Ka Leo o ka Lahui, Volume I, Number 22, 17 September 1889 — INO UKA KE LELE INO NEI KE AO. [ARTICLE]

INO UKA KE LELE INO NEI KE AO.

E like me ka makou e olelo nei, e noho haipule na Hawaii, pela no e Ioaa ai na pono me ka luhi ole. Eia na Iono, ina he oiaio, e hookoia ana keia mau mea a ka lahui e lia nei, oia hoi, e hoihoi ia mai na mea i pakaha wale ia e na lima kakauha o ka lokoino, i pae ilihune mai i Hawaii nei, a i malama ia me ka maikai e ka lokomaikai leo ole o na Hawaii, mai na 'Lii a na makaainana a na mamo a lakou e hana ino nei. Eia na lono e pa-e nei ma na wahi a pau o ke kulanakauhale o kakou, a ke hoopuka aku nei makou, a na oukou no e wae iho i ka oiaio, a me ka oiaio ole, aka, ua hilimai makou, e like me na aupuni i hana ai ia Samoa, e pili ana i na kue kuikahi a me na kaihi wale i ka pono o na Samoa, a me ka lawe pio kuleana ole ia ana o Malietoa, a hiki i ka lanakila ana o ka pono maluna o ka hana hewa, he oiaio keia mau lono. Eia:—Ua holo ka mokukaua Beritania Espiegle, ma nehinei e kii ana i ka Moi, mamuli keia o na kauoha i loaa i na aumoku Amerika a me Beritania mai ko laua mau aupuni mai. Ke noho makaukau nei na mokukaua e hoihoi i ke ea o ka aina a ka poe nona ia mea, a ua ao ia mai ka Aha Kuhina e haalele i ko lakou mau noho e hoihoi hou i na pu kuniahi i ka Moi e like me ka loaa ana ia lakou, kukulu hou i ka Pa'lii e like me mamua. Ua hoomaopopo ia mai makou, ua akoakoa ae na Kuhina ma kekahi wahi i halawai ai, a ua hui pu aku kekahi o na kokua o lakou e a'oa'o i na hana e hana ai. I ka po o ka Poakahi nei, ua kahea ia ka Bataliona Raifela, e akoakoa ae ma ke kauoha a ka Ilamuku, a i ke kii ia ana aku, he ekolu wale no i hiki aku. I ka hoala ia ana aku o ke Konela Akepoka, ua pane ia mai e lawe aku i kona hookohu aole oia e hele ana. Ua kauoha ia i ka po Poakahi nei na makai haole e kiai i ka halewai a o na makai Hawaii e kiai i na kapakai e pale aku i ka Iele mai o na manuwa. Ua ike ia ka launa mau o na manuwa Amerika a me Beritania me na kamailio hae a me na holo kupinai ana o na waapa mai kekahi aku a kekahi. Ua olelo ia ua hiki aku nei he hoopii na ka Adimarala Farani i kona aupuni no na hana kue kanawai i hana ia ma Hawaii, a ua manaoia, ua leo ae ia aupuni i na aupuni Amerika a me Enelani, a o ka hua oia, ua hiki mai he kauoha e hoihoi hou ia ke aupuni i lawe wale ia e na lima haukae a ma ka mana o na kamaaina, oia na Hawaii. Ke like la keia me ka makou i olelo ai no ke Kuhina Noho Hawaii ma Amerika, ua ao ia mai oia e hele mai e ao e akahele na hoa paumeume ona, i ka lakou hana i na Hawaii. He pulapu nae kana i hoao ai. No ka loaa ana o ka makau nui

ia Kawainui, no kana mau hana aloha i na Hawaii wahi ana, ua ha'ukeke a loaa i ka lia i ka po nei, a ua nonoi aku e kiai ia kona hale, a he makai ka mea nana i malama keia ino a hiki i keia ao ana ae nei. Ua makau honua i kona aka. E like me na koa Assyria i luku ai ia lakou iho, oia aku ka hope o na hana lapuwale i hana ia ai maluna o ka poe hala ole. Ke hoolala nei kekahi Luna kanawai Kiekie, e hoopalai @ he hoomaha ma na kuaaina, he mau halawai hoonoho koho balota makau honua nae i ka hiki ana aku o kahu Paikuli.