Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 34, 23 August 1877 — No Galileo a me ka hoomana Roma. [ARTICLE]

No Galileo a me ka hoomana Roma.

| Helu 2. [ ;Ma ka hooakea aba aku i kana mau kaaa,"a me ka hoopelolei ana i ke 6 na mea o ka luni e like me kana i nooSkk> ai. No keia mea i ulu mai &i ka ōtak> o kana koho ana he mea kaa mau lea honna, a ua }X)ina iho la iaia na hoow®liweli ia mai e ka Pope, a me kona piUa hooholo iho oia i kona manao e kukula hou db ka manawa. alua, 110 ke ano o ke kanawai loli ole o na mea kiao lani, rae ka aa aku i ka Pope, ka ekaleeia a me ka Inikuisitio. Ua kakau iho la oia i buke me koua hoakaka lea «oa i ke kuhihewa o Potelemai, i ka makahiki 1632, a hoolaha ae la, a ua mahalo nui ia na niea ana i kakau ai e ka iehulehu o Italja. Aole i kana mai ka hu.hu o na poe Inikuisitio, i ko lokou ike ana i na manao hoakaka o ua buke nei; a no keia mea, i uiupuni ai ka Pope Urel«no VIII i ka huhu. 0 na Iesuita hoi ka poe e huahua anai'ke kaulana o ko Uulileo akamai, ua koi aku lakou e hoahewaia oia, a ua imihala mau na poe Dominika me ka hoopukapuka anai namanao kue, ao keia m«a, ua kauoha hou ia mai la' oia e hele aku i Homa e hoahewaia ai | no ke kue i ka hoomana Rowa: Me ka nawaliwali, a me ka mai, a me ke auo maule no hoi, a me- na pilikia e ae i haalele iho ai oia i kona honie al«ha ma Feloreneke, a hele aku la e lilo he pio na ka Iuikuisitio Koma. Aole no i pil| kaumaha loa kona hoo]>:iahao ia aua, aka, ua ]«oluluhi nae oia i ke kaumaha, a me ka na\vali-vali o ke kino. Ua lawe ia aku la oia imua o ka aha liookolokolo,- o na hoomana Homa, a ua hoahewaia uiaho(>e iho o kona |»alc makehewa ana aku. Ua heluhelu ia inai kona olelo hoo(uii ma kekiihi ia hooinanao, i i k<» wa i akoakoa mai ai na {Mie Inikuisi- { tio» a e iiolio ana ma ko lakou mau noho ' hookolokolo m«- ka uani o ko lakou haa-! j heo ana, a e kukuli ana hoi ke kanaka 1 1 akeakani ii kaulana nia ko lakou mau | | kapuai, me ka aiihuia i ke kaf»a o ka mi- i hi. 0 keia ka lanakila nui ana o ka j , naau(Kt a me ka lapuwale luaiuna o ka j niiauao. I I Ua iho la kona olelo hooholo, a e 1 i hookoia ua hot>|»ai e jviuo ai. Peneia | lee at»o o na h«x>;wi i kaulia maluna o ■ Oalileo e na kahuna Pope naau|x> a la-1 puwale. £ mihi aku oia i kona kue i | ka ekalesia imua o na Kadinale; e hoo- ; le, a-e hoihoi hou i kana mau olelo a ) |iau iloko o kaoa huke, e hoohiki ho» ao- ] le loa e hoopuka hou, o kaa ana ka ho-: nua a |»tni ka la; e hoo|iaahaoMk ilokt> o j na rumi {wuli o ka haie hoanu» a 6 (wa> i na mau i ua halelu luihi «hiku i M» *; nvt> k«ia he|«<kttua ;aok« koena o kooa: | mau la o ke ola aaa, « noihvpio «Mklo ; o toa kiai laakaaUia * ka InikuiettMx. Ua | ae la aa Kadittai» « aoho ! aua ma ko lak\M» tuau o k» «k

j oi*i « «Uk«i m «k» «na o o«hkH>! | tm> Wf k*|i« {malmo imu« o Ukoo, W j | |*k> n»uw*k> m*kk» o ln kum\ m l»{ I hoohiki «n« o lik? UM* N «M«M )wo»i | p«| i fe*u i« umluoa o«m « k* «Um Iwo- ; kot,o»b. C* kiOou kkk Uo wo-1 ,Wrtl» «k«m«i im fc* mihi mm hwio hikoH, « tkt ko*{«i»* M In** ok*aw>*' |k» IniiuMk* ***** likkik, KiMi U oi*. **> k> *** o Imm Km* > M«lttn* o k\**fci ko|« o M EwMM>iikv * [t>»« M I* Wt>W k>* \««* * tk«Mfittlß* ko* hn> mM k** k* Wu»«*. IM* i lim \mm wwm t* *i U m * HK> ** k*ktttt*« m* o kv ki*o k o kv>k*ki o «*tt* kv<kt m*kv Ak* i**<\ «* 1*»« tM*i kxk*h» i kr *)* **& «* o a* k*i»*k« U nv«i Im** k*k*U ***. o* kwm ]mt*n* *m* *«v M AU lfc*, kr Un »

Ua hoopaahao» oia ao h&aUi ibm la iīoko o ka hale poahao laikuia&o, alula eia lawe ia aku k i ATecetari e kokobe a&a i Feknreneke, maiaila am, i ooho ai hepo&ou mateahiki Anei&6 fil» k<aa hoopaah&e** aaa me ke l»a%-| ka i haha ik« k*nikua koikm loa> Ika wa i aoi» 1 jai» ai; a make iho ia oia ika makahiis Ufcs2, i ko 77 o koaā" maa makahiki oke c4a aoa. Mahope iho o kooa make afia, ua ohai pa aku ao na h<K»iae«B!e«a ana a ka aha hookoiokolo i kooa kino iepo, at aole i kanu ponoia ma kahi kupona Mahope mai, ua huna ia iho ia kona iaau! iwi iloko o kekahi kihi ponalonalo o kai luakini o Sana Coroce, ma Feloreneke, me ke kukulu ole ia ae i wahi kia boo-i manao e hoike ai i kahi i hiamoe ai o~ke kanaka ake imi kaulana loa o kona au.

Iwaena o na hoolienehene ia ame na hoahewa ana i ka ekalesia Boma e na poe mahope mai, no keia hoole ana i ke kaa o ka hanua, a me ka hoopai ana m. Oalileo, ua hoopuka ae o Tiraboseki he lesuita, i kekahi olelo pale no keia mau hooiii ana i na hoahewa.

I mai la oia ma kana olelo pale, oka Inikuisitio kai hoole i ka akioma o ka naauao; aka aole i hewa ka Inikuisitk>, a aole i ae ka ekalesia e hookoia na palena o kana mau olelo hooholo. Ina hoi o ka Pope, ma kona ano Poo Kiekie ōo ka Inikuisitk> ka mea nana e hooko na manao oiaio ole pili naauao, a pili kino, pehea kakou#» hoomaopop6 ai i kooa hi> | hia ole, o'iai oia e hana ana ma kekahi mana e ae ? Ua hoo|iuka oia i ka&a olelo no ka ekaleaia, aole e kaa aaa ka honua a puni ka la, aua kukala hdi he wahahee ka mea i ikeia pek. Ma o keia mau mea 1«, wt haule pu kea m«ufo malalo oka malamala oka naaoao. Ua ola mau ka Oalileo olelo, a na kahakaha ia ka inoa o ua ma&ia la a ka Inikuisitio mawaena o na hoka. *G.