Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 6, 26 August 1889 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

He mau la helu wale no koe a hoomaka hou na kula o kakou. Ua uku mai o L. M. Kailiuli ma ka lima o kana luna he $1 no ka "Leo oka Lahui." Nui kela. He mau paka ua koikoi kai hooma'u iho i na pua o ke kulanakauhale nei i ke kakahiaka onehinei. Ua hoea mai maluna o ka mokuahi Australia he eono mau kaa hou no ka Hui Alahao Lio. Apopo oukou e halawai ai e na makamaka heluhelu me na mea hou o Samoa, ua haiki ko kakou kuleana i keia la. Ua ola nei ka, ka eha o ka uha o ke Kauka Peresidena o ka Papa Ola? Ua piha ae nei la hoi na pule ekolu a palemo iki. Palekana wale. Ma Kaohawai, Kapalama, Aug. 23, ua hemo mai la @@@ @@@@ mai o Peleo. Loa no kela mea hoomaka'uka'u. Ehaeha wale ka manao i ka paka ia o ka nupepa, e pokepoke ia ai me he pauku oio la. Aloha no paha oe e Pae Aina Puka La me kau mau huaolelo haakei a piha hoino. Kai hoi kau awala pau ana mai e Mr. E. Kailikea ia Kapehu no kau LEO LAHUI, no ka mahina hookahi Poha no ka waha ia olua la e Mr. Jno. Kaulahea i kau lawe pepa mikiala. Ma na mea i hoike ia mai ia makou e kekahi makamaka i holo aku nei i Maui, ua hiki ke hoomaopopo ia ka ikaika loa o ka aoao o ka poe ake kaulike ke hiki aku i ka la koho balota. Uhuhu! "Maluna kai hona iho" ka hoi o kau hapalua e Mr. Kane o ka Halemai Moiwahine, ae, e nanea ana oe me ka LEO o kou LAHUI i ka malu laau o kou home kakela no eiua pule. Nani la-e! Ua lohe mai makou ua manao aku ke Aupuni Sepania e hoole i ka hoi ana ae o ka Pope maloko o kona mau palena. Ua kauoha aku hoi o Prince Bismarck i ka Pope aole he maikai kona haalele ana i keia manawa ano. O na alakai kue kanawai a kekahi aupuni a luna aupuni paha, he mea no ia e hoohua mai ana, he mea no e like me ia mahope aku. Nolaila, he mea pono e hoopauia na alakai kue kanawai a pau iwaena o na lahui a pau. Aia ae la o Malietoa i Samoa kahi i noho ai, a ua huipu oia me kona mau makaainana, me na leo kumakena o ke aloha, Aka, aia no he kuee mawaena ona a me na poe imihala wale. Apopo huai pau aku makou i na mea hou o Samoa me ke koe koena ole.

Ua holo aku ka Loio Kuhina no Kapalakiko i ka Poaono iho nei, maluna o ka mokuahi Zealandia, no ka hoomaha ana ka i kau a mea a ke'a mai o ka luhi o ua kanaka. Pehea hoi na kokua paalalo iho a kinikini manomano wale? I kekahi po i hala iho nei, ua lalapa ae la ke ahi o kekahi lua opala o loko o ka pa alii ma ka aoao e pili la me ke alanui Likelike, a ua hoomaka ke ahi e hohola i ka loa me ka laula maluna o ka mauu manienie, ike koke ia nae e na koa, a pio ai. He inaina paha? Ma ka mokuahi i ku mai ai mai Kapalakiko mai i ke awakea Poalima nei, ua huli hoi hou mai la kekahi mau ohana Pukiki i haalele iho ai ia Hawaii nei mamua aku nei. He nui ka na pilikia o ka noho ana ma ia aina, he Paredaiso Hawaii nei ma ka hoohalike ana. Ua hookaa ae o Chas. Hiram a me W. P. Haia he hookahi manu nunu pakahi no ke ola o ka laua nupepa "Ka Leo o ka Lahui." Ua hiki no ka malama ana i ka leo o ka oiwi, no ka mea, aole no hai aku ia leo, aka no olua no, no lakou nei ae, a no kakou no a pau. Aloha! Ma Kapaa, Kauai, ma ka la 18 iho nei, ua ki iho la o Mr. William Blaisdell iaia iho i ka pu a make loa; o ke kumu, no kona pauaho i ke kaa mau i ka ehaeha o ka mai rumatika no kekahi mau makahiki loihi. He haole kamaaina kahiko oia no Hawaii nei, a oia hoi ka luauai makua o ka luna nui o ka mahiko o Kealia, Kauai. I kekahi po ka pule i hala, ua ike ike ia ka a o ke ahi iluna o kekahi o na puu kiekiena mahope aku o Kalihi, a i ka po Poaono iho nei hoi @ hoomalamalama ia o lalo o Ewa ma a waiho kahela ka @ lana o ke awa o Puuloa. Me he 'la he mau ahi ulia wale keia mamuli o ka hoohemahema o kekahi poe, a he mea minamina nui ia. Ua lohe mai makou, aia i ke ahiahi Poaono iho nei, ua hopuia e ka Ilamuku Soper a me Kapena makai Larsen, ma Kamakela ae nei, he haole i aihue dala ma Kapalakiko a holo mahuka mai la i Hawaii nei e hoopu ai. Mamuli o ka mama o ka Ilamuku a me kona hope, i kakoo ia e na pu panapana i loaa ai kela kaeaea o ka aina gula. Ua uwe hone ae o S. K. Kane, Kalawaianui a me Haupu, he hookahi dala pakahi no hookahi mahina holookoa, ma ka lima o ko lakou luaui makua eleu D. Kahaleluhi no ka nupepa KA LEO O KA LAHUI. Nani ka lokomaikai oia mau hoa kanaka i pahola mai la, a ke apo iho nei makou me ke aloha a ke haawi aku nei i na hoomaikai he nui no lakou. Ma ka hookuku kinipopo i ka auwina la Poaono nei, mawaena o ka Hui Hoku me ka Hui Kaiulani, ua lilo ke eo i ka Hoku, he 15 puni i ka 4 o Kaiulani. O ka paani hope loa ana keia a ka Hui Kaiulani no keia kau kinipopo o na puali hui. I ka pau ana o ka paani i ke ahiahi Poaono, ua haawi ae la na keiki o Kaiulani he paina hoolaulea mawaena o lakou iho, a ua hauoli no lakou. Ke uwe helu mai nei o Pae Aina Puka La, e paiauma mai ana i ko makou oili mau aku i "ke ehu kakahiaka wale," me ka poloai mai e kuu aku makou i ka lea i ike pono ia. Pehea ka hoi ua oiwi? Ia makou nae paha ka hoaka ae, a ia oe ka palulu ea? Huna i ka manao pee maloko, Nalo ole ka iini a ka lokoino, I ino no i ka oiwi he haakei, He auhuhu ke kaona he awahua.

Eia ka poe i ulele mai no ka elua pule, a e lawa ana a hiki i ka la 30 o keia mahina, oia hoi o William Hakalau a me Robert Kamaka no ka Halepai o ka Press; a o Kane no ka Halemai Moiwahine. Ke haawi aku nei makou i ka mahalo no lakou a pau. A o ka hapanui o lakou, elike me ka auhau mau o ka pepa no ka hebedoma. Mahalo i ka lokomaikai o na makamaka a pau i oniu mai i ko lakou lokomaikai mai ka haahaa aku a i ke kiekie. Ua lohe mai makou, ua piha ka papa inoa o na Kiure o keia "Kau Kiure o Okatoba ae nei. Kekahi lohe mai na J U K i wae ka poe kiure, a ma ka poe i manaoia, ua hanauia ma Hawaii nei, no na aina e nae ka hanau ana iho o na uhane. He ulaula ka ili he akepaa keokeo me ko loko. No makou iho, he mau hana kue kanawai wale no keia, ina he oiaio, e hana ia nei, a e like me ko makou manaopaa, aole na hana kue kanawai he mea e loaa ai ka pono hookahi a e maluhia ai ka noho'na. Ua lohe mai makou, ua kii ia aku kekahi mau koa kumau @ hoopau ia iho nei, e hoi aku e @ malalo o ke aupuni no ka malama ana i na pukuniahi e waiho nei @ loko o ka Halewai ma ke $90 o ka mahina, aka, no ko laua haupu @ ua makemake wale ia no e kuhikuhi aku i ke ano hoohana a @ ua mau pu 'la a pau kipaku ia @ nolaila, ua kanalua a hoole aku ia laua i keia lokomaikai o k@ ni. Puuwai aloha Hawaii @ ia mau Hawaii. Aole e h@ ai ia ko laua kuokoa e na @ dala hoowalewale.