Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 17, 26 April 1877 — Page 3

Page PDF (1.23 MB)

AHAHUI EUANELIO HAWAII.

          E halawai ana ka Ahahui Euanelio Hawaii ma Kawaiahao, Honolulu, Oahu, i ka Poalua mua la 5 o Iune, M. H. 1877—Hora 10 A. M.
NA HAIOLELO.
Oihana Misionari Kuwaho.
Olelo Hawaii,   Rev. J. H. Pahio.
Olelo Haole,   Rev. S. E. Bishop.
Oihana Misionari Kuloko.
Olelo Hawaii,   Rev. S. Waiwaiole
Olelo Haole,   Rev. J. D. Paris

Olelo Hoakaka.

          E pono e makaala na Kahu Ekalesia no na Kokua i ka Waihona o ka Papa Hawaii no keia makahiki. E hoopaaia ana na buke o ka Puuku ma ka la 15 o Mei ae nei. Nolaila, e hoouna mua mai i na Kokua Mahinahou a me na kokua e ae i manaoia mamua ae o ia la, i komo iloko o ka hoike o keia makahiki. E makaala, mai poina, o hemahema auanei ko oukou mau huahelu.
6 t.  MA KE KAUOHA.

NA ANOAI.

          Ua ku mai la ma nehinei ke kiapa okohola Helen Mar mai Hilo mai.

          Ua ike iho makou i kekahi kii akua kahiko o Hawaii nei ma kona helehelena i paiia ma ke kii e kau la ma ka pukaaniani o Mr. Wini ma Honolulu.

          Eia ke hoomakaukau ia nei ma Ainahou he punana ano hou o na mea lealea e lulumi nui ai ko kakou mau opio. Oia hoi, he Hale Keaka Lio, aia makai o Ainahou.

          O kela Ahupuaa ma Hamakua Maui i kapaia o Opana, ua lilo iho nei ma ke kudala no na dala he $4,500 ia W. H. Bailey.

          Ma nehinei, ua hiolo iho kekahi hale ma Waikiki, he hale laau hou, a o ke kumu oia hiolo ana, i loaa i ka puahiohio.

          Ma ke kakahiaka o nehinei, ua make hikiwawe iho la kekahi wahine ma Kaopuaua Honolulu nei nona ka inoa Papalimu.

          E alawa'e na maka i ka olelo hoolaha waiwai, e na opio, a e hele e ao i ka oihana i olelo ia "o ka oi ;" he paipalapala.

          Inehinei ke ku ana mai o ka mokuahi Zelandia mai na Panalaau o ka Hema. Maluna mai ona i huli hoi mai ai kekahi mau maka launa o ke kaona nei.

          Aia ke ku nei makai o Koholaloa kekahi hale hana lepopele, a ke hana la i na lepopele Hawaii i mau ahi koe. No Kimo Pelekane ua hale hana ahi koe la.

          O na kiapa Mere Bele Robata a me ke D. C. Mare, me he mea la, e ku mai ana laua ma keia pule ae, i ka Poakahi paha, a i kahi mau la ae paha.

          Ma ka hora 5 p. m. onehinei i au aku ai ke Kilauea no Hilo, mahope o kona kali ana a pau ka hoolewa Alii. A e ku hou mai ana i Honolulu nei ma ke Sabati ae nei.

          Ke hoea mai nei na lono mai na Kona mai, he hoomahu la no ke kai o Keei i na pohina uwahi, a me he la wahi a kolaila poe ke kiai la no paha malalo o Keei.

          Ma ka Poakolu nei, ua ku mai ke Kiaaina o ka Ua Kanilehua maluna o ke kuna Prince. Ma kona kau ana mai aka, no ka lohi loa, ua hala hope ma ka huakai hoolewa.

          Mawaena o na ohua a ka mokuahi Zelandia e lawe aku ai no Kapalakiko i keia mau la, ua lohe mahui makou o J. O. Kaaka kekahi e kau pu aku ana, oia ka Luna Hooiaio Buke Helu o ke Aupuni.

          Ma nehinei i ike iho ai makou i ke kino maloo o kekahi nahesa i loaa ai maloko o ka puu mauu maloo mai Kaliponia mai. O ke kumu o kona make i uwi maloo ia e ka mea kaomi mauu i ka wa e pena ia ana ka mauu ota. A i ka nana iho, ua hele a palahala a mokumoku no hoi. Aia ma kahi o Wini e ike ia ai.

          O kela palapala hoino a Piko i na Poola ua kuhihewa loa, oiai ua hai kela keiki ana i hookuakeeo iho nei a wehe i kona kuleana i ka hui, a ke hele nei no ia me ka naaupo no ia kumu no, a e make no paha auanei oia iloko o ke kuhihewa. E ke hoa'loha, e hoopau ia kuhihewa, a e hoi a launa pu me na hoa'loha Poola ou.

          Ma Hilo, ua palu ae la ke alelo o ke ahi i na mahi ko o Papaikou a me Kaupakuea a koe o ka lehu. Ua hamu ae ke ahi i na mahiko a me na hale wili a me na hale o na paahana, a koe ka ka hale wili o Kaupakuea. O ka mahiko o Paipaikou, aia malalo o ka noho Ona ana a na keiki a Hikikoki. A o Kaupakuea hoi, no kekahi mau pake kalepa kamaaina o kakou, o Afona me Akaka.

NA HOALOHALOHA ALII.
I KA MOI KALAKAUA I.

          Aloha oe:—Ua oluolu i ka Makua Mana Loa, i ka lawe ana'ku i ke ola o Kou muli ke Alii Ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, Ka Hooilina o ke Aupuni Hawaii.
          A no ka mea hoi, o makou o na Lala o ka "Ahahui Hoola Lahui o Kawaiahao" kekahi hapa o Kou mau makaainana. A no ka mea hoi; E ka Makua aloha e, ma o keia kaumaha walohia ehaeha i ili iho maluna Ou a me Kou Ohana Alii, ke waiho haahaa aku nei makou i ka makou Olelo Hoalohaloha kumakena ma o ko makou mau Komite la, a e oluolu i Kou ilihia e ike mai.
          Hooholoia. Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii, ma ke komo pu ana'ku me oe iloko o ka u kumakena me ka naau walohia, no ka make ana o Kou Pokii i aloha nuiia.
          Hooholoia. Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii ia oe e Lydia Kamakaeha, ka Hooilina o ke Kalaunu o ke Aupuni, ma ka make ana o Kou kaikunane Pokii.
          Hooholoia. Ke uwe pu aku nei makou me Kou kaikuahine Pokii aloha Miliama Likelike, no ka lawe ia ana'ku o kona Pokii kaikunane i aloha nuiia.
          Hooholoia. Ke uwe pu aku nei makou me ka Makuahine Alii Ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, no ka lawe ana'ku o ka Makua Mana Loa i kau milimili i aloha nuiia.
          Hooholoia. Ke kulou haahaa aku nei makou i mua o ke Akua Mana Loa, a ke nonoi aku nei hoi i ka lokomaikai o na lani, e hoomama mai i kou naau kaumaha, a me kou Ohana Alii a pau loa, a nana hoi e kokua mai ia Oe iloko o na la kanikau.
Me ke aloha. Kau mau kauwa haahaa.
H. W. Sheldon.
Emma Napoliona
G. H. Hamauku
K. Ka
C. P. Bush
H. B. Townsend
Pamahoa Napoliona.

I KE ALII KA MEA KIEKIE LIKELIKE M. CLEGHORN

          Aloha oe.—Ua oluolu i ka Makua Mana Loa, ka lawe ana aku i ka hanu Lani o kou kaikunane Alii, ke Alii ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku, ka Hooilina o ke Kalaunu o oe Aupuni.
          Nolaila, o makou o na Lala o ke Komite o ka Ahahui Hoola Lahui o Kawaiahao, a ma ka inoa o ka "Ahahui" ka Ahahui hoi au e hooikaika nei no ka pomaikai o kou lahui, ke hoike aku nei makou i ko makou minamina pau ole, a kumakena no hoi, i ka laweia ana aku o kou pokii Lani ke alii i minamina nui ia.
          Ke uwe pu aku nei makou i ke Kaikuaana Moi o ke Alii i make a me ke kaikuahine o ke Alii.
          Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ke Akua, e hoomama mai i kou naau kaumaha, a e hooloihi mai i kou mau la
E ola ke Alii i ke Akua.
H W Sheldon,
Emma N poliona,
C P Bush,
H B Townsend.

I KE ALIIWAHINE, KA MEA KIEKIE, RUTA KEELIKOLANI:

          Aloha oe ;—Ua oluolu i ke Akua, ka Makua Mana Loa, ka lawe ana aku i ka hanau Lani o kau hanai Alii, ke Alii, ka Mea Kiekie, ka Hooilina o ke Kalaunu o ke Aupuni.
          Nolaila, o makou o na lala o ke Komite o ka "Ahahui Hoola Lahui o Kawaiahao," a ma ka inoa o ka Ahahui, ke hoike akunei i ko makou minamina pau ole, a kumakena hoi, i ka lawe ia ana o ke Alii i minamina nui ia.
          A oiai e noho ana Oe ke Kaikuaana Moi, na kaikamahine alii, iloko o ke kaumaha, ke noi haahaa aku nei, e ae mai ia makou e komo pu aku iloko o na wa kanikau.
          Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ke Akua, e hoomama mai i kou naau kaumaha, a e hooloihi mai hoi i kou mau la.
H. W. SHELDON.
EMMA NAPOLIONA.
Komite,  C. P. BUSH.
H. B. TOWNSEND.
PAMAHOA NAPOLIONA.

I KA MOI KALAKAUA I.

          E ka Makua; E ola oe: Ua hiki mai ka lono luuluu kaumaha a minamina ia makou, i ka ilihia ana mai o ka pilikia kuhohonu maluna ou, a maluna o ka Ohana Alii a me ka lahui Hawaii holookoa, ma ka oluolu o ka Mea Mana Loa, i ka lawe ana aku i ke ola makamae o Kou Pokii Aloha, ke Alii ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku, ka Hooilina Moi o ke Aupuni Hawaii.
          Nolaila, o makou o Kou mau makaainana o ka Apana o Koloa, Mokupuni o Kauai, ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii, ma ke komo pu ana aku me Oe iloko kou wa kaumaha a kumakena Nona.
          A ke uwe kanikau pu aku nei makou me kou mau kaikuahine Alii, a me ka Makuahine Alii Ruta Keelikolani, me na'Lii hanau o ka aina, a me ka lahui holookoa.
          A o ka makou e pule nei i ke Akua, Mana Loa, e hoomama mai i kou naau luuluu a me ko ka Ohana Alii a pau.
O makou no me ka haahaa, ma o na Komite la.
A W Maioho,
D Kealahula,
H Nakapaahu,
J H Mahoe.

I KA MEA KIEKIE RUTA KEELIKOLANI:

          O makou o na makaainana o ka Apa- o Wailuku, Mokupuni o Maui, ko Hawaii Pae Aina.
          Oiai hoi, ua hiki mai ka lono kaumaha no ka hala ana o kou luhi, ka Mea Kiekie ke Keiki Alii William Pitt Leleiohoku, mai keia ola ana'ku ; Nolaila.
          Hooholoia:—O makou o na makaainana ma o ke Komite'la, ke komo pu aku nei me oe a me ka Ohana Alii, iloko o ke kanikau piha ana, walohia, kumakena, a ehaeha no hoi—A na ke Akua e malama i kou ola e ke Alii Wahine.
H Kuihelani  T N Birch,
G E Richardson  S M P Kaleo,
Chas W Kenui  W K Makakoa,
Mo ses P Waiwaiole.

          Ma ka halawai ana o ka Puali Koa Pualu Prince's Own ma ka po o ka Poaono Apr. 21, ma ka "Armoy," ua waiho ia aku keia Olelo Hooholo e na'lii o ia Puali,
          Hooholoia.—No ka mea, ua ili mai maluna o ko kakou Moi i aloha nui ia, ko kakou alakai hoi ma keia oihana a me kakou pu na hoa o ka Puali Koa Pualu "Prince's Own," a me na kanaka a pau o keia mau pae moku—ke kaumaha luuluu a me ka minamina, no ka lawe ia ana'ku o ka Mea Kiekie ke Alii William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Moi o ke Aupuni Hawaii a kaikaina o ko kakou Moi mai o kakou aku nei, Nolaila,
          Hooholoia.—Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii, ma ke kumakena ana, uwe ana a me ke kanikau pu ana aku me Oe e ka Moi a me ka Ohana Alii.
          Hooholoia.—Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ka Mea Mana Loa, me ke kalokalo aku e hoomama mai i ka naau kaumaha o ka Moi a me ka Ohana Alii.
          Hooholoia.—E hoounaia aku i kope o keia Olelo Hooholo i ka nupepa "Lahui Hawaii" a me ke "Kuokoa."
C. P. Iaukea,  Lima,
Kaiapa,   Kekala,
R. P. Parker,  Kalolii,
A. Rosa,  J. Kaiaiki.

I KA MEA KIEKIE RUTA KEELIKOLANI:

          Aloha oe.—No ka mea, ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana'ku i ke ola o Kau lei aloha, Ka Mea Kiekie, William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Alii o ke Aupuni Hawaii.
          Nolaila, o makou o na lala o ka "Ahahui Poola" Honolulu nei; ke komo pu aku nei makou me Oe a me ka Ohana Alii iloko o ke kanikau kumakena me ka walohia no Kau Kamalei Alii i aloha nui ia ; i lawe ia'ku la ma kela aoao o keia ola ana, ma ka la 10 o Aperila o keia makahiki.
          Nolaila, ua loohia mai maluna Ou a me ka Ohana Alii a me ka Lahui holookoa mai o a o ke kaumaha, ka paumako, lihaliha, welenia me ka naau ehaeha, no ka lawe ia ana'ku o ka Hooilina o ka Noho Alii o ka manaolana a Hoa Hanohano hoi o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei.
          A no ka mea hoi, ua noho Oia he Hoa Hanohano no keia Hui iloko o ka hapa mua o keia makahiki me ka maluhia, a me ka naauao, a me ke akahele o Kana mau hana.
          A no ka mea hoi, ua paulele nui aku hoi i Kona hui ana mai he Lala Kiekie a Hanohano no keia Hui ; a aole Oia i hoopau mai i Kona kulana mai keia Ahahui, e like me ka manao ana he kupono, a kakou i hiipoi mau ai i Kona mau manao me ka paulele nui a me ke aloha aina, a me Kana mau hana maikai a pau loa, a hiki wale i ka manawa i kii ia mai Kona ola.
          Nolaila, ma o ke Komite la, ke waiho aku nei makou i keia mau Olelo Hooholo malalo nei.
          Hooholoia.—O na hoa o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei, ke hoike aku nei i ko lakou aloha me ko lakou kaumaha nui, me ka minamina lua ole i ka make ana o ko lakou Hoa Hanohano aloha, o Ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Alii, me ka hoike pu aku no hoi i ko lakou noho uwe ana, me he mea 'la i kuia ma ke kahua kaua.
          Hooholoia.—O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke komo pu aku nei me ke kaumaha nui lua ole, a ke kanikau pu aku nei hoi, me ka minamina, no keia mea i loohia mai, me ke kaumaha pu hoi me ka Ohana Alii, a oi aku ia Oe ka makua o ka mea i make.
          Hooholoia.—O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke hoike aku nei i ko lakou kaumaha, me ka paumako, no ka make emoole ana o ka Hooilina o ka Noho Alii iloko o Kona mau la opiopio, a me ke kokoke loa o Kona mau la o ka Noho Alii ana, no ka mea, aole i manaoia o ka manawa keia e haalele mai ai Oia i Kona Kaikuaana Moi, a me na Kuahine Alii Ona, a me Oe ka Makuahine Alii.

Honolulu Aperila 1877.

E KUU HOAALOHA MAIKAI;
          Oiai, ma ka la inehinei, ia'u e hooponopono ana i keia mau palapala, me na mea e pili ana i kau huakai e manao nei e holo i ka aina e, i loaa ai ia'u ka hooluolu ana i ko'u ola kino, ua heluhelu hou iho la au i kau palapala hoalohaloha ia'u no ka make ana o ka'u keiki, i kakauia ma ka la 8 o Maraki M H 1875.
          Ua kakauia keia palapala ma ka lima nani moakaka o ke Keiki Alii kou hei, ka mea i kahea iaia mai keia honua aku iloko o na hora pokole. Ua hookomo koke aku la au i ua leta nei mawaena o ka'u mau palapala hoomomoa loa, me ka manao mua ole ai, e hoalaia mai ana ka wau i keia wanaao, e kumakena pu me oe no ua Keiki Alii nei, ka mea hoi au i hoolilo ai i keiki hiwahiwa punahele ponoi loa nau, ka mea au i luhi ponoi loa ai, me ka haawi pu mai iaia i ka hoonaauao maikai ana—e ae pu mai ia'u e komo pu aku i ke kumakena ana me oe.
          Iloko o kou ehaeha nui, aole owau wale no ke kono pu ana me oe, aka, o ka lehelehu holookoa, kahi i huipuia ; ma ka nanaina nae, ua oi aku ko'u paumako i ko lakou, mamuli o ko'u launa pili ana mamua me oe a me kou poe, a no kou a me kou poe lokomaikai, ahonui hoi kahi ia'u a me kou ohana i pau aku la i ka make. I na la hope mai nei, ua lana mai ko'u manao, aole wale e lilo ana kau keiki hanai, i mea nana e hooluolu ia oe i kou mau la a-o-o, aka, e pii pu aku ana oia i kahi la e hoopiha i ka nohoalii i hoopihaia e kou mau kaikunane opio. O kou mau mea e hoopuka ai, aole no ia he mea hooluolu ia oe, aka, o kou ano kuoo a mahie alii, ka mea nana e kokua a e kakoo ia oe ; a ke manaoio nei au, aole ahewa ma keia ano hoopuka ana aku i ko'u manao paumako a walohia.
Ke noho nei au me ke aloha nui ia oe.
C HA S. C. HARRIS.

I KA MOI KALAKAUA:

          E ka Makua—O makou o na makaainana o ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui. Ko Hawaii Pae Aina.
          Oiai hoi, ua hiki mai ka lono kaumaha, i kou mau makaainana, no ka haalele ana mai i keia Ao, o ka Mea Kiekie ke Keiei Alii Willam Pitt Leleiohoku, ka Hooilona Alii o ke Kalaunu o Hawaii  Nolaila,
          Hooholoia:—O na makaainana Ou e ka Moi, ma o ke Komite'la, ke komo pu aku nei me oe a me ka Ohana Alii iloko o ke kanikau piha walohia, kumakena, a ehaeha no hoi.
          E hooloihi mai ke Akua i kou ola ana e ka Moi, a hiki mai ka Haku i ke Ao nei. Amene.
H. Kuihelani,  T N Birch,
G. E. Bichardson,  S. M. P. Kaleo,
Chas. W. Kenui,  W. K. Makakoa,
Mo ses P. Waiwaiole.

          I ka Mea Kiekie ke Kama Alii Wahine Lybia Kamakaeha Liliuokalani, ka Hooilina Alii o ke Kalaunu o Hawaii O makou o na makaainana o ka Apana o Wailuku Mokupuni Maui, ko Hawaii Pae Aina, oiai hoi, ua hiki mai ka lono kaumaha, no ka haalele ana mai o kou Kaikunane i keia ola ana o Ka Mea Kiekie, ke Keiki Alii William Pitt Leleiohoku Nolaila
          Hooholoia.—O makou na makaainana ma ke Komite la, a ke komo pu aku nei me oe, a me ka Ohana Alii iloko o ke kanikau piha, walohia, a ehaeha no hoi, me ke kumakena. E ola e ka Hooilina Moi i ke Akua.  Amene.
H. Kuihelani  T. N. Birch
G. E. Richarson  S. P. M. Kaleo,
Chas. W. Kenui  W. M. Makakoa,
Mo ses P. Waiwaiole.

I KA MOI KALAKAUA:

          O makou o kou mau makaainana huna lepo, o ka Apana o Laiewai, No ka ulia kulu koikoi, kaumaha, kuhohonu, walohia, minamina pau ole, i ili iho ma luna ou e ka Makua Lani Kalaiopapa, ka mea i hooneleia mai nei i ka pokii wohi alii ole; ka Hooilina Moi o ke Kalaunu o Hawaii nei, i iini makamae, minamina nui ia e ka lahui holookoa,
          Nolaila, o makou kou mau makaainana minamina, makakamae, menemene alii, ke komo pu aku nei makou me oe a me kou mau pokii kaikuahine a me ka Moiwahine, a me ke alii ka makuahine hanai o ka mea i haalele mai ia oe a me ka lahui,
          Iloko o ke ao panopano, hoolili, e haakokohi, kaumaha, luuluu, lihaliha, minamina pau ole, ma ke kanikau kumakena pu ana me oe,
          A ke nonoi aku nei makou i ka lokomaikai palena ole o ka Mea Mana Loa, e hoomama mai i kou kaumaha luuluu, a e hooloihi i kou mau la ma ka Nohoalii o Hawaii nei, a kau i ka puaneane. E ola ke Alii i ke Akua.
K. H. Kaleohano,  M. K. Hawali,
J. B. Kane,  R. Niau,
J. L. Kealakuhilim  K. Nehemia,
N. Keliikipi,  M. K. Kou-opio.

I KA MEA KIEKIE KA MAKUAHINE 'LII RUTA KEELIKOLANI:

          Aloha oe:—Ua hiki mai ka lono luuluu, kaumaha, a minamina ia makou, i ka ilihia ana mai o ka pilikia kuhohonu maluna ou, me ka ohana Ohana Alii a me ka Lahui holookoa, ma ka lawe ana aku o Ka Mea Mana Loa i kau Hanai Alii; Ke Alii Ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku a Hooilina hoi o ka Noho Moi o ke Aupuni Hawaii.
          Nolaila, o makou, o na makaainana o ka Apana o Koloa, Mokupuni o Kauai; Ke komo pu aku nei me oe, iloko o ke kanikau pu ana, a e lawe pu hoi i ka naau ehaeha, o ke aloha minamina Hanai Haku Alii.
          A ke nonoi haahaa aku nei makou i ke Akua Mana Loa, e hoomamaia kou naau kaumaha, a e alakai hoi ia oe, ma ke alanui e pomaikai ai.
O makou no me ka haahaa, ma o na Komite la,
A. W. Maioho.
D. Kealahula.
H. Nakapaahu.
J. H. Mahoe.

          Ua aie makou i ka lokomaikai o ka Rev. J. S. Kalana a me kana lede, a ia H. U. Mahi a me kana lede, a i na hoahanau a pau o ka Ekalesia Karistiano o Ewa ; no ko lakou hookipa maikai ana ia makou maluna o ka lakou papaaina ma kekahi la o ka pule i hala'e, a pela hoi makou e hoomaikai aku nei ia lakou, a aole hoi e poina i ka haawi ana'e i ke aloha i na hoaai hanohano o ia papaaina, oia na Rev. M. Kuaea, S. Waiwaiole, S. Paaluhi, J. N. Paikuli a me D. Kekiokalani. Aloha oukou a pau. A na ke Akua e kokua mai ia oukou a pau.

          Mawaena o na poe nani he nui i komo ae e ukali i ka huakai hope loa a ke Keiki Alii, ua hiki no ia makou ke haawi i na mahalo penei. Aole hoi a na Koa a me ko lakou mau alii, aka, o na poe "Poola o kakou ka makou e haawi ae i na mahalo kiekie, aole no ko lakou kauo wale ana no i ke kaa kupapau o ko lakou Haku Alii, aka, ma ko lakou hiehie maoli no. Ua hoikeia mai maluna o lakou pakahi na hoomaikai ana'ku i na haku hana o lakou i ka ae oluolu ana ia lakou e kuu a e hele. Ma ko lakou maki ana mai ka hale halawai mau, ua kaa ae i ko makou hoa o ka Papa Pai ke alakai ia mua loa o ka huakai. I ka maki ana mai a ka huakai holookoa, ua kau iho ke ano eehia maluna o na mea a pau.

UA MAKEMAKEIA,

          I ELUA MAU KEIKI HAWAII I AKAMAI I ka heluhelu ana a me ke kamailio ana ma ka olelo Beritania, no ke ao ana i ka Oihana Pai Palapala. E ninau koke ma ka halepai o ka Nupepa PACIFIC COMMERCIAL ADVERTISER.  H. L. SHELDON.
17 tf.  (Kelekona.)

          E IKE AUANEI NA ANO KANAKA A PAU, ke hai ia'ku nei ka lono, ua kapu loa ka hookau wale ana i na ano holoholona a pau maluna o kuu aina kuai, e waiho ia ma NUWANU, apana o Hilo-paliku, nona na eka he 25 a oi aku. O ka mea a mau mea e hookuu wale ana i ko lakou mau holoholona, a i loaa i kuu luna ia F. D. Nawahine, e hooukuia ke poo hookahi $1.00. E lilo keia i kanawai paa loa.  Mrs. Kamali
Apr. 14, 1877.  Hilo, Hawaii.  17  3t.

PILI LAAU HALE

          Ma kahi o Walakahauki e loaa ai na Pili Laau Hale makepono loa i keia manawa. Nolaila, e wiki mai oukou o pau e. A malaila no hoi e loaa ai na mea nani a pau loa, o na waihooluu like ole i keia mau la kuai manuahi.  14  1m.  J. T. WATERHOUSE.

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

          E KUAI KUDALA aku ana ka mea nona ka inoa malalo iiho, ma kahi noho o ka Mea Kiekie C. Kanaina i make, ma Haimoeipo, ma ke alanui Palace, Honolulu i ka Poakahi la 30 o Aperila, i ka hora 10 kakahiaka, na waiwai pilikino malalo iho, o ka waiwai o ka mea i make penei:
          NA LAKO HALE, na koki me na pale like ole, na noho paipai, na noho hooluolu, na noho ohe, &c. na pakaukau koa, na pakaukau mabala o luna, na pakaukau hooloihi &c., na aniani o na ano a pau, na mea waiho hoonani, na ipu aniani hoonani, na aniani hoolele aka, na moe koa, uluna, pela hulu, na uhi kilika a veleweta, na holowaa waiho lole koa a me ka laau rose, na pahu humuhumu, na pahu Iapana a Pake, na pahu papale, na pakaukau hana, na mea waiho omole pakaukau, na pakaukau rumi hookipa, na noho loloa hooluolu, na pahu ume, na pahu kakau, na holowaa aoao waiho aulani, na kukulu buke, na moe hao, pela koki, na mea holoi maka, na pahu iliahi, koa a ano e ae, na peahi, na ipukuha, na eke ili kaahele, na ohe aniani liilii, na apa lole kilika, na pu kaupoohiwi, na pu panapana, na buke waiho kii, na lei a-i, na pahikaua, na kukaa moena, mea hoonui kii, na upena me ke aho he mau haneri umeke o na ano lehulehu.
          NA PONO ANIANI.—He mau pahi a me na O pake hou, na pono dala a me na ano e ae, na bola, na kawele &c. Kapuahi a me na pono, na ipu ti, na kukui a me na uhi.
          1 Lio kea, 1 Lio wahine, 2 paa lio haulaula, no ka holo hookahi a palua, 2 lio e ae, 19 bipi hana, 1 kaa lawe ukana a ohua hou, 1 kaa kahiko oia ano, 1 kaa uuku, 2 paa ilikaa palua, 1 paa ili holo pakahi, na keehi noho, na noho lio, na kepa, na punuku a ili poo, &c. 7 kaa bipi, 9 Lei bipi.
          2 waa, 2 heleuma, 20 moa wahine, a he lehulehu wale aku o na mea maikai a nani.  W. C. PARKE.
15   3t  Lunahooponopono Waiwai.

NU HOU MAIKAI!
UA LOAA MAI
ENELANI, FARANI A ME AMERIKA MAI!

He nui wale na mea nani e hoohihi ai ka manao.
E LAA NA
Noho Berekane, Noho Mareka, Noho Italia, a me na lako a pau e pili ana i na Noho Paniolo.
NA TINI AILA MAHU!
Na Aila Pena a me na Pena o na ano a pau.
Ma wahi waiho mea ai, e like me na Pa, Pola, Pakeke Poi, Pola Poi, a me na laau o na ano a pau.
Na mea Mahiai,
Na Oo, na Koi, na Kui o na ano a pau.
NA KAULA HE NUI WALE KE ANO.
NA HAO O KELA A ME KEIA ANO HE NUI WALE.
Kuaina, Kuaina Upena, Na Upena, a me na ano Kuaina he makena wale.
Na Makau Lawaia o kela a me keia ano.
NA PU KAUPOOHIWI NANI A MAIKAI, Ka Pauda, Lu, Kukaepele-pu.
NA AHI-KOE o na ano LEHULEHU
Na Lole o na ano a pau,
EMI KE KUIKE.
Ahina Belekane o na ano a pau, na Kalakoa Lilina, na lole e ae he nui, na Alapia, Pahoehoe, a me na mea Silika o na ano he nui, pau ole ke helu aku, na Palule, Kuka, Puliki, Lolewawae, na Kamaa kane, wahine a me keiki, Na Wai hoope kino e moani ai, na Waiala kela loa o ke ala huihui he nui wale ke ano. Na Bakeke laau a hao, Na Kapu o na ano he nui. Na Paakai hoohu maikai, a me na mea he nui e hiki ai ke kaana maikai ia. E kipa mai a luana ma kahi o Walakahauki ma ka Uapo.
J. T. WATERHOUSE.
Honolulu, Mar. 20, 1877.  [12  3ms.]

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

          O KA POE a pau he mau kuleana koina ko lakou i ka waiwai o ka Mea Kiekie CHARLES KANAINA, i make kauoha ole, ina oia mau kuleana koina he moraki maluna o na waiwai paa a ano e ae paha, ke kauoha ia'ku nei e waiho mai ia mau mea, me na hooiaio kupono, i ka mea nona ka inoa malalo iho, ma ke Keena Ilamuku ma Aliiolani Hale, ma Honolulu, me ka lohi ole, a ke hai ia'ku nei, ina e waiho ole ia mai ia mau kuleana koina iloko o na Mahina Eono mai ka puka mua ana'ku o keia hoolaha, a iloko paha o na mahina eono mai ka la e kikoo ia'i, alaila e hoole loa ia no, a aole loa e ae ia ka Lunahooponopono Waiwai e uku aku ia mau kuleana koina. A o na mea a pau i aie i ka waiwai i oleloia, ke kauoha ia'ku nei e uku koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho.
W. C. PARKE.
Lunahooponopono Waiwai o H. H. C. Kanaina i make.
Honolulu, Aperila 6, 1877.  (302 3ts)  15  4t.

E HOOLOHE E PONO AI!

          E IKE auanei na mea a pau, ua kapu loa ka Aina mahi kalo o Hale Kawa, ma Kalihi uka. Ua ike ia i na manawa a pau, ua poino mau keia aina i ka ai ia e ka puaa, nolaila, mai keia la a mau loa'ku, e ki ia no i ka pu ka puaa ke ike ia maloko o ka loi a ma na palena o Hale Kawa me ka hala ole. A e uku ia no hoi ka mea nana e hopu a loaa ka puaa, elua dala makana.  D. KAHAKALAU.
Kalihi-waena, Apr. 10, 1877.  15  3t.

AMA RA! AMARA!!

          UA WEHE AE NEI AU I HALE AMARA ma ka Uwapo o Haaliliamanu, malalo o na hooponopono ana a kaua, Hawaii Ponoi. A nolaila, eia ka manawa! he Hawaii a he Hawaii. Ua makaukau mau wau e hana i na Kaa o kela a me keia ano, me ka nani, a haahaa loa ka auhau ana. Malaila e hana ia na kamaa lio me ka eleu, iloko o na minute pokole me ka mikioi lua, i ke Alanui Moi e hulali ai ka hao, haukawewe kela i ka Uwapo o Haaliliamanu.  HARRY THOMAS.
16.   1m.  (Keliimoewai.)

CECIL BROWN,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai

A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu, H. P. A.
763   1y

WILLIAM R. CASTLE.
(Kakela Opio.)

LOIO!
MA NA ANO HANA PILI KANAWAI A pau, e lawelawe koke ia me ka hikiwawe. Na Palapala Sila a me na Palapala pili aina o na ano a pau, e hoomakaukau ia no.
Keena hana, ma ke kihi o Alanui Kaahumanu a me Kalepa, Honolulu.  (786 1y)  [51]

NO KE KUAI!
KE KUNA KEONIANA.

I makaukau me na mea a pau.
No ka hoomaopopo pono ana, e ninau ia  CHAS. LONG.
(795)  [8 3ms.]  (Kale Lona.)

E IKE IA KAKOU HOOKANAKA!
E LULU LIMA ALOHA!!
ME KO OUKOU MAKAMAKA!!
L. ASEU.

UA HOI MAI NEI AU MAI KO'U KIEI ana aku nei i kuu Aina Kulaiwi. Ano, ke ku aku nei au me ka makaukau mau e lawelawe a e kuai makepono loa me oukou e na makamaka o ka Ua Kukalahale, i na Lole Nu Hou loa o kela a me keia ano, mai ko na Lede, Keonimana a me ko na Kamalei. I pau ai kuhihewa, e naue mai ma ko'u Halekuai, ma ke kihi ma Ewa o na Alanui Moi a me Nuuanu.  [8 6m.]

WIL DER & Co.,
(WAILA MA.)

AIA MA KE KIHI O
ALANUI PAPU me MOIWAHINE.
Ua hoolako mau ia me ke kuai ana aku i na
Papa me na Lako Kukulu Hale
O NA A PAU.
NA PANI PUKA!
PUKA ANIANI.
OLEPELEPE,
LAKA,
AMI LIILII,
AMI LOLOA.
PENA o na ano a pau,
AILA PENA,
VANIKI, &c.
Ma Balaki Pena me Puna,
Na Pepa Hale me na Lipine Pepa.
Aniani, Paakai, &c.
O na mea a pau maluna'e, e kuai makepono loa ia'ku no ke Dala Kuike.  [3—1y.]

HE PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
Mokuahi Hawaii
KILAUEA!
KAPENA MARCHANT!

Ape rila 30—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Kaapuni ia Hawaii.
Mei 7—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Hilo
Mei 14—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Kona
Mei 21—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Hilo
Iune 1—Poalima, 5 p. m. . . . . . Nawiliwili
Ku ana ma Honolulu i ke kakahiaka la Sabati.
Iune 4—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Kaapuni ia Hawaii
Iune 11—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Hilo
Iune 18—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Kona
Iune 25—Poakahi, 5 p. m. . . . . . Hilo
I KA HOLO ANA MA KONA, O HOOPULOA KA PALENA.
Ma na huakai a pau a Kilauea e hoi mai ai mai Hawaii mai, aole e haalele ana ia Kawaihae a hiki i ka hora 10, a mahope iho paha; Makena, e like me ka mea i hoolaha wahaia; Maalaea a hiki i ka hora 7 a. m. a mahope iho.
Uku Eemoku mai Honolulu aku.
A hiki i Kaunakakai pela maluna mai . . . . . $5.00
" Lahaina, " " . . . . . 6.00
" Maalaea, " " . . . . . 7.00
" Makena, " " . . . . . 8.00
" Mahukona, " " . . . . . 10.00
" Kawaihae, " " . . . . . 10.00
" Kailua, " " . . . . . 10.00
" Kaawaloa, " " . . . . . 10.00
" Hilo, " " . . . . . 12.50
" Kau, " " . . . . . 15.50
Uku kaapuni ia Hawaii . . . . . 22.00
A hiki i na awa o Kauai . . . . . 8.00
Uku kaapuni ia Kauai, . . . . . 12.00
Uku ohua Hawaii oneki, . . . . . 2.00
Aole aie no na uku ohua.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na palapala.
Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
SAMUEL G. WILDER (Waila,)
A gena.
Keena ma ka Hale Kuai Papa o Waila ma, kihi o Alanui Papu a me Moiwahine.  (801  3m)  14  3ms.