Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 12, 3 September 1889 — Page 4

Page PDF (809.51 KB)

This text was transcribed by:  Marney Soren
This work is dedicated to:  To my Gramz Tuhine

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

KA OIAIO I AMERIKA HUI:

-----

 

 

       Ua hiki mai he mau leta mai na Hawaii Ponoi e noho la ma na Mokauaina o Amerika Hui, A he hookahi no o lakou leo e pae mai nei, eia iho kekahi o no leta i hiki mai. Me he la akani no a pa ka puuwai o na kanaka Hawaii, i hoea mai ai ke ohohia a me ka lokai o ua puawai mai Hawaii a Niihau, a lohea ka leo mai pa aina e mai o na Hawaii Ponoi: He mea kupaianaha keia, a he mea no hoi na na haipule oiaio e noonoo iho ai. Eia niai keia leta:

            He mau malihni kaua ano iho la, o kou hookele hanohano a me na keiki lawe poahi o na hua metala o ka Halepai, ma o lakou la au i lilo ai i kupa a kamaaina, e oluolu oe e kipa mau mai a hiki i kau kanaka makua ana, pela au e hauoli mau ai nou i na la i koe o ko’u ola ana ma keia aina malihini. Mai kanalua no ka loa o ke alahele, o ka hauoli me ka ulumahiehie o ka manaolana, pela  pu e makana ia’ku ai kou ola ma keia mua iho, a ke haawi aku nei ko’u lima akau i ke aloha oiaio nou: (Mamuli o ka lokomaikai o ka Lunahooponopono o “Ka Oiaio,” ke pai nei makou i keia leta me ka hookaulua ole. L.H.)

Aloha oe e “Ka Oiaio,”

He malihni he kamahao,

He mea hou ano nui,

Mai ka  aina hanau nei,

Ua imi a loaa iho nei.

He io a he iwi kuamoo,

Nou e Hawaii pomaikai,

Ahonui ka au ana mai,

I ke kai loa o Mamala,

Ka moana kai uli kai hohonu,

Na ale ahiu o ka Pakipika,

Ike oe i ka Ipuka Gula,

Ike ia Kapalakiko,

Kau ihe puaa holo konua,

A eku hele i ke alahao,

I ke ala mauna i paa i ka hau,

I ke kula laula o Walawala,

Inu i ka wai iniki niho,

Wai huihui hau o Kolumebia,

I ka ehu lau laau o Keomolewa

Ike ia Puget Sound nei,

Kona mau aekai pahaohao,

Hui malihini iho nei kaua,

I Kanaka Town i ka lai,

I ka wehi Laupaina,

O ua Tacoma nei.

J.W.D KALEHUANUI,

Kanaka Town, Tacoma, W. Ter.

Augate 12, 1889

-----

 

AHAHA NUHA O KAWAINUI,

I AHA IA LA?

 

            I ka Leo o ka Lahui oni ka manao; ma ka Pae Aina Puka la o Augate 20. he ikamu, a penei e hehelu ai:

            Ma ka nana ana a hoomaopopo ana, o na mana ai no keia a na nupepa ke Alakai ame ka Makaainana i nalo hope aku nei, o keia mau olelo au o kou nuha ana keia.

            A penei e ike ia ai ko nuha: o ke Alakai, ka Makaainana, ua nalo laua, a ooe kai koe, ma ke ala hele like o oukou; na hai ka papa pai, e eia oe ilaila, e hoomau nei a hiki i keia la. A ha, o ka nupepa ka Leo o ka Lahui, ua loaa iaia he kahua e ku ai ka hana. a aole e hiki i ka oolea o na olelo ke opa pu iaia, ua loaa he papa pai nona iho, a ua malo na hana a ka lima e hana ai, mai na Hawaii oiaio, aloha aina, a aloha kanaka, mai i huihui a noonoonoo, e huli a e kukulu i lima akau no ka hana, o ka papa pai, na loaa iaia he kahua paa neeu ole, a ke hele nei ma ia kahua o ka holomua, i pono nui no ka aina a me ke kanaka, a hiki aku i ka nohoalii au i pane kikeola iho ai: Hoka ka Moi , inanene ole.     Aloha a nui

KAPA EO.

            Aug.22,’89.

            [Mahalo i kou manao e ke hoa kauwa, a e kono aku i kou mau makamaka e lawe i ko kakou Leo aloha i ka Aina Hanau.     L.H.]

-----

 

Mai Kona Hawaii mai.

-----

 

Keauhou, N. Kona, H.

Aug. 10, 1889.

Mr. Lunahooponopono; aloha oe:

            Ua ike iho la makou i ka LEO O KA LAHUI, a ua ai hoi a ua ono na puu; a e like me kau e waiho aku ia Pae Aina Puka La. Ke waiho nei makou o Kona Akau holookoa mai o a o. Pela ka P.A. Puka pulepau pu a Lanai.

            E hoouna mai oe i 10 Helu o ka Leo o ka Lahui” mai ka Helu 1 a ka helu o ka la 30 o Augate; a e hoounai ma keia W.G. Hall, ma keia inoa, a na’u no e puunaue aku. Aloha oe. Kou haahaa.

KONA AKAU.

            [Eia iho kou anoi e ka makamaka maikai o ka lai a Ehu, a ua aie nui makou i kou hooikaika ana e loaa ona poe heluhelu no ka kakou nupepa ma kou apaa. L.H.]

-----

 

 

NA MEA HOU O EWA.

-----

 

 

            E KA LEO O KA LAHUI, ka ihe laumeki nana e kaa nei kahua lea; ka mea hoi nana e une nei na kupu ino o ke Awalau o Puuloa, (Paeaina wahakole me ke Kuokoa hookamani). Eia Ewa la ua haunaele i ka Moae, mamuli o kou hoike ana mai i na lua hana a me na apoopoo ona powa; akahi no a kaakaa mai na maka o kuu mau hoa kanaka i hoopio ia e ka mana o keia mau dala@   a ino; a ua hoike ae kekahi p@@      paa ana lakou i ka healele i ka pepa ke pau keia makahiki. Huro! No “Ka Lea o Ka Lahui,” Huro no “Ka Oiaio;” Eia iho na mea hou o Kaiahamauleo:

            Ua hoala ae nei na keiki o ka aina ula nei i ka lepo, he Hui Kinipopo, a ua uniki nui iho nei.

            Piha pono ka luakini o Ewa ne i keia mau la malalo o ke alaka ana a ke Alii Makai o Ewa nei. He nui ka mahalo nona, a ie hooniai aku ma ia hana maikai.

M.S.K. KALOKUOKAMAILE.

Ewa, Oahu, Aug.31,1889.

-----

 

 

            A hoea mai i keia la, ua hiki aku ka nui o na dala i uku ia ae ma ka waihona o  ka Puuku o ka Hui Kalepa Hawaii i ka *4500. Nui ke ohohia, a hoike ka lokahi o na hawaii a pau.

            E He 300 a oi Paeaina Puka La e pai ia nei, a he 180 poe lawe, o ke koena iho, ia Nawelu ma, a ia Nalimaapa ma, a pela aku. O ka hoike oiaio keia a kou Makai Kiu Helu 7, a e noii hou ae hoi au i keia mau la a hoike hou aku ia oe me ka hakalia ole. MAKAI KIU 7.

             Ua like ke Keena o Ka Leo o ka Lahui me he makaha la. He laau aku la no Makalei, ka laau ona mau ia e ka i-a.

 

H.G CRABBE

 

 

He Mea Hooiako a Mea Kuai

 

Mauu Kalepopi

 

A ME NA

 

Hua Ai a na Holoholona.

-----

 

 

HELU 81 ALANUI MOI.

Mauka iho o ke Kahua Halewai Kahiko

Telepena Mutual Helu .............4.

 

                                                                                    3 1y 

 

HEIAU O NA PAIKINI

 

KIHI O NA ALANUI PAPU A ME HOTELE.

 

HOOLAHA ANO NUI.

KAMAA!     KAMAA!!     KAMAA!!!

Ke kahea aku nei au i kou homaapopo ana e malama ia ana ma ka

POAKAHI, SEPATEMBA 1, 1889.

 

MA KA

 

MAHELE KUAI KAMAA

 

Kekahi Kuai Hoopau nui ana.

 

Ma keia e loaa ai he manawa kupono loa e kuai i na kamaa ma ke kumukuai hoemi ia.

Na Kamaa Pihi o na kekiki, mai ke .50 keneta a pii aku.

“    “   haahaa o na keiki, mai ke 50 keneta o ka paa.

“    “   o na Lede,  mai  ka  hookahi  dala a pii aku.

“    “   Pihi ili opio o na Lede, hapaha o ke kumukuai.

 

Na Kamaa Kane o na ano, Linohau.

 

I OKI IA IHO KE KUMUKUAI A KA HAPALUA LIKE.

 

E HOOMAKA HOU AKU ANA KE KULA, A NO IA E HOOLAHA AKU NEI I NA

 

Lole Keokeo o na kaikamahime me na opio,- No ka 1-4 o ke kumukuai.

Na Lole Keiki,- He 50 keneta wale no o ka paa.

Na Lole Kaikamahime, 10 me 12 mak.- He hookahi dala wale no.

Na Mikilima Ilikao opio,- Ua hoemiia a ka hookahi dala wale no o ka paa.

-----

 

 

E KUAI AKU NO HOI AU I NA KUAI HOLOPONO LOA ANA MA NA MEA ILOKOO KA MA.  HELE KUAI LOLE.

 

Lipine !   Lipine !   Lipine !

 

He 2,000 a oi aku na apana Lipine e kuai ia aku ana, no ka napaami

ka emi iho o kela a me keia dala hookahi.

 

S. EHRLICH.

10---d1m                                                          Kihi Alanui Hotele a me Papu.

 

$15,000.  KUMUHANA.   $15,000.

-----

 

 

KA  HUI KALEPA HAWAII!

 

$3,500!    I HOOKAAIA MAI.   3,500!

 

ME KA HAUOLI NUI MAKOU E HOIKE AKU NEI I KA

 

Hui Kalepa Hawaii.

 

            O ka poe e makemake ana e lilo i mua lala no keia HUI, e hiki no ia lakou e uku liilii mai i ko lakou dala me ka manao e houluulu i na wa e like me ka nui o na mahele kuleana a lakou i koho ai.

            O Mr. J. Kua, ka mea nana e ohi ke dala ma ke keena loio o Mr. W. C.Aehi, i kokua ia e Isaac D. Iaea, a me D. W. Pua, ma ka ohi ana i na dala.

            O na Dala a pau e loaa nai ana, e hoike hebedoma ia aku no ia i kela Poakahi keia Poakahi, ma ke kau ana i olelo hoolaha ma ka puka o ke keena o Mr. Achi, a ma ke alo o Aliiolani Hale.

                         HENRY SMITH,

                         Puuku o ka H. K. H.

 

 

WAAPA KUAI!

 

HE mau Waapa kuai ko maua e makemakeia ana e hoolilo aku no ke kumu kuai makepono loa.

            Hookahi waapa hueloboti, 22 kapuai, kila ume hao, kia, pea, me na hoe, a pela aku: ua lako pono, a he kupono no ka lawaia ana.

            He waapa kapili kepa ia, he75lb kona kaumaha, he keleawe kona kui, ua lako me na hoe a me na pine. He waa lealea.

   He mau nea heu loa keia. E ninau ma ka hale kapili moku ma Ewa o ka Makeke ia. POWER & SON.

1-1m

 

 

James M. Monsaratt,

 

[MAUNAKEA.]

 

LOIO A KOKUA A MA KE KANAWAI.

 

He Lana Healalo Palapala

 

E hankia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka hoaie ma ka moraki ma na waiwai paa. KEENA HANA: Kihi-nae o ka papahele ekahi o ka Hale Uinihepa o Kakalaika, ma ka Hikina o ka Hale wai.

                   1 1y