Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 104, 9 January 1891 — Page 3

Page PDF (1.05 MB)

This text was transcribed by:  Kailianu V. Michaels
This work is dedicated to:  In loving memory of my father, Mervin Apana Lee Kwai

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Telephonic News.

We hear that his Ex. the Minister of Forign Affairs heads the list of name to the roll of the Native Sons of Hawaii.  We congratulate the Natives of "Hawaii" thus capped, because his Exceliency is a valuable crystaline to be attached to any association, and if they are as fittingly coated, booted and spurred as a body, as they are capped, they will unquestionably be an ornament to any country as an association or club.  The only defect we find with the club is its initial start, in calico on New Yearʻs eve, when they should have made a more natural appearance.  To be sure, we have heard of asses assembling, in lions covering, but never in crinoline or calico; but perhaps the age of asinine attractions has given place to calico influence.

 

A sound and just opposition to a government is a help to it, and should be courted without any fear; good statesmanship and free journalism should encourage it.  In this respect we regret to see some of our leading journals take up a spirit of censure and condemnation, because an individual dares to criticise the action of the administration in what is plainly an injustice to more than one competitor to a piece of public property.  We think with the correspondent alluded to, in his statement about the granting of a lease to Hon. W. H. Cornwall, that the Commissioners of Crown Lands, in justice to their pretensions to honesty and as a duty to their trust, should put up all public lands to public competition, more especially when there are more than one competitor.  The action of administrators to public lands and other trusts, contravenes the spirit of our boasted rebel constitution, where an article in it is placed there to debar favoriteism and collusion.  But the application of the law will probably always be used to discriminate against Hawaiian legislators, and English journalism support large bonuses and exclusive privileges to foreign corporations composed of most of the foreign members of the Legislature.   It is the old story of the farmerʻs bulls, it all depends, on the color of the two which is right and which is wrong.

-----

 

SELO!   He @aapa Lawaia.

Oiai ko makou lu-kau e nana mau ana mamua o ka ihu o kakou moku (Aupuni).  e hoohikilele mau ana oia i ka manao o ke Kapena a me na o iʻa, me na huaolelo e hapala ae ia ma ke poo o keia nane huna, a no ke ano uluhua loa o ke Kapena i ka hana mau a kahi lukau e hoohikilele mau ai.  me ka olelo ana, aia ke pupuhi mai la ma kela huli o na pali hauliuli o Koolau.  Ua ninau pono aku la oia me ka manao, ua ike ia aku la ka iʻa e puhi ana ma kahi mamao, a oia hoi ka ke kilo iʻa i pane mai ai;

 

"Aole he iʻa e kuu Kapena maikai, aka, he wahi waapa lawaiʻa no Akamai ma."

 

He pupuhi no ka ka waapa, wahi a ka leo o ke kapena me ke koʻikoʻi, aole, aka, he uwahi hohono nae kaʻu e ike nei i ka punohu ae mai ua wahi waapa lawaia ala, mamua kuhihewa aku nei au he peʻa la, eia ka he uwahi, he uwahi lawalu iʻa paha.

 

Ia manawa, haawi ae la ke kapena i ke kauoha e kia pololei i ka moku o lakou i kahi o ka waa lawaiʻa, a iloko o na minute helu wale no pili ana lakou, i ka huli ana aku i ua wahi waa lawaia ala, aole he upena, aole he makau a aole he kamokoi.  aka nae, o ka mea kamahao loa a lua ole no hoi o keia lawaiʻa iloko o ka nele ma ia mau mea, eia nae, piha pono na kini me ka iʻa, me he mea ala, na ka iʻa no e pii mai mai Amerika a me Kina mai a pela aku.  Ua pau mua no i ka unahi ia, a u-u kupono no no ka haupa ana iho, pela mai o Aki, no laila, ua haupu ae na kanaka o ka moku o iʻa pahaohaʻo ua like loa no keia me na kini poi o Kuapapanui, ka pau mua no i ka hoowali ia a ua kupono no ka papaaina.

-----

 

NA MEA HOU O HILO HANAKAHI.

"A Hilo no makou

Puluelo i ke Kanilehua

Ma Leleiwi ka nihi ana mai

Kilihune i ke kaona nei."

 

O ka mea ano nui wale no e Hilo nei i keia mau la, oia ke ake nui o na makaainana e ike kino aku i ka lakou Lunamakaainana i hilinai nui ai. ia Hon. Jos. Nawahi; ma ke kakahiaka Poaha, Ianuari 1, o keia makahiki hou, a ma ka hora 10 oia kakahiaka, ua ku mai la ke Kinau ma ke kai kuono laʻilaʻi o Hilo Bay nei; a maluna ona, ka mea a na makaainana e kakali aku nei me ka hiaai nui e halawai pu he maka a he maka; oia, a me kona ohana pu kekahi.

 

I ke Kinau i hookuu iho ai i kona heleuma a kukala ae la kona leo hokio, holo aku la ka lono a i na welelau o na laau uliuli o ua kaona nei; unua mai la na makaainana, a piha pono ka uwapo, no ke ake e ike maka ia Hon. Jos. Nawahi ka moho kaulana helu ekahi o ka Mokupuni o Hawaii, keiki hoi o ka aina Hikina o Puna Paia Aala i ka hala me ka hinano, ka mea nona ka puuwai i piha i ke aloha aina, Alii, Lahui, a me na pono hoi o ka aina Makua.

 

Iloko oia mau minute, aia na kilihune ua makalii, ke lu iho la maluna o ke kaona, a i ka waapa i kau mai ai ua moho kaulana nei me kona ohana a me kekahi mau makamaka e ae, a hookokoke mai la i ka uwapo, ua puolo ia ae la na omaka wai makalii e helelei iho ana, a paa ae la iluna, me na holowaa ua o Hilo ia wa i haawi aku ai na makaainana i na huro ana ekolu, no ka lakou mea i aloha ai a i hilinai ai hoi.

 

I ka pae ana mai.  ua nui a lehau na lulu lima aloha ana me ka pumehana o na nianao aloha; a o ka na alliwahine hoi, ua hele wale a "Maemae i ke kai ka liko o ka ohia."  Kau ae la ka ohana me ke kaa piʻo a kamoe aku la no ka home, mawaena aku o na makaainana e haawi mai ana i na hoomaikai me ke aloha.  A o ua mea kaulana nei hoi, hele wawae aku la oia iwaena o iʻa makaainana aloha, me ka hoou kaia mai ma o a maanei e na manao aloha a me ka mahalo nui ia, me he Linakona la i ka hooukaia e na manao mahalo a aloha o ka Lahui Amerika.

 

Na Hoolaulea ma ka Home

 

Ma ia po iho, ua nui na makamaka i hele aku e ike iaia ma kona wahi noho ma kona home, me na makana pu ma na lima.  Ua hoopihia ua po la me na haawina o ka hauoli, ma na mele a me na mea kani, a me na kukai olelo ana, a me na paina liilii ana, a hala aku i na hora makalii o ka waenakonu po.

 

Poalima, Ianuari 2, he la ua hui ia no Hilo nei, a po no ia la; a ao ae ia po, he nui ka ua; a ma ka Poaono ae, ka la e malama ia ai ka ahaaina hookipa aloha a na makaainana ia Hon. Jos. Nawahi; he mau helehelena hoomakuʻe a hookaumaha ko ia la, no ka mea, aole i kahili ia ka lewa a kalae, aka, e hauliuli, a haekaeka mai ana ka lewa a puni i na ao ua; a he nui ke kanalua ia, no ka hiki ke hoholaia kela Papaahaaina nui i ke kahua i manao ia.  Aka, ua ike na Lani, a ua hoolohe na ao a me na holowaa ua o Hilo nei, i ke noi a na makaainana o Hilo nei, no ka hooko ia o ka lakou pule.

 

Ka Ahaaina Nui

I ke awakea Poaono la 3 o Ianuari, ua halii ia ka papaaina nui, maluna o kekaki kahua palahalaha ma Waialeale, malalo iho o kekahi kumu Kamani nui, nona na lala e kuhikuhi ana i ka Akau a me ka Hema a i ka Hikina hoi me ke Komohana; a o kona mau lau hoi, e hoomalumalu ana i kela papaaina aloha, a hala aku i na lihi kai o Paikaka.

 

I ka makaukau ana o na mea a pau, ua hiki ia ka Hae Hawaii iluna ma kekahi pahu hae a pulelo ae la i ka makani.  e haawi mai ana i ke aloha makahiki hou, no ka papa ahaaina e waiho nei malalo ae ona.  Ua kahea ia na mea a pau e noho iho ma na papai i hele a luluu i na kohi kelekele a ka Puukolu; a mahope o ka pau ana o ka pule hoomaikai i ke Akua.  ua ai na poe a pau i akoakoa mua; a piha ka lakou mau hookeo, komo aku ana ka poe i koe; a piha hoi ko lakou mau oou, komo aku ana; a pela no a pau na mea a pau i ka hanai ia  Nui na pahuai a me na puaa ma keia ahaaina aloha a ko Hilo ia Nawai pela no hoi me na mea ai e ae.  Ai na mea a pau me ka lawa pono.

 

Ka Haiolelo.

Mahope o ka pau ana o ka paina o na mea apau, ua haiolelo mai la ua moho kaulana nei imua o ke anaina kanaka e pohai mai ana.  O ka mea mua ana i kamailio mai a oia kona haawi ana mai i ka mahalo a me ka hoomaikai i na makaainana, no ko lakou haawi ana i keia papa ahaaina aloha nona a no na hoa i akoakoa mai i keia la, mahope, hai mai la oia i na mea ano nui i hana ia maloko o ka Ahaolelo i pau aku la.  O kekahi o na mea ano nui ana i hai mai ai, oia ka manao o ka lahui i waihoia imua o ka Moi, no ke noi ana i Kumukanawai hou, a i kauoha ia hoi e ka Moi i ka Ahaolelo.  Mamuli o ka lokahi ole o na hoa o ka Ahaolelo i ko ole ai kela makemake o ka Lahui.  Aka, he mea maopopo nae, e ko aku ana no ma keia hope aku.

 

Pau ka haiolelo ana, hookau na hana; a mahope koke iho no o ka kookuu ana o na hana, ua haule mai la ka ua, a ua mau no ka ua a po, a ao @a po, a po ia ia, a i keia la Ianuari 5, akahi no a malie.

            Aloha Aina.

Hilo, Hawaii, Ianuari 5, 1891.

-----

 

Na Komite La Kulaia.

O na Komite o ka la 28 o Novemaba 1891, e hoolaha ia nei ma ka nupepa Ka Leo o Ka Lahui, ke poloai ia aku nei, e hoolauna mai me ka Puuku, a e kuku pu no na hana e pili ana i ka La Aloha Aina o ka Hawaii Ponoi.  E loaa no makou ma kani paʻi o Ka Leo i na la a pau, koe ka la Sabati.  (Poaono).

-----

 

Na Waiwai Hou o na la

Kulaia ma ka Halekuai.

-  O  -

GOO KIM - Kukima

UA WEHE AE NEI MAKOU I NA WAIWAI HOU LOA I HOEA mai nei, i kupono no na La Kulaia e hiki mai ana.

 

Na HAINAKA SILIKA i kuni ia,

            Na HAINAKA LINIA keokeo a pela aku,

            Na KIHEI SILIKA lau o kela a me keia ano.

            Na HULUHIPA o na wai hooluu like ole,

            Na KII paani a na kamalii, o kela me keia ano

            Na PAHU WELEWEKA, BUKE KII, a he lehulehu wale o na makana makamae.

 

Na Lele Tela o na Keonimana i hana ia me ka noeau holopono no hoi.

            GOO KIM MA.

ALANUI NUUANU.                        Dec. 15, 1890.             1m-d

-----

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA.

Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE ma Alaui Kalepa.

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ka TELEPONA mai na makamaka ma ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e hooko koke ia no me ka piha o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

WALLACE JACKSON, Luna Nui.

Telepona

            Bele Helu        113

            Matala             690.

-----

 

Hoolaha Hookapu.

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa.  Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai.  Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hopo paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai.  O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

            Owau no me ka haahaa,

            MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890.           3mo-d.

-----

 

NO KA POE MAKAIKAI MA KA O.R.&L. CO.

MA KA IʻA HAMAULEO O EWA.

O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poano a pau.

 

No ka auhau, aohe olelo ana, he hookahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

 

OIA HOI, HE - 50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai - 7@ keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

 

O keia ka manawa pono e laʻi ai ka holoholo hoohala manawa me ka hana ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale no o ka mile.

            1m-e    Oct. 8. 1890.

-----

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka pule hookahi.  E kipa ae io -

            A. J. SCHREIBER - Agena

Alanui Hotele, malalo iho o ka Hotele Alonetona.

-----

 

Pine Omau Haule!

Ua haule ma ka po o ka la 5 iho nei o keia mahina, mawaena o ka hale noho o MR. S. DWIGHT me MISS. ANNIE AKONG, he pine pupu keokeo aniani, a na o ka mea e loaa ai, e oluolu e hoihoi pololei mai i ka mea nona ka inoa malalo iho, a e loaa no ka uku kupono.

            Owau no me ka oiaio,

            MISS. ANNIE AKONG.

            Dec. 11 - 1 md*

-----

 

Olelo Hoolaha.

 

Ke papa loa ia aku nei na kanaka o kela a me keia ano, aole e hookomo wale a lawe wale mai paha i ko lakou mau holoholona mai ke aina mai o Halekou a me Kaluapuhi ma Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, me ka loaa ole o kekahi aelike mai ia MRS. C. I. HIRAM aku.  O ka mea a mau mea paha e kue ana i kela, e hopu ia no lakou a hoopii ia ma ke kanawai.

            MRS. C. I. HIRAM.

Haimoeipo, Honolulu, Oct. 8, 1890

3ms-d.