Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 19, 10 May 1877 — Page 1
KA LAHUI HAWAII.
"Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
BUKE III.} HONOLULU, POAHA, MEI 10, 1877. {HELU 19.
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
Paiia ma kela Poaha me keia Poaha.
H. H. PALEKA, Luna Hooponopono.
He pepa i hoopukaia i kela me keia hebedoma no na Ohana a me na Ekalesia o Hawaii; he mea kokua i ka noho pono ana o na ohana, ka maluhia o kanaka, a me na pomaikai kino a uhane o ka Lahui Hawaii. "Aole paonioni; aole haanui; aole hikiwawe ka huhu; aole noonoo ino."
O na Kumumanao a pau, na Nu Hou o kela me keia ano, na Mare, Hanau, Make, e kakau mai i ka Luna Hooponopono, a e paiia no ke kupono.
Aole e aeia ka pilikino, ke kuamuamu, ka hoino, a me ka huhu, a ua makemakeia ka hoohoihoi, hoolana manao, hoonaauao, a me ka hoopono.
He $1.75 ka auhau o keia pepa no ka makahiki, a he $1.00 no ka hapa makahiki.
E hookaa mua ia ka auhau o ka pepa mamua o ka loaa ana i kekahi mea makemake e lawe.
NO NA OLELO HOOLAHA.
E lawe ana keia pepa i na Olelo Hoolaha a na makamaka, e like me ke kupono, a e lawa pono ai hoi me ka hoohaiki ole i ka huina o na kolamu kukulu manao, no ka uku haahaa.
O kela a me keia makamaka e makemake ana e hoolaha, e hele mai ma ke keena a e hui pu me ka Luna Hooponopono.
Aole e paiia kekahi Olelo Hoolaha ke ole e hookaa mua ia ka auhau.
Eia kekahi, ke noiia aku nei na makamaka e hoouna mau mai i na mea hou; mai hooloihi loa i na palapala; e hai pololei mai i na manao me ke kuawili ole, a e kakau mai me na hua moakaka.
H. H. PALEKA,
Luna Hooponopono.
S. B. DOLE.
LOIO a he Alakai ma na mea pili Kanawai. Ua makaukau oia e pale i na hihia imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, me ke kakau ana i na Palapala Pili Kanawai, ma ka olelo Hawaii a ma ka olelo Beritania. 1 1y
E. STREHZ,
[AILUENE]
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o Alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. 1 1y
WAi Hui o ka Hau!
E IKE IA ka Hale ma ka inoa o "BONANZA" Ke haawi ia aku nei ka poloai i na makamaka keonimana a me na lede o ke kaona Alii, e kipa ae ma ka hale hookipa inu wai momona o ko oukou makamaka nona ka inoa malalo iho, a e loaa no ka hau i hoomomonaia (ICE CREAM) na wai momona o na ano a pau! hoohuihui ia e ka hau iniki o Nuuanu. O keia hale, he hale i hoomakaukauia no na keonimana a he keena nani i hoomakaukau ia no na lede. E kipa mai, a o ka makepono me ka oluolu ke haawi ia'ku, oiai, he makamaka, a he kamaaina no Hawaii nei o JOHN W. CROWELL.
2-1 y (Keoni Koloela.)
Ma ka Hale "BONANZA" ma alanui Moi, mawaena o ka hale kahi umiumi a me ka halekuai o Dillingham ma.
C. H. DICKEY, (Kale Kika,)
LOIO!
A he Luna Kepa i apono ia e ke
Aupuni no ka Apana o Makawao, Maui Hikina.
E HELE NUI mai ka poe a pau i loohia ia me na pilikia pili Kanawai o ka "Ua-ukiu" nei, a na ko oukou makamaka oiaio no e kokua a e hooikaika e hoopau i na pilikia ma na ano a pau o ke Kanawai. 17-1y.
E. O. HALL & SON
[E. O. HOLO MA.]
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI
NA LOLE, PENA, AILA,
—A ME—
NA ANO LAKO E AE A PAU.
Kihi o Alanui Papu me Moi. 1-1y
KE HOIKE AKU NEI KA MEA NONA KA inoa malalo iho i ka lehulehu o Koloa a me na wahi e ae e kokoke ana, ua makaukau oia i keia manawa e hana i na
KII KAHA NO KE KUKULU HALE
ana a me ka houluulu ana i na lilo, no ka poe e manao ana e kukulu hale. A ua makaukau no hoi e hana Olelo Aelike no ke kukulu hale o na ano a pau, a
HANA KAA O KELA ME KEIA ANO.
O na ano mea hana kamana a pau e loaa no ma ke kahua kahiko, ma Koloa, oia hoi na
PAPA O NA ANO A PAU, PUKA
MOLINA-PUKA ANIANI, KUI,
PENA, AILA, &c. &c.
E kuaiia no ma ke kumukuai haahaa loa. E hoopaeia no ka papa ma na awa pae a pau mai Koloa a hiki i Waimea me ka uku haahaa loa. Aole uku o ke kaha ana i na Kii Hale ke kuaiia ka Papa mai a'u aku.
W. H. WRIGHT.
Koloa, Kauai, Dek. 4, 1876. [51-6m.]
PAPA, PAPA.
AIA MA KAHI O
LEWE RS & DICKSON
(O LUI MA.)
KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
PAPA NOUAIKI o kela a me keia ano.
NA PAPA NANI
A PAA NO KE KUKULU ANA I NA HALE.
Na Pani Puka,
Na Puka Aniani,
Na Olepelepe,
Na Pou, na O-a,
Na Papa hele,
Na Papa Ku,
Na Papa Moe.
Na Pili o na ano a pau!
NA PEPA HOONANI,
Na PENA o na wai a pau
Na Kui mai ka nui a ka makalii,
Na Ami-puka,
Na Ami-puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
NA AILA PENA,
NA AILA HOOMALOO,
NA AILA o na ano a pau.
NA VANIKI
Na mea HOOHINUHINU o na ano a pau.
Na Balaki o kela a me keia ano.
A KE HAI IA AKU NEI KA LONO i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau hoa o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
—NO KA—
UKU HAAHAA LOA!
like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu
1 a me ka maikai.
ROYAL WAY OF THE CROSS.
Gospel Singer. p. 85.
1
No ke ala alii kuu mele,
No ke ala hou i ka ao,
O ke ala ma ka Kea
E pii ai i ke ola mau ;—
O ke ala nei a Iesu
I hoike ia kakou,
O ke ala i ka lani,
Me ka pomaikai mau.
2
Nui no ka poe e imi,
I na lealea oonei
Me ke kuhi no ua lawa
Ke loaa koonei maikai.
Kuhihewa nae lakou la,
Ole pela e ola'i ;
Ma ke kea o Iesu la
E loaa'i ka pomaikai.
3
Makemake anei e ike
I ka nani o ke Alii,
A ku ae ma na ala gula,
A me ia e alii ai?
Ku a hele ma ke ala,
E haalele i ke ao,
O ke ala ia i ka lani,
Ma ke Kea o Iesu.
4
A i hiki ae ke olino
Me ke ano lai o ke Lii,
A hoapono ia'e la
Ma ka la e hoopai ai,
E paulele i ka Uhane,
Waiho ae i ko ke ao,
Naue mau la ma ke ala.
Ma ke Kea o Iesu.
HAWAII.
NA HOALOHALOHA ALII.
I KA MOI KALAKAUA:
E ka Makua. No ka mea, ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o Kou Pokii Alii Ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Alii o ke Aupuni Hawaii.
Nolaila, o makou o na lala o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei, ke komo pu aku nei makou me Oe, a me ka Ohana Alii iloko o ke kanikau kumakena me ka walohia nui no Kou Pokii i aloha nui ia, i lawe ia'ku la ma kela aoao o keia ola ana ma ka la 10 o Aperila o keia makahiki.
A nolaila, ua loohia mai maluna Ou, a me ka Ohana Alii, a me ka Lahui holookoa mai o a o, ke kaumaha, ka paumako, ka lihaliha, luuluu, welenia me ka naau ehaeha, no ka lawe ia ana'ku o ka Hooilina o ka Noho Alii, o ka manaolana a Hoa Hanohano hoi o ka "Ahahui Poola" o Honolulu. A no ka mea hoi, ua noho Oia he Hoa Hanohano no keia Hui iloko o ka hapa mua o keia makahiki me ka maluhia, a me ka naauao, me ke akahele o Kana mau hana.
A no ka mea hoi, ua paulele nui aku hoi keia "Ahahui" i Kona hui ana mai he lala Kiekie a Hanohano o keia Hui, a aole Oia i hoopau mai i Kona kulana no keia "Ahahui," e like me Kona manao he kupono, a kakou i hiipoi mau ai me ka paulele nui, a me ke aloha Aina, a me Kana mau hana maikai a pau loa, a hiki wale i ka manawa i kii ia mai.
Nolaila, ma o ke Komite la, ke waiho haahaa aku nei makou i keia mau Olelo Hooholo.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei, ke hoike aku nei i ko lakou aloha, me ko lakou kaumaha nui, me ka minamina lua ole, i ka make ana o ko lakou Hoa Hanohano aloha, o Ka Mea Kiekie ke Alii, William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Alii, me ka hoike pu aku no hoi i ko lakou noho uwe ana, me he mea la, i ku ia mai ma ke kahua kaua.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke komo pu aku nei me ke kaumaha nui lua ole, a ke kanikau pu aku nei hoi me ka minamina, me ke Aupuni mai o a o, no keia Mea Nui i loohia mai; me ke kaumaha pu hoi me ka Ohana Alii, a oi aku i ke Alii Kamaaliiwahine Ruta Keelikolani, ka Makuahine Alii o ka Mea i make.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke hoike aku nei i ko lakou kaumaha, me ka paumako, no ka make emoole ana o ka Hooilina o ka Noho Alii iloko o Kona mau la opiopio, a me ke kokoke lua o Kona mau la o ka Noho Alii ana, no ka mea, aole i manaoia o ka manawa keia e haalele mai ai Oia i Kona Kaikuaana Moi, a me na Kaikuahine Alii Ona.
Hooholoia. Ke minamina pu nei me ke kaumaha nui na hoa a pau loa o ka "Ahahui Poola," a ke nonoi aku nei i Kou oluolu e ka Makua Kalakaua I. e komo pu aku me Oe iloko o ka paumako, a me ka uwe pu ana no ka haalele ana mai ia Oe, o Kou Hoapili, Kou Kaina ko makou Alii i aloha nui ia.
Hooholoia. O na lala a pau o ka "Ahahui Poola," ke kulou aku nei me ka haahaa imua o ka Mea Mana Loa, a ke nonoi aku nei hoi i ka lokomaikai o ka Haku, e hoomama mai i Kou naau i piha i ke kaumaha nui, a me ka Ohana Alii pu, a Nana no hoi e kokua mai ia Oe a me ka Ohana Alii i na manawa a pau o keia wa kanikau, a ke nonoi pu ae nei hoi makou Iaia e hooloihi mai i kou mau la maluna o ka Noho Alii o Hawaii nei.
Hooholoia. Na ke Komite i kohoia e hoouna aku i ke kope o keia mau Olelo Hooholo i ka Moi a me na Kaikuahine Alii Ona, a me ka Makuahine Alii me ka hoike aku i ke kaumaha, lihaliha, a me ka minamina nui o keia "Ahahui Poola" no keia mea i loohia mai maluna o makou a me ka lahui mai o a o.
He u! he welina aloha na ka "Ahahui Poola" ia Oe e ka Lani, a me Ou Kuahine Alii. Na Komite, Jno. Lota Kaulukou, Geo. Koli, James Keau.
I ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani ;
No ka mea, ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o Kau 'Lii aloha, Ka Mea Kiekie, William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Noho Alii o ke Aupuni Hawaii.
Nolaila, o makou na lala o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei; ke komo pu aku nei makou me Oe a me ka Ohana Aili iloko o ke kanikau kumakena, me ka walohia nui no Kau Alii i aloha nui ia, i lawe ia aku la ma kela aoao o keia ola ana, ma ka la 10 o Aperila o keia makahiki.
A nolaila, ua loohia mai maluna Ou a me ka Ohana Alii, a me ka Lahui holookoa mai o a o ke kaumaha, ka paumako, lihaliha, luuluu, welenia, me ka naau ehaeha, no ka laweia ana aku o ka Hooilina o ka Noho Alii o ka manaolana ; a Hoa Hanohano hoi o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei.
A no ka mea hoi, ua noho Oia he Hoa Hanohano hoi no keia Hui iloko o ka hapa mua o keia makahiki, me ka maluhia, a me ka naauao, a me ke akahele o Kana mau hana.
A no ka mea hoi, ua paulele nui aku keia "Ahahui'' i Kona hui ana mai he lala Kiekie a Hanohano no keia Hui ; aole Oia i hoopau mai i Kona kulana me keia "Ahahui," e like me ka manao he kupouo, a kakou i hiipoi mau ai o Kona mau manao me ka paulele nui, a me ke aloha Aina, a me Kana mau hana maikai a pau loa, a hiki wale i ka manawa i kii ia ai Kona ola.
Nolaila, ma o ke Komite la, ke waiho haahaa aku nei makou i keia mau Olelo Hooholo.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola" o Honolulu nei, ke hoike aku nei i ko lakou aloha, me ko lakou kaumaha nui, me ka minamina, i ka make ana o ko lakou Hoa hanohano, me ka hoike pu aku no hoi i ko lakou noho uwe ana, me he mea la, i kuia mai ma ke kahua kaua.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke komo pu aku nei me ke kaumaha nui, a ke kanikau pu aku nei hoi me ka minamina, me ke Aupuni mai o a o no keia mea nui i loohia mai; me ke kaumaha pu hoi me ka Ohana Alii, a oi aku hoi ia Oe e ke Kama Aliiwahine Ruta Keelikolani, ka Makuahine Alii o ka Mea i make.
Hooholoia. O na hoa o ka "Ahahui Poola," ke hoike aku nei i ko lakou kaumaha, me ka paumako, no ka make emoole ana o ka Hooilina o ka Noho Alii iloko o Kona mau la opiopio, a me ke kokoke loa o Kona mau la o ka noho Alii ana, no ka mea, aole i manaoia o ka manawa keia e haalele mai ai Oia i Kona Kaikuana Moi, a me na Kaikuahine Alii Ona, a me Oe o ka Makuahine Alii o ka Mea i make.
Hooholoia. Ke minamina pu nei me ke kaumaha nui na hoa a pau loa o ka
"Ahahui Poola,'' a ke nonoi aku nei i Kou oluolu e ka Makuahine Alii, e komo pu aku me Oe iloko o ka paumako a me ka uwe pu ana, no ka haalele ana mai ia Oe o Kou hoapili he keiki, ko makou Alii i aloha nui ia.
Hooholoia. O na lala a pau o ka "Ahahui Poola," ke kulou aku nei me ka haahaa imua o ka Mea Mana Loa, a ke nonoi aku hoi i ka lokomaikai o ka Haku, e hoomama mai i Kou naau i piha i ke kaumaha nui, a me ka Ohana Alii pu i na manawa a pau o keia wa kanikau, a ke nonoi pu ae nei hoi Iaia, e hooloihi mai i Kou mau la ma keia ola ana.
Hooholoia. Na ke Komite i kohoia, e hoouna aku i ke kope o keia mau olelo hooholo i ka Makuahine Alii, a me ka Ohana Alii pu hoi, me ka hoike pu aku i ko lakou kaumaha, lihaliha, a me ka minamina nui.
He u! he welina aloha na ka "Ahahui Poola" ia Oe e ka Makuahine Alii.
Na Komite, Jno. Lota Kaulukou, Geo. Koli, James Keau.
I ka Mea Kiekie R. Keelikolani.
Me ka minamina nui a me ke aloha lipolipo kuhohonu, o makou o kekahi hapa o na makaainana o Kona H. Hawaii, no ka hiki ana mai o ka lono walohia, ua oluolu i ka Mea Mana Loa ka lawe koke ana aku i ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku, kau milimili i aloha nuiia, a i hiipoi pauaho ole ai, me ka manaolana no kou mau la hope, a no ke kau koikoi ana o ke ao poluluhi o ke aloha keiki, a kunane lani maluna ou, oiai, ua noho pu ia, hele pu ia a ua pili ia e olua na wahi a pau.
Nolaila, ke hoike haahaa aku nei i ko makou minamina me ke aloha nui i kou luhi i hooko-o mai ia oe. Ma o ko makou komite, no ia mea e
Hooholoia. Ke hui pu aku nei makou me oe e ka Mea Kiekie R. Keelikolani, iloko o ke kanikau piha ma keia wa kumakena.
Hooholoia. Ke noi aku nei makou i ka Makua Mana Loa, e hooluolu mai ia oe ma keia wa kaumaha. O makou me ka mahalo, kau poe kauwa haahaa.
Na Komite, D. H. Nahinu, D. W. Kanui, E. R. Wahinehuhu, H. Manase, T. Puuohau.
Hookena S. Kona, Apr. 24, 1877.
I ka Mea Ilihia ka Moi D. Kalakaua ka Makua Kiekie i aloha nuiia, me ka walohia luuluu me ke ano eehia kaumaha. E ola i na lani!
O makou o kekahi hapa o na makaainana o Kona. H. Hawaii, no ka hiki ana mai o ka lono kaumaha, ua oluolu i ka Makua Mana Loa, ka lawe ana 'ku i ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku, ka Hooilina Moi i aloha nui ia, i ka wa ahiahi o kona ola ana, ma ka po o ka la 10 o Aperila, a ua ili iho maluna ou e ka Makua me kou Moiwahine, a me kou mau kaikuahine 'lii a me kou aupuni holookoa mai ka la hiki a ka la kau, ka haawina koikoi me ka puuwai mokumokuahua i ke aloha paumako ia
"Aia i Kaala ke kino a ke aloha," Nolaila, ke hoike haahaa aku nei i ko makou minamina me ke aloha i ka Lani Hooilina Moi i hala aku la ma o ke komite ala, no ia mea e
Hooholoia. Ke hui pu aku nei makou me oe e ka Lani a me kou Moiwahine a me kou mau kaikuahine 'lii i ke kanikau piha iloko o keia wa kumakena lihaliha.
Hooholoia. Ke haawi aku nei makou i ke aloha piha ia oe e ka Moi a me ka ohana 'lii iloko o keia wa ehaeha.
Hooholoia. Ke pule nei makou i ka Makua Mana Loa, e hoomama mai i ka naau luuluu ou e ka Moi a me ka ohana alii iloko o keia wa kaumaha. Me ka mahalo, kau mau kauwa haahaa.
Na Komite, D. H. Nahinu, D. W. Kanui, E. R. Wahinehuhu, H. Manase, T. Puuohau.
Hookena, S. Kona, Apr. 24, 1877.
I ka Moi Kalakaua, ka Makua.
Aloha oe:—No ka loaa ana mai ia makou o ka lono kaumaha, ua oluolu i ka Makua Mana Loa, i ke kii ana mai a lawe aku i kou Pokii, ka Mea Kiekie ke Alii W. P. Leleiohoku, ka Hooilina Moi o ke Aupuni Hawaii.
Nolaila, ma ka inoa o ke komite o na Ekalesia Hoole Pope huiia o Kailua a me Helani, no Kona Akau, Hawaii. Ke haawi aku nei makou i ke aloha kuhohonu walohia ia oe, a ke komo pu aku nei makou me ka u a me ke kaumaha, e kumakena a e kanikau pu me oe a me kou mau kaikuahine, ka ohana alii hoi a pau a me ka lahui holookoa.
Nolaila, ke nonoi a ke kulou hoohaahaa aku nei makou imua o ke Akua Mana Loa ma ka makou mau pule ana, e hoomama mai i kou naau kaumaha, a e kokua a hooluolu mai ia oe i na la a pau o kou ola ana, a e hooloihi mai hoi i kou noho ana i Makua no kou lahui iloko o Kona lokomaikai.
Na Komi te, T. N. Simeona, G. N. Meemii, J. W. Ukumea, G. Kealalio J. Waiamau.
Ekale sia huiia o Kailua a me Helani, Kona Akau H., Apr. 28, 1877.
HI S MAJESTY KING KALAKAUA:
Aloha oe:—Ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o Kou Muli pokii, ke Alii ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku ka Hooilina o ke aupuni Hawaii. O makou o na koa ku mau ou e ke Lii kekahi hapa o kou mau makaainana. E ka Makua aloha e, no ke kaumaha ehaeha walohia i ili iho maluna Ou a me ka ohana alii, ke waiho haahaa aku nei makou i hoalohaloha alii ma o ko makou komite la, e oluolu ia e kou ihikapu e ike mai.
Hooholoia. Ke komo pu aku nei makou me oe iloko o ke kumakena me ka naau walohia no ka make ana o Kou Muli Pokii i aloha nuiia.
Hooholoia. Ke komo pu aku nei makou me oe a me ou kaikuahine alii ihikapu Lilia Kamakaeha, Miriama Likelike iloko o na puloulou kanikau no Kou Muli Pokii i hala.
Hooholoia. Ke komo pu aku nei makou me oe a me ka Makua Aliiwahine Ruta Keelikolani i ke kanikau ana no Kou Pokii i aloha nui ia.
Hooholoia. He kulou haahaa aku nei makou imua o ka mea Mana Loa a me ke noi aku hoi i na lani e hoomama mai i Kou naau kaumaha a me Kou ohana alii, a me ka makou pule pu i hooloihi ia Kou mau la ma ka nohoalii.
Na Komite, Capt. W. Kanaloa, 2d Leiu't R. Hoapili, 1st Serg. S. W. Mahiai, Ordly. Serg. D. Hopu.
Hale Koa, Mei 1, 1877.
I ka Mea Kiekie ka Makua Alii Ruth Keelikolani:
Aloha oe :—Oiai, ua oluolu i ka Mea Mana Loa i ka lawe ana aku i kau Keiki i aloha nuiia, i ka Mea Kiekie ke Keiki Alii W. P. Leleiohoku ka Hooilina Moi o ke aupuni.
Nolaila, O makou o na keiki a he mau lala hoi no ka Ahahui Himeni Kawaihau a Kalani i hala aku la, ke komo pu aku nei makou me oe lioko o ke kanikau kumakena, walohia, ilihia no kau keiki i aloha nui ia.
Nolaila, O makou pakahi na keiki o ka Ahahui Himeni Kawaihau a ka Mea Kiekie i hala aku la, ke waiho aku nei i ka makou mau olelo hooholo malalo iho nei:
Hooholoia. Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha paumako a walania hoi, e eha nei i ka manawa, no ka lawe ia ana o kau keiki Kalani Imi hale o na Kawaihau.
Hooholoia. Ke nonoi aku nei makou i kou kiekie a hanohano Makua Alii e maliu mai ma ke komo pu ana aku me oe iloko o keia wa kumakena no ka make ana o kau milimili wohi.
Hooholoia. Ke uwe kanikau pu aku nei makou me ka Moi i hooneleia i ka lani Pokii ole a me na kaikuahine alii ona, a me na alii hanau o ka Aina, a me ka lahui holookoa.
Hooholoia. Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ka Mea Mana Loa, me ka nonoi aku hoi i ka lokomaikai o ka Haku e hoomama mai i kou naau kaumaha, a nana hoi e kokua mai ia oe iloko o keia noho ana kanikau.
Na lala o Kawaihau. James H. K. Kaiwi, R. P. Parker, C. D. Kealohapauole, M. Molaka, Isaac K. Waihoioahu, Solomon Hiram, Moses Kahananui.
Ko Waianae Ahahui.
E ka Mea Kiekie R. Keelikolani:
Aloha oe:—Ano, ua hiki mai nei io makou ka lohe, ua iho mai la ka Haku kiekie o na lani, a ua kaili aku la i ke ola makamae o ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku, ka Hooilina Moi o ka aupuni. A ua haawe iho la na aweawe kaumaha paumako maluna Ou.
Nolaila, e ka Mea Kiekie, O makou kekahi e hoao e komohia pu aku me oe i ke kaa kumakena pu ana, no ko makou alii opiopio i haalele mai nei i ke aupuni o oukou ka ohana Moi, a makou ka lahui aloha alii. A ke nonoi pu ae nei no hoi makou i ka lokomaikai o na lani, e hoomama ae i ke kupilikii kaumaha Ou, a e ola mau ke alii a hiki i ka puaneane. Na Komite, S. N. Aarona, F. W. Kaawaloa, J. K. Kalamahiai.
Ka Mea Kiekie ke Alii Lilia Kamakaeha Liliuokalani, ka Hooilina Moi o Hawaii.
Ke nonoi haahaa aku nei makou na lala o ka Ahahui Hoola Luhui o ka apana o Kauala, Waialua, Oahu, e waiho aku imua Ou i ko makou mau waimaka, me ka awili pu ana aku me Oe i ko makou kupouli i ke kaumaha nui i haawi iho maluna Ou a me ka ohana alii a me ka lahui mai Hawaii a Niihau. I ka oluolu ana i ka Mea Mana Loa e lawe aku i kou Muli, a mua hoi ma ka noho Hooilina Moi no Hawaii.
Ke hoalohaloha aku nei makou i ke Akua lokomaikai, e hoomama mai i kou mau ehaeha, a nana no e hoomalu mai a e hooloihi i Kou mau la maluna o Hawaii nani; e ola ka Hooilina Moi o Hawaii i ke Akua.
Na Komite, C. N. Kalama, S. H. Peter, J. A. Haupu.
Hui Hoola Lahui o Kauaula, Apr. 16, 1877.
I KA MOI LANI KALAKAUA:
E KA MAKUA;—No ka mea, ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ka Mea Kiekie ke Keiki Alii, ka Hooilina o ke Kalaunu o Hawaii, Willilam Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, kou kaikaina i Aloha nuiia, mai keia ola ana. Nolaila, ua ili iho maluna ou, me ou mau kuahine, i ka Makuahine Alii, na alii a me ka Lahui Hawaii holookoa, ka luuluu, ke kaumaha, ka minamina, ka paumako, ka pilihua a me ke kumakena.
Nolaila, o makou o na Makaainana o ka apana o Kaanapali, Mokupuni o Maui, ke hui pu aku nei me Oe a me ka Ohana Alii, ma ke kanikau kumakena ana no kou Pokii i aloha nui ia i hala aku la.
Nolaila ma ko makou mau Komite la, ke waiho haahaa aku nei makou i ka makou Olelo Hoalohaloha, oia keia:
Hooholoia.—Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii, ma ke komo pu ana aku me Oe a me na Kaikuahine Alii o Olua me ka ohana Alii hanau a pau o ka aina, iloko o ka u kumakena, me ka naau ehaeha walania no ka make ana o kou Pokii i aloha nui ia.
Hooholoia.—Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ka Mea Mana Loa, a ke noi aku nei i kona lokomaikai, e hoomama mai i kou naau kaumaha, a nana nohoi e kokua mai ia Oe, a me ka Ohana Alii a pau, i na manawa a pau o keia mau la kumakena.
Na Komite, A. W. Kauwahi, J. Kapaku, S. L. Kalaola.
Honokohau Apelila 26, 1877.
I KA MOI KALAKAUA:
Aloha oe.—Ua oluolu i ke Akua Mana Loa, i ka lawe ana aku i ke ola o kou Pokii Alii, Ka Mea Kiekie Ke Keiki Alii William Pitt Leleiohoku, ka Hooilina Moi o ke Aupuni.
Nolaila, o makou o kekahi o kou mau makaainana, e noho ana ma ka Apana o Kaanapali; Maui.
E ka makua aloha e; ma o kela kaumaha walohia, ehaeha i ili iho maluna Ou, a me kou Ohana Alii, ke waiho haahaa aku nei makou i ka makou Olelo Hoalohaloha kumakena, e oluolu i kou Ilihia Moi; e ike mai.
Hooholoia.—Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii, ma ke komo pu ana aku me oe iloko o ka u kumakena me ka naau walohia, no ka make ana o kou Pokii i aloha nuiia.
Hooholoia.—Ke hoike aku nei makou i ko makou aloha Alii ia oe e Lydia Kamakaeha, ka Hooilina o ke Aupuni, no ka make ana o Kou kaikunane Pokii.
Hooholoia.—Ke uwe pu aku nei makou me Kou kaikuahine Pokii aloha, Miriama Likelike, no ka laweia ana aku o kona Pokii kaikunane i aloha nuiia.
Hooholoia.—Ke uwe pu aku nei makou, me ka Makuahine Alii, Ka Mea Kiekie Ruth Keelikolani, no ka lawe ana aku o ka Makua Mana Loa, i kau milimili i aloha nuiia.
Hooholoia.—Ke kulou haahaa aku nei makou imua o ke Akua Mana Loa, a ke nonoi haahaa aku nei makou i ka Lokomaikai o na Lani, e hoonana mai i kou naau kaumaha, a me kou Ohana Alii a pau loa, a nana hoi e kokua mai ia Oe iloko o na la kanikau. Me ke aloha.
Kau mau kauwa haahaa, J. M. Kealoha, J. Kulailua Ikukaleiehiku, S. L. Kalaola, J. K. Naipupaka.