Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 110, 19 January 1891 — Page 3

Page PDF (1.04 MB)

This text was transcribed by:  Chris Soares
This work is dedicated to:  My Family

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

TELEPHONIC NEWS.

 

       We clip the following from the P. C.. Advertiser of the 17th inst:--We find the following among the New York telegraph dispatches of the S. F. Chronicle. an insert it as part of the current gossip.  It is not known here the King intended to visit Victoria, and it is, not at all likely that he would do so in midwinter:"

       "NEW YORK, December 27--A letter dated December 12th has been received by a gentleman in this city from a friend in Honolulu, in which the following interesting information is given concerning King Kalakaua and his probable movements while in the United States:  It is still the intention to have the King visit Washington.  The denial of the Minister of Foreign Affairs to the effect that the King would not visit the American capital was made to allay the fears of the natives.

       "The scheme as it stands at present is that the King will go to the State of Washington to benefit by its climate and enjoy its scenic wonders.  He will become interested in the Canadian Pacific Railroad, and will be induced to travel over it.  At the other end of the line he will be met by old friends from Washington, who will prevail upon him to take a run down to that city and renew old acquaintances.  Then the American and Hawaiian Politicians will get their work in."

       The writer of the letter of Dec. 12th was correct in his statement.  His Majesty himself so stated to several of His Hawaiian friends that he would visit Washington, but in order to avoid diplomatic suspicion, he expected to take the Canadas first and be purposely pressed to visit Washington. which he was to reluctantly accept,--some what after the style of a pet daughter's elopement with her father's coachman.  Nordid His Majesty purpose visit Victoria in midwinter, as there were other seasons of the year in which he could.

 

MAKE I ALOHA NUI IA.

 

Mr. Lunahooponopono, Aloha oe:--

 

       Me ka na@ @ piha i ke aloha, me he kui @ ana i ka nui kino.  Oia @ lele mai i keia oia ana @ Annie Bell, ma ka hora 9 a.m. o ka la 27 o Dec., a oiai hoi e hoike mai ana ka ohu a me na kulu paka ua lelehuna, i ko lakou mau waimaka.  Kahi i make ai, ma ko laua home aloha ma Keaonuiomano, Waimea, Hawaii.

       He wahine o Mrs. Annie Bell i mahalo nui ia ma ka Apana o S. Kohala, iwaena o na wahine, kane, ma ke ano kulana lede ka noho'na home; he puuwai i piha i ka lokomaikai, me ka heahea, e ike ana mai ka poe kiekie, a ka haahaa, mai na mea no a pau loa, o na ano lahui like ole, e kipa aku ana ma ko laua home aloha.

       Ua hanau ia o Mrs. Annie Bell ma Kawaihae, Hawaii, na Kualama k., me Annie w, i Sept. 10, 1856 a ua mare ia me Mr. Geo. Bell, i Nov. 2, 1876, e Rev. L. Lyons ma Waimea Hawaii.

       Nolaila, o ka loihi o kona mau la ma keia ao mauleule, he 34 makahiki, 3 malama a me 17 la.

       Ua hanau ia na laua he 11 keiki, make 2, koe iho he 9 e ola nei.

       Nolaila, wahi a ka olelo kaulana a ko kakou Lani Moi, o ka makia o kona aupuni, ka hooulu i ka Lahui.

       Ina e like me keia, ka hapanui o na wahine o kakou, o ka ulu mai no ia me ka hakalia ole, nui a lehulehu ka lahui.

       He lede no hoi o Mrs. Annie Bell e hiki ke hilinai ia aku, ma ke ano hono'na home, ina e noho ana kana kane, a hele paha, ua malama mau oia i ka maluhia.  Ua hoohalike au i ka noho'na o keia wahine me ko Mrs. Kanalulu i make, he kulana ano like me kona, koe wale no aole oinei hele ma na kauhale.  He kulana olu waipahe me ka nanahe, ma ka launa ana ma ka home.

       Ke hooki nei au maanei, me ka welina walohia ia oe e Mr. Geo. Bell me na bebe a olua.

       Ke noi nui nei au i ka Haku, e hooloihi ia kou u ana, ii ana, ulono ana; a me na hoomanao ana no kau lede i hala, a na ka Haku Mana Loa e hoomama mai, ma kou imi ana aku i na mea e pono ai kou noho ana me ka olua mau hua ma kela ili honua.  Me ka we@ina i ka Lunahooponopono a me na keiki oniu hua metala.

       Kou oiaio, TOM S. K. NAKANELUA.  KAWAIHAE, HAWAII, IAN. 15, 1891.

 

HE MOOLELO HAWAII

NO

KUALUNUIAOLA!

 

KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO.--KA HI'APAIOLE O KE KOA I NA LA O KA  NOHOALII'ANA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

 

       E hoomaka aku ana kaua e ka makamaka i keia nanea kahiko o kakou, ma kahi a Ola ke'lii e noho ana, oia hoi ka nahele o Peapea, o Pupukaniao ka inoa kaulana e lohe ia nei i keia manawa.

       Eia keia wahi i ka uka iuiu, i kahi kiekiena e komo aku ai i ka ulunahele, a e huli aku ai hoi nana ia kai o kahakai.

       He nani a he oluolu ka noho ana, a he mohala p@pu kamoe no hoi ka waiho'na o kahakai, a me ke kula o Mahinaauli imua o ka maka o ke kamaaina e noho ki-pu aku ana i ka mehana o ka poli a ke aloha, i hoolu ia e na kulu kehau houhou ili o ka waena po a o ka wehe'na kaiao hoi.

       I uka o keia wahi kahi i noho ai o ke alii o Waimea a me kana alii wahine hoi o Kahapula, ka ui kaulana o kona mau la o kona aina hanau; a he punahele no hoi neia wahi i na alii a me na makua o ka mea nona keia moolelo.

       O keia no hoi kahi a na haole Niihau e noho nei i keia manawa, a aia no hoi maane@ he wahi ki'o wai, ua ulu ia a paa i ka nahele a me na lau aala o ka wae, kahi o ka Pupukaniao e ikea ai e na kamaaina i ka wa kahiko, a me ilio kupua o ia aina.

       O uka o Peapea kahi o ka makuahine, a o kai hoi o Kealii kahi i noo ai o ke alli o O@a, ka makuakane o ka mea nona keia nanea a kaua e hooheno aku ai.

       Mamua o ka lilo ana o Kahapula i wahine na ke alii, na Ola, ua maa oia ia ka iho i kai o Waimea i ka huhuki neki (he mea e hana moena ia ai ia au) me kona mau makuahine, i mea ulana moena; a eia no hoi keia lo'i neki ke ku nei no a hiki i keia la, aia i kai o Waimea.

       Ia lakou e hana ai a pau ka huhuki neki ana, haule ae la ka wahine opio me na luaui a he wahi ki'o wai ma kekahi aoao o ua lo'i neki la, @ oomaemae ia no hoi a maemae, a malaila iho la ua o Kahapula e auau ai a pau, alaila, liuliu iho la me na makuahine a me kahu e hoi iuka.

       Ia Kahapula e auau mau nei ma ua wahi la, eia ke kahu ponoi o ke alii ke hialaai nei i ka laula o Kapaa, a ke oni lia e wale ala no i ke Kalukaluokewa.

       Aole makou i ike maoli, a aole no hoi i hoohie i ka nani o ke aliiwahine, aka, ua aa ae no na lihilihi o Hauailike, i ka lohe ana i ka moolelo hooni i'o a na kamaaina i ike a i haku ai a waiho mai ia kakou a hiki i keia la.

       He mea kupanaha no hoi keia ka ulupuni o ka poe hoolohe i ka moolelo, ma kahi e ulu ae ai no hoi ka hoohie a me ka ulumahiehie i ka lohe aku i ka moolelo nani o na alii wahine ui o na wa piha o ka aina i na alii a me na makaainana.  Aole i pau.

 

I na Luna Lawe Nupepa a pau.

 

       Ke poloai ia aku nei oukou a pau hookaa pono mai ma keia keena i na dala o na Nupepa i na Poalima a me na Poakahi, i ka mea nona ka inoa malalo iho, aole hoi ia ha'i aku.  E like me ka nele mai ia oukou, pela no e nele pu aku ai ka nupepa.  Ua hana ia keia rula i mau ai ke ola o ka maka a me ka Wahaolelo hopo ole no ka oiaio a me ka pono o ka Lahui.  J. E BUSH.  Luna Hooponopono Nui.

 

I ka Poe Lawe Nupepa.

 

       Ke poloai aku nei makou i ka poe heluhelu e lawe nei i ko kakou nupepa, makaala mai i ka hookaa ana i ka uku o ka Nupepa ma ka hebedoma, a e malama i na palapala hookaa mai na luna aku nona na inoa i hoike ia ma ke poo o keia Nupepa.  No ke paewaewa o ka hookaa ia ana o ke dala, a me ka hoohiki loa ana mai i ke keena nei, ua hooholo makou ma ka hebedoma ka hookaa, i mama ai ka hookaa ana a ka mea e lawe ana, a i maopopo mau ai ia makou, i kela a me keia hebedoma. ka poe i hookaa mai a me ka poe i hookaa ole mai, a ina ua hookaa me ka loaa aku oa ka Palapala hookaa, he me hoi e maopopo ai, ke ulu ae ka nele o ka mea heluhelu, ke okiia aku ka nupepa no ke kaa ole ma o na luna ae, alaila, no na luna ka hewa, aole no ka mea heluhelu. a ina aole io maoli no na luna ka hewa, alaila, e kala ia makou no ke oki ana aku i ka poe hookaa ole mai i ka lakou nupepa.  J. E. BUSH.

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 53. LANUI MAUNAKEA

Ke Kauka Loea o ka Aina na Pua.

 

       Ua HIKI KE HOOLA IA KELA A me keia ano ma'i, mai ko na kaue wahine a me ko na keiki liilii.  O na ma'i ha-no, ua hiki loa ia ke hoola ia me ka maalahi.  A o na ma'i e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola.

       Ke hoike ia aku nei, eia ke ola ianei me ka oluolu pu o ka auhau.

       E KIPA mai e ka poe i hooluulau ia me na haawina pilihua i ka ma'i a na'u oukou e hoola aku.  KAUKA YONG KAM PUNG.  Augate 25. @@-d.

 

Na Waiwai Hou o na la

Kulaia ma @ Halekuai

O

GOO KIM --KUKIMA

 

       UA WAHE AE NEI MA KOU I NA WAIWAI HOU LOA I HOEA mai nei, i kupono no na La Kulaia e hiki mai ana

 

Na HAINAKA SILIKA i kuni ia,

Na HAINAKA LILINA keokeo a pela aku,

Na KIHEI SILIKA lau o kela a me keia ano,

Na HULUHIPA o na wai hooluu like ole,

Na KII paani a na kamalii, o kela me keia ano

Na PAHU WELEWEKA, BUKE KII, a he leheluhu wale o na makana makamae.

 

Na Lele Tela o na Keonimana i hana ia me ka noeau a holopono no hoi. 

GOO KIM MA.  ALANUI NUUANU.  Dec. 15, 1899 1m-d.

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

 

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA.

Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE

ma Alanui Kalepa.

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

 

O na kauoha a pau @ hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka m@ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e hoo ko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

WALLACE JACKSON, Luna Nui.

TELEPONA      BELE HELU 113

                           MATALA 690

 

Hoolaha Hookapu.

 

       Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa.  Ua hookapu loa mana i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e mana mai ia Keleau (w) mai.  Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e mana, a i ole ia, e ko maua mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhia ke kanawai.  O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.  Owau no me ka haahaa.  MRS. C. I HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890.  3ms-d.

 

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I'A HAMAULEO O EWA.

 

       O KA POAONO KA LA KUPONO na ke hele ana, oiai e haale@ ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poaono a pau.

       No ka auhan@ ao@e olelo ana. he hookahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

       OIA HOI, HE--50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai--7o keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

       O keia ka manawa pono e la'i ai ka holoholo hoohala manawa me ka hanu ana i na ea oluolu maikai no elua wahi keneta wale no o ka mile.  1m-d  Oct. 8, 1890.

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

 

       Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka pule hookahi.  Ekipa ae io--  A. J. SCHREIBER--Agena Alanui Hotele, malalo iho o ka Hotele Alonetona.

 

Pine Omau Haule!

 

       Ua haule ma ka po o ka la 5 iho nei o keia mahina, mawaena o ka hale noho o MR. S. DWIGHT me MISS. ANNIE AKONG. he pine pupu keokeo aniani, a ina o ka mea e loaa ai, e oluolu e hoihoi pololei mai i ka mea nona ka inoa malalo iho, a e loaa no ka uku kupono.  Owau no me ka oiaio MISS. ANNIE AKONG.  Dec. 11--lmd*

 

Olelo Hoolaha

 

       Ke papa loa ia aku nei na kanaka e keia a me keia ano, aole hookomo wale lawe wale mai paha i ko lakou m@@ @ wai Hale@@@ a me Kal@@puhi ma @, Kookaupoko, Oahu, me ka loaa ole o kekahi aelike mai ia MRS. C. I. HIRAM aku.  O ka mea a mau mea paha e kue ana i keia e hopu ia no lakou a hoopii ia ma ke kanawai.  MRS. C. I. HIRAM, Haimoeipo, Honolulu, Oct. 8, 1890, 3m@-d.