Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 18, 3 May 1877 — Page 1

Page PDF (1.23 MB)

KA LAHUI HAWAII.
"Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
BUKE III.}  HONOLULU, POAHA, MEI 3, 1877.  {HELU 18.

KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.

Paiia ma kela Poaha me keia Poaha.
H. H. PALEKA,  Luna Hooponopono.
He pepa i hoopukaia i kela me keia hebedoma no na Ohana a me na Ekalesia o Hawaii; he mea kokua i ka noho pono ana o na ohana, ka maluhia o kanaka, a me na pomaikai kino a uhane o ka Lahui Hawaii. "Aole paonioni; aole haanui; aole hikiwawe ka huhu; aole noonoo ino."
O na Kumumanao a pau, na Nu Hou o kela me keia ano, na Mare, Hanau, Make, e kakau mai i ka Luna Hooponopono, a e paiia no ke kupono.
Aole e aeia ka pilikino, ke kuamuamu, ka hoino, a me ka huhu, a ua makemakeia ka hoohoihoi, hoolana manao, hoonaauao, a me ka hoopono.
He $1.75 ka auhau o keia pepa no ka makahiki, a he $1.00 no ka hapa makahiki.
E hookaa mua ia ka auhau o ka pepa mamua o ka loaa ana i kekahi mea makemake e lawe.

NO NA OLELO HOOLAHA.

E lawe ana keia pepa i na Olelo Hoolaha a na makamaka, e like me ke kupono, a e lawa pono ai hoi me ka hoohaiki ole i ka huina o na kolamu kukulu manao, no ka uku haahaa.
O kela a me keia makamaka e makemake ana e hoolaha, e hele mai ma ke keena a e hui pu me ka Luna Hooponopono.
Aole e paiia kekahi Olelo Hoolaha ke ole e hookaa mua ia ka auhau.
Eia kekahi, ke noiia aku nei na makamaka e hoouna mau mai i na mea hou; mai hooloihi loa i na palapala; e hai pololei mai i na manao me ke kuawili ole, a e kakau mai me na hua moakaka.
H. H. PALEKA,
Luna Hooponopono.

S. B. DOLE.

LOIO a he Alakai ma na mea pili Kanawai. Ua makaukau oia e pale i na hihia imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, me ke kakau ana i na Palapala Pili Kanawai, ma ka olelo Hawaii a ma ka olelo Beritania.  1 1y

E. STREHZ,
[AILUENE]

MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o Alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae.  1 1y

WAi Hui o ka Hau!

E IKE IA ka Hale ma ka inoa o "BONANZA" Ke haawi ia aku nei ka poloai i na makamaka keonimana a me na lede o ke kaona Alii, e kipa ae ma ka hale hookipa inu wai momona o ko oukou makamaka nona ka inoa malalo iho, a e loaa no ka hau i hoomomonaia (ICE CREAM) na wai momona o na ano a pau! hoohuihui ia e ka hau iniki o Nuuanu. O keia hale, he hale i hoomakaukauia no na keonimana a he keena nani i hoomakaukau ia no na lede. E kipa mai, a o ka makepono me ka oluolu ke haawi ia'ku, oiai, he makamaka, a he kamaaina no Hawaii nei o  JOHN W. CROWELL.
2-1 y  (Keoni Koloela.)
Ma ka Hale "BONANZA" ma alanui Moi, mawaena o ka hale kahi umiumi a me ka halekuai o Dillingham ma.

C. H. DICKEY, (Kale Kika,)
LOIO!
A he Luna Kepa i apono ia e ke
Aupuni no ka Apana o Makawao, Maui Hikina.

E HELE NUI mai ka poe a pau i loohia ia me na pilikia pili Kanawai o ka "Ua-ukiu" nei, a na ko oukou makamaka oiaio no e kokua a e hooikaika e hoopau i na pilikia ma na ano a pau o ke Kanawai.  17-1y.

E. O. HALL & SON
[E. O. HOLO MA.]

NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI
NA LOLE, PENA, AILA,
—A ME—
NA ANO LAKO E AE A PAU.
Kihi o Alanui Papu me Moi.  1-1y

          KE HOIKE AKU NEI KA MEA NONA KA inoa malalo iho i ka lehulehu o Koloa a me na wahi e ae e kokoke ana, ua makaukau oia i keia manawa e hana i na
KII KAHA NO KE KUKULU HALE
ana a me ka houluulu ana i na lilo, no ka poe e manao ana e kukulu hale. A ua makaukau no hoi e hana Olelo Aelike no ke kukulu hale o na ano a pau, a
HANA KAA O KELA ME KEIA ANO.
O na ano mea hana kamana a pau e loaa no ma ke kahua kahiko, ma Koloa, oia hoi na
PAPA O NA ANO A PAU, PUKA
MOLINA-PUKA ANIANI, KUI,
PENA, AILA, &c. &c.
E kuaiia no ma ke kumukuai haahaa loa. E hoopaeia no ka papa ma na awa pae a pau mai Koloa a hiki i Waimea me ka uku haahaa loa. Aole uku o ke kaha ana i na Kii Hale ke kuaiia ka Papa mai a'u aku.
W. H. WRIGHT.
Koloa, Kauai, Dek. 4, 1876.  [51-6m.]

PAPA, PAPA.
AIA MA KAHI O
LEWE RS & DICKSON
(O LUI MA.)

KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
PAPA NOUAIKI o kela a me keia ano.
NA PAPA NANI
A PAA NO KE KUKULU ANA I NA HALE.
Na Pani Puka,
Na Puka Aniani,
Na Olepelepe,
Na Pou, na O-a,
Na Papa hele,
Na Papa Ku,
Na Papa Moe.
Na Pili o na ano a pau!
NA PEPA HOONANI,
Na PENA o na wai a pau
Na Kui mai ka nui a ka makalii,
Na Ami-puka,
Na Ami-puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
NA AILA PENA,
NA AILA HOOMALOO,
NA AILA o na ano a pau.
NA VANIKI
Na mea HOOHINUHINU o na ano a pau.
Na Balaki o kela a me keia ano.
A KE HAI IA AKU NEI KA LONO i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau hoa o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
—NO KA—
UKU HAAHAA LOA!
like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu
1  a me ka maikai.

Ma bel Ray.
Whipoo rwill p 149.

1
Aia ae la he wahi Kulia,
He haumana kula mau nei,
He lauoho kalole no kona,
Na maka, ua ula maikai;
Aia hele, he hele lelele,
He leo aulii ke o mai
Me he manu robina ke oli
Ma kahi mehana laelae
Cho.—Oli e, oli e,
Oli mau Bela Lei,
Oli pu e na hoa oonei
Oli e, oli e,
Oli mau Bela Lei,
Oli pu e na hoa oonei.
2
Aia uo ma ka pa pua rose,
Ka mala aala a mau,
Ku ka hale uuku o Bela,
Ua puni ka ululaau;
A lelele na manu maluna,
A ku a memele maikai,
Oi nae ka pa nahe maloko
Ke memele mai Bela Lei.
Cho. —Oli e, oli e, &c.
3
Ae, aloha maikai keia hiwa,
Aloha no oia a mau,
A kokua maikai i na hoa,
A holo a paani pu.
Ole nuku a hoohenehene,
Aloha a pane maikai.
Mau e mau ke aloha ia Bela,
Ka hiwa maikai, Bela Lei.
Cho.—Oli e, oli e,
Oli mau Bela Lei &c.
HAWAII.

KA NANEA EEHIA!
O NA LA
I AU WALE KA MANAWA
A O KA
HIHIO ILIHIA A KA UI
LEON ROSE!
NO NA
KOA KAVALIA OPIO:
NA
SEPANIA EKOLU!
He Nanea Walohia o ka Weli Eehia.
MOKUNA V—HELU 14.

          O! e ka wiwo ole,
          He pakika, he pahee kou awiwi;
          E komo, a nohoalii no ka puuwai,
          O ke kanaka i hanau ia he koa!
          I KA HOI ana mai a ua elemakule nei, ninau aku la wau iaia: Malia paha he mea kekahi maloko aku nei o na paia o keia keena aku.
          Aole ! aole ! wahi a ua elemakule nei, me ke ano pihoihoi. Maloko aku o kela mau paia a na kii o na Naika eleele a me ke keokeo e kau mai la, aole loa he hiki i kekahi mea ke komo aku, a ma kela aoao aku, he mau rumi okoa, aole loa nae e hiki ke komo ia'ku ilaila ke ole e komo mua mai ma keia rumi, alaila hiki aku ilaila.
          Ua hoao aku la wau e hoonalonalo ae i na manao kahaha o ua elemakule nei, aka, ua piha pu no nae makou me ia manao hookahi. Me ka hooikaika nui maua i hoonalonalo ai a hiki ai ua elemakule nei ke kamailio hou, me ka hoomaha liilii mau ana nae, e halo ana ma o a maanei me ke ano weli.
          Mahope iho o keia mau hooweliweli a Dona Padila, wahi a ua elemakule nei i hoomau aku ai i kana mau kamailio ana; ua kauoha mai la kela ia'u e hoihoi aku i ka wahine hou ana, kuu haku lede hoi, ma kona rumi i hoomakaukauia, me ka hoohiki ana ma na mana a pau, aole loa ea e hoonele ia me ka waiwai ana i manao nui ai, a aole loa hoi ma o ka mana o ka uhane o ka mea make i powa ia e ka poe pepehikanaka. Ua hoao aku au e pane aku, no ka mea ua ano nawaliwali loa kuu haku lede ia manawa, a kupono ole ke hoihoi aku iaia ia manawa i kahi i manaoia nona.
          Aka, ua pane mai la nae kela me ka leo halulu a piha inaina.
          "E ka hupo!" wahi ana ; aole au i noi aku ia oe e ao mai ia'u ; ina e ola ana a ua make paha, o na uhane ino a pau o gahena aole loa e hiki ke hoonele mai ia'u me ka mea a'u i makemake ai.
          Oia iho la ; wahi a ua elemakule nei i pane mai ai ia maua ; ka moolelo o ka mare ana o ka lede Zidana me keia Padila, ka mea hoi nona ke kii a Fenado e lei nei. Mai ia hora mai, ua nalo loa'ku la kona mau hiona mohala nani ; a mahope iho o ka hanau ana mai ia lede Alamaira, ua pau ae la ko Padila hoihoi ana iaia, a oi aku la kona mau manao ino mamua o kona aloha.
          A heaha ka hopena o ke kaikamahine a ke Count Ferendeza, wahi a Fenado i ninau aku ai.
          Mahope mai oia manawa a hiki i ka make ana o kuu haku lede, ua manaoia, ua hoonoho maluhia ia oia ma kekahi wahi kupono me ka lawa o na mea a pau, aka; mai ia manawa mai, ua lohe wale ia no me ka hiki ole ke hoomaopopo ia, ua make ka oia ; aka, pehea la, o ka Lani wale no kai ike, a i ole, o Dona Padila.
          Alia ! ke hoomaopopo oiaio nei au ua lohe aku la au i kekahi mea ; wahi a Fenado me ka nana ana ma o a maanei me ka pihoihoi.
          Aole oukou e hele aku me ka loaa ole o ka uku ia'ku!" wahi a ka leo a makou i lohe mua'i ; a piha ae la kela a me keia o makou me ka pihoihoi nui a me ke kahaha.
          Ua hoao hooikaika makou e loaa keia mea kupanaha, e imi ana ma na paia o ka hale, a e imi ana hoi ma na wahi a pau i manaoia he hiki ke pee, aka, aole wahi mea a loaa. Ua hoomaopopo iho la no nae makou, ua ike ia a lohe ia ka makou mau hana a me na kamailio ana, e kekahi enemi ; a owai la, aole e hiki ia makou ke hoomaopopo.
          Ua ano pihoihoi loa o Gonzaleza, a me ke ano paakiki loa maua i hoao aku ai e hoomaalili i kona mau manao pihoihoi ma ka hooia ana'ku o maua kona kokua a hiki i ka hopena.
          Hookahi no nae mea nana e hooi aku i na hoomaalili ana i ko'u puuwai ; wahi ana; oia hoi keia, o ko'u mau manao a pau no ka pono wale no, a aole no paha e ae mai ana na lani e lanakila mau ka mea hewa i na manawa a pau.
          Ua pololei loa oe e Gonzaleza; wahi a'u. O ka manao maikai a me ke ake e hana ia ka pono, e loaa mau ana na kokua ana iloko o ka manawa pilikia, a aole no e hoonele ia ka hewa me kona hopena. E hoi oe e Gonzaleza maikai e hiamoe a e hooluolu ia oe iho; he opiopio maua, a ua maa i ka noho'na inea, na maua no e kiai—a ina e hoao mai keia mea e hoike iaia iho me ka manao ino, e ike ana ia, he ano maluhiluhi io no ko'u mau ami, aka, ke koe nei no nae na lima o ke koa.
          Ae ! Ae ! wahi ana ; o ka lima nana i lawe aku i ke ola o kekahi kanaka powa, aole loa ia i nele i ka ikaika no ka hoopai hou ana'ku he lehulehu wale o na powa.
          Mahope iho o kona hoi ana'ku e hiamoe, ua nune wale iho la no maua no na mea kupaianaha ana i hai mai ia maua.
          Ua hoomaopopo lea iho la no maua, o Dona Padila no ke kumu o ka make powa ia ana o ke Count Ferenadeza; he oiaio no paha ua ulu ae kona manao lili a makee, a na ia mea i hoala i ka manao e pepehi i kona hoa'loha;a ka, eia aku no he mau mea e ae e piha loa'i ka puuwai i ke kahaha.
          O ka make ana o Emira, ua oi aku ia mamua o ke kahaha—o ka nalowale emoole ana o Pedro a me Teresa ua like no ke kupaianaha. O kana mau hana ino ia lede Zidana a me kana kaikamahine, a o ko laua hopena ano e a maua i lohe ole ai, ua hoala ia'e la ko maua mau manao ukiuki. Aka, he mea hiki wale no ia maua ke manao ae he mau kumu okoa no paha ko keia mau ulia ano e, aka, i ka hoomaopopo ana'e nae i na hana a ke kino aka o ke Count Farenadeza, ua poluluhi iho la na nooonoo ana o ia ano, me ka manaoio ole no ia mau mea, aka, na ko maua wahi naauao uuku no nae i kuhikuhi mai i na ano a me na hiona e hookahua iho ai i ko maua mau manao no keia mau mea kupaianaha.
          Ua noho pu iho la o Fenado me a'u ia po, a aole no he lohe hou ia o ka leo hoohikilele. I kekahi la'e, ua kanu ia'ku la ke kino kupapau o Lopeza, ka powa hoi au i paio pu ai malalo o ke kumu laau a make ai ia'u. Ua waiho wale ia kona kino i hiki ai ke makaikai ia a hoomaopopo ia e kona mau makamaka, aka, aole loa i loaa kona poe, a o kona kookoolua hoi ia po i holo ai, aole loa i ike hou ia. O na kanaka o ua wahi nei; aole loa lakou i ike ia Lopeza mamua, a hoomaopopo iho la wau, he mau kanaka laua no kahi e mai, a i hoolimalima ia paha e kekahi mea e powa ia Fenado, ka laua mea hoi a'u i lohe aku ai e ohumu ana.

MOKUNA VI.

          ———"Ua hala,
          He hihio wale no no'u,
          A i ole, he ahe lau makani
          E ake ana e komo ma na paia;
          A ina no he mea e ae———
          Ke hoomaopopo nei au ano
          I ke ano omamalu o ko'u mau maka."
          I ka elima o na po o ko'u noho ana maloko o na paia o ke Kakela o Montillo, ua oluolu loa ae la au, a ua hiki ke hele aku iwaho i na aluna ahiahi, me Fenado, a holoholo maloko o ka pa pua, malalo o na lala laau, me na lede opio o ua Kakela nei.
          Ua hauoli mau laua i ka lawe ana'ku ia maua e hoomakaikai ma na mahinaai, e hoohialaai mau aku ai i ka nani o na pua a me na mea a pau.
          Pehea kou makemake i ko makou wahi e ke Kavalia? wahi a Alamaira i ninau mai ai ia'u.
          Aole mea e ae i oi aku ka nani! wahi a'u. Ma ko kakou aoao akau, ke ike aku nei kakou i na hoike'na o ka nani, na pua i awili pu ia me na lau a me na opuu; ma ka hema, na kuahiwi o Morena, e hoopuaiki mai ana i ko lakou mau piko kiekiena, maluna ae o na ao; a o na wahi winiwini hoi o ke Kakela, e kiei ae ana maluna o ka ululaau waonahele uliuli. Mamua o ko kakou mau alo, ke kahe hala ole ae la kahi kahawai i omaka mai ka piko mai o na mauna, a i kolo mai hoi malalo o ka malu o na lau laau, a hoea loa i ka moana hohonu. O ke ea, ke hanu mai nei i ke ala onaona waianuhea, e hoopiha ana i ka puuwai, me na hihio mauleule o ka hoohihi, a e uhola iho ana hoi maluna o ka hokua o ka malihini, i na iini ilihia, me he la e koni ae ana o loko e puana ae: "O! e na hiona nani o ke ala, e awihi mai i hookahi o kou mau imo ilihia, maluna o keia puuwai malule, a o ka la e pouli, o ka mahina e nalo, o na hoku e mae, aka, o na paulehia ana o keia houpo nou! nou a pau loa, nou me ka mae ole, a nou no na wa a pau. Aka, e kuu makamaka kuahine Kenorita, o keia mau nani a ko'u mau onohi e kilohi hoohialaai nei me ka makahehi nui, he nani io no, he nani a'u i ike mua ole ai, a i moeuhane ole ai hoi, aka, o keia mau mea a pau, ke hoomaopopo nei no au, he nani e ae no kahi i oi pakela ae mamua o ia mau mea a pau.
          Heaha ia nani e ke Kavalia nana na huaolelo a'u e hoohalike nei me ka mapuna wailele, ka leo i like me ko na manu noho waonahele, a me ka hanu i like me ke ea huihui o ke ano napoo la i hoope ia e ke ala onaona? wahi a ua lede ui nei me kona leo nahe ano mapuna kaula gita.
          Oia nani, e kuu makamaka, oia no na opuu mae ole o loko o na paia nani a eehia o keia kakela kilakila a kaulana. O na opuu hoi a'u e ike nei i ke kakahiaka e mohala ana e like la me ka omaka ana ae o ka malamalama lilelile o ka la maluna ae o kela mau kuahiwi a kaua e ike nei ma ke kukulu hema i aahu ia e ka hau anu, a i ke ahiahi, ua like me ka ohelohelo o ka ui konane o ke aliiwahine mahina o ka po. Maluna o ko laua mau hiohiona ka nani a me ke ala e mae ai na pua e ae o ke kihapai a e kulou hoomaikai mai ai na lau o na laau o ke kihapai; a i ka pa-e ana o ko laua mau leo a lawe ia aku e ka welelau makani ma na kihi eha o keia kuono waonahele, e meha ana ka leo mele o na manu, a hiamoe iho la lakou iloko o ka moeuhane nani o ka liula, a e ani peahi malie ai ka olu wehe o ke kehau i na paia o ua kakela ihiihi nei, ka home hoi nana e hoopunana makamae nei keia mau pua a'u e kamailio nei.
         
I keia manawa, ua lohe ia aku la ka leo mele o Vaginia, a holo aku la maua a hui me laua, a mele pu aku la keia mau ui makamae o ka ululaau ; a me he la, ke lohe nei no au i ko laua mau leo ; aohe manu leo lea, aohe pila, aohe ohe, a aohe no mea malalo o ka la a maluna o ka ilihonua a'u i lohe e hiki ai ia'u ke hoohalike ae. O! e kuu makamaka, he haawina pomaikai nui nou ka lohe ole ana i ko laua mau leo, a me ka ike ole ana i ko laua mau hiohiona, no ka mea, ua lana malie ke pana ana o kou puuwai, aka, o ko'u, ua piha mau i ke kapalili haalipo hoolauwili manao, e moeuhane mau ana me ka mania ke hoomanao ae.  Aole i pau.

Ke ano o na hana a ka Haku ma ka Pae Aina o Maikonisia ma ka
MOKUPUNI O MILE.

          O ke kumu o keia manao ino o keia alii, eia no ia, i ka 1867, ua holo aku o Tebolan me na ohana a me na ohua o ka hele ana. I ka pae ana ae i Mejeni, ua kaua mai o Jebrik i ua alii nei, a ua pau i ka make, a ola mahunehune mai o Tibolana a me kana wahine a me kahi mau mea e ae, no ko lakou pee ana nae ka mea i pakele ai. A no ke koko o keia poe o Mile i make, oia ke kumu o ka manao ana o keia alii e kaua. I ka lohe ana nae o ke alii nui Kaibuk a me na alii e ae, no ka manao o keia alii, ua kaua aku, aole make hana pela, eia ka olelo a ua alii nei, "aole au e ae i ka oukou, a ina aole oukou e ae ana, pau oukou ia'u i ke ki pu ia." Ia wa nui ka makau ia. Eia kekahi olelo a ua alii nei, "aole au e huli i ka oukou mau olelo, a ke hele nei au imua a inu i ke koko o Jebrik, a me kona poe; a aia wale no ka'u leo hoolohe, aia a pane mai oia pau, oia ka leo o ka makuahine o kakou," (owau). Ia wa, lohe ae la kekahi poe i keia olelo, oia ka wa i upu ai ka manao o kekahi kanaka kaukau alii e kii mai ia'u, oiai, oia iho la ka mea e pau ai o keia pilikia. Ia wa, holo mai la ua kanaka nei, a lele mai la maluna o kuu pa, a hai mai la ia'u i kela olelo a ke alii, a koi mai la ia'u e hele pu, owau nae ia wa, he mai ko'u, a e waiho ana iloko o ka nawaliwali a me ka eha o ke kino; aka, aole nae i manao e noho a nana maka aku i keia hana, oiai, oia ka hana e pono ai, a oia ka Iesu i olelo ai penei: "Pomaikai ka poe uwao, no ka mea, e i ia lakou, he poe keiki na ke Akua." Ma ia hope mai, ku ae la au, a hoomanawanui e hele, a hele aku la; ia'u i hui ai me ua alii nei, a olelo pu, a penei ia: I ko'u hui ana me ia, lulu lima aloha pu maua, a pau, ninau au, heaha keia? "E hoomea wale ae ana no hoi." "I mea aha ia au o ka mea wale ana?" "No Jebrik no ka hewa, e manao mai ana no ka hoi he mau makamaka makou, hana ino hoi i ko makou poe." Ua hala ia, oiai, eia ka Iesu olelo, "E aloha kahi i kekahi." I mai kela, ua pau ae la hoi ha. Ma ia hope mai, olelo mai kela, he ae loa wau, aka, aole nae e noho i Mile nei, aka, i wahi e aku, a ua hoihoiia a i Nalu kahi i noho ai. A no ka makemake ole o ua alii nei e ike i ka maka o Jebrik, ua haalele oia ia Mile, a ua hoi aku a noho ma Rupekij. Ia wa holo aku la ka lohe a i ke ali nui Kaibuk, me ka olelo pu ia aku o na olelo a pau a ke alii. Aole e hoolele i uka nei o Mile, e haawi aku i mau pono no lakou, a hiki i ko lakou hoi ana i ka aina o lakou. Ke ike nei oukou e ko Hawaii nei, aole i haalele mai ka Haku, a aole no hoi i hoopoina mai i na hoomanao ana i kona poe pono io. E ike pu no hoi oukou, o ka mana o ka Euanelio oia ka mea hookuikahi i ka noho ana lahui, a he mea e hoopale aku ana i na manao huhu a inaina hoi.
          E ike pu mai oukou ma keia nissu kaua e ko Hawaii nei, ua hoolilo ia wau i makua no lakou; e manao no hoi oukou e na makamaka, o ka maluhia o ka Euanelio, ka mana o ke Akua, a me ka pule a kona poe, oia wale no ke kumu nana i hoopale i na manao kaua o ke alii, oiai, he alii no keia i maa ia mea he kaua. Eia ka Iakobo 5; 16. "E hai aku i ko oukou hewa i kekahi i kekahi, a e pule hoi kekahi no kekahi, i pohala ai oukou. O ka pule ikaika a ke kanaka pono e lanakila nui ia. Pauku 17, 18, a me ka 19. Eia hoi ma ka pauku 20, "E ike pono oia, o ka mea e hoohuli mai ana i ka mea hewa, mai kona hele hewa ana mai, nana no i hoopakele ae ka uhane i ka make, a nana hoi i hooki i ka hewa he nui loa." O keia pilikia, aia no ia iloko o kuu wa e noho u ana a e kaumaha ana hoi no ka mea i hala, a e noho ana ko Mile a pau me ka uwe e like me ka mea i olelo ia ma kekahi mahele o ko kakou moolelo i hala. O keia alii no hoi mamua, he alii ino, he pii ulu i ka la Sabati a me na hana ano ino he nui. Aka, i keia wa, ua maikai, a he hoa'loha oiaio oia no ka mea i hala ; a me ia, na ia pono a me ka oiaio iloko ona, i keakea mai i ka manao ino, a lilo ae la ke ino i mea maikai. Nani wale ke kokua ana mai o ka Haku ia makou, a hoopale ana i na ino.
          Ka haalele ana i ka home malihini a ke aloha i noho ai, a huli hoi mai i Hawaii nei ka home hanau o ke kino. E na makamaka e! ua hala ka hapa mua o ko kakou moolelo, a eia kakou i ka hapa hope, ka palena hoi o ko oukou ike ana i na mea a pau e pili ana i na hana a ka Haku ma ko kakou mau apana hana kuwaho, a e pau ai ka hana a ka'u maka sila, a e hoomaha ai ko'u pulima i kana hana. Ma keia hapa hope o ko kakou moolelo, ke hoike nei au i ka lokomaikai o ko kakou Haku i kona waiho ana i ko'u ola, a ike ai oukou i na mea a pau i hanaia ; a ina la paha aole ia lokomaikai, ina la owai o maua e hoike i ka io o na hana a ka Haku maluna o kana mau kauwa. Ma keia mahele no hoi o ko kakou moolelo, ke mahelehele hou nei au i mau mahele, i ike mai ai oukou i ke ano nui o ka mahele hope. "Aia hoi, nani ka maikai a me ka oluolu o ka noho lokahi pu ana o na hoahanau."
          Ka haalele ana ia Mile. Nui ke aloha i ka home, kona mau hiona, na kapakai, ke one hulali a anapa i ka la, na ulu niu, na ulu hala a me na laau o ua home la ; aloha ke ahe makani o ka aina he kotu a me ke Kitak, aloha ka hale a maua me kuu makua i noho ai, a me na keiki pu a maua. Aloha ka hana a me ka ekalesia o ka Haku ma Mile, aloha na hoahanau a me na haumana a me na leo kauoha mai hoi oe i Hawaii, e noho no kakou, a na makou no oe a me na keiki e malama a huna aku no makou iou mau iwi. Aloha ke alii nui a me na lii, aloha na makua a me na keiki, aloha no hoi lakou, aloha no hoi au. A no ke aloha o'u i ua home la, ua haku iho wau i mau pauku himeni, a o ka leo oia o "Ka Lei Rose" ma ka Leo Hoomana, a eia iho no ia, a na ka poe ike i ka himeni e himeni pu me a'u.
(Aole i pau.)

HOALOHALOHA ALII.

"No Iao ka Lani,
No ke kahawai kapu o Kaka'e,
Na Kauhi hoi, na Kaleohano nei'lii e"
MEA KIEKIE, KE ALII LIKELIKE.
No ka hikina mai o ka lono kaumaha i o makou nei. Ua hulihia aku la o
Hiki i Kaukini na Lehua o Kaoi'o,
Ke pupua la no i kaha Kahalani,
Na lehua luu wai o Kaauwai,
Ke kuia mai la e kaauwai paki—
Ohaoha ka pua mohala i Waiokila,
Onaona ka nana ana i makaina e
William Pitt Leleiohaku ke kunane alii.
O makou na Komite i koho ponoia e na makaainana o ka Apana o Kona Akau, mokupuni o Hawaii, ke puana ae nei me na waimaka kuhohonu, e like me ke kaumaha, luuluu, i kau mai la maluna iho ou.
A ke nonoi nei makou, e ae mai, a e maliu mai ia makou e komo pu aku me oe iloko o ke kani au kumakena no ka hala ana aku la o ke kunane alii.
Ke kalokalo pu ae nei i na lani e hoomama i na kaumaha o kou noho ana pilihua a e hooloihi ia mai kou ola ana.
O makou no me ka haahaa a me ke aloha pau ole.
J G HOAPILI.
D KAMAIOPILI.
Komite,  D P KAMAKAINAI.
H N KAHULU.
J W MAKANOANOA.
Kailua, K A. Hawaii Aper. 19, 1877.