Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 45, 8 November 1877 — HE MOOLELO WALOHIA! Ka noho pio ana iwaena o ka Lahui Naguru ma Alika! KA IKE HOU ANA I KA AINA! [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA!

Ka noho pio ana iwaena o ka Lahui Naguru ma Alika!

KA IKE HOU ANA I KA AINA!

E Ka Lahui Hawaii ; Aloiia oe:— ! £le »n ia oe, ak», be kamainioa i kou iunu kol»mu. A no ka loa> »n» i»'u he IOHnnWA e knana po ui tae «e, nolaiU, kv> hooona uku nei au iuau > <>u, a n»«u boi iu e hoike «e, i ike ra«i ai n,k niukiiiiinka n>;ti a A oi"i k» e kamailio «ku nei in» kou uiau koUmu «« hnlnwai mai iu« j»h iiie», h nie iim pilikia oi» ka aiua lu.ika inaka ole, kabi lioi a na puuwai opio o'u e ake iuai nei e holo i ke o kohol-i. A oi'ii ko oukou maknmaka nei muluna o ka "llmu oki"" e Alika, ua ike i n» kahua kupilikii o Alika, knhi nona kl'ia mau leo mele a'u e puuii i'e uei : Kaulnoa ke anu i Aliki, K.a Ulawe i k,t ili h puni. Ua h*alele iho au i ka houie o kuu m«u ni-iku», » m«D» awnwa n* ku.tlouo uiaikai, ua hiohiona nani o kuu aiua haiiau, i ka m»Uma o Mar«ki, A D 1566, a kau aku la aq a me ko'u mau hoa maluua o ka mnku "Hilekaiio," k«pena Green. A i..'u e lioloholo iina m» ; koua papahele me ka bali:«lia mokuiuo- , kuahua o kuu m»uao no ka haal«le iho i ! kuu iiihu kiui a me n* hoH T ioha. Aohe | lioi e hih\p& ka uilani u loko, e ake »0 n j ko "o kohoi»." Ke Imki nei na po>», ko ani nei kw ! makaiii, a hookuuia mni la ke knnla e paa ana i ka uwapo, o ka wa iho laia i I liiimele ffi '■ », u t r> ka atu«, K*oi oh-i niHĪ la im «liimoka i» f u e hele e ho | ki i.na kaula o ka moku, !ie meaolewku ' la i>4 i*'u. Aia no ko'n m-tu manao ihiv ; |>e, i ka n»na nini i ko kiilannkauliiale iilii i k;t h'ilii pouo *e malM>p«*. oi* no oe o "i>a p.te opua liiki sa 1 nenee i ka ili o ke kai. Aka, i Aohe hiiiM a KauhĪKoa, Ke nei » k-t ihu o katnokn, , O Maleka i ke luw 1« lilo. Ke ne« nei k t inoku iniua ute ka makani ahonhe mniie. a ke eko la hoi ka ihu o ku moku i na ;tle o Mamaia, a ke eini hope aku la hoi n* honoo Honolnlu. nio ite m«iii U e noi »e ;tn t i na L«ui iih ke A.KU.t Kahikolu e malam* mai i ko m*kou <»la. \* «u mni K~k« ike ana i k« ao «w«. » he ililHiuu tuia w»le no o ke kai ka'u «• ike aiia. H ' nn« puie ko makou hoK ana a k«>mo «oa i ke «uu. kahi i ;m*a mau i na moku o kohol» e hnlo uei e lawaia. oia hoi o Alīka. Oiai, o ka m>«k«mu* kei.i o ko'u hele Hiia ma kejk WNhi, aoie i-> m> koi ī ke antt a anu, ke hrle U n » a maeele. a o na ht»i. aoh« hīki ke iho i ka iu«*i)*na. i ka um inen o ke aiiu. heh« ka leh«l*li* a h*rtkek« i ke ann. li<» mesa oU» na paa loh» n*£ii4n* a kakou t» ike uv»i i ka eaa> iivvtnoa ma kela wahi. lke aku U au i n*i wm nui k**k<*o • i nee mai uei i k« k«i, a i k«« tK**»*vfav ana'kih o ka haa k* k*i«, ch4« m i k «n«mai ka auuai o k«ia «««« b« lKwh<tlik« waU» »« U HOMO, «* hka . «»« k*kahi o ko kakv»a «««« MMka|»«»i Uihi. « laa o M»4i»kiiM aia. « tti »k« k«iti, a «a»i a»at t»*i k«ki* A *« «« lUM« aaa i ka naaa I ka ll*»* «kibvU» ana ka ««a u*o* u ilaiaa « be k«a. «a u« «ka U » k« (>aUi a» ka ia «»w«a po «<»«» ka «*ok« «itko«, «oUv«Mit i «<«a,«iai a» «a aiii«H>4.« i «a w«Mf|ka « «k« !*, aia «wr «a M*l««a o k« w a|k« a U k«t*t»« t |*H« kt«« * I».aa k« U I |M« «.j la I ka «M(MI k* * fc* ««*» i!k« la ka «m--k\«. 11 « Uk« «k« U ««k<M i U hakk i k« t« « i ka «**«. 0 ka Wl* «>k <U( k*i« « ka «a i |*tea w ««* i« «• « U*%i * k, «)»« ; «k*. i k« *!t i ib \4* u\ W j 'Uw «.* ii« «5,» u «*l««<t « «mttm l- 04* Uii U |<*s:kt i« «M tt M « jv*« i k« b*e. 4n»U« «r«kī *|** • »oi,t MAka «. ī k*a iK» k»v«» t*U»,v «4«, Uk»>a tka»;n A k% : v ; j A ««.« «a Mt<a«k«ka «»*kv<»« «a|Mt« ka |S I»t *»» ka o ka «k, <k« «kal ka (<W

naka o Hop« fca jnoa i ehle kaoaka a ?•' ks olelo a ko kape«a, © Hoho w a pan il»aa liei oka «*s*, «K ;- ■«i I» he lu)8imel« auni « I» imm»' ino o keia knuik», *lc«, eeie i pee «ai ke kapeo* e me kehhi awe gtiboln nr» ka hele, nolnila, b<i|e »ka U lakoe, e noho ibo Jk nikoa i(ftt o ka mokm e «H>-ko «i, k««oh* m*i la «e kneeke eei. »• • bele kekaUi kanake, e~ki i» «ie i ke po. A kala na k eh« © feo laakoa cobo a»a ilena o kamoka, pao mai }g ka pooo, p«a īoa «hi 1« i ka bas, aobe manao e hemo ana k» aoka. Nol»iU, kii ae ia ao « rae kek«bi boiao Kenela ka iuo». a lialie 110 ke hele e im\ i saea e pa&ele ai, a do maaa hoi k» heie, hahHi mai «1 8 « mau boiaboia bon no kekahi mokn 9 aka r «h» koo i ;ka makoa hoakNiheie eialenao ke b«n, o ka nni a(fa o ko nakoo mae hoa aokai, nobn ake ao iioea oka «oke o makoa ae Hopn. Aoie aiako* i lobe iki no lakoe, e aa maneo no boi ta>«ko!X an palekana la lakoe, a ei* }« Ukoe i nonohilo nei kahi i oohoai, eia ka aole. A ia m»kon i hele ake ai e kaawale loa, ike akn la m»koe i keie mokn n a paa i ka b»n, kankoo ake la makoe e hiki i ea mokn hei abiabi, e pii makov ilnna o na moka oei, moke nei keia, e mokn niwikHi no hni, an he|« B a mee a pnn olunu o n* moke oei, a i ko makoa maknikai «na ia hina o keia moke, nei ka ni, k» isi, k?« li'le a me na mea oo a pan t o "E«gle Ban»er n ka iooa o keia raokn.

Moe makoo i!on« o aa noka i»oi ia po, a ao ae ike tn«koij na malAelae iki ka h«a. r he hiki i ki wokn k« bolo ko akamni k» hookele ookila, hootkaiki makon i ka hnki Mtm i m pe« a koM pono i ka o ka holo aka U no U, eia on nao ka haa (t« bo{omr>ka nei, no k« rwū o k* nMkani,» ke »e e )«! ,we «n*. AUiU, h»»wi * 0 la mkoa i ! nn a mnkon. i»'a ke ka aoe m« k« I Inkiu, e nana ai i k>»hi e U ha« e qc« I ».Hi ana; a mc k* holo ana o ka mokn, » | i ko'n Woa ho)abofa ke ko ana i k* hoe joia o Kenel», a he noho kokna wale do | ka kekahi maa m«a o makoo. A j .ne he me» 1« n*e i k« J e ike © peka.ka «na m»kou iw.ho mai ka pa% md« i ka h«n, ak«, eix ka pilikia, m»i ala k« hnn pn«p«H mnwnena o makon no ka ai»a, olf lo niHPn me ko'a hoa e ka aea i j hoe, aol© i b»la ka ai Q » ihope, eka, olej »o hoi na oa b»Ui ka aiaa iho- | pe. pel* ka m«ko« oononoke aaa i ka j h»>oj»a«.pH, nohe holo iki, U wa, o ko U- | oa ibo no i« ilalo o ka moka a ma i fea ; r«u« a oo*, p»i »*i a aameame i ka hoe, | . «no haunaeie kaloko ioo U makoa, I elua l«oa U, « elua no hoi maaa. aka, i I fc* o* a m«koa e apa oei, k.wewe aoa ; k* ihn o ka moku i ka aina. a ht> manaxv» oU p«.a w«i U ka moku i k« i»*», 0 kf *ki iho U m» i« pao ka m«n«o e ola. 1 A,,b * **» U« i Uulio m-«Wo|t« >Ihv piho n»-ii U k« oioku o makoo ī ka iK*quim«ux) oi« karw,k« 0 aa aiaa oei e i iiola i. nei, «i« iUlo o ka hoaaa e aoho i <<i Uhai, he ili holokoloo* kokko« I « k««»«, • ka wahioe, keiki a piW 0 u-i moku uei o m'koa, paa m»j ki ; U rn» mea olūoa o ku moka, tek» | kiw. p»a n» p<>a e ka moka i k« \. kioiu U, « hh» aa m«* a p«,n oipo* #k* nioka, hao U"ko U ko aoa i kala. k : i mimimiui iho »i e»*koa i ka o • u« nK<k« nei keu o m*ko«. pa» ak« ki |ke p»hi i« i k* «ki o ka ak% Ima ka h«k«MHMika( o ko Akoa, i>a h"ii ; i« mako* ho al«b«i« omu eoa pe» i u«r« «*i, kom>ia m«i la makoo • boi ik>ko«Mlia««U k« ieko* W ■ U« ♦ »<4o «i. u kt« m»)ma ho«p«ak«k i«o k Ai ka waa «mkt« « nk» «ti |mo ka |mm X«£«m m«i Uko «t«b* 5 i »* aMkoa. im kiai o p«a, k» « hookahi «N» liaoa oka iwo, «m Ia k«» koUW«aamikai «MiktAkm, U«m uiK o(*W ao i {MMM i li« «Mo a|(o 1 Akoa.oi *ft» k«k«a iJkk«a«MUpOO^ikia.* j 1 air k« Wera » p«64t) kv afe**MSfe. t «k* «wi •* M ltakJkih maik | «|(| * ka Uailieoai ** ka |om «&*, ma kokakl w* i k*6t tm ** ka pa kMkiai + a iab» t* a«i» «M»«kaa m«W Uaa wahi hale «m 11» . **** * I mamoa *# * 4«yb «oa , *vi (Mi kA«««k Va aauaao ta laalw yk*«j >4aa ;| Nl« t ?*« a*,«*4 l*a j*« «** ■•■i* * *** «k»«l<a : «aūaaa «m «**«« kw bilwmUaV«K K h* **« * kv-** *4j«- |r«r-ia ka »—inīiai ■ ** ki* I i i^ma»«a w*% 1 V "