Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 38, 20 September 1877 — UA KU AKU LA PAHA I KA PIKO KE HAUOPI NEI NO KA WAHA I KA MAKANI. [ARTICLE]

UA KU AKU LA PAHA I KA PIKO KE HAUOPI NEI NO KA WAHA I KA MAKANI.

I KA PUA. LAKIUMA O KU<J LIA MAU ; AnOai wale :— E uhonui huu aiai ia'u, i lena poao ae ai au i oa alu he 52 o ke kakaka a Pikoiakaalala, i kuu hou aku ai au a ko aku i kahi keiki o UiupsJaku& e kup&ka mai nei maluna iho o ka iliiauuaania o ka Hoku Kauawakea o ka Lahui. Alia oe e ke aioha E pulale e uiai, A motii> j»ouo ae ka ihu 0 ka Nautilo i ka Hikiaa. I ike pooo loa mai na maka o J E Hart, e hou kuhihewa wale la iloko o na Opihi hoele io ole, me ka iuaaao kuhihewa e nalo ana la ka mai nui o ua o J E H i ka maka winiwini o Huelo, ka ihe laumeki, ka iaau hoi a Kawelo i paha'i. £ kala mai nae ia'u e kuu pua i moeahaneoleai mamua no keia mau olelo maluna ae, no ka mea, ua hiki ole i na kaula uwila o ke Kulanui o Laliainilana ke ratiq bauti ae i ka ihu eku kapahilu o "ka Nauhilo, a hooiho (»no ae i ka hikina heena, oiai ke K&uaula e pa nei. Auhea i oe e J £ H e hoole manawaino mai nei | aole na S E K ia mau ninau, aia ka a j hoike maoli mai kela ia makou nana ia ninau, hoole no oe. 0 oe ka ke kanaka i hanania'i iloko o Huna a tue Ole, i hoole manawaino iho ai oe, a huna i ka oiaio iuiua o kou mau hoakpnaka, e hoonipo ana i na hunahuna materia o ka papaaina hanohano o ka Lahui. Nolaila, o ua olelo a S H K ma- | luna ae, ua holu pono i ko piko. j Ke pane hou mai nei oe, na'u aku na, ninau mua, pela io no, malalo nae o keia j kumu mao(topo lea. Maanei e hoike aku I au i ka oiaio i ka poe e kilohi iho ana. j Na ia nei no ka leta mua i hiki mai ma j | ko'u keeua haaa, me na olelo hooio e li- j j ke me kona ano mau a oukou £ ike nei,! | a hilahiia oie ae i ka mea nana i hooho j i ka iho, a iuiaa o ka lehulehu naauao, me j ko manao kuhihewa 0 oe hookahi ke ka- i naka uaauao o ko Hawaii Paeaina. A no ko u ike hoi he mau olelo hooio i ka ua oia la, nolaila, u<i hoao ia'ku i na wahi hua nioi o Pakaalana, ka mea p«uni hoi a kamalii iluna ke alo, aole no i loaa mai ka haina a hiki i keia la a'u e | kakau nei; malaila e maopo(io ai he ne- | le loa i ka ike mea heiu. Ke komo hou I ae la no oe iloko o ke koloka hoonalonaK aole i loaa aku ka })ane a haia hookahi makahiki; akaW no hoi ka eepa nui : o Kula. Ua kuhihewa paha oe i ka pikapika o ka hee, o ka pokake o ko ipupaka au kekee. Me ka olelo ae, na 130 ka aa hieoa o ! ka Poaiwela i kanu ko» ka ka ik* oie | no hoi ia. Ua |«mk> b, uo ka haa«ri j ia aaa*kii o na kaK> |iaa o Waiaikole, no I ka mea he keiki ai waiw oe aol-* i paa | poao k&MMm, U holu laa« i lo BEtai aoi oe oa aka aa ia j S E K i ko aau wahi kao k\4ila « Ka> i Kikiaai; « k»W» po»» o* hookahi o | ia aM i koowa ia ku ia 8 E K, M j kekaki hunahma a hiki i ka haala ana waioMkai * K« eahak akn «•» a« i k«« Ukipa»H» i ka mooWka o fea Qi • U Ari«iHibi k a ba ya» ho»b; i«a Wfe£ kiaa«bi «k .k*ift»»«« i k««N*aW m* nU« j «N «•» ltaia na sta , hm • «\ lolhwimihwii • ,Mki«i»Mkihai«ik i OImK piba «a aa«a arff»l»fc«bika jSfcaa«aa AMakawai Oaa«bbki«iwl)iak(tatk> j «ta ««lta mm* «a ilmaai !*«» I«»i I» Akwaiawai» |«ha ka ia a »«i«M a»a iea &Mgi«i« k« WW pahi kA •Ikaaha U m J K M , i {I» iM» a*a kr «n« ninin 1«

«a ita ia&£o Ws3m» k«k okokawfem ipa knia,ho6la&oy>ao wai 4oisß. O aa kaneadbSQ, *<m so hm te waliKHm noi o ka me&a. Ha ka maiiloeia. lafasaio aa k4»r ko lawe m »ii I k& daa6 swb a koa -mw, o»y o Koh» e waiho ia eel lioko o ke "Aaokoa" He haawi wala ilno do i h niiau xoe

ka loaa de, be &fce e hai ia'k<r ka h&ina me ka webew«be, haapa* kda āoko oi ka boke kakaulima m&. KoluU, o keia mau olek» an « faa hoa, m. kaa ka hm h4 ]& xaakafiL Hahalo pīha aa aoe iib hoomaha ole o ka ihu okaa paiaa, palaa paha ole paha. : Mahalo bou akn au ia oe i komaiama mau i ka mamawa, maiama paba ole paba, makau paha o uvm hooia oe e na ka kiawe o Kawaiahao, e hoopuiu mau ia'ea; e oa huna wai piala ō ke kulaoakauhaie aiii, a na kilihuoe omaka wu hui hoi o ka Ua K»kal*haie na, e kipeiii io&u «&& i ka piko <da o Wakea. Ee olelo bpa mai nei oe, ina he laea hiki Ufa ke naue aku i Haleakaia, kuu manao ana ina iloko o kek maii la iho, aka boi, na elea no oe i ka waiho aoa a haia hookahi tataani makahiki i Uoopaa ia'i ko kuaana, aiaila hemo mai,

ioaa koa kokua. Ma ia oleio ana au pela, hs hohe wale ke ano, ua manao paha oe o kou mea ia e pakeioai i ka.batari o Puowaiaa, a manao ae oe o ko wahi kumu a me*kou mau hoa ka mea e {mkele ai oe e ka hooionui kiekie loa. Ina o kM kanoha ana i ka liona 6 ka Poaiwela a i keia mau pule ae, ina ua lohe pono o Kauai i ka uina o ko lae,, ka mea nana e hoanhee aku na keiki omo waiu o Haleakala. Aka, uia kela maa olelo a'u imua o oukou e ka lehulehu, aole au e&kena ana owau ka oi o ke akamai, aka, he poe kekahi i oi ae mamua o'u a emi iho paha, no ka mea, he haawina like ole i loaa i kela a |ne keia. A i olalau hoo mai oe, ia wa oe e ike pono ai flta hauna iaau a Kulepe, ka j mea nana e iiiki aku ka aiualu o ko pu-1 niu, holo wale ko poo aohe iauoha A i amo hou mai ou maka, iawaw «ib pooo loa'i ta Waiekeeke, ka haona ken a Pupuakpa, ka mea i didoia, aa eoak» alre la ka loahi oa knkai ka fla o Pnpoakea. Olioli pīha na amaama o ka makeke o Hoeolulu nei i ke koa J E H i bw« ia mai e Likelike, ka hde ka ia o ka pona o ke ko a lelo, anana a pnldo wale akn i ka ua mea o ka loloa laaaa ole mai e noho mai la i ka olu o Ulupalakoa. A i {ōnana hou mai oe malun* ae o ke ; kikowaena o ko ka honua ume kaumaha, i ia manawa koke no e lapnu ai ko kikala, i a e {«ihu mao ole akn au ma ke km oka mea hewa i ka winiwini o ka pahi wakaI waka. 3ia*nei, ke hooki nei an me ka waiho ' pu aku i keia manao imua ou. Ua ae I au i kau noi e «aiho a hak 1 keoeturi«s i alaila pauv Ke ae mai oe i ka'u wahi noi, nau no

e uku mai ka ukn moku, a lawe ae i lio ! maikai i kai o Maaiaea, me ko imi, pa i aku i koiuite i ike i ke kapili mokn, no ka mea, o lakou ka poe i ike a i uaa ma i ia hana, ina i haia tuai ka hia o ka h*4«uma, ka l<oa paha o ke kia, malia o loaa i ka lonitu a me ka latUa o kahi a ka iha o ka u>oku o olua o Ulaa, i holo aeai na ; ka lalani peiu kapakahi o ka hawawa, a hookui aka U ka ihu i naapana ha« paa i o ka moaaa Alika. |« Elikemeka likeok okawtl»an» 1 ke anu mawwaa o na kai *ok»*fr> Deie aele kok«ayaWaaa. Ai«ai|k»ii mai oe, o ko haaaWlm ia paa |«o pM hiu iioko oka «k» laieaa. 1 Wwa m k hui ka hoaiHi i kalek «awi» W fea ,ke Akna haaa aaa i b»»k K« h*awi akia m» m i te»\» «aom <MMk i an% (Ni k «m M w» ; ki hoaipo«U UhKmUm «līhMAi «akeiki«kkkfea. Om*l»MMh ' wni« «k 3. | &»u% &**»■**> s*fc*uvr