Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 31, 2 August 1877 — Page 4
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, AUGATE 2, 1877.
KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.
LAIKI MAKUA, MRS. KELA A. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE, MRS. J. M. KUKE.
A round the Throne.
Around the throne o f God in heaven,
Ten thousand children stand,
Children whose sins are all forgive
An d holy, happy band.
Cho. Singing glory, glory, glory be to God on high.
Wha t brought them to that world above,
That heaven so bright and fair;
Whe re all is peace, and joy, and love
How came those children there?
Because the Saviour shed his blood,
To wash away our sins;
Bathed in that pure and precious blood,
Behold them white and clean.
On earth they sought the Saviour's grace
On earth they loved his name;
An d now they see his blessed face
An d stand before the Lamb.
NA KA MAKUAHINE.
He kuaaina, e hoohele ana i kona kaa me na bipi maluna o kekahi alanui ino loa, pipili iho la na huila o ke kaa i ka lepo a hiki ole iho la i na bipi ke kauo aku imua, huhu iho la ke kanaka, a noke i ka pepehi i na bipi, aole nae hiki, a mahope kukuli iho la ia ma kapa alanui a pule aku la kokua ia mai oia, hoouna ia mai la kekahi anela, a kamailio mai la ia me ia penei : "Heaha kau i makemake ai? "E wehe ae oe i kuu kaa." I aku la ka anela, "e hoopili aku oe i kou poohiwi i ka huila a e hapai, alaila e kokua aku au ia oe." I hoopili aku ka hana o ua kanaka nei i kona poohiwi i ka huila a hapai, o ka huki aku la no ia o na pipi, a holo aku la ke kaa imua. He oiaio maoli keia, nolaila i mau ai keia olelo kaulana a hiki i keia wa, a o keia no ka mea e pono ai o Hawaii nei i keia wa, e hoopili aku i kou poohiwi i ka huila o kou mau pilikia, oiai, e noi ana i ka Makua e kokua pu mai, a e lanakila auanei oe. Iloko o keia wa pilikia i ka wi, owai la ka mea kokua, oiai, o na kanaka ikaika, e moe ana lakou ma na moena, ua hele a ona a mahuna i ka awa. Ke lilo mau nei ko lakou ikaika, a e makaukau ana lakou no ka make, he pono e ku iluna ka poe ikaika a e hana, a oia kekahi kumu e pau ai na pilikia o keia wa.
No Chri stopher Columbus.
HELU 18.
I ka wa o Iesu Kri sto ma ka honua nei, ua olelo oia, "aole no keia ao ko'u aupuni."
I ka wa i hoopii ai kekahi mea imua ona e mahele mai ia i ka waiwai maloko o kekahi ohana, ua hoole oia, aole pela ka poe e kapa nei ia lakou iho he poe panihakahaka no Iesu Kristo. Ua lawe lakou i ka mana nui maluna o na 'lii, na aupuni, a me na makaainana. Ua hooholo na 'lii Katolika e lawe wale i na aina e loaa ana ia lakou, oia na aina o na lahui naaupo a me ka hoomanakii, ua manao lakou, o ke ao ana i ua mau lahui nei i ka hoomana Katolika, he pomaikai ia no ua poe la.
O Ferdinand a me Isabella, ua manaolana, o na aina a pau i loaa ia Columbus, a me na lahui a pau o ia mau aina, no laua ia mau mea a pau, aka, i mea e komo ole ai na aupuni e ae a lawe ia mau aina, ua hoouna laua i elele i Roma e hui me ka Pope Alekanedeor 6, o kona one oiwi, oia o Sepania. Ua noi laua e haawi oia i na aina hou a pau a Columbus i imi ai a loaa ia Sepania; pela no hoi me na aina e loaa ana i na kapena moku e ae o Sepania. Ua hooholo ka Pope, o na aina a pau e loaa ana i na holomoku o Sepania e waiho ana he 300 mile ma ke komohana aku o ka pae aina o Azores, no Sepania ia, a o na aina a pau e loaa ana i ka poe holomoku Pukiki ma ka hikina aku o ia laina, no ke aupuni ia o Potugala.
Mahope o ka hooholo ia ana o keia mea, kauoha iho la na 'lii e hoomakaukau ia kekahi aumoku holo hou i ka moana e imi ai i ka aina. O Juan de Touseca, oia ka mea nana e hooponopono na dala no keia holo ana, nana e hookaa aku i na dala a pau e pono ai. Na Columbus a me Touseca e kuai i na moku i makemake ia, ina he makemake ole ka ona e kuai i kona moku, he mana ko laua e lawe wale, he mana hiki ia laua ke kona aku i na kapena a me na sela a laua i makemake ai e hele maluna o na moku. O Sepania, aole ia he aupuni kuokoa o na makaainana, aole no hoi i malu pono kona poe makaainana i na kanawai.
Ua hoomakaukau koke ia na moku no keia holo ana. Ua imi ia na kumu nana e ao aku i ka poe Ilikini ma ka hoomana Pope. He 12 kahuna i hookohu ia no kela hana, ua bapetizo ia na Ilikini eono i lawe ia mai e Columbus me na hana hoikeike he nui. Ua kauoha ka Moiwahine Isabella ia Columbus e hoopai aku i ka poe Sepania a pau e hana ino ana i kona poe makaainana Ilikini a ua manao nui oia i ko lakou ao ia ana ma ka hoomana.
Ol d Abe.
Ma kekahi o na keena o ka Hoikeike Nui ma Piladelepia iloko o ka makahiki i hala iho nei, malaila kekahi Aeto ola i ike ia ai, ua hoopaa ia me ke kaulahao i kekahi laau. He koa ia no ke kaua. O keia manu, ua loaa i kekahi koa iloko o kekahi puali koa, a ua lawe ia e kona kahu iloko o ke kaua. Ua hele pu keia Aeto me ia puali kaua a hiki i ka wa i pau ai ke kaua, a ke ole au i kuhihewa, ua komo kino oia iloko o na hoouka kaua ana a pau o ua puali nei, me ka mea paa hae oia i hele ai. Ua haawiia ka inoa "Old Abe" maluna ona no ke kaulana ana o ka Peresidena, oia o Aberahama Linekona. Aka, aole i like ke ano o Old Abe me ua Peresidena nei ka oluolu. He huhu ua manu nei, he kiko, a he uwalu me na maiuu ke hookokoke aku oe ma kona wahi. Ia'u i ike mua ai, kuhi au he manu make no kona kau malie loa maluna o ka laau. Aohe nani o ka hulu, no ka mea, aole pela ke ano oia manu. Aka ua hoolealea oia i na koa i ko lakou wa e kaawale ana i na home o lakou, a i ko lakou wa molowa ma na wahi hoomoana, a me he mea la he makamaka oia no lakou. Ua hahai oia mahope o na ulia o ke aupuni i ka wa popilikia, a ua hoouna ia oia e ike pu i ka hanohano o ka Ceneteniela ma Piladelepia.
Na Loina o ka Mai.
He nui loa ka poe ma keia Paeaina e manao ana ke hoopai ino nei ke Akua ia lakou no na hewa a lakou i hana ai. Penei, ina e loohia kekahi kanaka i ka mai loihi, i aneane ola ole i ka laau, ke olelo nei lakou, ua hoopunipuni oia, a i ole ua aihue, a ua hoohiki paha a hewa, a nolaila ua huhu ke Akua a ua hoouna i keia mai i mea hoopai iaia. Ke ao mai nei ka Baibala, ua huhu ke Akua i ka poe hewa i kela la keia la; a e hoopaiia no ka hewa. Aka, aole hiki ia kakou ke noonoo, o ka mai, he uku hoopai la no ka hewa, aole pela. I ka wa i hele mai ai o Iesu a me na haumana a loaa ke kanaka makapo, ninau aku la na haumana i ka Haku, owai la kai hewa, o ua kanaka anei a o na makua paha i hanau makapo ai oia ? Olelo aku la o Iesu, o ka poe he 18 i haule ia e ka hale pakui o Siloama, aole i oi ko lakou hewa i ko na poe e ae. Ua ike kakou, o Anania a me kana wahine, ua lukuia laua no ka hewa weliweli, a ua ikeia he mau uha maopopo e ukali ana mahope o kekahi poe hana hewa e ae. Aka, o ka mai, ke manao nei makou ua haawiia mai ia mea i kauo ia'l kakou a kokoke i ke Akua, i mea e ike ai kakou i ko kakou nawaliwali, i mea e waiho aku ai kakou i ko ka honua nei mau pono, a i mea e oluolu ai kakou i ka hele ana'ku ma o; i mea e mahuahua ai ko kakou hoomanawanui ana, i mea e aloha ai kakou ia hai, i mea hoi e noonoo ai kakou no ka hopena, a pela e makaukau ai kakou no ka hele ana'ku ma kela ao.
O kekahi luahine e noho ana ma ko makou wahi, ua ku kona wawae i ke kui kiawe. Ua haawi ia'ku ka laau e pono ai, aka, ua pale ikaika oia i ka laau e ola ai. Nui loa'e la ka eha, a manao iho la oia e make ana. Olelo ihola ia ua hai ka hoohiki ana i hoohiki ai, a ola iho la ka hoopai, pela kona noonoo ana. Ua huhu oia i kana keiki hanai, a olelo oia aolo e pane hou ; aka, mahope iho, maalili iho la kona-huhu, a kala aku la oia i ua keiki nei. Ua kahaha ka puaa, a ai pu iho la laua, a mahope iho ku iho la ka wawae. Aka, owai la ka mea noonoo, he hoopai kela no kona kala ana i ke keiki, a no kona olelo pu ana me ia? Aole pela. Ke olelo nei ke Akua, e aloha kakou kekahi i kekahi, me ka naau oluolu e kala kekahi i kekahi, e like me ke Akua no ka pono o Iesu e kala ana ia oukou. O ka mea kala aku i ka hewa, he mea aloha ia no ke Akua. Aole pono kakou ke manao o ka mai, he hoopai ia no ka hewa o ka olelo ana, aole pela.
KE ALAULA.
MOKUNA 31.
Ma Ierusalema kekahi wahi akea i kapa ia "Ka Luakini." He keokeo ia mawaho a he nani loa. Ua wehe ia na puka a hamama mai ke kakahiaka a po, a ua maa kanaka i ka hele ilaila e pule i ke Akua. O ko ke Akua hale no ia ; ua hele pinepine o Iesu ilaila me kona poe makamaka. Ua hele mai ka poe ilihune makapo a me na oopa, a ua hoola o Iesu ia lakou a pau, a kamailio oia me lakou no kona Makua.
Ua himeni na kamalii uuku, e hoonani ana iaia iloko o ka luakini. Ua ao aku o Iesu i na kanaka a po ka la no ke Akua, a ua lohe pono lakou i kana olelo me ka oluolu.
Hele mai la na kanaka haaheo a me ka hewa i ka luakini e akaaka ia Iesu, a e olelo ino iaia, aka, ua akahai oia me he keiki hipa la.
I ka po haalele oia i ka luakini a hele aku la mawaho o ke kaona ma kekahi puu kiekie, malaila oia i pule mehameha ai i ke Akua i ka poeleele.
Ua ake nui na kanaka hewa e hopu ia Iesu a e pepehi iaia. Olelo lakau ia lakou iho, "Pehea la e paa ai oia ia kakou? Aole e ae mai na kanaka ia kakou e hopu iaia ke ike mai lakou, ina aole pela, ina ua kii kakou e hopu ia kakou ma kahi mehameha i ka poeleele, alaila, hoopaa kakou iaia me na kaula, a lawe aku iaia i ka lunakanawai."
Oia ka olelo a na kanaka hewa, ia lakou i noho pu ai.
No ka Noonoo.
HELU 2.
E na makamaka. He mea paakiki ka hoomaopopo ana no ka noonoo, aka, ina e olelo aku au ia oukou, o ka pohaku a me na hale, he hiki ole ia mau mea ke noonoo, ua maopopo ia ia kakou.
Nolaila, o ka noonoo, oia ka mea ike a hoomaopopo. Aole hiki ia oukou ke ike maka i ka noonoo o kekahi mea, aka, o ka hana a ka noonoo, oia ka oukou e ike aku, pela oukou e ike ai i ka hana a ka makani i kou wa e kulai ai i na laau, a lu aku i ka opala a me ka lepo. Pela e ike ai oukou he noonoo ko ke kanaka, no ka mea, ua ike oukou i ka hana a ka noonoo.
Ina e hoopaa au ia oukou iloko o kekahi rumi pouli, e noonoo no oukou malaila, ina e hoopaa au i ko oukou lima me na wawae me ke kaula, a hoopaa i ka waha, a papalu i na maka, e mau no ko oukou noonoo, a ina e pepehi ia oukou a make loa, he mea wale no ia e pau ai ka ike a me ka lohe ana o ke kino, e mau ana no ka noonoo mahope o ka make ana o ke kino, aole loa no e pau ana ko oukou noonoo.
Mamuli pau ka malamalama o ka la, mamuli puhi ia ka honua i ke ahi, ia wa ua make mau loa oe, aka, e mau loa ana kou noonoo, aole e pau ana. Nolaila, o ka noonoo, oia ka mea lohe, ike, hoao, a nana e hoohele i na wawae, a me na lima, a me ke kino holookoa.
Ko Mele Leta.
HONOLULU, JUNE 23.
Aloha oe e Ke te :
Nui kuu olioli i ka halawai ana me kau leta, a me ka lohe ana aole oe i mai, aole no hoi oe i poina ia Mele. He mea e nae kuu lohe ana mai ua mare oe, a ua pau kou hele ana i ke kula. Aloha no! Ua mare ia ka oe! Ua huna ka oe ia mea ia'u, aia a pau, alaila hai mai oe. Manao au he mea pono ina owau kekahi i kou mare ana. Aka, no ko'u ike ole, ke kauoha aku nei au ia oe e palapala i leta no'u a e hai mai i na mea a pau e pili ana i kou mare ana.
E hoike mai oe i ke ano o kau kane. Pehea kona helehelena. Heaha kou mea i aloha ai iaia ? Pehea i loaa ai oia ia oe ? Heaha kona ano ? Ke i nei o Mama, o ke ano o ke kanaka ka mea nui. Ke i nei oia, o kekahi poe kaikamahine, he makemake i ke kane waiwai, aka, o ke kane pono, a oiaio, oia ka mea pono. He mea nui ka mare ana. He pomaikai ke pono, a he poino mau, ke pono ole. Ke manaolana nei au ua loaa ia oe ke kane kupono. He nui loa na mea a'u i makemake ai e hoomaopopo mamua o kuu haawi ana ia'u iho i kekahi kanaka. Ua olelo ia o kakou na kaikamahine kula, he poe hookano, no ko kakou wikiwiki ole e mare i kane. He nui na olelo hoeha i olelo ia no kakou no ko kakou hakalia i ka mare ana. He pono e naauao kakou ma keia mea. He nui na makahiki o ko kakou noho ana ma na home maikai, a he mea ia e pono ai kakou mahope aku. He pono e oi aku ka pomaikai o ko kakou poe makamaka no ko kakou ao pono ia.
He ake nui ko'u e loaa mai kau leta ia'u, i lohe au i na mea e pili ana no kou ahaaina mare. He ahaaina nui anei?
Ua pau me ke aloha. NA MELE.
HAAWINA KULA SABATI.
HELU 7. SABATI, AUG. 12, 1877.
KUMU HANA.—Paulo me Sila iloko o ka hale paahao.
PAUKU BAIBALA—Oih. 16:22—34.
22 Ku e pu mai la ka ahakanaka ia laua, a haehae iho la na luna i ko laua kapa, kauoha aku la e hahau ia laua.
23 Hahau nui mai la lakou ia laua, hahao aku la ia laua iloko o ka halepaahao, kauoha aku la i ka luna o ka halepaahao, e kiai ikaika loa ia.
24 I ka loaa ana o keia kauoha, hahao aku la oia ia laua maloko lilo o ka halepaahao, a hoopaa iho la i ko laua mau wawae ma ka laau.
25 A i ke aumoe, pule aku la o Paulo laua o Sila, himeni iho la i ke Akua, a lohe mai la ka poe paahao ia laua.
26 Emoole hoi he olai nui, haalulu ae la ke kumu o ka halepaahao; a wehe koke ia iho la na puka a pau, a hemo wale no hoi na mea paa o lakou a pau.
27 A o ka luna o ka halepaahao, ala iho la ia, mai ka hiamoe ana, ike ae la ua hamama na puka o ka halepaahao, unuhi aku la ia i ka pahikaua, e pepehi ia ia iho; no ka mea, manao iho la ia ua holo na paahao.
28 A hea mai la o Paulo me ka leo nui i mai la. Mai hana ino oe ia oe iho; no ka mea, eia no makou a pau.
29 Noi aku la ia i kukui, lele aku la iloko, e haalulu ana, moe iho la imua o Paulo laua me Sila.
30 A kai mai la ia laua mawaho, i aku la, E na haku, heaha ka'u e hana'i i ola au?
31 I mai la laua, E manaoio aku i ka Haku ia Iesu Kristo, a e ola oe a me ko ka hale ou.
32 Hai mai la laua ia ia i ka olelo a ka
Haku, a i ka poe a pau maloko o kona hale.
33 Ia hora no o ka po, lawe ae la oia ia laua, a holoi iho la i ko laua mau palapu; a bapetizo koke ia iho la ia a me kona poe a pau.
34 Alakai aku la oia ia laua iloko o kona hale, a kau mai i ka papaaina, a olioli iho la ia me kona mau ohua a pau, me ka manaoio aku i ke Akua.
Pauku Gula. "Ua haawi mai oia i ke mele hou iloko o kuu waha, i ka hoolea i ko kakou Akua; e ike auanei na mea he nui, a e weliweli hoi, a e hilinai aku hoi ia Iehova." Hal. 40:3.
Hoopaanaau p 28—34.
Topika. Ka hauoli Karistiano.
Na mahele.
1 Ka hauoli iloko o ka pilikia p. 22—25.
2 Ka hauoli iloko o ka haiolelo ana. p. 26—32.
3 Ka hauoli iloko o ka manaoio ana. p. 33—34.
Mele—Him 347. Leo. "Ioyful evermore."
Ma ke ao e nauwe nei,
Oli, oli, oli, &c.
Pauku 1 me ka lua.
Pule i loaa ka hauoli iloko o na pilikia, na hana, na kula, &c.
Na Ninau a na Kumu.
Aia no Paulo ma ma Pilipi. He kaikamahine malaila. Ua uluhia i ka uhane ino a me ia oia i kilokilo ai, a hana'i i na mea kupanaha i waiwai ai kona mau haku. Hahai oia ia Paulo ma, e kahea aku ana, He mau kauwa lakou na ke Akua kiekie loa, e hoike mai ana i ke ala o ke ola. Uluhua Paulo, aloha hoi i ke kaikamahine, a ma ka inoa o Iesu, kena i ka uhane ino e puka mai mailoko mai ona. A o ka puka koke mai no ia mailoko mai ona. A haalele koke ua wahine nei i kana hana kilokilo hoopunipuni a lilo i haumana na Iesu. Ka huhu loa no ia o na haku ona, no ka mea, ua pau kana hana ka mea e waiwai ai lakou. Nolaila, hopu lakou ia Paulo me Sila, a kauo ia laua imua o na lunakakawai me ka hoopii wahahee ia laua, Nana i na p. 16—21.
Mahele I P 22—25. Na pilikia i loaa ia Paulo ma, me ka hauoli iloko, owai ka i kue pu ia laua? Ka poe i akoakoa ma kahi kuai, kahi hookolokolo. Heaha ka na lunakanawai i hana'i ia laua? A kauoha e ahaia laua? E hahau ia me na laau. Ka oihana ia a kekahi poe okoa. Siketora ka inoa. Ilamuku paha ia kakou. A pau ka hahau ana, mahea i hahao ia'i laua? A kauoha ia e ahaia laua? A mahea i hahao ia'i i hiki ke kiai pono ia? Ma kahi lua pouli paha. A ua ahaia ko laua mau wawae? Ua hoopaa kaawaleia kekahi wawae me kekahi wawae, a kaawale loa, a eha loa no hoi. A ma ke aumoe ua aha Paulo ma? Owai ka i lohe i ko laua himeni ana i ke Akua? No keaha ka himeni, ka hauoli ana? Mat. 5:10—12. Oih. 5:41. Rom. 8:16—18.
LOLENA PALAUALELO.
He kii maikai keia, aka, ua ino ke kii i kela keiki. He pono e hele oia ma kahi e, alaila, e kamailio kakou no ke kii. Aia ke noho la, aole hele, nolaila, e kamailio kakou nona. O kona inoa, o Lolena Palaualelo, i kona wa opio loa, o kona pomaikai wale no kana i imi ma na mea a pau, i ka wa i hoouna ia ia e hele i ke kula, aole oia imi i ka haawina, i kekahi wa, aole oia i hele i ka halekula, aka, ua holo i na uwapo, a malaila i palaualelo pu ai me na keiki e ae, aole oia kokua i kona makuakane me ka makuahine. E nana i kona maka, he eleu, a he hoihoi, a he oluolu anei? Heaha la kana e hana ia ? He lawaia io anei ? Aole pela. E nana i ke ano molowa o kona paa ana i ka mokoi, me ka hilinai o ke kua i ke kumulaau! Ua aloha ia anei kela keiki ? Ua paupauaho na makua nona, ua ao laua iaia a ua hoopai, aole nae kela e hoolohe.
Ke manao nei au, aole laua oluolu i kona hoi ana mai i ka hale. Ke olelo nei laua ; "Ina i like ka maua keiki me Keoni a me Henele, nani ko maua pomaikai." A o na makua e ae, ke olelo nei lakou : "E kokua oukou i ka poe nana oukou e malama nei, e nana ia Lolena Palaualelo, a mai hoohalike me ia. "No ka Palaualelo, e komo kekahi i na weluwelu."
Mahele II. P 26—32 Ka hauoli ana iloko o ka haiolelo ana. Ia Paulo ma e pule ana heaha ka mea kupanaha? He olai aha? aha ka hale paahao aha na puka? aha na mea paa? I ke ala ana o ka luna o ka hale paahao, heaha kana i ike ai? A unuhi oia i kona pahi kaua me ka manao e aha ia ia iho? no keaha? Ke kanawai o Roma, kau ka hoopai o ka lawehala maluna o ka luna kiai ke hemo wale ae kekahi paahao mailoko ae o ka halepaahao. Pehea ka Paulo olelo i ka luna kiai? ua holo anei na paahao? Ua ike lakou ua hemo na kaula hao, na laau hoopaa, ua hamama na puka, no keaha ko lakou holo ole? Ua pepehi anei ka luna kiai ia ia iho? Heaha kana noi? a loaa, ua hele oia me keaha? a aha imua o Paulo ma? A kai ae oia ia laua iwaho o ka halepaahao, a heaha kana ninau nui? A heaha ka pane ana? Heaha hoi ka laua hai ana ia ia, a i ko kona hale a pau? Nana Mot. 5:44, 45. I Ter. 2:13—20.
Mahele III P 33—34. Ka hauoli iloko o ka manaoio ana. Manaoio anei ka luna kiai? Heaha kana ia Paulo me Sila? Akaka, ua eha loa laua, ua paapu i ke koko no ka hahau ino ia. No ka manaoio o ka luna kiai me ko kona hale ua ahaia lakou? Alakai oia ia laua iwaho o ka halepaahao, a hoomakaukau i aha na laua? A aha ka luna me na ohua ona? Heaha ke kumu o ka olioli io? Rom. 5:1, 2. Heaha ke kumu o ka olioli ma ka lani ma Luk. 15:7, 10? He kumu hoi o ka olioli o na haumana ma Luk. 10:17, 20. Hai mai hoi Neh. 8:1—12. Is. 35:1—10. Lak. 2:8—14.
Mele.—Him. 350, 6—8. Leo.
1
E na haipule nei,
Hauoli pu kakou,
E mele pu, a e hoomaikai,
A poai ia Iesu,
E hele mele ae;
Mai uwe waimaka hou;
Ko Emanuela aina nei,
Pa kela kela ao.
Na Ninau a ke Kahu.
Na makua. Heaha ka hana ino kumu ole a na lunakanawai i hana 'i ia Paulo me Sila? Heaha ka ke kiai hale i hana'i i pakele ole na paaho iwaho? Heaha ka mea i maopopo ai na hauoli Paulo ma iloko o ka halepaahao a me ka hahau inoia? Heaha ka i hiki emoole mai ma ka pule ana a Paulo ma? Pehea hoi na puka, na mea paa I ka manao ana o ke kiaihale e pepehi ia ia iho heaha ka mea i hooko ole ia'i ia manao? A pau ia manao heaha kona ninau no ke ola? Me keaha hoi ka ninau ana? Heaha ka ninau nui i keia wa? Ma keaha i maopopo ai ka huli io o ke kiaihale, me ka poe e ae?
Na keiki. Heaha na hana ino elua a na lunakanawai ia Paulo ma? Heaha na hana mana elua a ke Akua i pakele Paulo ma? Heaha na hana aloha elua a Paulo i ke kiaihale? Heaha na hana aloha elua a ke kiaihale ia Paulo ma? I na huli mai oukou a manaoio ia Iesu heaha ka oukou hana mahope iho, i akaka ua huli io mai oukou?
Ke kula a pau. Hai mai i na hoailona no ka mihi io, a huli ia o ke kiaihale paahao. Hai mai i ka like ole o ko Petero hookuu ia ana o ka hale paahao, a me ko Paulo ma hookuu ia ana. Oih. 12:5—11, me ko Petero ma hoopakeleia ana mamua. Oih. 5:18, 19, 23.
Ka hahau ana o na Iudaio i na lawehala heaha ke kanawai? Kan. 25:3. Aole oi i ke 40. E emi iho i hookahi ka hana lokomaikai. Ma ke kanawai o Roma, he nui wale ka hahau ana, aole haiia ka palena. Pehea ko Paulo hoike ana nona iho ma 2 Kor. 6:5. 11:23, 24. Owai kekahi poe mamua i ninau no ke ola? Pehea ko Iesu, me ko Petero pane ana ia ninau? Heaha hoi ka kakou e hana'i i loaa ke ola mau loa? I ka wa hea e bapetizoia'i ka poe huli mai? Hiki anei i ka poe iloko o ka hale paaho ke hulii mai a lilo i poe haumana na Iesu? Heaha ka hana a ka poe huli io mai? Owai ka i hahau kumu ole ia no kakou?
Hai mai i ka pauku gula, ma I Pet. 2:24.
Mel.—Him. 126, 8—6 Leo.
1
Ke ola no ka mea maikai
No kanaka a pau.
Akahi waiwai makamae,
I waiwai mau kakou.
4
Eia ke ala pololei,
Ie su ka Haku mau,
Mamuli ona e hahai,
A ola mau kakou.
Pule i huli a manaoio koke a bapetizo koke ia na haumana &c.
Haawina no Aug. 19. Oih. 17:—14.