Ka Leo o ka Lahui, Volume II, Number 134, 20 February 1891 — Page 3

Page PDF (1.09 MB)

This text was transcribed by:  Kailianu V. Michaels
This work is dedicated to:  In loving memory of my father, Mervin Apana Lee Kwai

KA LEO O KA LAHUI.

"E Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."

 

Maikai a pilipono maoli kela kanaenae o ke Alii Liliuokalani i oili aku ai inehinei ma ke kolamu eha o ka aoao elua o ko kakou Leo.  Noeau maoli no ka mea nana i ulana.  He pule maikai loa kela no ke "Liiwahine; ina lohe ke ʻLii i ke la pule o ke ola no ia o ka aina me ka lahui.

-----

 

HE MOOLELO HAWAII NO KUALUNUIAOLA.

KE KEIKIKOA O KA MOKUPUNI O KA MANOKALANIPO. - KA HIʻA PAIOLE O KE KOA I NA LA O KA NOHOALII ANA O OLA, KE ALII O WAIMEA, KAUAI.

 

Aohe kauhale o keia wahi aku, no kai mai keia kamalii o Makaweli.  i hele au ilaila inehinei i ka ono i ka oopu.  o makou pu ka hele ana a hoiaikane ia e aʻu, lawe loa ia mai e aʻu a kauhale; koi e hoi i ke ahiahi nei, auʻa ia e aʻu e noho iuka nei, oia keia noho.

 

Pau ka paani nui ana a ua poe kamalii nei, hele nui i ka ai pilali kukui, a he mea nui hoa ia i ka uka o Peʻapeʻa.  pela ka lakou apa ana a hiki i ke ahiahi ana, akahi no a manao ae he hale.

 

Oiai lakou e hoi ana i ka hale, ua kamailio aku la ua opio nei i kona hoahanau, mamua aku nei, e iho mau ana au i kai o Waikaia i ka paani keʻa pua me kamalii, aohe he ahiahi haule, a i keia mau ahiahi iho nei, akahi no a manao ia ka hale.

 

I ko Pi lohe ana aku, ua olelo ko ke mai la oia, oia no hoi kaʻu i noi aku ai ia mama ma, e hookuu mai iaʻu e hele i kai o Waikaia i kekahi mau ahiahi aku nei e nana ai ia oe, eia hoi ka laua ala aohe ou hookuu ia e Kahapula e iho i kai e paani ai me kamalii, nolaila, aohe oʻu hookuu ia e hele.

 

Hoi nui aku la lakou nei a ka hale, ai nui iho la a maona, a kakali iho la no ka napoo aku o ka la ilalo o ka ilikai.

 

Oiai lakou e nanea wale ana no, ua pane ae la o Pi, e hoi ana au, o haʻohaʻo ia mai auanei au i kuu hele loa.

 

Nawai hoi e haʻohaʻo mai ia oe?  wahi a Kualunuiaola.

 

Na papa ma, no kuu hele naaupo, nolaila, e hoi au, ua ike iho la no hoi kaua, wahi a Pi.

 

E noho no kakou, akahi no ka a ike koi e no oe i ka hoi, heaha no hoi ka pilikia ina kakou e noho ana he hale no ka hoi, a na laua no ia e imi mai, ua ike no hoi i ka hale nei.

 

He uku paha ko laua manao mai eia au iuda nei.  oi auanei e ua hahai aku au e pii loa mai ana au iuka nei, ina hoi ha e manao ana eia au iuka nei pono loa.

 

Aohe e nele ka manao, nolaila, e noho no kakou, wahi hou a Kualunuiaola, o ka noho ia a po moe nui, a oia lakou e moe ana, e nana aku kaua i na kooa i holo ai i ka makaʻu ia Kualunuiaola.

 

O ko lakou holo ia a nui ana ka hanu imua o Ola ke alii:  Heaha mai nei keia e nui mai nei ka hanu, wahi a ke alii.

 

Heaha mai auanei ka l o@ kau.  o kekahi o makou ua pau i ka eha, o Manoa hoi keia ua make loa.  a pakele mai hoi makou i ka holo ana mai nei.

 

Auwe koke ae la ke alii me ka kaumaha a ninau hou mai la.  heaha ka mea i make mai nei o kuu pukaua?

            Aole i pau.

-----

 

He Leo Poloai.

Ina makamaka a pau o Ka Oiaio e noho ana mai Hawaii a Kauai, ke poe hoi nana i apo mai a hookipa aku i keia wahaolelo hopo ole o ka Lahui.

 

Ke kono ia aku nei ko oukou mau manao maikai a aloha Lahui oiaio hoi, e haawi mai i na kokua ana no ka pono a me ka holomua o keia wahaolelo o ka Lahui Hawaii oiaio, ka nupepa hoi aole e hiki ke punukuia e ka mana o ka poe e ake ana e nalo na ino a me na hana pono ole i manao ia e panee mai maluna o ka Lahui.  Aka, he wahaolelo ia i kukulu ia maluna o ka oiaio, a o ka oiaio ke kahua, a o kona inoa no hoi ia.

 

A oiai, ua waiho ia mai iaʻu ka hana o ka malama ana, a me ka hooponopono ana i ka papa inoa o ka poe a pau i lawe i keia nupepa i keia makahiki e hele nei.  mai ka papa inoa o na luna a me ko ka poe lawe pakahi a puni na ailana mailoko mai o ka Buke inoa o ka makahiki i hala, a ina makemake nui au e hooikaika e like me kahi makaukau i loaa, no ka hooholo pono ana aku i na mea e loaa pono aku ai ka oukou mau nupepa me ka hauleule ole, i kulike me ke oukou makemake.  A i mea e nee mua aku ai keia makemake o ka oukou kauwa nei, aia no ia ma ka oukou apo ana mai me ka lokahi ma ko oukou aoao mai.  a e hooikaika no hoi au maanei nei aku, a eia kekahi mau mea i makemake ia e ko no aku ia oukou:

 

            1.  O ka poe e makemake ana i ka nupepa "Ka Oiaio,"  kauoha pololei mai ma keia keena, Keena o ka Oiaio, ma ka inoa o ka Hon. J. E. Bush (Ailuene Buki.)

            2.  O na hemahema a me na pilikia no ka oukou mau nupepa.  e hoike koke mai me ka maopopo ma keia keena, mai hookaulua.

            3.  Kakau pololei mai i ko oukou mau inoa, me na hua kumu, a me ka inoa o kahi a oukou i noho hoolaʻilaʻi ai.

            4.  O ka mea a mau mea paha e hoonee ana iaia iho mai kahi mua a hele aku a noho aku he wahi kaawale, e pono oia e hoike koke mai i kona nee ana, a haʻi mai i kahi hou ana e noho kauaheahe ana.

            5.  Ke ola o ka nupepa, aia mai ia ma ko oukou aoao, a o ka mea nui ia:  a ua ike no oukou i ka olelo a ka Luna Nui o keia nupepa e pili ana ia mea.  Ina he aloha a he manao maikai, hoike iho ma ka hookaa pono ana i ke ola o ka nupepa.  O na mea pili i ke dala o ka nupepa.  me ka Hon. J. E. Bush oukou e kamailio ai no ia mea.

            6.  O na leta hoike mea hou a me na manao kakau ia mai, hoouna mai i keia keena me ka hoike pono mai i ka inoa pololei.

            Me ka haahaa,

            EDWARD KEKOA.

Keena Oiaio, Honolulu Feb 5, ʻ91.

-----

 

HOOLAHA I KA POE MAKEMAKE I "KA LEO."

Ma keia hope aku ke hoolaha ia aku nei, e kii aku ka poe makemake i ka nupepa KA LEO i na Luna e lawe nei i ka nupepa, oia hoi o

J. Kahaleluhi   J. Kaneaiakala

J. Kanu                        Parao

T. Kapualei      John Samoa

            Geo. Kanekau

            JNO. E. BUSH

Luna Hooponopono.

-----

 

HOOLAHA A KA PUUKU.

NO NA HOOKUPU NO KA LA KUOKOA O KA LAHUI HAWAII.

I na Hawaii a pau, ke poloai aku nei ka mea i kohoia he Puuku no ka wa, no ka malama ana i na hookupu, e loaa no oia ma ke Keena o ka LEO O KA LAHUI i na la apau, koe ke Sabati, ka la ehiku o ka hebedoma, e lawe i na hookupu a ka poe i aloha i kona aina hanau, i makee i Kona Kuokoa o Hawaii Ponoi.

 

I mea a maopopo ai ke ano o keia hookupu, ke hoike aku nei ka puuku, penei.  Ua noa ka hookupu i na Hawaii a pau,  i na hookupu dala, a me ai paha.  He mau haneri dala kai hookupu ia i ke ia manawa, a he 10 bipi, he 20 mau puaa.  E hoike ia aku ana no ka papa inoa hookupu i ka wa e pau pono mai ai o na hookapu ma koʻu lima.

            Me ke Kauoha,

            JNO. E. BUSH.

-----

 

Hoolaha a ka Hui Kaa Ahi.

UA HOOHOLO KA HUI KAA Ahi i ko lakou manawa holo, ma ka la Sabati ae nei, Feberuari 18, 1891.

EHA MANAWA HOLO ILOKO OIA LA.

KA HOLO ANA A HOI MAI.

Haalele ia Honolulu    7:00A.M.         3:30P.M.

Hoea ma Honouliuli    8:05A.M.         4:35P.M.

Haalele ia Honouluuli 8:25A.M.         4:55P.M.

Hoea ma Honolulu      9:30A.M.         6:00P.M.

            W. G. ASHLEY

            Lunahoohana Nui O. R. & L. Co.

            Feb. 10, 1891.             5ts-d.

-----

 

KU AI HOOPOHO LOA!

No Ekolu Pule Wale no!

E HOOMAKA ANA MA KA POAKAHI

LA 15 O DEKEMABA, NO KA POMAIKAI O KUU LAHUI PONOI.

            E kipa mai i hookahi, o ka pono no o ka hele mai no a pau.  i ike maka, oia hoi, e kuai hooemi loa aku ana wau i koʻu mau waiwai a pau ma ke dala kuike, oia hoi, na KALAKOA hooluu like ole.  Mai ka 12 a 20 I-a no a $1.00.

            Na KALAKOA laula, mai ka 6 a 8 I-a ko ka $1.00.

            Na KALAKOA hapa kanikau laula, he 7 I-a na ka $1.00.

            Na KINAMU, he 12 I-a $1.09.

            3 Paa KAKINI WAHINE 25 keneta.

            Na PAPALE o na opio wahine i kinohinohi la, he $1.50 a pii aku, no ka mea hookahi.

            Na LEPO-NALO mai ka 8 a 18 I-a no ka $1.00.

            Na A-I KALA KEOKEO a me hapaka nikau o na wahine, 10 keneta no ka mea hookahi a pii aku.

            Na KAMAA haahaa o na wahine, he $1.00 wale no no ka paa.

            Na KIHEI huluhulu, na HULUHULU manoanoa; na HALII moe a pela aku.

            Na PALE-ILI oluna o na kane, he 25 keneta wale no o ke ano maikai.

            Na PALE-ILI olalo, he 40 keneta wale no a pii aku.

            Na PAA LOLE o na keiki o ke KALIKIMAKA.

            Na PALULE hana o na kane mai ka 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE huluhulu mai ke 40 keneta a pii aku.

            Na PALULE keokeo i aiana ole ia, he oluolu ke kuai ana, a he nui wale aku no koe o na waiwai e kuai hooemi ia aku ana, mai hoohakalia i ke kipa mai iloko o keia mau Pule Ekolu wale no e loaa ai ka makepono loa o na mea kuai ma koʻu hale.

            F. MOSES KEUMI.

ALANUI MOI

-----

 

JOS. HUBASH.

(Alanui Papu, Honolulu H.I.)

He mea Milo Gula kaulana, aia ma ka

Halepohaku o Makanani.

He Puu nui o na mea Gula,

            a me Na Lako Dala o kela a keia ano.

 

No ke kumukuai haahaa, e ohi oe a luhi ko kino; a o ka lali, ka lilelile, a me ka mahiehie, oia kau e linohau ai; no ka mea, he keu a ka haahaa o na kumukuai. 

            Honolulu Feb 2, 1891.            121 1w-d.

-----

 

KA HUI KAA ENTERPRISE.

Ua kukulu ae nei au i kekahi HUI KAA.

Eleu ma ka aoao iho o KALAKAUA HALE me Alanui Kalepa.

Ma ka Huina Hoolulu Kaapio Helu 13.

O na kauoha a pau e hoouna ia mai ana ma ke TELEPONA mai na makamaka mai ma na wahi a pau o ke kulanakauhale nei, e hooko koke ia no me ka piha eleu o ka uwila.

E Hoao i pau Kuhihewa.

            WALLACE JACKSON, Luna Nui.

Telepona          Bele Helu 113

Telepona         Matala 690

-----

 

Hoolaha Hookapu.

Ke hoike ia aku nei ka lohe i na ano kanaka a pau loa.  Ua hookapu loa maua i ko maua mau Apana Aina ekolu i kapaia o Kalaheo, Kahaleula a me Puuoihala, no lakou na eka 202 e waiho la ma ka Paa, Kailua, Koolaupoko, Oahu, i hoolimalima ia e maua mai ia Keleau (w) mai.  Nolaila, ke papa loa ia aku nei na holoholona o kela a me keia ano, aole e hookuu wale ia maluna o ua mau Apana Aina la, a o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hopu ia no e maua, a i ole ia, e ko maua mau hopo paha, a e hooko ia e like me ke kuhikuhi a ke kanawai.  O na poe a pau e makemake ana e komo iloko o keia Hui, e pono lakou e hele mai e hui pu me Mrs. C. I. HIRAM, a i ole ia, me DAVID DAYTON, a i ole ia KUKA.

            Owau no me ka haahaa,

            MRS. C. I. HIRAM.

Honolulu, Oahu, Oct. 8, 1890.           3mo-d.

-----

 

NO KA POE MAKAIKAI MA KA O.R.&L. CO.

MA KA IʻA HAMAULEO O EWA.

O KA POAONO KA LA KUPONO no ka hele ana, oiai e haalele ana ke kaa i kahi hoolulu ma Kuwili, Honolulu, i ka hora 1:45 P.M. o na Poano a pau.

 

No ka auhau, aohe olelo ana, he hookahi wai o ka like, mai ka liko a ka laele.

 

OIA HOI, HE - 50 keneta, hiki i Manana a hoi hou mai - 7@ keneta, hiki i Honouliuli a hoi mai.

 

O keia ka manawa pono e laʻi ai ka holoholo hoohala manawa me ka hana ana i na ea oluolu maikai, no elua wahi keneta wale no o ka mile.

            1m-e    Oct. 8. 1890.

-----

 

Ka Hui Uwati Kaleponi.

Na uwati gula o waho, hoopiha ia, me na mea hana o loko, o ka hana uwati kaulana WALTHAM, no $30 o ka uwati hookahi, ma ka uku palua dala o ka pule hookahi.  E kipa ae io -

            A. J. SCHREIBER - Agena

Alanui Hotele, malalo iho o ka Hotele Alonetona.

-----

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

HELU 53, ALANUI MAUNAKEA

KE Kauka Loea o ka Aina @@@@

UA HIKI KE @OOIA @@ KELA A me keia ano maʻi.  mai ko na kane wahine a me ko na keiki liilii.  O na maʻi ha-no, ua hiki loa loa ke hoola ia me ka maalahi.  A o na maʻi e pili ana i ka maka, pau pu ia i ke ola.

 

Ke make ia aku nei, ala ko ma anei me ka oluolu pu o ka au@a@.

 

E KIPA mai e ka poe i hooluuluu ia me na haawina pihihua i ka maʻi a @aʻu oukou e hoola aku.

            KAUKA YONG KAM PUNG.

Augate @@    11-d.