Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 6, 26 August 1889 — Page 4

Page PDF (836.22 KB)

This text was transcribed by:  Kimberly Kim
This work is dedicated to:  Thelma Pa

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

He Moolelo Kaao Hawaii

-NO-

KAHALAOPUNA

------

KA

 Nani Oi Kelakela a me ka ui i kona mau la

-------

KAIKAMAHINE A KAAOPUA

 

A ME

 

KAHEHUNA

----

 

Ka Mu-o Ka-aoo Ka Liko, ka

Pua iuka o Waolani,

----

KA MEA NONA KA UA KUAHINE O MANOA ME KA NALU O KA

LEHUAWEHE, WAIKIKI.

&c.   &c.  &c.

-------

Ka mea i oleloia :  E hoi ka Ui o Manoa ua Ahiahi.

 

------

            A pau keia mau olelo a ke kahuna, olelo hou aku la oia i na unkua o Kahehuna a me Kaakopua.

            Auhea oukou e na makua, he manao ko’u e ha’i mua aku nei ia oukou e , oia keia ina e akaka loa ae ka opu o ia nei,  a ina i hanau ae ahe kaikamahine. alaila, e oluolu oukou na’u e kapa  ka inoa o ke keiki a na’u no hoi e hanai a hiki i ka nui ana.

            A i loaa iaia ka pomaikai, alaila, no kakon like no ia pono.

            Ua ae’koke aku la na makua o na keiki no keia man olelo maikai a ke kahuna, oiai, he hoi ma ke alo, aole he mea e nele ai.

I ka holopono ana o keia manao o ke kahuna me ka lokahi like o na manao a pau,  nolaila, ua kapa iho la oia i kana inoa o Kahalaopuna ke hanau he kaikamahine, a ina e hanau he keikikane, na kona mau makua no e kapa ka inoa o ke keiki.

E ka mea heluhelu ke ike ae la oe i na olelo a ke kahuna no na mea e pili ana i ka mea nona no na mea e pili ana i ka mea nona keia moolelo, a oia no hoi ko kokou hiki pono ana aku i kahi nona ka olelo ana i mea e maopopo aina mahele ma ka heluhelu ana.

Nolaila, o ke kahuna Laimi ka mea nana i kapa mua ka inoa o ka mea nona keia moolelo he pono e waiho ae kakou i ka ololelo ana no na makua, ae kamailio kakou no ka hapai ana o Kahehuna a me kona hanau ana, a me ka lilo ana o ka malama ana i ke kahuna a hiki i ka nui ana, a lilo wale i ke aikane a ke alii Kakuhihewa o Waianae, oia o Kauhi, ma ke ano hoopalau, ka mea nona ka puuwai eleele aloha ole.

Nolaila, e hoomanawanui iki mai e ka mea heluhelu, no ka mea, ua kokoke kakou i kahi e kaunu pu ai kakou me ka mea nona keia nanea me ke aloha e poina ole ai i na kau a me ka hooilo, a maanei la e kuupau ai i na iini a me ka paulehia o na manao, a no ia mea, e hoomaka kakou e kamailio.

Mahope iho o ka pau ana o na kukai olelo ana a ke kahuna me na makua o Kaakopua ma me ka hololike o ko lakou  mau manao ana, a hala hekahi mau la o kona noho ana, ua hoi aku la o Laimi mauka o kona wahi mau malaila oia i noho ai a kokoke i na la hanau ai o Kahehuna, a oia no kona wa i ha@ hou mai ai e hooko i kana mea olelo ai.

Aia iloko o keia Manawa e hap@ nei o Kahehuna, ua ike maopopo loa ia ae la kona ano hapai keiki a hala ae la kekahi mau mahina ua kupu ae la ka manao iloko o Kaakopua, e hana mua oia i kiowai aua@ no ka laua keiki ke hiki i ka manawa e hanau mai ai o kana wahine, a i wahi  hope hoomaemae ia ai na mea e pili ana i ke keiki, nolaila,ua hana iho la oia i kiowai e

like me kona makemake; a ua kapa iho la oia i ka inoa o na kiowai nei ana i hana ai o Auwalolimu oia keia wahi mauka iho o ka hale o Polikapa, mauka o Koleaka makahi o ka auwai e kahe la, aia ma ke kihi o kekahi loi kalo e waiho la he pohaku nui ma ka pae o ua loi

nei ma ka aoao hikina.

A ina e manao ana ka mea heluhelu e ikemaka i kahi i kapa ia ai o Auwaiolimu a hiki i keia wa, e ninau i ko laila poe kamaaina, a na lakou no e kuhikuhi mai.

I ka pau ana no o keia kiowai i ka hana ia a maikai ua waiho malie ia pela a hiki i ka manawa i kokoke ai e hanau o Kahehuna.

I ka aneane ana aku’i na la hanau keiki aia hoi, ua ike ia ekahi hoailona kamahao ilo@ ua liilii, he wahi punohu nohi ua koko e ku mau ana maluna o kaupoku e ka hale o ka mea e hapai nei ua ku  mau keia puuoou onohi iloko o ka wa ua a me ka wa ua ole, a ua lilo ia i mea haohoonui ia e kekahi poe kanaka e oe, me na manao hoohuoi ia oiai o ka mea maa mau @ ke ia o na ano hoailona o ke @ nua me @ punohu a onohi o ka ua @ @ me kekahi @ hoailona ae ma ka lewa a me ka lani @ wale no @ lii nui mai ka po mai.

E like me na moolelo alii o keia lahui a me na moolelo kaao a i mea e pau ai ko kakou mau manao kanalua no na mooleo alii o Hawaii nei, nolaila, ke hoomanao nei paha ka lehulehu o Honolulu nei i ka la i hoihoi hou ia mai ai ke kino make o ke ‘Lii ka Moi W. C.Lunalilo, ma kona hale ma ka pa o ka luakini o Kawaiahao e ku nei me ka poino ole o na hana kupanaha a

na leo o ka hekili e wawalo ana iloko o ka lewa.

-----

Ua oili pau mai o Mr, Kau-a ma o kona luna makaala Keanu, he $1.00 no kana pepa puka la KA LEO o Ka LaHI.  Eleu no ia keiki auaukai o Kalia  Mahalo.

-----

WAAPA KUAI!

He mau Waapa kuai ko maua e makemakeia ana e hoolilo aku no ke kumu kuai makepono loa.

Hookahi waapa hueloboti, 22 kapuai, kila ume hao, kia pea, me na hoe, a pela aku; ua lako pono, a he kupono no ka lawaia ana.

He aapa kapili kepa ia, he 75 th kona kaumaha, he keleawe kona kui, ua lako me na hoe a me na pine. He waa lealea.

He mau nea hou loa keia, E ninau ma ka hale kapili moku ma Ewa o ka Makeke ia.                    

DOWER & SON.

1-1M

 

 

 

 

H.G. CRABBE

He Mea Hoolako a Mea Kuai

 

MAUU KALEPONI

-A ME NA-

 

Hua Ai a –na Holoholona,

------------

HELU 81 ALANUI MOI

Mauka iho o ke Khua Halewai Kahi@

Telepona Mutual Helu.............

3-1y

 

 

L. AHLO.

----------

HALE KUAI HOLOPONO LOA!

Kihi o Alanui Nuuanu a me Kahunapule.                 

-----------------------

 

E LOAA NO MA KO’U HALE KU’AI

 

 

 

NA LOLE SILIKA,

NA LOLE SILIKA,

NA LOLE SILIKA,

                    NA LOLE MERINO

                    NA LOLE MERINO,

                    NA LOLE MERINO,

                                       NA ALAPIA,

                                       NA ALAPIA,

                                       NA ALAPIA,

                                                            NA LILINA,

                                                            NA LILINA,

                                                            NA LILINA,

 

 

 

@inaka silika waihooluu like,

     NA PAPALE o na  KANE,

                         NA PAPALE WAHINE,

 

 

Hulu a me na kahiko papale

NA KALAKOA o na ano a pau,

NA KEOKEO o na ano a pau,

NA NAHENAHE  o na ano a pau,

NA LAKO PA a me LAKO ANIANI

NA ANIANI KILOHI, NA ANIANI PAALIMA!

Na Ipukukui, NaUwikiIpukukui

               Na Pa Na Bola,                 

Na Kiaha Aniani

                                          Na Kiaha Puanihi

                                                     Na Pa H@@

                                                            Na Ipuwai

                                                                        Aia no hoi ma ko’u Hale kua

NA PAA LOLE PAINA.  NA PAA LOLE HELUHELU@

MA WATI A ME NA KA@LA WA@

NA KOMO GULA,

NA KOMO ONOHI DAIMANA

MA KOMO ONOHI PO@@

NA KOMO M @

Na Kamaa Kane a me na Ka@@

E loaa no keia mau mea a pa@@

Kuai holopono lea. A like me ko’u ano @ oia a hiki i keia manawa.

L. AHLO.