a haule aku i ka hiamoe nanea.
          Aole loa pela, wahi a Grace, aole ia he mea e hooluolu iki aku ai ia papa. Ua makemake nui loa oia e ike mai ia maua e hana ana; ua hoihoi loa ia i ka ike ana i ke kihapai a Arthur ua maikai, a ua makemake oia ia'u e hoopaa i keia haawina loihi a paakiki. Ua hoihoi ole no au i kekahi wa, aka, ia'u i ike ai i ka oluolu o kona nanaina i ka wa a'u e hana ai me ka paanaau, ua ane ulu mai ia'u ka manao e hoomaka aku. He papa oluolu loa ko maua; a ua nui ko maua aloha nona, a e hana no maua i kekahi mea i loaa ia maua nona.
          E na kamalii aloha, he nui wale na kanaka e kapa nei ia lakou he mau kauwa na ka Haku, a oia wale iho no lakou, aole he mea hou aku. Ua makemake lakou e hele aku i ka lani, me ka makemake ole e iho i ka po; ua makemake lakou i na hoomaikai ana a ke Akua ma keia ao, nolaila i nonoi aku ai lakou Iaia ina e haawi mai Ia ia mea ia lakou, e hana no lakou Nona me ka ikaika a pau i loaa ia lakou. Ua hoopaa lakou ia ia olelo; ua heluhelu mau lakou me ka pule ana; hele lakou i ke Kula Sabati a me ka halawai, hele lakou e ike i ka poe ilihune, a hana i ka mea i kapaia ka hana Kristiano. Aka ke hoowahawaha nei lakou i na manawa a pau, a ina ua manao lakou e loaa ana ka uku ia lakou ma kekahi hana e ae, he makehewa ia lakou ka hana ana; he mau kauwa wale iho no lakou.
          Aka he poe okoa aku no kekahi i hahai i ke Akua ma o Iesu Krsito la, a ua lawe Oia ia lakou iloko o Kona ohana a hoolilo ia lakou i mau keiki. O Kana mau mea a pau loa, ua haawi Ia na lakou; Kona home, Kana papaaina a me Kona waiwai; aole o lakou hana no kekahi mea, no ka mea, Oia ko lakou Makua a aia lakou ma ka home. Aka, ua papalua ka lakou hana ana me ka ikaika e like me na kauwa maoli, e hoike ana i ko lakou aloha me ke kupaa ma Ona la. O na mea a pau a lakou e noonoo ae ai, e oluolu ana no Ia, makemake lakou e hana, ua aloha io lakou e hooikaika i ka hana ana, no ka mea, ua piha lakou i ke aloha Iaia.
          E na keiki liilii a me na kanaka makua, owai o oukou e alawa iho a nana i keia moolelo, mahea la oukou,—e koho oukou no oukou iho,—ma na Kauwa a ma o na Keiki paha?

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 11.—SABATI, Mar. 18.
KUMUHANA.—Ka uhane maluna o Elisai.
PAUKU BAIBALA.—2 Na Lii 2:13—25

13 A lawe aku la ia i ka aahu o Elia, ka mea i haule iho mai ona iho la, a hoi aku la, a ku ma kapa o Ioredane.
14 Lawe aku la ia i ka aahu o Elia, ka mea i haule mai ona mai la, a hahau iho la i ka wai, i aku la, Auhea la o Iehova ke Akua o Elia? A i kona hahau ana i ka wai hooka waleia'e la ia ma o a ma o; a hele mai o Elisai ma keia aoao.
15 A o na haumana a ka poe kaula ma Ieriko, i ku mai la, ike aku la lakou ia ia, i ae la, Ua kau mai ka uhane o Elia maluna o Elisai. A hele aku la lakou e halawai me ia, a kulou iho la lakou ma ka honua imua ona.
16 A i aku la lakou ia ia, Aia hoi, eia no me kau poe kauwa he kanalima na kanaka ikaika; ke nohoi aku nei makou ia oe, e hele lakou e imi i kou haku; malia paha ua lawe aku ka makani o Iehova ia ia, a ua hoolei ia ia ma kekahi mauna, a ma kekahi awawa paha. I mai la ia, Mai hoouna aku oukou.
17 A koi aku la lakou ia ia a hilahila oia, i mai la ia, E hoouna aku oukou. A hoouna aku la lakou i kanalima kanaka; a imi la ou ia ia i na la ekolu, aole i loaa.
18 A hoi hou mai la lakou ia ia, (no ka mea, e noho ana no ia ma Ieriko,) i aku la ia ia lakou, Aole anei au i olelo aku ia oukou, Mai hele oukou?
19 I aku la na kanaka o ke kulanakauhale ia Elisai, Aia hoi, ua maikai ke kahua o ke kulanakauhale, e like me kuu haku e ike nei; aka, ua ino ka wai, a he aina hoohanau hapa.
20 I aku la ia, E lawe mai ia'u i kiaha hou, a hahao i paakai maloko: a lawe mai lakou io na la.
21 A hele aku ia i ke kumu o na wai, a hoolei iho la i ka paakai maloko, i aku la,
Ke olelo mai nei o Iehova peneia, Ua hoomaikai au i keia wai: aole he make hou mailaila mai, aole hoi he hoohanau hapa.
21 Pela i hoomaikaiia'e ka wai a hiki i keia la e like me ka olelo a Elisai ana i olelo ai.
23 Pii ae la ia mailaila aku i Betela; a i kona hele ana ma ke ala, hele na kamalii mailoko ae o ke kulanakauhale, a hoomaewaewa aku la ia ia, i aku la ia ia, E pii oe iluna, e ka ohule; e pii oe iluna e ka ohule.
24 Haliu ae la ia, a nana mai la ia lakou, a hoino mai la ia lakou ma ka inoa o Iehova: a hele mai na bea wahine elua, mai ka ululaau mai a haehae i na kamalii, he kanaha kumamalua o lakou.
25 Hele aku la ia mailaila aku i ka mauna o Karemela: a mailaila aku, hoi aku la ia i Samaria.
Pauku gula. Pauku 15.
Pauku hoopaa naau 23, 24.
Mele.—Him. 133, 8—7. Leo.
Mai ke kea kahe mau la
Ko ke ola wai maikai,
Ma ko Iesu uwao ana
Loaa wale ia wai.
Wai hoola, hoomohala,
Wai hooluolu mai.
Hea ko Iesu leo aloha,
Inu, e na make wai.
me ka pauku 3.
Pule i loaa mai ka mana o ka Uhane, &c.
Na Ninau a na Kumu.
P 13. Ua haehae Elisai i kona lole iho p 12, no keaha? Ka aahu owai kana i aahu ai? No keaha ka aahu ana? I loaa pu me ia ka mana o Elia. Pela paha kona manao. Mai hea mai ko na hoi ana? A ku oia mahea?
P 14. Heaha kana i lawe ai? a aha aia me ia aahu? e like me wai? Heaha kana ninau? A pehea hoi ka wai? a hele oia ma ke aha a keia aoao? Aoao hea ia? Ka olelo aha a Elia i hookoia? p 9, 10 Ua ike anei Elisai i ko Elia pii ana'ku?
P 15. Heaha ka olelo a na haumana kaula ma Ieriko? A hele lakou  e halawai pu me wai? a aha imua ona? He kulou aha keia? Pehea lakou i ike ai, ua haule ka uhane o Elia maluna o Elisai?
P 16 Heaha ke noi a na haumana kaula ia Elisai? Malia paha ua ahaia Elia? He mea pohihihi ia lakou ka pii ola aku i ka lani. Ua nalowale Elia mamua a loihi a hoea hou mai. Ua like paha ko lakou manao me ko Obadia, I Na Lii 18:12. Ae anei Elisai i ko lakou noi ana? No keaha ka ae ole?
P 17 Koi hou anei lakou e ae ia e hele? Hoole hou anei oia? Ehia hoole a mahope ae oia e hele lakou? Koi no, a hoole, a koi hou, a hoole hou? a no keaha kona ae e hele lakou? Ehia ka i hele? Imi lakou i ke kino o Elia i ehia la? Loaa anei?
P 18 A i ko lakou hoi hoka ana, pehea Elisai i olelo aku ai? Ko kana olelo ea.
P 19 Heaha keia hoopii o na kanaka o Ieriko ia Elisai? No keaha ka hai ana ia ia i ke ino o ka wai, a me ka aina? No keaha ka hoohanau hapa ana o ka aina? No ke ino o ka wai hapa na mea ulu, hapa na keiki hou.
P 20—22. Pehea la i hanaia'i i maikai ka wai? He ipu hou, he paakai maloko, a laweia e Elisai ihea? a ahaia iloko? A heaha ka Elisai i olelo ai no ka wai, a no ka aina? pehea hoi ka wai? Ehia ano o ka paakai? Maikai ka wai a hiki i keia la, la hea ia? Heaha kekahi hana like ma Puk. 15:23—25?
P 23. Heaha kekahi hana hoomaewaewa a kekahi poe keiki? E pii me wai? me Elia paha, He mau keiki paha keia a na k lua wahahee. Me ke ano o na makua pela hoi ke ano o na keiki. Pehea ka hoomaewaewa ana o kekahi poe ia Iesu? Mat. 27:29, 30, 39—41.
P 24. He ha ka hope o keia mau keiki hoomaewaewa? Pehea na makua o keia poe keiki? uwe kanikau paha no ka hooneleia i na keiki.
P 25. Mahea Elisai e hele ai? Lilo paha Karemela i wahi noho no Elisai i kekahi manawa.
Mele—Him. 350. 6—8. Leo.
E na haipule nei,
Hauoli pu kakou
E mele pu, e hoomaikai,
A poai ia Iesu.
E loaa no maanei
Na hua ono no,
Maluna nae na hua maikai,
Na mala pua mau.
Na ninau a ke Kahu.
Na makua. Owai ka i lawe ia'ku i ka lani ma ka puahiohio? Owai ka i ike a ka hea aku? Heaha ka i haule iho maluna o Elisai? He hoailona ko Elia aahu no keaha? Owai ka i makemake e hoopa aku i ka aahu o Iesu i ola kona mai? Heaha ka hana mana a Elisai i hana'i me ka aahu o Elia? No ka aahu anei ka mana? Mahea ka mana o Samesona? Mahea hoi ka mana o Davida? Mahea hoi ka mana o Petero ma, Paulo ma, i ola'i ka poe mai, ka poe make? Ma keaha i hookaawale ia'i ke kaiula, me Ioredane mamua loa'ku?
Na keiki. Ihea i lawe ia'ku ai Elia? Owai ko Elia pani hakahaka? Heaha ka hana mana mua a Elisai i hana'i? A ike na haumana kaula i ka hookaawaleia o na wai o Ioredane, olelo lakou, ka uhane a wai ka i haule maluna o Elisai? A make ko oukou kumu ma k  kumu ikaika, makemake anei oukou e oili kona ano maikai ia oukou? Pehea e pili i? ma ka hoohalike ana paha.
Owai ka poe naaupo i hele e huli i ke kino o Elia? Heaha ka mea nui i pono ke imi ia? Pehea e loaa'i o Elia ia oukou? He wai ino a he aina ino ma Ieriko, heaha ka hana i maikai ai? Ua ino ka naau o na kamalii, heaha ka mea e maemae ai? Ehia keiki hoomaewaewa ia Elisai a haehae koke ia a make i na bea elua? E makau oukou i ka hoomaewaewa ana? Heaha ka hewa o Isemaela, a ki pakuia oia?
Ke kula a pau. Heaha ke ano o keia hua, ua haule ka aahu o mea maluna o mea? Pehea e oi i ko kakou mana i ko Elisai? Owai ke imi naaupo nei me ka loaa ole? Heaha ka i like me ka wai a me ka aina o Ieriko? Heaha hoi ka i ike me ka ipu hou a me ka paakai a Elisai i hoomaikai ai ia wai me ia aina? No keaha ka hoohanau hapa ana o Hawaii nei? Owai ka paakai ma Mataio 5:13? Heaha ka mea e ino ai ka paakai? Owai na bea elua ma ka hoohalike ana?
Mele Robina Gula. Mele 75. Pauku 1 me ka l a
Pule no na keiki kolohe, auwana kuamuamu, &c.
Haawina no Maraki 25. Ka hoi i hope.