Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 40, 4 October 1877 — KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE! NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU! [ARTICLE]

KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA

A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE!

NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU!

// Nanea W<ilohia o ka Eehia. MOKUNA VII—HELU 20. O ! An>\ im k;» niaii;*vv;i ]>au ole, K aK>h;» ui.en'i o k » niaii.u'l.uia luahie, j AU'h i! o ka puuwui; iu;»ha !" HE KANAKA niana nui o Dona Pailiila. a henui hoi ka j>oinaikai ! i lo;ia iaia maihiko mai o kona uiau wai- | wai ma Aiu,'rika, i hoomahuahua ia tua > ka itni aua ina ia aina nui, a mamuli hoi o ka hoohui ia ana mai o kona mau i wuiwai paa ma Goivniula, aole i kaua mai ka nui o koua waiwai. j 0 kona loaa makahiki, na like no ia ! īne ko ke Keiki A'iii, a ke manao nei hoi I oe, lie inea nuuilahi wale no ka lawe ana j mai i ke kanaka karaima nni e iike tne ia (ina hoi oia keia) imua o ka Aha Hookol.»kolo. K huna kaua iloko o kaua itu>, i ko kaua mau m,»nao a ]vau, a n'a | ke ail o ka inanawa e luH>kokoke mai i i ka hora. e hiki ai ke haawi aku i ka uku ' ]tanai kii|x>no. E n<.xuioo hoi oe, ua j hov>pili |kw ia kuu manao.ia A'in-pinia, a ' e h>K»rnaojK>jM (k\ o Pauiila no kona ma- ■ kuakane • 1 a |ki;io, ua ]>,>no, waīū an;t, o kei* iho la na ūiea e iiakiikoi uei iloko o ko u mauao ; aka, v h.v»tnaua«» ia n.» hoi ; eia w*u ua jvia uiāialo o na h,».>hiKi hemo!e ! i, , i liiki oh: va >i ke maweiio *e. * oiai ! h.M. < 1 1 in.tlv.ko o keia hale kakeU, ke- j k t'n n>(v< hii ,a. a ina *• ike i* an*. r !t!o , a.i.m ; la i n»e t nana r lhVMilhulihi* I ka iM'in nui o i'.niilU uoko o k* manawi ;v>K. Mii ho?kot>e nui hoi ia'u no keia :r.a:i h<,>vnar.ao wean-eh. «r*hi a u Ke ha!:A!i.« m»: ' ~ hoiiimn* o'u. n* kah.**ka «-!>u o ke'.a kem*. a tta hooholo tho kii'.i niw w. i }m r ai au i n* n« ,t * )wt-;. m* hv v»*tv> kuu mau U* ana, * i ...» pah*, *;*i;.t, u* hoogttH*rih*o w*. u tn*i ka ho: kuu u» e k* makau a ui' K i .. . , 1.1 M »;|l.*\> E «H '• • *'» !» V» . I |V*st,» M., <». I : i ii. iM-„t m «* c k>»«.»

ia inai ai kiua, e hooko aku one ke kanalua ole—p,ole hoi he mau hana eae nana e hoohuli aku i ko kaua nianao, tua kekahi tnea okoa. A e ike auanei o Padilla i ko kaua hiamoe kaawale ma'na keena a e hooiuau aku kaua pela, aole auanei e nele kona manao iho, oia ko kaua inaa : aole hoi i kaawale keiu keeoa me ko'u, a e hui pu no kaua ma kahi hookahi no kekahi mau miouie pokole wale o|q-; mamua ae o ka hiki pono ana abu i k* hora 12 & ka po. A mamuia aeoka loaa ppno ana ia'« he iuanawf e ae aku ai i keia manao o kuu hoa'lolia, komo ruai !a o Gonazakza iloko o ke malnlo o ke kum», he hookaawals aoa aku i na waiwai ma kahi e. Ke hojx>hopo isei au e na opio, wahi ana, pehea la keia—ua hookanalua loa ia kuu nianao, i ka manawa a na lede i ninau mai ai no ke ki o ka ipuka, ua hoomaojx)jto ole iho la wau no ia mea; aka, ua hookui mau ia mai no au, e ūa foakai kupaianaha no na wa a pau. Ke manao nei au, aole paha he nu hou ulia wale mai, waM a'u. Ae, i pane mai ai Gia, ua ike no ka Mea Hanohano, eia oukou a ]»au iloko nei o ke keena j>aikii, a ua kau ia no hoi ka paku ihma. Ua luaieleia oia iloko o namanao kupilikii, a ua nuku aku la oia i na lede, oiai lakou e kmnakena ana, ua hele hoi a uj>ehupehu na nmka ; aloha wale lakou ! Ua kouio mai au iloko nei, no kou kuleana ; aka. he eiemakule wau, a na koloua (kaliiko) hoi, a ua kamaaina lioi i iia ino a pau i uhi mai maluna o'n. E ka liujio ! i ]>ane aku ai o Ferenado; Oia nei— iiamau ! e na opio, e akaliele o lohe ia mai auanei e kekahi mea ; he kuhiliewa nui ko'u, ina hoi aole he kiu iwaena o k% ohaoa. E hooma►nao oe i kela leo ku|>aianaha a kaua i lohe ai i kela jh>. Ua maoiwpo no ia'u ka hopena, e iia ui, ina wau e kumakaia ia ana. E ho )luolu ia oe iho e Gorazaleza, wahi a'u, a e maliu iyai hoi, aniai' hoike wale aku ma ke akea no kekahi mea, a na ke ou o ka manawa e hoaiai mai i na haawina ku]uuauahiu I ka la ajH>po, e haalele koke no mauan ka hule kakela, e kiai w me ka makanla i na lede, a ina h<>i e hoopilikia ia inai ana lakou a me oe, e hoouna koke ae i k{T?rele io'u la ma sladerid,i, a e hiiei koke mai no maua me v!cahi puali kaua lio ikaika, a e hoohiolo i kona wahi a pau ilalo ina kona niiiu pei^iiio. Mino aka iki iho 1« o Gonazuloza, tio keia mau oh I<>, a no kona ho|>oho} o o | haule hope auanei oia, na hiuiUle mai la | t>ia i ke keena. ! Ua hauoli hu wau no ka hookumu ia i ana o keia kukakuka olelo. A he mea | waiwai ole uae ko kaua hoaiai anaaku| ; iaia, i ke kanaka nona na akeakea aua i | mai e likem« keia. o kau aku auant«i ] imua ona na weli makau he tausani, » f h;uvU'le e tnai oia i ka halo kakela, | l'a inao]v>{H» hvi iho la ia maua ko l)ona Padilla ano «na ia ]x>; tue he mea! la. ua pilikia W oia no ka nui o na haaa e lawelawe ai ; aole loa uo hoi i ike ia'ku [ na !«&ie, a ua komo inai la ka noonpo | iloko o maua, aag»i ]>aha ua haawi ia »a I kauoha ia lakou, aole e haaiele wale i «a | keena o lakou. Hoi koke aku la w*u ma ko'u wahi iiuh? twe ka hooiuakaukau ana, no ka mana iiam« i licv>lala ai; { iha iho !a i ka u i.uu ( vu |«n*|*na i la |K»ka, a lue tia ipukukui i ka ail*. makaukau pu uo hoi i tta o )*ouo wi uokau huakaihele o kekahi 1* ao;»o k* nH*a, um l»<H>holo ilh> la kuu mauwk» ao!e e hooliuliu h.»u aku i ko*u nolh> kaawalo au« mai MmWkla mai, kahi a ku'u kui«viua m.K>jx»|*> i w*uho *i. Hiki uiii ia ka h*vr» «*hi* o k* «nnM)c. a o f\ rrnatk> l»oi. ua Uk\> pom» oia t|w j na nw* kaua; mOaiU. «ol* Km a ma«a i * hc»]*>hopo ai n<i ka paio aoa a|a | lakuis*, ina no ei kokua m*i atta, o j P«dili« i*ia Ko!i ]x»«o ib*> la i ka l ki o waoa ipokukui. «imm M ♦} aku ai i k* konw ana o ka ta nv»k\v ua Uaiia *e i* o FVr*t«a<ta t a&i oialuna iiai. t p»>% ai T • H*;\ai **> U xp*« » V* iow?!! u, * *V|>» U »:.vk,v t»«^a U,t»,vi at * Ui.i » i,* |»*k t o tit*u« i;t, kt i«4*h },k*. « hiki IMA |

k®eo& nui, kahi i hoahu sa ai tt& mea ha- j na akamai o ka poe kahiko. j K aneane ana wau e huki mai i ka pa- j ku oia keena, ia wa uo au i lohe aku ai i i kek&hi halulu ine he niea la, lie ka|wiai ] wawae no kekahi mea e hele ana. Kn j iho la maua me ka hanu mnliw aoa no l kek&hi manawa, aka, ua meha hou jho I la na mea a pau. Huki mai la au i ka p&ka me ke akahelf[- a nana de la a puni ke keena, ua pi»aU a meha na mea a pa». Hele akn la maua iuaua, nie ka nihi malie loa, me he loau powa la uo ke kulu aumoe, a ke a hoi hou mai la na leo kupinai aheahe o ua keena nei, ua loloa a upehu pebi launa ole ko uiaua aka, i hoolele ia akt e ka lualamalama o ke Uukui a pili ma ka paia, a komo mai la ka weli tuakan, a noho alii iho la noi ke eehia iloko o maua, ke hoomanao ae no na ulia i loo&ia mau mai. Iho aku la maua īua ke alapii, kuu wahi i liaule ai, a naue malie aka la a hiki ma ka puka ona keena, kahi o'u i makau ai no na kino make polo]>oiona. A<jle ae la ke ki maloko o ka laka o ka puka, ua maojx>po iho la no ia maua, ua hiki mua kekahi mea malaila, aole loa i kuhihewa keia noonoo ana. Hoonou aku la maua me ka ikaika nui e hemo ae ka ipuka, aka, o ko maua ikaika a jiau t* hookui aku uei, aole loa i loaa he wahi mahole o ka }>aa a me* ka ikaika o ua ipiika nei, a ua hoohoka maopo|K> ia mai la maua. Hoomaha iki iho la maua me ka manao e hoi ho]« |iaha e iuii aku 4 wahi Uou e {inka ai. Oili.mai la ke kau wahi malamalama ahiahia ma kekahi aoao oke alanui, a ike aku la maua he wahi ala ololi e moe aku ana a hiki ma kekahi mau keena i h ina like ia ma ka lalaui, a maua nae i 1143 mQa ole ai. " Sfa keia malamalama uwiki j)aha auanei e kumakaia ia kaua, wahi au; ina e noho iho oe maanei tue ko kaua i|>ukukui, ke aa nei au e iho aku ilalo ma kela mau wahi i maoj>o{K.> ai lioi kahi o kela wahi malamaiama i hoea mai ai.

Aole uo i ae koke mai o Ferenado i keia luanao ; o kona manao ka waiho ana iko i ko maua ipukukui e a maluna 0 ka {lapa pohaku, a e hele pu no maua, aka, ua hoike aku la wau i ka poino, oiai e nui loa auauei ka haiulu o ko maua kapuai. A mahoiK" iho o ka'u mau kamailio ana aku iaia, ua ae mai la kela i ko'u mauao, a.hele aku la wau imua me ka nihi malie, a ;>ii aku la ma ko alo mahol>e, aiii no ua w ilm tnal:iptulama nei e a mai aua tne ka.ikaika, aole nae i emo a tialo«-ale koke iho la, me he mea la, na ]vt|v\ni ia ae la ka ]>uka o ke keena kahi e a ana. Ke naue aku uei no ko'u mau kaina wawae imna, rae ka hoolono an*. 1 ka iiala ana ae o na kaina wawae he iwakalua mahope o u, lok'. koliuliu akn la wau i kekahi mau leo haahaa me ka mao]x>]K> ole o ua hopnna o!elo. Hoomaha iho la wan no kekahi manawa, a aia hoi kekahi ipuka ma ko'u akau i b<x>h>imama hapa i«, a oili n»ai U he malamalama piha mailoko mai o k<» k«ena hooluana, a khri nt*i la k<>k*Wt aaea ma\ralH\ ine he mea"Ta, e hakikt mat ana, ina paha aoW eneini i kok\>W aku. Emi ho]*e aku la oia i!okv>, n*> ka hooj>aa ole aku i ka imka, a hele aktt U wau, me hoomama aaa i ko'u hanu Hvx>kok*4w Kv% akn la wau, m* ka kWe ao* i ka l*t o PadilU, a H* 1 a»o kaīakaU hoi »» kekahi mea * *> i pwu»a iana* tm> ka haahaa, i hiki om» k*tt ktf h»jumaofopo iata. He oiak» Kxa n* wea a pau au i hai nei ia u, w*hi a ?adtUa. He «ia»>s » ka o*ea k*notaKv A «M K>he no i Ma hapaum kakw •*** U «m aa a ra«. i kftefe*kba ia a ka p*a ktkpo * Uk» rs* k. A«k,« Kou ImhwUk», ua kMMilio «tai la «m, k» k««Mt ktqtata»aWa aaa •> k«. FW«4M4. BM M wimwiaai .aaiaiaMM. aa kaa«i aui Ukwj t U aaaa h.^«»a«kat, Pa **',), ua k«a mai m ba Makntaa, uia e itvv*s«ota ana um k» ka~ ttttt U*tt A a<» i« t* fca»t

uim kaaoielo, #ahi a Paiiilla, e poojo nae ka»a e kakakuk» nona —be pono aooa e uku ia qo kona kopaianalia 3 Ae, ae, ma o Petero Hemoiele la! w»hi ake kanaka powa, a'u 1 kaoa-1 iaa ole ai o lakuiaa oo ia • iaa e law« ana wau iaia malokoo knu poho lima, e lilo 'aoaoei ia he haaa paaioki nona— oia ko'u aie iaia, no ka piowa ia ana o kuu hoa'loha. Ha kupKuabs loa tiia ma kaoa uiaa niele aa& m>i no na lede. Pela auei oe e olelo &i, wahi a Padiila. Ua manao aoei oe be hookamaui koua? He daio ia e Hke me ka make, wahi a lakuiaa ; mi. oi aka mamttft o ka hookamanir —E hoolawa no au » ka hana nona ma ia po, ina i ioaa aku oia ia'u e hiamoeana. (Joie ipau.)