Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 21, 16 September 1889 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na Luna a pau o ka Apana o M@ nei, e hoopuka mau ia aku ana ka pepa mai ka Poakahi a @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ MA KE KAUOHA. Ma ke ahiahi Poalima nei, ua hoala ae na haole paahana i ahahui kalai aupni no lakou iho. A ua koho ia ma Luna nui o ka Ahahui. Ua hoikeia ae ua hiki i ke kaa uwila ke holo i na mile he elua haneri iloko o hookahi hora. Kupanaha ja naauao o ke kanaka. Ma ka hookuku kinipopo mawaena o na Hui Hoku me Honolulu i ka auina la Poaono i hala; ua haule ka Honolulu i ka Hoku, 4 kue ia 3 o ka Honolulu. Ma ke ahiahi o ka Poalima nei, ua haawi makana aku na lala o ka Ahahui Kinipopo Hoku i ko lakou keiki nou popo Mr. B. D. Baldwin i kekahi Wati Gula pakeke nona ka waiwai ia he $200, a ua kakau ia ma ke poi o oua wati la keia ma huaolelo: "Makana ia aku ia B. D. Baldwin e ka Hui Kinipopo Hoku, Sept. 14, 1889.

Mai ole e kuhihewa ia na Meka e kakau nei ka Elele, ua haalele oia aole e kala; mai ole e kauhihi wale. Eia ke hoala ia mai nei na ahahui kiki pu pololei a puni na pae moku e na haole. Heaha ka hopena o keia mau liuliu ana? Hookahi mele paanaau ma na lehelehe o kekahi o na haole o ka hoololi Kumukanawai no kahoohaiki ana i na pake nolaila o lakou no ka i ike i ka poino mai na pake mai aole hoi o na Hawaii. Ua hoike ia ae o ka mokumahu Tuetonic o ka laina Hoku Keokeo, e holoholo ana mawaena o Nu Ioka me Livapulu, Enelani, ka mokumahu oi o ka holo a me ka nani kilakila ma ke ao holookoa nei. He poe Pake ka W. A. Kini i ku pale ai imua o ka Aha Hoomalu ma ke kakahiaka Poalima nei. O keia ka lahui a Kini ma e hoino nei; pehea la oia i na opihi poepoe a ua poe la? Paele na lima. Ua hoike ia ae kekahi kulanakauhale kupanaha oiai ua hiki ke ike ia aku kona mau hiohiona nani kilakila me he la he kulanakauhale maoli no e waiho mai ana imua o na maka, aka, he kulanakauhale pahaohao nae ke ano. Ua loaa mai ia Hon. Jno. E. Bush he palapala kono mai ke Komite Wae o Koloa, Kauai, e noi mai ana e haawi aku oia i kona inoa e lilo i moho no ia Apana, i Wahaolelo no ka pono o ka aina a me ka lahui iloko o ka Ahaolelo. Ua ike mua ko laila mau makamaka ia kanaka o ka aina hanau, aohe no hoi lakou i hoohewahewa iaia, oiai oia me lakou he mau makahiki i hala ae nei mahope, o paeli pu ana me lakou i ka lepo o ka honua. Ua hiki no ke noi ana mai la e Koloa. Na ka pahu balota ia e hoike mai. I ka ehiku o ka la o ka pule i hala iho la, ua hopu ia he mau haole mamua Amerika no ka hakaka, a ua hoopaa ia ma ka hale hoomalu lawena la. A ua lohe ia mai i ka wa @ @ @ @ @ nui mai ina @ @ Hawaii? Aole anei na ua puu@ haole la no. Oia no lakou a pau ma keia wa ke makemake nei lakou o ke aupuni ko lakou kauwa nana e hoihoi na pake mai Hawaii aku nei mahope iho o ko ua poe haole la hoonuu ana i na pomaikai i loaa mai mai ka hou mai o kela poe pake kupanaha. Na lakou e ai ka momona a na ke aupuni Hawaii nae e hana ka hana. Ma ka halawai i malama ia e ka Ahahui Kalaiaupuni a na haole limahana ike, ua koho ia na poe nona na inoa malalo iho i poe luna nui: Johnu Philips, Peresidena; D. McKenzie, Hope Peresidena: a o Frank Oodfry, Kakauolelo; Richd. Cayford makai o ka halawai. H. C. Reid. J. A. Mehrtens, P. O. Sullivan, J. F. Bowler a me Gibbs, na lala o ke Komite Hoohana. O ke kumuhana a keia ahahui, oia no ka malama ana i na pono o ke 'a a me keia kanaka hana lima ma na mea pili aupuni.

I na he aloha na Hawaii ia lakou iho alaila, mai ole e ae aku e kakau inoa malalo o ka palapala noi a na haole e koi nui mai nei. Oiai aole kakou na Hawaii i komo pu me lakou i na kaana ana i na pomaikai o na lima hana pake, nolaila, hookuu aku no kakou na lakou no e hana ka lakou mau hana mai puni i na walewaha a ka poe kumakaia ia e na Hawaii. I ka wa o ka hana hikiwawe lakou i ke koi mai ia oe Hawaii, aka, ma ka la e ohi ai i na hua, alaila, aole oe malaila e Hawaii.