Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 132, 18 February 1891 — Page 3

Page PDF (1.13 MB)

This text was transcribed by:  Trent Teister
This work is dedicated to:  Robin Warren

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

            Makanoho ana o na hala@@@ @ na alii, e noonoo no ka Hoo@iina Kalaunu o ke AUpuni, na a@@@@ume lokou i ka inea e noho ana iluna o ia noho ma kekahi aoao i kane, a o ka kekahi hoi i wahine, a o kekahi hoi na ka Ahaolelo e koho. a owai ana la o lakou ke ko ana.

 

HE MOOLELO HAWAII

NO

KUALUNUIAOLA.

 

KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O MANOKALANIPO, KA HI'APAIOLE O KE KOA I NA LA O KA NOHOALII ANA O OLA. KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

 

            Ae like mai la na aikane, o ko lakou auamo ia i ua kanaka nei a pi@ i ka nali, koi na aikane e hoomaha kakou ma keia wahi, akahi okoa ke kaumaha o neia ukana a ke alii.

            Hoomaha lakou nei a pau, auamo hou, a aole no hoi i liuliu ka lakou nei pii hou ana aku. hiki pono aku la lakou nei i ka heiau, moku ke poo o Manoa i kahi eu a ka hookalakupua nui wale, kaualako hoi na aikane i ke kino, a o Kualunuiaola hoi, lawe aku la oia i ke poo a kau iluna o ka heiau, kahukahu aku la oia i kana pule imua o kona mau aumakua, a huliu kahea aku la oia i ke kahuna manu ia Apeapea e hele mai e hai i kana mohai.

            Aohe i amama ae ka pule a ua opio nei. kapalulu mai la ke kahuna manu, a pau ka hai ana i ke poo kanaka. huli ae la ua opio nei a haalele aku la i ka heiau, a @mi mai la i kana mau aikane.

            E kali mai ana no hoi kana mau aikane no kona hoi aku, a i kona hoi ana aku, ua koi aku la oia, e hoi lakou a pau i kauhale e wa-hi lawalu ai i na koi oopu a lakou. a ua ae like mai la no hoi kana mau aikane.

            Nolaila. hoi nui aku la lakou no ka hale. he ma-u no ia loa o ka hoi ana aku, a i ko lakou hiki ana aku i kauhale, eleu koke aku la no o Kualunuiaola nei a ke ahi, wa-hi mai la hoi kekahi mau keiki i na lawalu oopu a lakou a paa, no ka mea, oia ka paikini ipuhao o keia lahui iloko o la mau la a hiki mai no i keia au ho@.

            I hakalia no a nanahu maikai ke ahi, kau na wa-hi lawalu oopu a lakou, a aohe no hoi i li'uli'u, o ka mo'a mai la no ia. ku ka umeke ai i awaawa maikai, iho kela a me keia ma ka palua a ka miki, a oiai lakou e lawe lilo ia ana e ka ono o ka oopu, ua pa mai la ka ninau a ka poe o kauhale:

            "Nohea aku nei ka oukou oopu e keiki?"

            No kahawai ae nei no, wahi a Ku alunuiaola.

            Hoole mai la ka makuahine, aole paha no kahawai ae nei kena oopu a oukou?

            Aka, ua hoopaakiki aku la no o Kualunuiaula me ka olelo ana, no kahawai no ka lakou oop@; nolaila, ua pane hou mai la ka makuahine, mai paakiki mai oe e ke keiki, no ka mea, o ko'u wahi keia i noho ai mai ko'u mau la mai iloko o ka pouliuli a nunui wale na maka iwaho aole o uka nei copu Nopili e like me kena. he oop@ @@ @@ @@@ @@@ he Nake@ @ae. aole @@ @@@@@@ @ @@@@ mau kahawai a @@@ @@ @@ @@@@ @ le no ia i kou @@@@@@@@@@, @@@@@@@ mai hoao mai oe e hoopaakiki e k@@ keiki.

            Aole no paha no malalo koke ae nei, wahi hou a Kualunuiaola, no makai ae, i kela punawai nui e hoek@@@@ mai ana la a makai iki iho o ia wahi.

            Aohe no he oopu Nopili o ia wahi e ke keiki a ka paakiki nui wale, aka, i i mai nei oe no @ahawai o Makaweli aku nei ka oukou oopu. alaila au ae aku, aole he pane hou aku o ua wahi keiki nei.

            O ko lakou ai ia a maona. iho iho la na kihene-wai mapuna; noho iho la lualai malie, hoolohe i ka hoene mai a ka leo o na manu noho kuahiwi, a hiki wale i ka makaukau ana mai o ka mole olu o Lehua e kaili aku i ka la.

 

He Leo Poloai.

            Ina makamaka a pau o KA OIAIO e noho ana inai Hawaii a Kauai. ka poe hoi nana i apo mai a hookipa aku i keia wah@olelo hopo ole o ka Lahui.

            Ke kono ia aku nei ko oukou mau manao maikai a aloha Lahui oiaio hoi. e haawi mai i na kokua ana no ka pono a me ka holomua o keia wahaolelo o ka Lahui Hawaii oiaio, ka nupepa hoi aole e hiki ke punukuia e ka mana o ka poe e ake ana e nalo na ino a me na hana pono ole i manao ia e panee mai maluna o ka Lahui. Aka, he wahaolelo ia i kukulu ia maluna o ka oiaio a o ka oiaio ke kahua. a o kona inoa no hoi ia.

            A oiai, ua waiho ia mai ia'u ka hana o ka malama ana, a me ka hooponopono ana i ka papa inoa o ka poe a pau i lawe i keia nupepa i keia makahiki e hele nei. mai ka papa inoa o na luna a me ko ka poe lawe pakahi a puni na ailana mailoko mai o ka uke inoa o ka makahiki i hala. a ina makemake nui au e hooikaika e like me kahi makaukau i loaa, no ka hooholo pono ana aku i na mea e loaa pono aku ai ka oukou mau nupepa me ka hauleule ole. i kulike me ko oukou makemake. A i mea e nee mua aku ai keia makemake o ka oukou kauwa nei. aia no ia ma ka oukou apo ana mai me ka lokahi ma ko oukou aoao mai, a e hooikaika no hoi au maanei nei aku, a eia kekahi mau mea i makemake ia e ko no aku ia oukou:

            1. O ka poe e makemake ana i ka nupepa "Ka Oiaio." e kauoha pololei mai ma keia keena. Keena o ka Oiaio, ma ka inoa o ka Hon. J. E. Bush (Ailuene Buki.)

            2. O na hemahema a me na pilikia no ka oukou mau nupepa. e hoike koke mai me ka maopopo ma keia keena, mai hookaulua.

            3. Kakau pololei mai i ko oukou mau inoa, me na hua kumu, a me ka inoa o kahi a oukou i noho hoola'ila'i ai.

            4. O ka mea a mau mea paha e hoonee ana iaia iho mai kahi mua a hele aku a noho aku he wahi kaawale, e pono oia e hoike koke mai i kona nee ana, a ha'i mai i kahi hou ana e noho kauaheahe ana.

            5. Ke ola o ka nupepa, aia mai ia ma ko oukou aoao, a o ka mea nui ia; a ua ike no oukou i ka olelo a ka Luna Nui o keia aupepa e pili ana ia mea. Ina he aloha a he manao maikai, hoike iho ma ka hookaa pono ana i ke ola o ka nupepa. O na mea pili i ke dala o ka nupepa. O na mea pili i ke dala o ka nupepa. me ka Hon. J. E. Bush oukou @ @@@@@@@@@ @@ @ @@ @@@

            @ O @@ @ @@@@ ike @@@ @ @@ a @@ @@ manao kakou ia @@@, @@@@@@@@ mai i keia keena. me ka hoike pono @@ i ka @@@@ @@@@@@@@.

Me ka haahaa,

EDWARD KEKOA.

Keena OIAIO, Honolulu Feb. 5, '91

 

HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I "KA LEO."

 

            Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei. e kii aku ka noe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nupepa. oia hoi o

 J. Kahaleluhi J. Kaneaiakala

J Keanu Parao

T. Kapualei John Samoa

Geo. Kanikau.

JNO. E. BUSH

Luna Hooponopono.

 

HOOLAHA A KA PUUKU.

NO NA HOOKUPU NO KA LA KUOKOA O KA LAHUI HAWAII.

            I na Hawaii a pau, ke poloai aku nei ka mea i konoia he Puuku no ka wa, no ka malama ana i na hookupu, e loaa no oia ma ke Keena o ka LEO O KA LA HUI i na la a pau, koe ke Sabati, ka la ehiku o ka hebedoma. e lawe i na hooku pu a ka poe i aloha i kona aina hanau i makee i Kona Kuokoa o Hawaii Ponoi.

            I mea e maopopo ai ke ano o keia hookupu. ke hoike aku nei ka puuku, penei. Ua noa ka hookupu i na Hawaii a pau, i na hookupu dala. a me ai paha. He mau haneri dala kai hookupu ia i keia manawa, a he 10 bipi, he 20 mau puaa. E hoike ia aku ana no ka pana inoa hookupu i ka wa e pau pono mai ai o na hookapu ma ko'u lima.

Ma ke Kauoha.

JNO. E. BUSH.

Ua Makemake ia i keia wa.

            UA makemake ka Hui Hana Hao Uniona o Aina Hou i ewalu poe kanaka hana no ka hele ana e hana mai kahi o ka Mahiko Hou o HOnouliuli, Ewa, me' ka uku pu ia i ka uku kupono. No na mea aku i koe, e hele mai e ninau pono i ka Luna Nui o ka Hui Hana Hao Uniona.

KUAI HOOPOHO LOA!

No Ekolu Pule Wale no!

E HOOMAKA ANA MA KA POAKAHI LA 15 O DEKEMABA. NO KA POMAIKAI OKUU LAHUIPONOI.

            E kipa mai i hookahi, o ka pono no o ka hele mai no a pau. i ike maka, oia hoi, e kuai mai no a pau. i ike maka, oia hoi, e kuai hooemi loa aku ana wau i ko'u mau waiwai a pau ma ke dala kuike, oia hoi, na KALAKOA hoolu@ like ole. Mai ka 12 a 20 I-a no a $1.00.

            Na KALAKOA laula, mai ka 6 a 8 I-a ko ka $1.00

            Na KALAKOA hapa kanika@@ laula, he 7 I-a na ka $1.00

            Na KINAMU, he 12 I-a $1.00.

            3 Paa KAKINI WAHINE 25 keneta.

            Na PAPALE o na opio wahine i kinohinohi ia, he $1.50 a pii aku, no ka mea hookahi.

            Na LEPO-NALO mai ka 8 a 18 I-a no ka $1.00

            Na A-I KALA KEOKEO a me hapaka nikau o na wahine, 10 keneta no ka mea heokahi, a pii aku.

            Na KaMaA haahaa o na wahine, he $1.00 wale no no ka paa.

            Na KIHEI huluhulu, na HULUHULU manoanoa; na HALII moe a pela aku.

            Na PALE-ILI oluna o na kane, he 25 keneta wale no o ke ano maikai.

            Na PALE-ILI olalo, he 40 keneta wale no a pii oku.

            Na PAA LOLE o na keiki o ke KALIKIMAKA.

            Na PALULE hana o na kane mai k@ 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE huluhulu mai ke 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE keakeo i aiana ole ia, he oluolu ke kuai ana, a he nui wale aku no koe o na waiwai e kuai hooemi ia aku ana, mai hoohakalia i ke kipa mai iloko o keia mau Pule Ekolu wale no e loaa ai ka makepono loa o na mea kuai ma ko'u hale.

            F. MOSES KEUMI.

ALANUI MOI

JOS LUBASH.

(ALanui Papu, Honolulu H. L.)

 

He mea Milo G a kaulana. aia ma ka Hale pohaku o Makanani

 

He puu nui o na mea Gula,

a me

Na Lako Dala o kela a me keia ano.

 

            No ke kumukuai haahaa. e ohi oe a luhi ko kino: a o ka @ i, ka likelike, a me ka mahiehie, oia kau e linohau ai; no @@ mea, he kou a ka haahaa o na kumukuai. Honolulu Feb. 2 1891.

KA HUI KAA ENTERPRISE.

 

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE ma Alanui Kalepa.

Make Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma @ TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau ke @@@ makauhale nei, e @@@ ko koke ia no me ka piha eleu o      @@ uwi'a

E Hoao i pau KUHIHEWA>

WALLACE JACKSON,

TELEPONA RELE HELU....... 112

TELEPONA MATALA.......690

 

Hoolaha Hookapu.

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa. Ua hookapu loa@mana i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 2020 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koola@poko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai. Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maiuna o na mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko mana mau hope paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai. O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

Owan no me ka haahaa,

MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8. 1890.

NO KA POE MAKAIKAI

MA KA

O. R. & L. Co.

MA KA I'A HAMAULEO O EWA.

            O KA POAONO KA LA KUPONO o ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili. Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Ponono a pani.

            No ka auhau, aohe olelo ana. he hookahi wa@o ka like. mai ka liko a ka laele.

            OLA HOI, HE- 50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai- 70 keneta, hiki i Hnoliuli a hoi mai.

            O keia ka manawa pono e la'i ai ka holoholo hoohala manawa me ka hann ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale no o ka mile.

 

Ka Hui Uwati Kalepono

            Na uwati @ula o waho, hon@@@@ ia. me na @ e han@ o loko. @@@ i @@@ @@@@@ kau @@@ WALT@@@  $30 o ka uwati hook@hi, ma @@@@ @ @@@ @ @@@ @@@@ @@@@@@@. @ @@@@ @

            A. J. SCHREIBER-- A@ena Alanui HOtele, malalo iho @@ ka Hotele Alonetona.

KAUKA YONG KAM PUNG.

HEI 5@ A @AN@@@ MAU@ @@EA

Ke Kauka Loea o ka Aina Pua.

            UA HIKI KE HOOLA IA KELA A me keia ano ma'i, mai ko na kan@ wahine a me ko na keiki Hi@@@. O na ma'i ha-no, ua hiki loa ia ke @@@@ @@ me ka @@@@@@@. A o ma @@@@@@@@@@ @@@ i ka make, pau pu ia i ke ola.

            Ke @@@@@ @ @@@ mai, @@@ ke ola ianoi me @@ oluolu @@ o ka @@@@@

            e KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haa@lua pili@@@ i ka ma'i a na'u oukou e hoola aku.

            KAUKA YONG KAM PUNG

Augate 25.