Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 12, 22 March 1877 — KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE! NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU! [ARTICLE]

KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA

A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE!

NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU!

Jle .V<wit'rt Uuin/iio <»Aa JbJchia.

MOKUNAIV—IIELU 9. Ko hntko hi iiml nrt nn lihm», I i.i uku īnKiiain o tt- k(m> ola. HE JIEA io no ia o kau mai ana iiuilmiii o kahi; uka, ina wan he kanaka hoomuiiamuna, ina j>alta ua manao ju3 au he kupua o Alor»zor, aka, aole nae ia o ko'u aeo O ka uhano oka make, no na kumu nui lu' lehulehu, o ue ia niai ana no |viha o hoiko inai iaia nka, nolt» hvi o hiki ko nuiiiao ia, ua l<Kva i kekuhi kanaka ka mana e kahm aku i kekahi nhano o hoiko niai iaia iho; wahi a'u i }«mo aku ai. O ko'w nianao no ia; \cahi ana ; aka, jh lu»a la wau e hana aku ai ? E kapa aku anoi au ia Pona Fadila he |*'|>ehikunaka ika nioa u'u i ike 010 ? PoKt» la o loaa'i ia'u na hooiaio ana no ia mau luuolelo ?

E k;tli kaua : wahi a'u. N;i t»a ouli kuj«uuili.i i lawv ui li u kauu i kviU kuhiia kukela. i k.v inanuwu hoi i krtj»u loa i \'i k« i.v walii . oini. im li.ō iu umi iu'u, < no k«»n;\ iniik.iu i kotut m.tu kuko nn.% a ; lih' n;i woli o im hiuna o k.ui;* tn;ui h;uut> ; iu h»K'kaj»u hv» oi;t i k« wi>hv koia tnau ipukii i kokiihi niHlilnni, Uh hai |>u i;t nmi uo h*»i i.-i'u, h*' nui i»« nii 1 * ; mwiMiui ni, k»vn;t aku o keiu kakelu, . ak.i. uoli' i loa i;v'n. « in;v k»*u ; 'hoiio ;vku. o h.vio n » kaua o imi nkt: m o ' ibK«mAo}H>(»o i koMuo.' l*;i nui n.i uihuao ; v wuiho lu'i iloko \> u ( no ko nno «v koin k.ikoL», a tno k;i l«>n >an i h.-\i nn»i noi ! u'u no nu un-A o ]>lii hua i ko Lukua&n.i • v» ko'u nuku.thino |

M o U» kAll;» :l kvt*U h.n'hl- j h i h i h» u.i WHik.uuaiiiuo oj.ioo uh k*ko-1 i.i sivi. li.i .i!u> <: !.s»l. uo l.i ko j*iUaU «uia ,

o ko'u omiimu. U* aui ua hioaa e ae ai nn, nune aoa iloko o"ka pnuwai $ kekahi, akk aole loa wau i hoike Iki, ā aole loa n<| lioi au i īi&i aku ia o%vau ke kpiki a ks kaikaiua o koua koahioe. ! - Oiui aiapa e kaaiaiik? aaa i ka ui o n» kaikamahaie opio o k>iko o ua kakelanei| aia hoi, ua huki a» ia q Fenado i Ira4cii s kaei a»a nta koaa u&oauiua, i loaa'i ot&| loko oko bakel% & nioau mai la ina a& like ka «i*p ua ma9 kaik%i»ahice oei ma ia; a ke neknao gaa &ei au, waU aoa, le loa e pan aua na koai aoa a ko'n pounl wai nae na|hooMhi, a hiki i ka haiple an«< aku a ko'u! mau onohitnaka zmduna © k* kiao maoli o ka ui noaa keia ma& na a'u e kilohi uei maluua oUa kti.< Ua ano liiio iki no na i heieheleua me ko' Aienmim, eka, aole oaa i like ka ui. Oiai oia|e kilohi ana, a e kamailio ana, komo mai. la ke kiai GonKaleza me ko

maua hoohiaopopo mua ole, aike lihi] mai la i ko kii, niino aka iho la, a pane] inai }a. A! eke Kavalia, he kanaka! hnuoii oe. ' Ke hoomaopopo akuneian. ] ke kaei m4« nei ka oe i k<? kii o kau alo-1 ha liin koM umauma. Eae mai aoei oe ! i keia elemakule e kau aku kooa raauj inaka nmīana o ke kii o kekahi ui opio ?| Ua lehulehu na pua a'u i ike i mohala mo! ka iihiū a Inae iho ia, a ho mea inaikai i hoi no kii puuwai ka ike ana aku i keia opuu. E nana snai i keia \mhi, wahi a Fenado, a e haimai ina ua ike oe mamua'e i kona oi. Lalan mai )a ua elemakuie nei a kau iho ta kona man onohi maluna t> ua kii nei,;haahilu iho la kona mau hmi, a kulu iho la na onmka wai malnna v> kona mau papaiina. Heaha Ueia ? wahi a Fenndo, heaha kou kumnK> ka uwe ana e kuu makamaka ? E mai ia'u, wahi aka eleniakulēl' E leala inai i ka eleinakule e hana ano e aku nei. I ko'u ike ana'ku nei i kela kii, ua hoihoi ia mai la na hoomanao ana no na la i lmla mua loa, a hiki 010 ke iho i ka pii ae a ke aloha & hoohaniui i na knlu wai o ka maka. H«iha ke kumu oia mea ? wahi a Fe-1 nado. Ke hooinanao nei anei oe nona ? E ke Kavalia, wahi ana, he hiki no ia'u ke hoike aku i kekahi kii ano like loa me kena, aia iloko oka Imni kii; ua oleloia,! he kii nani no kuu haku i make, ka lede i Alamaira : aka, he inau hiona aoo naiM ninmua oko keia. Ive ola uei no anoi keia hnie ? i j AoK' i muo|>o}x) iu'u, wahi a Fonrtdo, i nkii, e oluoln oe o lawe aku ia'u i.ke ke- j ena kii ? Ua hoiila'e nei oe i ko'u ma-1 nao ake e Ike ma kau mau hana a me i kau mau olelo imua o'u. Aole loa wan | i ikt; ia makuahino o'u i ka n-a e olaana, ina eia ia nei kona kii, e ]x>no e ike au. i Kou maknahine ? he oiaio aneihe ma- i kuahine o kilo Zkluia nou? wahi a ka i eiemakule. ! O ka'ii mau huaolelo i hwpuka ake i la he oiaio. a aole. loa e hoilun ia mai; \vahi a Ft v »«ulo. i

Mamuli o k»-ia niai* oleio, a mainuli no hoi o k<> koi i,v ua alakai aku la ua oieiuakulo iu i ia i'onailo a pii aku la ilu> na. No ko'u uno onawaliwali, aole an | aku ia laua. M»hope iho o ko la* ua pii ana uia u» aiapii lauwili lie lohu» h'lm, hiki i kekahi iuiui nui i .ho«»uaiii iit. Ma kela a mo koin paia, * kau ana na kii lohuiohu o na ohana lt« nui inai ka wa kahiko inai. a o kokalii j>oe hoi, ua nalo o aku ko lakou iimu ki« no ma kola aoaii o ko ao noi. Ma koka* hi a<nus o kau ana olua inau kii nui, | uliiia nto ka ohvle kanikau. Aia ! wahi a ka «>U>inakuie «h» ka k«<| ha\. anawa»:i; n« kii o iua wahine a l>otj L'aiiiia ; a kau aku 1« btn« iiiua e kuiii aua i ua mau kii nei. Ai4e ioa e hiki iaia ke uaua'ku i k<> laiia luau holohoieiui iimm ko iaua ntake wus « i kumu uone4 iko »4o aku ai, it« kau m kt4« uhi ekvty iuaiuiia ih«3k P;Uo ao la ia i ka uhi 4 |tauo iuai la. O koia ka iwki Kiuina, ka wahiue mua a 1K« PaUila—oia kckah( o tia waiiine uio kaaiua i kona maii U—« ua luake oia i kune mau la ioa. A ua tuako hikiw«wv loa. oui e im>4 in> ana i kekahi |«a|Maima. k j l'a ike no |taha iia piii an i« Āwj P.niil.-i. a o ka Maknis-« Ue iV»ijīa lhJr-t) pili i kr»a Kr*Kv A na ia kwim i twaUj iimi i ko niaiM iua»A\» v h< io io*i, a«vW|

0» e kao aku i kakoopai kupaap īnninna <| k»poe hewa, ka poe a f«scM Q ueia mau.inea, a ona ~hsiām «o maa inea, «a bga p»»|iAli>« &>maua. man «maaa»; wahi & Woaaiikk,

; Ua ike anei oe, a«a iaaopojpo emei na kumu, i hiki ai ia oe ke ina&ao & iike me kau i paae nm la ?

fle oklo, fee ioan khma no. Ona tiiea a'u i iohe e piii aua i kela kihi ma komohana, no a& mea aoo e, a sm na lj|ftiuku kupaianaha, a me keia pahi; a vehe ae la o Fenado i ka pdu pnh|tka i kaa'i i ke kakeia, a kuhi aku i ka elemakule.

■i O! e Fenado, Wahi aua eiemaknle aei, ihea kahi i loaa'i keua mea make k oe ? Mai Bepania hou mai ka laweia a&a mal

Ua ike no ka oe. Ua loaa'ku ia'a oa wu-lii ia me ka welu aahu o ka poe M&a, ua heie a okiioa ike koko. Ano, e hopo ana no anei oe i ko'u mau manaoio m&hoiho o ko'u hoike ana'ku i keia mau mea ia oe ? Aoie e hiki ia'u ke pane akn, oid 7 aole i maoj)O[)0 iea loa ia'u ka make ana o iede Emira. īa manawa, e noho <tna wau i Garanada malalo o ko'u haku! lea lede 2idana. 0 ko'u kaikuahine o i , oia ke kauwa a iede Emira malo'ko o keia kakela k wa, a mai ka hoi hou ana mai nei o Dona Padiia, aole loa he wahi mea a ekemu iki o Dona Padiia i keia kaikuahine o'u, a'eia ke kumn. I kekahi po, oiai na nui ke aloiia o ka Dona Padila i kekahi waiiine e aku, oia ka wa i luku ia'i o Piiipi xne kona mau koa, aia hoi, rta hiki mai ia oia ia nei, me ke ano hoihoi. Hoomakaukau kokeiaiho ia he ahaaina, a o ka lede Emira me konaola inaikai kekahi. Mahope ibooka l«ina ana, ua hooinaka mai la ke ano omaimai o ua iede Emira uei, a mamua'e 6ka puka ana mai o ka ia i kekahi kahoi, ua hala aku !a kona mu a haaīcTe inaila ka uhane i ke kfno. Ao ka Paeūia olelo, no ka ai nui loa ke kumu o kona pilikia. E! eka Makuiaa! e hoolohe aku oe, aole anei oq lohe aku i kekahi kamnmumu ano e ? Aole ; walii a Fenado. Ko ke aha kau ninau ?

No ka mea, mai ia la mai a keia, ua lohe mau iu ua halukuluku auo e, e Ikx>komo inai ana i ka weli ouhia iloko o ka (Hiuwai o ka poe i kamaaina i keia wahi 0 na leo liauwalaau a me na nakeke auo e, e lohe nuiu ia'na. He niwi hiki no ia'u ke hoike aku ia oe ika nioe, kaiii i waiho ia'i ke kino kupa)>au o ua iede ui nei, uka, i'.a patv na ipuka i ka laka ia, a aia no ma ka poli o ua Dona Padila nei kahi i waiho ai. 0 kuu kaikuahine, oia hookahi ku mea i ae ia ina ka papeauia 1 ka wa o ua mau alii nei i |Mina*t, oia kai ike i na an« a j»an, a oia.k» kumu o keia bona Pailila e iiana ino nei iaia. £ hai aku no nae au in oe i ka mooiek» e liko inka mee i haiia mai ia'u e kun a o ka niakanioa hoi ia o ko'u kainailio ana nia iu iikni i kekaiii uK , a t\ —Alia! ko h»he nei au ina kamimiu ano o! mo he ia ke iioiko niai uoi kainake i ka oiaio o ka'u niau oIoKk (Jofe i pau).