Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 22, 31 May 1877 — Page 4

Page PDF (1.22 MB)

KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, MEI 31, 1877.

KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.

LAIKI MAKUA,  MRS. KELA A. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE,  MRS. M. KUKE.

PEEP OF DAY—KE ALAULA.

          I keia pule ae, e hoomaka hou aku ana makou i neia mau mamala hoonanea a nani no hoi no na kamaiki.

E KALA, A E POINA.

          Lohe aku la au i kekahi mau wahi kaikamahine liilii e kamailio ana malalo o kuu puka aniani. Pane mai la kekahi me ka leo ano hookiekie.
          "Ina owau oe, aole loa wau e pane hou aku iaia. E enemi no au iaia e like me ka loihi o ko'u ola ana."
          Hoolohe akula au me ka menemene, a me ke ake nui e lohe aku i ka pane. Pana malie ae la ko'u puuwai i ka lohe ana aku i ka pa-e ana mai:
          "Aole! e Lu," wahi a kekahi me ka leo malie a hoalohaloha.

          AOLE ANEI oukou manoa e na kamalii he kii nani keia? He mea na'u i makemake mau na kii e hoomanao ae ai i na ululaau malumalu. Ma Canada, kau wahi a'u i hele ai, a ma Amerika pu no hoi, aia na alanui e hele ai mai kahi kaona a kekahi maloko o na ululaau nani, a ia nei hoi o Hawaii nei, aia a pii iuka o kuahiwi alaila komo aku iloko o na ululaau, a nolaila, o kahi poe o kakou, aole i like ke kamaaina me na keiki noho uka o Amerika i na mea ulu o loko o na ululaau.
          O ka hale a kakou e ike hapa aku nei maloko o keia kii, ke manao nei au aia iwaenakonu o kakahi ululaau nani ; a ke manaoio nei no hoi au he hauoli mau ka noho'na o kela mau kamalii ekolu. Ekolu mau keiki, he elua mau kaikamahine,a hookahi keikikane. Owai la ko lakou mau inoa. E kapa aku kakou i ka mea nui o Mary, o ka mea ma kona aoao aku o Annie, o kahi keiki uuku o Harry. Ke manao nei no hoi au he bebe kekahi iloko o ka hale; pehea la ko oukou manao? He ilio ka lakou i hoa paani—ke ike aku la no anei oukou? Heaha la ka lakou hana? Ke manao nei au e paani ana lakou ma kahi kokoke i ka hale a ike mai la o Harry i ka malihini e noho ana maluna o ka pauku laau e hoomaha ana—he mea hiki no ke hoomaopopo ia'ku ua ano maluhiluhi ia a wela—malia paha mai kahi mamao loa kona hele ana mai. I ko Harry ike ana mai iaia, ua kahea aku la i kona kuahine: E Mary! nana'ku oe ma o he kanaka e noho ana maluna o ka laau a e nana mai ana ia kakou.
          Ike aku la o Mary iaia, a pane ae la, "Aloha ino ia, he nanaina luhi kona, ua makeinuwai paha, e holo ae au i wai nona;" a holo aku la lakou a pau iloko o ka hale. Hai aku la o Mary i kona makuahine, a kauoha mai la oia iaia e kii aku i pika wai mailoko mai o ka pakeke wai o ka punawai hohonu wai huihui. Lawe aku la ia i ka wai, a ukali pu mai la o Annie me Harry iaia, a mamua loa o Rover, ka ilio, e hoomaopopo paha ina he kanaka maikai keia, e hoeha ole mai ana i kona mau hoa paani. E Rover, mai makau oe, a pela pu me Annie a me Harry, aole loa oia e hoeha i na kamalii. Ua haule aku ka papale o Mary, aka, aole nae ia e kali ana.
          Nani i ka hauoli o ka puuwai o ka elemakule i ka ike ana'ku i na hana aloha a keia poe keiki, a me ko lakou ano hookanakamakua, a me he la, ua oi aku kona pomaikai no ia mau mea mamua o

          "Aole loa wau e hana pela no keia honua holookoa. E kala a e poina ana au e like me ka hikiwawe loa ia'u ke hooko ia mau mea."

KA KONA MAU WAWAE I OLELO MAI AI.

          Ua olelo ae kekahi luahine hapauea eleele i kekahi manawa, e noho ana ma Sana Karoi, ma Inia komohana penei:
          "I keia kakahiaka ua olelo mai kuu mau wawae ia'u," "aole e pono ia oe ke hele i ka pule, ua ano nawaliwali loa oe, a e haule auanei ma ke alanui."
          A pane akula au, "e hoolohe no au i ka ke Akua, a aole i kau."
          Pane mai la kela, "e hele a na'u oe e kokua a e hooikaika."
          "E kuu wawae, i kuu manawa kamalii, ua lawe mau oe ia'u ma ke ala o ka hewa, aka ano, e hele no au i ka'u wahi i manao ai."
          "Nolaila, ua hele au i ka pule, loaa mai la ia'u na hoomaikai ana no ko'u uhane, a hoi aku la au i ko'u home me ka maluhia."
          Ua makaukau mau auanei ko oukou mau wawae e lawe aku ia oukou i ka pule?

ke kiaha wai. Malia paha ua hoomanao ae la i kana mau keiki aloha ma kekahi aina mamao. Malia paha e hai mai ana ia i ka moolelo o kana mau keiki aloha. Aole anei o oukou manao he kokua waiwai o Mary no kona mama ? Ke manaoio nei au ua hopohopo ole ka makuahine i ka hookuu ana'ku i na keiki opio e hele e paani malalo o na laau nunui a kakou e ike aku nei mamuli o ko Mary malama ana. Ke manao nei au ua hauoli mau lakou i ka loaa ana'ku o na lau palapalai a me ka awapuhi, a me na lala malumalu, a me na manu a me na mea liilii e imi ana i home no lakou maloko o na ululaau. Ke manao nei au he kokua oia i kona wahi kaikaina a me kahi kaikunane me ke aloha, a he ao aku e hana aloha i na mea a pau oloko o na ululaau, a aole anei o oukou manao he ohana hauoli keia? O kekahi keia o ko'u mau manao no keia kii, a heaha ko oukou manao no na mea e pili ana i keia kii ?
H. K.

KA OPIO MAKE MAMULI O KA PONO.

          I ke au makamua o ka Euanelio o Kristo, maloko o ke kulanakauhale o Anatioka, ua lawe ia aku la kekahi mea i manaoio mahope o Kristo e make no ia kumu.
          Oiai imua o ka lunakanawai, ua pane mai la ka mea i ahewaia. "E ninau aku i kekahi keiki uuku, ina ua oi aku ka pomaikai e hoomana a e hoomaikai aku i ke Akua hookahi, ka mea hoi nana i hana ka lani a me ka honua, ke Kalahala hookahi hoi, ka mea hiki ke hoopakele ae ia kakou, a ina paha ua oi aku i na akua hoopunipuni, ka mea hoi a na pegana e hoomana aku ai."
          Aia hoi, ua hele mai la kekahi makuahine Kristiano ma ua wahi nei no ka hoolohe ana, a e paa ana ma kona mau lima i kana wahi keikikane uuku, nona na makahiki ma kahi o ka eiwa a umi paha, nona ka inoa o Cyril. I ka lohe ana o ka lunakanawai pegana i neia mau huaoleio a ke kanaka Kristiano, aui ae la kona mau maka ma o a maanei a haule aku la kona ike maluna o ke kino o ua wahi kamaiki opio nei, a kauoha ae la ia e haawi ia aku ka ninau iaia.
          Haawi ia aku la ka ninau i ua wahi keiki nei, a me ke kahaha nui o na mea a pau, ua pane mai la ia i neia mau huaolelo. "O ke Akua, hookahi no Ia, a o Iesu Kristo, hookahi no ia me ka Makua."
          Piha ae la ka lunakanawai me ka uluku o ka inaina wela, a pane aku la i ka makuahine: "E ke Kristiano lapuwale, nau i ao aku i keia keiki e pane mai me keia." Huli ae la ia me ke ano hoomalielie a pane aku la i ke keiki me ka leo nawaliwali: "E hai mai ia'u, e ke keiki, pehea i loaa ai ia oe keia manao?"
          Nana aloha aku la ua keiki nei i ka makuahine, a pane mai la: "Na ka lokomaikai o ke Akua i ao aku i ko'u makuahine aloha; a nana hoi i ao mai ia'u."
          "Ano, e ike kakou i ka pono a ua aloha nei o Kristo e hana mai ai nou," wahi a ua lunakanawai manao ino nei; a i kona wa i haawi ae ai i kekahi hoailona, o ka manawa no ia i lele mai ai o kekahi mau kanaka nunui elua, me ka laua mau ihe nunui o ke ano Romana o ka wa kahiko, a lalau ino mai la i ke kino pilalahi o ke kamaiki. Me ka hauoli ka makuahine e ae aku ai oia ke make ma kahi o kana keiki aloha, aka, aole nae he ae ia oia mea, nolaila; ua pane malie aku la ia ma ka pepeiao o ke keiki "e kupaa iloko o ke aloha o Kristo, a e pane i ka oiaio."
          "Heaha iho la ka pomaikai o ke aloha o Kristo nona i keia manawa?" wahi a ka lunakanawai. Helelei mai la na kulu waimaka o kekahi poe o ua anaina pegana nei i ka pane ana aku o ka makuahine; "O ke ao ana mai e kala aku i ka poe i hana ino mai iaia."
          Haule aku la na onohi maka haloiloi o ke keiki maluna o na papalina mohala i hoopuluia me na kulu waimaka ehaeha o kona makua, i ka haliu ana'e o kona alo iluna a noi aku la me ka leo aloha a me na huaolelo puanuanu no kana keiki, ka hua makamae hoi i makana ia mai no kona puhaka; a i ka ninau hou ia ana mai o ua wahi Kristiano opio nei e ka poe hana ino, ina aole e ae aku i ko lakou mau akua e hoomana ana, a e hoole loa aku ia Krlsto; ua pane aku la ia me ka leo kuoo, a me ka helehelena wiwo ole, me na onohi hulili pololei i ka lunakanawai: "Aole! aohe akua e ae hookahi wale no; a o Iesu Kristo ka Hoola o ko ke ao. Ua aloha Oia ia'u, a ua aloha au Iaia no Kona aloha."
          Ia wa i haale mai ai ke koikoi a me ka ikaika o na ihe maluna o ke keiki mai na pegana mai, a haule maule iho la oia. Hoolei ino aku la lakou i kona kino i hele a haihai a malule iloko o na lima o ka makuahine me ka pane kaena ana'e; "ano e ike i ka hopena o ua aloha nei o kou Kristo maluna ona."
          I ka hoopili ana'ku o ua makuahine nei i ke kino mauleule o kana keiki i kona puuwai i mawehe ia, ua pane mai la ia; "Na ia aloha e lawe aku iaia mai ka inaina aku o kanaka a i ka hoomaha ma ka lani."
          "E mama," wahi a ke keiki me ka leo nawe malie; "e haawi mai i kuluwai mai ko kakou punawai huihui mai maluna o k'ou lehelehe."
          Pane iho la kona makuahine: "ua hoopa mua no oe, e kuu mea aloha, i ka wai o ka punawai e mapuna ana i ke ola mau loa—Ka lokomaikai a me ke ola a Kristo e makana mai ai i Kana kamaiki. Ano e ala, no ka mea, ke kahea mai nei kou Makua ia oe; a e haawi mai Oia i kou makuahine nei i ka lokomaikai e ukali ma ke ala o ka lamaku."
          Hapai ae la ua wahi kamalki uuku iki nei i make no ka pono i kona poo, leha ae la kona mau maka iluna, a pane ae la:
          "Hookahi wale no Akua; a me Iesu Kristo Ana i hoouna mai ai;" e naue aku la kona uhane ma o, a pili iho la kona mau maka.

NIHINIHI LOA.

          Ua heluhelu au i kekahi manawa no kekahi kanaka i makemake e hoolimalima i kanaka hookele kaa. Ua lehulehu wale ka poe i hele mai e noi. No ka hoao ana ia lakou, ua ninau pakahi aku la ia ia lakou pehea la ke kokoke e hiki ia'u ke hookele he eono iniha mai ka pali. Ua pane mai la kekahi, "he hiki ia'u ke hookele he eono iniha mai kae mai o ka pali." Manao mai la ka lua he hiki iaia ke hookokoke aku mamua o eono iniha; a o ke kolu hoi, ua pane mai la, "E hoao no au e hookele mai kae mai, e like me ka mamao e hiki ana ia'u."
          "O oe ka mea nana e hookele i ko'u kaa," wahi a ka mea nona ka makemake mua; "o oe ka mea e pilikia ole."
          He lehulehu wale o na kanaka a'u e hoomanao ae nei i like me keia poe hookele kaa. He nui loa na kamalii e hookokoke mau ana i kahi o ka poino e like me ka hiki ia lakou. Ua ike no kakou a pau, o kahi wale no e pakele ai, oia no ka hookaawale loa ana mai kahi mai o ka poino. E pono kakou e hoomanao i keia mea ina kakou e aneane e komo i ka pilikia o ka hana ana i kekahi hewa. Aole o ko kakou hoao ana e ike i ka hiki ke hookokoke aku i ka hewa, aka, e hoao e ike i ka hiki ke hookaawale loa mai.

PULE IA WAI!

          He poina no anei oe i kahi manawa ia wai oe e pule ai? E hai aku au ia oe no kekahi wahi keiki uuku. O Fred kona inoa, he uuku kona kino, ua hiki iki iaia ke hoopuka ae i na olelo "Ano e moe no au e hiamoe," ke hoi aku ia e hiamoe.
          Ua maa ia i ka hoopuka liilii ana a lohe ole aku kona mama. I kekahi po, i kona wa i hoi aku ai e hiamoe, pane aku la kona mama, "E kuu aloha, e pule leo nui oe, a me ka moakaka i lohe pono ai au."
          Pii ae la ka ula ma ko Freddie mau papalina a pane mai la. "Kahaha, e mama, aole au e pule ana ia oe, e pule ana au i ke Akua!"
          Aloha wale keia wahi kamaiki. E manaolana aku kakou aole oia e poina iki i ka pule mau aku i kona Makua ma ka Lani.

KA LUAKUPAPAU O KAHI MOA KEIKI.

          He mea hauoli no ko'u wahi hoahanau May ka hoomanao mau ana no kana milimili.
          "Ke hoomanao nei no anei oe i kela wahi moa keiki ua make iloko o ka hale moa ?" wahi ana ia Iule.
          "Ae," wahi a Iule.
          "E kanu kaua malalo o ke kumu manako. He wahi tini piula ka'u, a e hookomo kaua iloko o ia mea. E kii aku oe i ua wahi moa nei, a e kii ae au i keiki e kokua mai ia kaua. Loaa aku la o Beni a hele mai la e kokua ia laua. He mau ano manaolana ko May a me Iule no ka make. Ua kamailio pu laua no na mea e pili ana i ko laua mau luakupapau iho."
          "E like ana me he la aia no kaua iloko o ko kaua mau wahi moe pumehana i ka hale,'' wahi a May. "E kiai mau ana ke Akua ia kaua, a i ke kakahiaka, e ala ae no kaua me ka olioli, me ka hoihoi, a me ka maha oluolu."
          "Ae," wahi a Iule," a aole loa kaua e maluhiluhi hou, he mea maikai ia. I kekahi wa e hui ana ko'u mau iwi, ina wau e kulou iho no kekahi manawa pokole no ka mahi ana i ka weuweu o kuu wahi pa mea kanu.
          A pela io no, e kuu mau keiki aloha, he hiamoe wale no, i ka poe a pau i aloha ia Kristo. A o ka mea wale no e hiki ai ia kakou ke nana'ku imua o ka make, aia wale no ma ke aloha ana i ka Hoola, ke Akua lokomaikai.

Ka Home o na Makapo ma Bosetona.

          Ua noonoo no anei na kamalii e heluhelu mau ana i ka LAHUI HAWAII i ke mea pilikia nui he makapo? E moe iho kou mau maka no ka minute hookahi, a e hoomaopopo iho i ka poino nui ina me ia mau ka pouli. Aka he lehulehu wale nae o na kamalii ua paa mau ko lakou mau maka a ua pani ia mai ka malamalama mai, a mai na mea nani mai a pau o keia noho'na. O kekahi o keia poe kamalii, ua hanau mai no me ka makapo, o kekahi mamuli o na ulia poino, a o kekahi mamuli o ka mai. Pehea la ko oukou manao no ke ano o ko lakou ao ia ana e heluhelu a me ke kakau? Heluhelu lakou me ko lakou mau manamanalima. O ka lakou mau buke a pau ua kuniia, a ua hoopii ia'e e like me na hualeta ma ke poo o kekahi ano kanana kakau. Ma ka haha ana i keia mau leta, e hiki ai i na keiki i loohia ia me ka makapo ke heluhelu, a e hoomaopopo hoi i ko lakou ano. Aole no nae e hiki ia lakou ke heluhelu hikiwawe e like me kakou.
          I kuu wa ma Bosetona, he makahiki ae nei i hala, ua hele aku au i kekahi home o na makapo. He hale uinihepa nui, a ua lehulehu na kamalii o loko, o na keikikane a me na keikamahine. He home no ko keia poe keiki, aka, aole nae e hiki lakou ke ao ia, nolaila ua lawe ia lakou ma keia home nui.
          Ua komo mua aku makou iloko o ke keena o na keikikane, a lohe i ka lakou mau heluhelu ana a me ke pela, a ua ike i ka lakou kakaulima ana. Ina paha aole oe e ike mua i ko lakou heluhelu me ko lakou mau manamanalima, alaila e manao maoli iho ana no oe aole lakou i makapo ia, a he hiki wale no ia lakou ke pela e like me na keiki e ae; o ke kakau ana nae ka mea kupanaha. He elua a lakou mau laau e ana pono ai i ke kaawale like o kela a me keia laina, a he nunui na hua lea me ke kuea, a hoomanao ae la ua i ke ano hua leta a ka poe Hebera.
          Maloko o ke keena o na kaikamahine, ua lohe makou i na hoopaanaau o ka palapala honua. Ua kuni ia ka palapala aina e like me na buke, ua hookiekie ia ae ka aina mamua o ka wai, a o na kuahiwi, ua hookiekie ia ae mamua o ka aina. Aole a lakou mau laau loihi winiwini no ke kuhikuhi ana i na wahi i ninau ia maluna o ka palapala honua, aka, ku lakou maluna o na noho a imi me ko lakou mau manamana lima.
          O kekahi o na kaikamahine e hana lihilihi ana e like me ka holo o ka mea maka ike. Iloko o ka lumi himeni nui, ua lohe makou i na hana pili i na himeni. He kaikamahine makapo ka mea nana i hookani ka ogana nui, a o ka hui puhi ohe a na keikikane kai hui pu me ka lakou mau ohe keleawe nunui. Mahope iho, ua hookani elua mau wahi keiki i ka manawa hookahi me ka ohe kekahi a me ka pila kuolo kahi, a ua nani a maikai na mea a pau i hanaia.
          Iloko o keia kula, hookahi kaikamahine, a ua wahine makua aku nei paha i keia manawa, aole e hiki iaia ka lohe aole e ike, aole no hoi e hiki ke kamailio, a ke manao nei au, aole no oia e ike i ka ono a awaawa o kekahi mea, a aole no hoi e hiki ke honi i kekahi mea ma kona ea. Aka, ua ao ia mai nei nae oia, a ua hiki ke heluhelu a me ke kakau, a me na hana maikai e ae he lehulehu. O Laura Bridgman kona inoa. Ua mai ia oia i ko'u la i hiki aku ai, a nolaila aole au i ike iaia. O ke kanaka maikai a aloha nana i hoomaka keia kula a ao aku ia Laura, ua make oia i kela makahiki aku nei, ma Bosetona; o kona inoa o Kauka How. Nui loa ka poe kulana kiekie a me na kanaka makapo i hele ae e hoohanohano i ka hoolewaia ana o ka hopena o ua Kauka lokomaikai nei.  ELENA.

I NA MAKUAHINE.

          Ua nui a lehulehu na mea i kakau ia no ka malama ana i na keiki ; aka, o ka nui aku no nae koe. I na manawa o'u e hele aku ai e hui pu me na ohana i loaa na keiki, e hoomaopopo koke ana wau i na wa a pau i ke kuhihewa o na makua, a me ka hopena oia mau kuhihewa.
          Hookahi mea a'u e noonoo mau ai ke halawai aku au me na ohana, a oia keia. Aole e pono, a aohe maikai o ka mililani ana i na keiki, no ka mea, he hoonuinui ana ia ia lakou, a lilo lakou i ka hookano. E manao ana lakou e mililani mau ia'ku alaila pono.
          E kahaha iho ana paha kekahi poe makua i keia a olelo iho : "Aole anei makou i olelo ia mai e malama pono loa i ka makou mau keiki? Aole anei makou i ao ia mai e ola no lakou, a e hoohemahema i na mea e ae a pau koe wale no na keiki, a aole e hiki ke hoonui loa ia ko makou aloha no lakou."
          He oiaio no ia; aka, aole e pono ke hoolilo ia keia aloha a me ke kiai nui ana i kumu no lakou e manao iho ai o lakou ka poe mana nui o loko o ka hale. O na ano ao ana oia ano, he hoopiha ana ia ia lakou me ka hookano a lilo i mau kumu hoohuhu ia loko o ka hale. E hooikaika ia ana ko lakou makemake. E hoao ana lakou e hoohaku mai maluna o na makua, a e hoolohe aku ka makuakane a me ka makuahine i ka lakou mau kauoha. Lehulehu wale na manawa o kakou e kaumaha ai i na hana a na keiki o keia ano. I kekahi manawa, ina oe e makemake ana e kamailio aku me na makua, aole loa e hiki ana, no ka mea, e hoolana mai ana na keiki i mililani mau ia, a aole loa e loaa kahi manawa kupono i na makua e kamailio aku ai ia hai. He hana pono ole keia, a aole loa wahi pomaikai e loaa ana i ka makua, a aole loa no hoi mai na keiki mai.  (Aole i pau.)
J. M. C.

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 11—SABATI, IUNE 10.
KUMUHANA.—Ka olelo paipai a hoolana manao.
PAUKU BAIBALA.—Hosea 14:1—9.

E KA Iseraela, e huli mai oe ia Iehova kou Akua; No ka mea, ua haule oe ma kou hewa iho
2 E lawe me oukou i na olelo, a e huli oukou ia Iehova : E i aku ia ia, E lawe aku oe i na hewa a pau, A e ae lokomaikai mai, A e hoihoi aku makou i na mohai o ko makou lehelehe.
3 Aole e hoola i ko Asuria ia makou ; Aole makou e holo maluna o ka lio ; Aole hoi makou e olelo hou aku i ka hana a ko makou mau lima. O oe ko makau Akua : No ka mea, ma ou la e loaa'i i ka poe makua ole ka lokomaikai.
4 A e kala aku au i ko lakou kipi ana, E aloha wale aku hoi au ia lakou: No ka mea, ua huli ae kuu inaina mai ona aku la.
5 E like auanei au me ka hau i ka Iseraela; E paa auanei oia elike me ka lilia, A e kolo loa kona mau aa e like me Lebanona.
6 A e palahalaha aku kona mau lala, A e like auanei kona nani me ka laau oliva, E like hoi kona ala me Lebanona.
7 E hoi mai ka poe e noho ana malalo o kona malu ; E kupu mai lakou me ka ai, A e ulu lakou me ke kumuwaina : A o kona inoa ua like me ka waina o Lebanona.
8 E olelo iho o Eperaima, Heaha ka'u e hana hou aku ai i na kii ? Ua lohe au a ua nana hou au ia ia; Ua like au me ka laau kaa uliuli ; Mai o'u aku ua loaa ia oe ka hua.
9 Owai ka mea naauao, i noonoo ai oia i keia mau mea? a akamai hoi, i ike ai oia
i keia mau mea? No ka mea, o na aoao o Iehova, ua pololei, A e hele ka poe pono iloko olaila; Aka, o ka poe lawehala, e haule lakou iloko olaila.
Pauku Gula. Nou iho kou make, e ka Iseraela; aka, iloko o'u kou kokua." Hosea 13:9.
Mele.—Him. 216. 11—Leo. Hoohuli ana.
1
E huli, e kanaka auwana nei,
Nohea la ka ikaika e hele i ka po?
Mahea la ke kino e pomaikai ai,
Ke lilo ka uhane a make mau no?
2
E huli, e huli, o make oukou,
Haalele oukou i na aoao kekee,
Na Iesu ke ola i hoomakaukau;
Pehea la na uhane? E make anei?
Pule e huli koke mai na haumana &c.
Na Ninau a na Kumu.
Owai keia kaula? Hosea. Nohea ia? No ka akau paha, no ka mea, ua pili kana mau olelo i ka poe Isearela e noho ana ma ka akau. E nana mok. 1:1. He kaula ia no ka manawa loihi, no na wa o Uzia, o Iotama, Ahaza, Hezekia, Ieroboama II, &c. Oia hoi ke kaula i ka wa o Hosea, ke lii hope o ka Iseraela, i ka wa i lawe pio ia'i ka Iseraela i Asuria, a hoopauia ke aupuni o ka Iseraela ma ka akau. Ua 70 paha na makahiki o kana wanana ana. Heaha ke ano o ka Iseraela ia wa? Hewa loa
P 1. Heaha ka olelo paipai? Ua haule lakou ma ke aha?
P 2. E huli mai me keaha? me ka hai ana i na hewa, a noi aku e aha? A e hoihoi aku i keaha? na mohai o ka lehelehe, oia ka mihi, ke aloha, ka hoomaikai, ka hoomana aku ia Iehova.
P 3. Heaha ka lakou e hoole ai? aole hiki i ko Asuria poe koa, aole hiki i na lio ke hoola, aole hiki i na akua kii ke hoola, Ua like lakou me ka poe makua ole. Ua pau paha na makua i ka pepehiia i ke kaua, a i ka lawe pio ia. lakou na keiki, na koena, e mihi ana, e paulele ana ia Iehova. A ma o na la e loaa'i ka lokomaikai.
P 4 A e aha ke Akua i ko lakou kipi ana? A aha wale aku ia lakou? No keaha? Heaha ka mea e pau ai kona inaina?
P 5. E like ana ke Akua me keaha i ka Iseraela? He mea aha ka hau? Nana Sol. 19:12. Mika 5:7. E pua e like me keaha? Nana, Mat. 6:28, 29. Ke mele o Sol. 2:1. Heaha Lebanona? He puu nani. Nani na laau Kedara.
P 6. E aha kona mau lala? Na lala o ka Iseraela, e palahalaha ana.—Me keaha kona nani? me keaha kona ala, kona onaona?
P 7. He wanana paha keia no ka manawa e huli ai ka poe Iseraela i poe Karistiano a hui ko na aina e malalo ae o ko lakou malu a kupu a nui, a hanohano.
P 8. No ka wa mihi keia pauku ka wa e haalele ai na mamo a Eperaima i ka hoomana kii a huli i poe hoomana ia Iehova, ia Iesu. A oluolu ke Akua, nana a lilo i laau uliuli, i mea hoomalumalu ia lakou a i mea hoohua'i a nui. Io. 15:5. Isa 35:1, 5, 7.
P 9. Heaha na ninau? Owai hoi ia poe? Pehea na aoao o Iehova? Owai ke hele a ola ilaila? Owai ke lalau a haule ilaila? Nana I Pet. 2:7 8.
Mele. —Him. 212, 8—7—4 Leo.
1
E na hoa, mai hookuli
I ka olelo a Iesu;
Maikai wale, hemolele
Ia olelo no a pau;
E hoolohe,
Eia no ke ola mau.
3
E ka poe i hookuli,
Lilo i ko keia ao,
Aole mihi, ole pule,
Hoomaloka wale no,
E haalulu,
Huli hoi o make mau.
Na Ninau a ke Kahu.
Na makua. Heaha ka olelo paipai ma keia haawina? Owai ka poe i paipaiia? Heaha ko lakou mau hewa? Pehea e kalaia'i? Pehea e kalaia'i na hewa i keia wa? Heaha na hoailona no ka mihi io? Ua mihi io anei oukou? Hai mai Roma 12: 1 2.
Na keiki. Hai mai i na inoa o kekahi mau kaula a oukou i lohe ai. Owai ke kaula i ao aku ia Davida ke lii? Natana. Owai ke kaula i hoola i ke keiki make? Elia kahi, Elisai kahi. Owai ke kaula ma ka haawina ma kela Sabati? Amosa. Owai ke kaula e paipai mai ana ia oukou, e mihi, e huli? Ke huli nei anei? A i mihi ole, heaha ka hope? A i make mau oukou nowai ka hewa? Pehea ka poe lohe pinepine, a hookuli nae?
Ke kula a pau. Hai maii ka pauku gula. Ua pepehi anei oukou ia oukou iho? Iloko owai ke kokua? Hiki no anei i ke Akua ke kokua a hoola i ka poe hewa loa a kupono e make mau? Nui anei ka poe hewa loa e huli mai ana i keia wa ma Amerika a ma na aina e? Ka olelo a ke Akua, heaha ia i ka poe manaoio? heaha ia i ka poe hookuli? He kaula, he alii, hookahi inoa. Owai ia?
Mele—Mele hou 8 Leo.
1
E huli, huli ano no,
E pau, e pau ka naaupo;
Mai iho i ka make mau,
E huli i ola ia Iesu.
Pule e iho mana mai ka Uhane Hemolele e hoohuli io mai i na kamalii, &c.